Είναι αναγκαίο, στο φόντο, όμως, του γενικότερου προσανατολισμού και της πολιτικής που ακολουθεί η κυβέρνηση, να εξετάσει κανείς το συγκεκριμένο τρόπο, που χειρίστηκε την κρίση στο Αιγαίο, και τις βαριές ευθύνες που επωμίζεται.

Σύμφωνα με το χρονικό της εμπλοκής:

- Στις 26 Δεκέμβρη 1995,το τουρκικό φορτηγό πλοίο "Φίγκετ Αρκάτ" προσάραξε στη βραχονησίδα Ιμια και ο Τούρκος πλοίαρχος αρνήθηκε τη βοήθεια από τις ελληνικές αρχές, υποστηρίζοντας ότι το σκάφος βρισκόταν εντός τουρκικών υδάτων.

Η κυβέρνηση, απορροφημένη στην κούρσα διαδοχής, υποβαθμίζει και "κουκουλώνει" το επεισόδιο. Η αρχή των λαθών.Επρεπε να σταθεί αποφασιστικά, να καταδικάσει και να στηλιτεύσει τη συμπεριφορά του πλοιάρχου και να δώσει δημοσιότητα στην πρόκληση.

- 28 Δεκέμβρη 1995,το τουρκικό πλοίο αποκολλήθηκε με τη βοήθεια δύο ελληνικών ρυμουλκών, που το συνόδευσαν μέχρι το λιμάνι του Μπουλούκ.

- Στις 25 Γενάρη 1996,η τουρκική εφημερίδα "Χουριέτ" φέρνει στη δημοσιότητα το περιστατικό με το τουρκικό πλοίο, αμφισβητώντας παράλληλα την ελληνικότητα της βραχονησίδας. Τα "όργανα" είχαν αρχίσει... Από την πλευρά της κυβέρνησης καμία επίσημη αντίδραση. Αντ' αυτής, την ίδια μέρα οι τοπικές αρχές της Καλύμνου (δήμαρχος, έπαρχος κλπ.) πήγαν στην Ιμια και ύψωσαν την ελληνική σημαία.

- Στις 28 Γενάρη 1996,Τούρκοι "δημοσιογράφοι" της "Χουριέτ" πήγαν στη βραχονησίδα, αφαίρεσαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική.

Πώς αντέδρασε η κυβέρνηση στην ολοφάνερη πρόκληση και πώς θα μπορούσε να αντιδράσει; Το μόνο που έκανε ήταν να ενημερώσει τους πρέσβεις της ΕΕ, των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Λάθος δεύτερο.Είχε έρθει η ώρα διεθνοποίησης της "πρόκλησης". Η κυβέρνηση έπρεπε να θέσει το θέμα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, αποκαλύπτοντας την πρόκληση της Τουρκίας και θέτοντας αυτούς τους Οργανισμούς ενώπιον των ευθυνών τους.

Μάλιστα, την επομένη μέρα, (Δευτέρα 29 Γενάρη), ο υπουργός Εξωτερικών, Θ. Πάγκαλος, στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων δεν έθεσε καν το θέμα!

- Στις 29 Γενάρη 1996,η Τουρκία επισημοποίησε την πρόκλησή της, ζητώντας με διάβημά της την έναρξη "διμερούς διαλόγου" για τη "ρύθμιση" του καθεστώτος των βραχονησίδων στο Ανατολικό Αιγαίο και κατ' επέκταση τη "ρύθμιση" των χωρικών υδάτων των δύο χωρών.

Η κυβέρνηση, μέσω του Πολεμικού Ναυτικού, κατεβάζει την τουρκική σημαία, τοποθετεί την ελληνική και εγκαθιστά φρουρά στη βραχονησίδα. Από την Αθήνα ο Κ. Σημίτης επιδίδονταν σε φραστικούς λεονταρισμούς για τη σημαία.

- Στις 30 Γενάρη 1995,ξεκινούν από το ναύσταθμο ισχυρές ναυτικές δυνάμεις. Η κυβέρνηση είχε εισέλθει για τα καλά στην ολέθρια λογική της στρατιωτικής επίδειξης και είχε πέσει στην παγίδα της "αναμέτρησης", θύμα ουσιαστικά της δικής της πολιτικής, λογικής και τακτικής.

