Για μια συνεχή αγωνιστική προσπάθεια, προκειμένου να επιλυθούν τα χρόνια προβλήματα του κλάδου, οι δικηγόροι της Θεσσαλονίκης δεν έχουν άλλη επιλογή απ' την υπερψήφιση του συνδυασμού "Νέα Αγωνιστική Κίνηση Δικηγόρων". Η υποψήφια πρόεδρος, Αικατερίνη Μάγιου - Καβαρινού,και οι σύμβουλοι του συνδυασμού σε τακτικές συναντήσεις με τους δικηγόρους αναλύουν τους στόχους της παράταξης ζητώντας από τους συναδέλφους τους να συμπαραταχτούν μαζί τους αγωνιστικά στον δρόμο της διεκδίκησης για την επίλυση των χρόνιων προβλημάτων του κλάδου.

Η Αικ. Μάγιου - Καβαρινού στη συνέντευξη που ακολουθεί μιλάει για τα καυτά προβλήματα των δικηγόρων της Θεσσαλονίκης που στην τριετία που πέρασε επιδεινώθηκαν και συσσωρεύτηκαν καινούρια.

- Πώς κρίνετε τη θητεία του απερχόμενου ΔΣ; Πώς ανταποκρίθηκε η πλειοψηφία στις προσδοκίες του κλάδου;

- Πριν κρίνουμε το απερχόμενο ΔΣ, πρέπει να αναφερθούμε στην κατάσταση που επικρατούσε την εποχή που έγιναν οι προηγούμενες εκλογές, το Φλεβάρη του 1993. Διεξήχθησαν στη διάρκεια των μεγάλων πανελλαδικών απεργιακών κινητοποιήσεων του κλάδου που άρχισαν περίπου το Σεπτέμβρη του 1992 και διήρκεσαν σχεδόν μέχρι τα μέσα του Ιούνη 1993, τουλάχιστον εδώ στη Θεσσαλονίκη. Ηταν η μεγαλύτερη απεργιακή κινητοποίηση των δικηγόρων που έγινε ποτέ, μια έκρηξη της αγανάκτησης και της οργής των μαχόμενων δικηγόρων για τα χρόνια, καυτά προβλήματα που μαστίζουν τον κλάδο και εκφράστηκε με αποχή διαρκείας απ' τα δικαστήρια. Η αφορμή που πυροδότησε τις κινητοποιήσεις αυτές ήταν το ασφαλιστικό με τις υπέρογκες και δυσβάστακτες για τη μεγάλη μάζα των δικηγόρων ασφαλιστικές εισφορές και το φορολογικό με τα περίφημα "αντικειμενικά" κριτήρια.

- Λέτε ότι το ασφαλιστικό ήταν η αφορμή. Τι οδήγησε τους δικηγόρους στις μεγάλες κινητοποιήσεις;

- Η κατάσταση στον κλάδο ήταν ήδη βεβαρημένη από τα χρόνια αυτά προβλήματα και μεγάλη η δυσφορία των δικηγόρων για μια κατάσταση που χρόνο με το χρόνο συνεχώς χειροτέρευε και χειροτερεύει. Το ασφαλιστικό και το φορολογικό, λοιπόν, ήταν η αφορμή που οδήγησε στην έκρηξη αυτή του κλάδου, που με συντριπτικές πλειοψηφίες, σε κάθε γενική Συνέλευση που γινόταν, αποφάσιζε αποχή. Γιατί ήδη η υποαπασχόληση, ακόμα και η ανεργία για τους νεότερους συναδέλφους, ο περιορισμός της δικηγορικής ύλης και η άνιση και άδικη κατανομή της, το μεγάλο κόστος των δικαστικών δαπανών, ο υπερπληθωρισμός στο επάγγελμα, το υψηλό κόστος ζωής και η γενικότερη οικονομική κρίση επέφεραν δυσβάστακτες οικονομικές συνέπειες στους μαχόμενους δικηγόρους και τα μέτρα αυτά ήρθαν να επιβαρύνουν μια ήδη επιβαρυμένη κατάσταση.

