Αλήθεια, αγάπη, ομορφιά, ήθος, αξιοπρέπεια, σεβασμός, συντροφικότητα, σεμνότητα. Αξίες και έννοιες αρκετά αγνοημένες σήμερα, αφού τη θέση τους έχουν πάρει ο εγωισμός, το θράσος, το ψέμα, ο ανταγωνισμός, ο καταναλωτισμός, η εσωστρέφεια, η απομόνωση. Η πάλη, όμως, ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα δε θα σταματήσει ποτέ. Η ζωή είναι πεζή, χωρίς το όνειρο και την ελπίδα, αλλά προπάντων χωρίς τον αγώνα. Πιστή στη ζωή, το όραμα και την ελπίδα μέσα από τον αγώνα η Μπέττυ Βαλάση,μιλάει για όσα τη φοβίζουν, αλλά και για τους στόχους που ποτέ δεν έπαψε να έχει. Είναι η ηθοποιός που έχει γνώμη και δε διστάζει να την πει κι ας "ζητάει συγνώμη" μαζί με όλους τους ηθοποιούς του θεάτρου "Μινώα",από αυτούς "που δεν έχουν γνώμη"...

"Συγνώμη που δεν έχεις γνώμη. Συγνώμη που ζητώ συγνώμη. Συγνώμη που θα πάω εγώ για σένα. Βολεμένε". (στίχοι έναρξης της παράστασης "Συγνώμη που με πάτησες", του Γιάννη Ζουγανέλη,που παίζεται στο θέατρο "Μινώα" και στην οποία συμμετέχει η Μπέττυ Βαλάση. Παίζουν επίσης: Σάκης Μπουλάς, Ισιδώρα Σιδέρη, Αννα Παντζέλη, Βέτα Μπετίνι, Σταμάτης Τζελέπης,κ. ά.

Είναι πολλοί οι βολεμένοι;

- Πιστεύω ότι είναι αρκετά καλά βολεμένοι κάποιοι άνθρωποι, ώστε να ξεβολεύουν πάρα πολλούς άλλους. Αυτοί που είναι βολεμένοι, έχουν τη δύναμη να αφήνουν αβόλευτους, απροστάτευτους και πεταμένους τους περισσότερους. Ομως, πρέπει να διευκρινίσουμε τι σημαίνει βόλεμα. Γιατί βόλεμα δεν είναι όταν ένας άνθρωπος πασχίζει να βγάλει το μεροκάματό του. Βόλεμα δεν είναι ο αγώνας που καταβάλλεις για να έχεις, απλώς, μια δουλιά και να βγάζεις το ψωμί σου. Βόλεμα είναι να κάνεις διάφορες ίντριγκες, που σαφώς δεν έχουν σχέση με τον πραγματικό, τον αγνό αγώνα του ανθρώπου. Βόλεμα είναι να τα αρπάξεις χωρίς να σου αξίζουν, χωρίς να σου ανήκουν και ξεβολεύεις άλλους ανθρώπους που πραγματικά έχουν ανάγκη.

Μιλήσατε για τον αγνό αγώνα του ανθρώπου. Είναι και σκληρός αυτός ο αγώνας;

- Πάντα οι αγώνες είναι καλοί και αγνοί. Τι άλλο θα μπορούσε να είναι ο αγώνας του ανθρώπου; Του ανθρώπου που αγωνίζεται, σήμερα πια, για το ψωμί του, για μια θέση στον ήλιο. Αγωνίζεσαι να κρατήσεις αυτή τη θέση, γιατί από στιγμή σε στιγμή, ανάλογα με το ποιος είναι στα πράγματα, κινδυνεύεις να τη χάσεις. Αγωνίζεσαι να μη χάσεις την αξιοπρέπειά σου και να μπορέσεις να προχωρήσεις με όλες αυτές τις δυσκολίες που συναντάμε καθημερινά και που μεγαλώνουν καθημερινά. Ζούμε μέσα σε μια πολύ μεγάλη φουρτούνα. Ο αγώνας δεν μπορεί παρά να είναι και σκληρός.