Πέρα από αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω, υπήρχε ο δρόμος της "επίδειξης πολιτικής πυγμής εκεί που πονάει", όπως εύστοχα πρότεινε η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλ. Παπαρήγα,στη Βουλή. Στην κατάσταση που είχε διαμορφωθεί μπορούσε να αναζητήσει διέξοδο με πολύ συγκεκριμένα και δραστικά μέτρα και σε συνδυασμό με τις συντονισμένες παρεμβάσεις στους διεθνείς Οργανισμούς. Μέτρα όπως:

• Η άμεση αποχώρηση του ελληνικού στρατιωτικού σώματος από τη Βοσνία, καθώς και των φρεγατών από την Αδριατική
• Το κλείσιμο των ξένων στρατιωτικών βάσεων στη χώρα μας
• Η αναστολή κάθε δραστηριότητας για την προώθηση των ΝΑΤΟικών Στρατηγείων στην Ελλάδα
• Μη συμμετοχή στις πολυεθνικές δυνάμεις άμεσης αντίδρασης του ΝΑΤΟ
• Η αποχώρηση της χώρας από το στρατιωτικό (τουλάχιστον) σκέλος του ΝΑΤΟ κ.ο.κ.

Η τακτική αυτή, όχι μόνο έθετε το πρόβλημα στις σωστές του διαστάσεις και στις πραγματικές του ρίζες, αλλά και μπορούσε να το αντιμετωπίσει χωρίς την παραμικρή στρατιωτική κίνηση.

Η πολιτική αυτή, όμως, είναι έξω από το προσανατολισμό των υπόλοιπων δυνάμεων. Αυτό ακριβώς καθιστά τις μελλοντικές εξελίξεις στις σχέσεις των δύο χωρών ζοφερές και επικίνδυνες.

Μια τεράστια επιχείρηση αποπροσανατολισμού του λαού και συσκότισης των αιτιών της κρίσης στο Αιγαίο έχει ξεκινήσει αμέσως μετά τη συμφωνία απεμπλοκής, που επιτεύχθηκε από τις δυνάμεις του δικομματισμού και τα ΜΜΕ.

Ο "προβληματισμός" που αναπτύσσεται, τα συμπεράσματα που εξάγονται και οι "διαπιστώσεις" που γίνονται και οι "διέξοδοι" που προτείνονται από τις ηγεσίες των κομμάτων του δικομματισμού και τους αρθρογράφους των συγκροτημάτων του Τύπου το μόνο που κάνουν είναι "να δείχνουν το δέντρο και να χάνουν το δάσος".

Μονότονα όλοι επαναλαμβάνουν ότι πρέπει να αποδοθούν ευθύνες, πιέζουν για παραιτήσεις υπουργών ή στρατιωτικών, περισσότερο για να ικανοποιήσουν "το πληγωμένο γόητρο των Ελλήνων", και κάνουν λόγο για "ήττα εντυπώσεων", "διπλωματική ήττα", "εθνική ταπείνωση" κ. ά., που οφείλονται στους... "κακούς χειρισμούς" της κυβέρνησης ή των στρατιωτικών, στην "ανικανότητα", τον... "απαράδεκτο επαγγελματισμό" και άλλα παρόμοια.

Το μόνο που καταφέρνουν οι απολογητές των παραπάνω απόψεων είναι να ανακυκλώνουν την κρίση, να σπάνε τα μούτρα τους στα αδιέξοδα που έχουν δημιουργηθεί και να αφήνουν στο απυρόβλητο τη βασική αιτία της κρίσης: Την πολιτική της υποτέλειας και της δουλικότητας απέναντι στους "συμμάχους" και κυρίως στις ΗΠΑ.

Είναι προφανές ότι το βασικό τους λάθος, όσων σκέπτονται με τον παραπάνω τρόπο, είναι ότι ξεκινούν από λάθος αφετηρία. Επιμένουν να "αγνοούν" και να εθελοτυφλούν στο ρόλο, τα σχέδια και τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή.

Θα περιοριστούμε σε μια πλευρά. Τα σχέδια αυτά και τα συμφέροντα των Αμερικανών είναι που επιφυλάσσουν έναν "αναβαθμισμένο" ρόλο στην Τουρκία και της χρεώνουν ένα ρόλο "περιφερειάρχη". Αυτό το έχουν καταστήσει σαφές, με λόγια και με έργα, από την πρώτη μέρα της "νέας τάξης πραγμάτων". Τελευταία ενδεικτική δήλωση, αυτή του Αμερικανού υφυπουργού Εξωτερικών Ρ. Χόλμπρουκ προχθές: "Η Τουρκία είναι το νέο κράτος πρώτης γραμμής του ΝΑΤΟ και δεν μπορούμε να έχουμε τη Νότια Πτέρυγα του ΝΑΤΟ σε μόνιμες εντάσεις".Και μόνο από αυτή την άποψη να εξετάσει κανείς τα πράγματα, διαπιστώνει εύκολα μια "αντίφαση" ανάμεσα στα εθνικά συμφέροντα της χώρας μας και τα σχέδια και τα συμφέροντα των ΗΠΑ.