Εκείνο τον καιρό υψώθηκαν στις συνελεύσεις των δικηγόρων φωνές διαμαρτυρίας και αγανάκτησης από τους δικηγόρους, ανεξάρτητα από πολιτικές πεποιθήσεις και υπήρχε σ' ολόκληρο το Σώμα διάχυτη η βεβαιότητα ότι κάτι πρέπει να γίνει, κάτι πρέπει ν' αλλάξει. Τότε η αγανάκτηση για την κατάσταση αυτή και η ελπίδα κάποιας αλλαγής εκφράστηκε με τα αποτελέσματα των αρχαιρεσιών, που ήταν να χάσουν τον έλεγχο του ΔΣ οι παρατάξεις δεξιού προσανατολισμού και να τον αποκτήσει η σήμερα απερχόμενη πλειοψηφία συνεργασίας ΠΑΣΟΚ - "ΣΥΝ". Παρά το γεγονός ότι ήταν ορατό ότι τόσο η πλειοψηφία όσο και η μειοψηφία του τότε ΔΣ ήταν αντίθετη σε κάθε αγωνιστική κινητοποίηση, σύρθηκε από το Σώμα των δικηγόρων στην αποχή, την οποία όχι μόνο δεν καθοδήγησε αλλά συνειδητά άφησε να εκφυλιστεί και να εκτονωθεί άκαρπα η αγωνιστική διάθεση των δικηγόρων.

- Εκτός από το ζήτημα της μεγάλης κινητοποίησης, σε όλο το υπόλοιπο διάστημα πια ήταν η δράση του ΔΣ;

- Παρά τις προγραμματικές και προεκλογικές διακηρύξεις και υποσχέσεις, τόσο της μειοψηφίας όσο και της πλειοψηφίας, η τριετής θητεία του απερχόμενου ΔΣ απέδειξε ότι αυτά ήταν έπεα πτερόεντα. Γιατί, το ΔΣ σαν σύνολο, είχε ένα ρόλο καθαρά διεκπεραιωτικό - διαχειριστικό, πέρα και έξω από κάθε διεκδικητική συνδικαλιστική αντίληψη και λογική. Απολύτως καμιά προσπάθεια δεν έγινε από τους εκλεγμένους συμβούλους ή και από τις παρατάξεις τους για να προωθηθούν λύσεις για τα προβλήματα που οδήγησαν τους δικηγόρους σ' εκείνες τις πρωτοφανείς απεργιακές κινητοποιήσεις.

Αλλωστε την εκτίμησή μας αυτή, μπορεί κανείς να τη δει ανάγλυφη στην έκθεση πεπραγμένων της πλειοψηφούσας παράταξης που έχουν να κάνουν με ενέργειες του είδους ανακατασκευή του κτιρίου του ΔΣ ή εγκατάσταση πέντε- έξι τερματικών στο Πρωτοδικείο, εσωτερικός φωτισμός του κτιρίου και εγκατάσταση ανεμιστήρων στα ακροατήρια και άλλα τέτοια παρόμοια, αλλά και στις προγραμματικές διακηρύξεις των άλλων που ξαναθυμήθηκαν την αναβάθμιση του δικηγορικού λειτουργήματος, τον πληθωρισμό στον κλάδο, τους νέους δικηγόρους και το φορολογικό σύστημα. Μόνο που κανείς τους δεν έχει να μας επιδείξει την παραμικρή ενέργεια προς την κατεύθυνση της προώθησης οποιασδήποτε λύσης για τα προβλήματα των δικηγόρων. Το ερώτημα όμως μπαίνει αμείλικτο από τον κάθε δικηγόρο προς τις παρατάξεις που εκπροσωπήθηκαν στο απερχόμενο ΔΣ: "Και για τα μεγάλα προβλήματα του κλάδου, όμως, τι κάνατε μέχρι σήμερα". Και η απάντηση είναι απλή και άμεση: απολύτως τίποτε.

- Σήμερα, ποια είναι η κατάσταση σχετικά με τα προβλήματα του κλάδου; - Ο κλάδος των δικηγόρων διέρχεται σήμερα μια χωρίς προηγούμενο κρίση, που είναι, πιστεύουμε, απόρροια των γενικότερων επιλογών του συστήματος και που έχει να κάνει με τις κυβερνητικές επιλογές που εδώ και χρόνια εφαρμόζονται προς την κατεύθυνση της ανακατανομής του εθνικού εισοδήματος σε βάρος των ασθενέστερων, μέσα στα πλαίσια των οικονομιών των χωρών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των γενικότερων επιταγών της. Κατά συνέπεια, εμείς δεν πιστεύουμε ότι μόνο ο κλάδος των δικηγόρων είναι στοστόχαστρο της κάθε κυβέρνησης, αλλά υφίσταται και αυτός τις συνέπειες των επιλογών που οδηγούν στη συρρίκνωση των μικρομεσαίων στρωμάτων, των κάθε είδους αυτοαπασχολουμένων επιστημόνων και μη.