Σκληρός, προσωπικός και συλλογικός;

- Η αλήθεια είναι ότι μόνος σου πορεύεσαι, μόνος σου αγωνιάς. Αυτό όμως δεν είναι άσχετο από τους μαζικούς αγώνες. Γιατί, αν για όλα τα πράγματα οι ομαδικοί αγώνες ήταν σκοπός του καθένα μας, θα ήταν πολύ καλύτερη η ζωή μας.Πόσες φορές δεν έχουμε δει να διαμαρτύρεται κάποιο κομμάτι λαού, ενώ κάποιοι άλλοι που βρίσκονται σε άγνοια, ο μη καλά πληροφορημένος λαός να διαμαρτύρεται λέγοντας γιατί κλείνουν, για παράδειγμα, το δρόμο και δεν καταλαβαίνουν ότι τους αφορά κι αυτούς. Απομονώνεται ο καθένας μας στο πρόβλημά του και αυτό είναι το λάθος μας. Γιατί το προσωπικό μας πρόβλημα έχει άμεση σχέση με το συλλογικό. Ο τόπος και ο τρόπος που ζούμε, όλα αυτά που μας επιβάλλουν, όλα όσα μας στερούνε, αφορούν όλους μας. Μιλάω για τον εργαζόμενο και αγωνιζόμενο άνθρωπο. Οταν ο καθένας, λοιπόν, καταλάβει πόση μεγάλη σημασία έχει να πληροφορείται, να ενεργεί, να νοιάζεται, να τον αφορά το πρόβλημα του άλλου και να αγωνιστούμε μαζί, τότε ίσως μπορέσουμε να ζήσουμε καλύτερα.

Μας έχουν βάλει στην άκρη ;

- Βέβαια είμαστε στην άκρη. Αλλά φταίμε κι εμείς. Δε θα μας δώσω άφεση αμαρτιών. Δεν είμαστε τόσοι αθώοι. Πιστεύω ότι έχουμε τη μερίδα μας στο φταίξιμο. Αν έρθει ο άλλος να μου βάλει την κόρη μου ή το γιο μου στο δημόσιο, είμαστε εντάξει. Θα τον ψηφίσουμε. Κάνουμε μια τουρνέ σε όλα τα κόμματα, ανάλογα με το τι μας εξυπηρετεί κάθε φορά. Αυτό μπορεί να μας δώσει σταθερότητα; Αξιοκρατία; Οχι βέβαια.

Τι σας τρομάζει περισσότερο;

- Η απομόνωση του ανθρώπου. Καλπάζει καμιά φορά η φαντασία μου και βλέπω κουμπάκια τριγύρω μου. Στο μυαλό μου, στα χέρια μου. Αρχίζουν και φεύγουν από πάνω μας τα συναισθήματα, αρχίζει να μη λειτουργεί το μυαλό μας, αρχίζουμε να γινόμαστε κομπιουτεράκια, άλλοι καλύτεροι, άλλοι χειρότεροι. Χάνουμε την ανθρωπιά μας. Περνάμε ο ένας δίπλα από τον άλλο και δεν κοιτιόμαστε στα μάτια, δε χαμογελάμε πραγματικά. Κακαρίζουμε ομαδικά ή μας πιάνει μια ομαδική υστερία, χωρίς ουσία και νόημα. Αυτό μας οδηγεί στην άβυσσο.

Αισθάνεστε ότι μας στερούν το όνειρο;

- Βεβαίως μας στερούν το όνειρο. Θα μου πεις με όνειρα ζούμε; Ασφαλώς. Τι είναι όνειρο; Είναι ο στόχος, είναι το όραμα. Μας στεγνώνουν σαν άτομα και σαν ομάδες. Παλιά ήταν πιο κοντά ο κόσμος. Και δε μιλάω μόνο σε στιγμές κινδύνου.

Φοβάστε ότι ο δρόμος δεν έχει επιστροφή;