Χρειάζεται, ίσως, να θυμίσουμε επιπλέον ορισμένα πρόσφατα δείγματα γραφής των ΗΠΑ, απέναντι στην Τουρκία. Πριν από ένα χρόνο περίπου, με επικεφαλής τον Μπιλ Κλίντον, είχαν ξεκινήσει μια τεράστια σταυροφορία για την Τελωνειακή σύνδεση της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση και την άρση του βέτο από την Ελλάδα. Με τη δραστήρια συμβολή των "Ευρωπαίων εταίρων", κατάφερε για λογαριασμό της Τουρκίας να επιτύχει τη θριαμβευτική είσοδό της στην ΕΕ και την επικύρωσή της από το Ευρωκοινοβούλιο τον περασμένο Δεκέμβρη.

Μόλις στις 4 του περασμένου Γενάρη ο Αμερικανός Πρόεδρος σε επιστολή του προς τους Αμερικανούς γερουσιαστές, οι οποίοι ασχολούνται με την πώληση των πυραυλικών συστημάτων στρατού στην Τουρκία, εκτιμούσε κατά τρόπο "προφητικό": "Συμφωνώ μαζί σας ότι οι σχέσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία απέχουν από το να είναι ικανοποιητικές και μεγιστοποιείται ο κίνδυνος να υπάρξει κλιμάκωση των προβλημάτων ή επεισοδίων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σύγκρουση (!!)".Πρόσθετε όμως ότι "είμαι εν τούτοις ανήσυχος για τις πιθανές συνέπειες, αν η Τουρκία πειστεί ότι δεν είμαστε πλέον διατεθειμένοι να τη βοηθήσουμε να ανταποκριθεί στις νόμιμες στρατιωτικές της ανάγκες"!

Ηταν, λοιπόν, κάτι παραπάνω από ξεκάθαρο στην κυβέρνηση ότι η ευνοϊκή στάση των ΗΠΑ απέναντι στην Τουρκία και η υπόθαλψη των επεκτατικών σχεδίων της ηγεσίας της απέρρεαν κυρίως από την εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων στην ευρύτερη περιοχή.

Μάλιστα, οι ΗΠΑ δεν είχαν κρύψει ούτε τα σχέδιά τους για την επιβολή καθεστώτος συγκυριαρχίας στο Αιγαίο, με τις περιβόητες προτάσεις που αποκαλούνται Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο χωρών.

Τι στάση κράτησαν, όμως, τόσο η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ όσο και τα υπόλοιπα κόμματα του δικομματισμού (ΝΔ, Πολιτική Ανοιξη, "ΣΥΝ");

- "Τσακίστηκαν" να άρουν το βέτο για την Τελωνειακή Σύνδεση της Τουρκίας με την ΕΕ, όπως επιθυμούσαν οι ΗΠΑ, περιφρονώντας επιδεικτικά τα ανθρώπινα δικαιώματα στη γειτονική χώρα, τη σφαγή των Κούρδων κτλ.

- Τάχθηκαν και αγωνίστηκαν υπέρ της επίλυσης του Κυπριακού, μέσω της ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ, αποδυναμώνοντας το διεθνή χαρακτήρα του προβλήματος και προλειαίνοντας το έδαφος για μια λύση τέτοια που επιδιώκουν και οι Αμερικανοί.

- Εσπευσαν να συμμορφωθούν με τις επιταγές των ΗΠΑ για αποστολή στρατιωτικού σώματος στη Βοσνία, στα πλαίσια του ΝΑΤΟικού στρατού κατοχής, ζημιώνοντας τα εθνικά μας συμφέροντα και προσφέροντας κάκιστες υπηρεσίες στην ειρήνη στην περιοχή.

Τι σημαίνουν όλα τα παραπάνω; Απλούστατα ότι ο προσανατολισμός της κυβερνητικής πολιτικής ήταν και είναι να "κερδίσει" κάποια ψίχουλα στα πλαίσια της "νέας τάξης πραγμάτων", χωρίς μάλιστα να διστάσει γι' αυτό το σκοπό να ζημιώνει τα πραγματικά εθνικά μας συμφέροντα.Το βλέμμα της ήταν σταθερά προσηλωμένο στο να κερδίσει την "εμπιστοσύνη" των μεγάλων αφεντικών, από τη γενναιοδωρία των οποίων εξαρτούσε την όποια ικανοποίηση των εθνικών μας συμφερόντων.

Πώς αλλιώς λέγεται αυτή η πολιτική και συμπεριφορά, αν όχι υποτελής και αμερικανόδουλη;

Παναγιώτης ΚΑΚΑΛΗΣ