Ο κεντρικός κορμός του προβλήματος των δικηγόρων είναι ο υπερπληθυσμός στο επάγγελμα, και η ανάγκη να παρθούν άμεσα μέτρα για την αντιμετώπισή του είναι πιεστική. Ηδη η οικονομική δυνατότητα του μέσου εργαζομένου πολίτη, λόγω της γενικότερης οικονομικής κρίσης, είναι περιορισμένη και αυτό σε συνδυασμό με τις υπέρογκες ήδη δικαστικές δαπάνες, που απαιτούνται για να προσφύγει κάποιος στη Δικαιοσύνη, περιορίζουν αισθητά τη δικηγορική ύλη, η οποία με τη συνεχή είσοδο νέων συναδέλφων στο επάγγελμα και και την έλλειψη ορίου ηλικίας για υποχρεωτική έξοδο από αυτό λόγω συνταξιοδότησης, συνεχώς περιορίζεται και οδηγεί στην υποαπασχόληση ή και την ανεργία ακόμη, την υπαλληλοποίηση σε μεγάλα οργανωμένα δικηγορικά γραφεία, κάτω από απαράδεκτες συνθήκες και τελικά, στο άμεσο μέλλον, στη βίαιη αποβολή από το επάγγελμα της μεγαλύτερης μάζας των δικηγόρων.

- Ποιοι θα πληρώσουν πρώτοι αυτή τη βίαιη αποβολή;

- Ο συνωστισμός υπερβολικά μεγάλου αριθμού δικηγόρων κάτω από συνθήκες οικονομικής κρίσης στον τόπο, το δυσβάστακτο κόστος λειτουργίας ενός δικηγορικού γραφείου σε συνδυασμό με το ασφαλιστικό και φορολογικό, θα οδηγήσουν αναπότρεπτα στο να αποκλειστούν οι πτυχιούχοι της Νομικής, που προέρχονται από τα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα από την άσκηση δικηγορίας, ανεξάρτητα από την επιστημονική τους κατάρτιση και τις ικανότητες που έχουν, η οποία θα γίνει προνόμιο των λίγων οικονομικά ισχυρών που θα υπηρετούν με τον καλύτερο τρόπο την άρχουσα τάξη.

Κατά συνέπεια, η παρούσα κατάσταση δεν αφορά αποκλειστικά και μόνο τους μαχόμενους δικηγόρους των μικρών και μεσαίων στρωμάτων, αλλά τον κάθε εργαζόμενο Ελληνα πολίτη. Αφού με τη βίαια αποβολή από το επάγγελμα της μεγάλης μάζας των δικηγόρων και τον αποκλεισμό από τη δικηγορία των νέων πτυχιούχων που δεν προέρχονται από τα ισχυρά οικονομικά στρώματα, θα μετασχηματιστεί η δικηγορία σε μια δικηγορία ελιτίστικη λίγων μεγάλων δικηγορικών γραφείων με ανάλογες αμοιβές, όπως είναι στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των ΗΠΑ απαγορευτικές για τον μέσο Ελληνα εργαζόμενο. Με τη μεθόδευση αυτή, τα πλατιά στρώματα εργαζομένων θα στερηθούν το δικαίωμα να ζητήσουν δικαστική προστασία και η απονομή της δικαιοσύνης θα γίνει προνόμιο των ολίγων.

- Τι ρόλο παίζει το ασφαλιστικό και φορολογικό καθεστώς που ισχύει για τους δικηγόρους;

- Οι αλλαγές στο ασφαλιστικό και το φορολογικό, επιβαρύνουν την κατάσταση. Πλήττουν τους δικηγόρους των μικρών και μεσαίων στρωμάτων αλλά ιδιαίτερα τους νέους, διότι φορολογούνται για ανύπαρκτο εισόδημα - ποιος νέος δικηγόρος και ακόμη περισσότερο ποια νέα δικηγόρος έχει 30 παραστάσεις το χρόνο; - και καλούνται να καταβάλλουν τις υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές από τα ελάχιστα εισοδήματά τους. Ενώ συγχρόνως με τις ίδιες νομοθετικές ρυθμίσεις ευνοούνται προκλητικά τα μεγάλα δικηγορικά γραφεία, από τα οποία διαφεύγει φορολογητέα ύλη, αφού τόσο ο δικηγόρος του ενός έτους όσο και ο μεγαλοδικηγόρος φορολογούνται με τα ίδια "αντικειμενικά" κριτήρια. Οι δε ασφαλιστικές εισφορές ευχερώς καλύπτονται από τα παρεκτάματα των παραστάσεων.