- Αλίμονο αν πίστευα ότι δεν έχει επιστροφή. Θα είχα στεγνώσει μέσα μου. Την ελπίδα δε θα μου τη στερήσει κανείς. Την ελπίδα, όμως, που δεν είναι απλώς ονειροπόληση. Συνοδεύεται από "θέλω", από αγώνα για να αποκτήσω αυτό που προσδοκώ. Δεν μπορώ να κάθομαι με σταυρωμένα χέρια και να ελπίζω πως θα αλλάξουν τα πράγματα. Και πιστεύω πως δεν είμαι μόνη μου. Υπάρχει πολύς κόσμος που αγωνίζεται, που έχει όραμα και πιστεύει πως θα έρθει το καλύτερο.Είναι δύσκολα τα πράγματα. Δεν μπορώ να με κοροϊδεύουν, λέγοντάς μου ότι θα γίνουν έργα και να μη γίνονται. Δεν μπορεί, με προδίδει η μνήμη μου. Δεν μπορώ να μη θυμάμαι ότι πέρσι μου λέγανε το ίδιο πράγμα και πριν από δέκα χρόνια το ίδιο και του χρόνου θα μου πουν, πάλι, το ίδιο. Με πειράζει η ανάπαυλα. Μόλις κάτι καταλαγιάζει το ξεχνάνε. Κλέψιμο από παντού. Σου παίρνουν την μπουκιά από το στόμα σου κι εσύ κάθεσαι και ζητάς συγνώμη. Χρειάζεται, πιστεύω, σύμπνοια και μυαλό για να καταλάβουμε ότι όλοι ταλαιπωρούμαστε το ίδιο. Μιλάω για τη μεγάλη μερίδα του λαού, όπου κι αν ανήκουν πολιτικά. Γιατί; Ο εργάτης ο "νεοδημοκράτης" παίρνει περισσότερα από τον κομμουνιστή εργάτη; Ολοι το ίδιο θα πεινάσουμε. Ολοι οι εργάτες, όπου κι αν ανήκουν πολιτικά, αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα.

Φέτος είστε σε μια παράσταση διαφορετική από αυτές που σας έχει συνηθίσει ο κόσμος.

- Μου κάνει πολύ κέφι που είμαι σ' αυτή την παράσταση. Οταν μου διάβασε ο Γιάννης Ζουγανέλης τα κείμενα, είπα αμέσως ναι. Στην παράσταση θίγονται πολλά και σοβαρά θέματα με χιούμορ και σοβαρότητα. Μπορεί να παραξενευτούν, βέβαια, γιατί βρίσκομαι σε ένα θέαμα όπου κάνω πράγματα, που δεν είχα κάνει πριν. Χορεύω και τραγουδάω, αλλά είναι μια επιλογή συνειδητή και μέχρι αυτή τη στιγμή νιώθω ευχαρίστηση που το επέλεξα.

Σατιρίζεται και η τηλεόραση.

- Εκεί γίνεται η μεγάλη ζημιά. Οπως λέμε και στην παράσταση, η τηλεόραση είναι το κουμπί μας. Αλλοι το ανοίγουν για να μπούνε μέσα, άλλοι το ανοίγουν για να δουν τι γίνεται μέσα και άλλοι δεν το ανοίγουν, γιατί ξέρουν τι γίνεται μέσα.

Πόσο εύκολο είναι για τον ηθοποιό να επιλέγει αυτό που κάνει;

- Δεν είναι εύκολο, γιατί ο αγώνας της επιβίωσης, που πριν είπαμε, ισχύει και για μας. Δε μιλάμε για κάποιους καλλιτέχνες που έχουν γεμίσει τα πορτοφόλια τους. Μιλάμε για τους περισσότερους από μας, που αγωνιζόμαστε. Κατ' αρχάς έχει γίνει ένα ξέφραγο αμπέλι, αλλά πιστεύω ότι σύντομα θα ξαναγυρίσουμε στον παλιό "ντορό" του θεάτρου. Θα γίνει το ξεσκαρτάρισμα. Δε θα βλέπεις ξελιγωμένους επιχειρηματίες να βρίσκονται σ' ένα χώρο, επειδή βρεθήκανε με κάποια εκατομμύρια στην τσέπη τους, χωρίς να ξέρουν από τέχνη και ευκαιριακά να πετάνε πάνω σ' ένα σανίδι ή μια οθόνη κάποιους ανθρώπους μόνο και μόνο επειδή είναι στην επικαιρότητα. Πιστεύω ότι η τέχνη θέλει "παίδεμα., καλλιέργεια, εφόδια τα οποία δεν έρχονται με τη θεία φώτιση. Το ταλέντο είναι η θεία φώτιση, αλλά και πάλι μόνο του το ταλέντο, επίσης, δε λέει τίποτε. Χρειάζεται δουλιά, στόχος και ήθος. Σ' αυτό το χώρο αγωνίζομαι και σ' αυτό το χώρο οραματίζομαι. Εχω κι εγώ τις αγωνίες μου, τα όνειρά μου, αλλά πιστεύω ότι δεν έχω ξεφύγει από την πορεία μου. Μπορεί να έχω στερηθεί κάποια πράγματα, αλλά ήταν επιλογή μου και τα έχω καλά με τον εαυτό μου".

Σοφία ΑΔΑΜΙΔΟΥ