- Η λειτουργία της Δικαιοσύνης στη Θεσσαλονίκη σε τι κατάσταση βρίσκεται;

- Είναι η απαράδεκτη η βραδύτητα που χαρακτηρίζει την απονομή δικαιοσύνης στα δικαστήρια της Θεσσαλονίκης. Σε ορισμένες φορές αγγίζει πλέον τα όρια της αρνησιδικίας. Η έλλειψη επαρκούς αριθμού δικαστών και δικαστικών γραμματέων, ακόμη και επαρκούς αριθμού ακροατηρίων, συνεπάγεται την τρομακτική καθυστέρηση των δικών αλλά και της έκδοσης των αποφάσεων, με συνέπειες και στην ίδια την ποιότητα της απονεμόμενης δικαιοσύνης. Το φαινόμενο αυτό επηρεάζει δυσμενώς οικονομικά αλλά και από κάθε άλλη άποψη όχι μόνο τον επαγγελματία δικηγόρο αλλά και τους διαδίκους αφού χρονίζουν διαφορές που πρέπει να επιλύονται άμεσα, με αποτέλεσμα να κλονίζεται η εμπιστοσύνη προς τη Δικαιοσύνη, των πολιτών που προσφεύγουν σ' αυτή. Πιστεύουμε ότι δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι τα θέματα αυτά δεν αποτέλεσαν ποτέ θέματα αιχμής των Δικηγορικών Συλλόγων. Αντίθετα γίνεται δεκτή μια κατάσταση που έχει σαν αποτέλεσμα να μετατρέπει την πλειοψηφία των δικηγόρων ικέτες δίκαιων αποφάσεων ή προσδιορισμού δικάσιμων σε λογικό χρόνο.

Αλλωστε η γενικότερη κατάσταση στο χώρο της Δικαιοσύνης μάς αφορά όχι μόνο σαν Ελληνες πολίτες αλλά έχει άμεση συνέπεια και στην επαγγελματική μας υπόσταση. Διότι σε συνθήκες ανεξάρτητης Δικαιοσύνης επιτυγχάνεται και μέρος της ισονομίας στην άσκηση του επαγγέλματος, ταυτόχρονα δε η ταχεία απονομή δικαιοσύνης, όπως προαναφέρθηκε, διευκολύνει επαγγελματικά και τους δικηγόρους.

Αυτά είναι τα βασικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος. Από κει και πέρα υπάρχει και σωρεία άλλων, μικρότερης σημασίας, που επιδεινώνουν τα πράγματα τόσο για τους δικηγόρους όσο και για τους διαδίκους, όπως οι ήδη διογκωμένες δικαστικές δαπάνες, η καθυστέρηση στην έκδοση πιστοποιητικών από το Πρωτοδικείο, στην καθαρογραφή και θεώρηση των αποφάσεων και μια σειρά άλλα παρόμοια.

- Ποια η σημασία που έχουν οι εκλογές σε σχέση με τα προβλήματα του κλάδου και γενικά της απονομής Δικαιοσύνης για τα ευρύτερα λαϊκά στρώματα;

- Σύμφωνα με τα παραπάνω η κατάσταση για τους δικηγόρους δε διαγράφεται καθόλου ευοίωνη, άλλωστε είναι αποτέλεσμα μιας χρόνιας πολιτικής αναφορικά με τον κλάδο που συντελέστηκε συνειδητά με πράξεις και παραλείψεις. Επιπλέον δεν πρόκειται για προβλήματα που απασχολούν έναν κλάδο μεμονωμένα και ανεξάρτητα από τα γενικότερα προβλήματα που απασχολούν αυτόν τον τόπο.Η παράταξή μας πιστεύει ότι η κατάσταση αυτή και ο συσχετισμός δυνάμεων στο ΔΣ Θεσσαλονίκης μόνο δεινά επιφυλάσσουν για τον κλάδο. Είναι λοιπόν ανάγκη οι μαχόμενοι δικηγόροι να πάψουν να πιστεύουν στη χρεοκοπημένη συνδικαλιστική αντίληψη της διαχείρισης και της διεκπεραίωσης που εκφράστηκε τόσα χρόνια από τις άλλες παρατάξεις στο Σύλλογο, θεωρούμε δε τους εκφραστές της συνυπεύθυνους για τη διόγκωση και την όξυνση των καίριων προβλημάτων του κλάδου. Διότι εγκλωβισμένοι στην "παλαιοδικηγορική" λογική είναι ανήμποροι να αντιδράσουν σε οποιαδήποτε μέτρα, γιατί δε θέλουν να ακούσουν την κραυγή αγωνίας των στρωμάτων εκείνων των δικηγόρων που βίαια αποβάλλονται από το Σώμα.

Επιβάλλεται, λοιπόν, να διαμορφωθεί ένα κίνημα αντίστασης και αναστροφής της κατάστασης αυτής και η παράταξή μας φιλοδοξεί να συσπειρώσει ευρύτερες προοδευτικές δυνάμεις και θα προτείνει ένα σύνολο στόχων ανάκαμψης του δικηγορικού λειτουργήματος με συνεπή αγωνιστικότητα.