ΑΒΑΝΑ.-

Σε νέες ενέργειες επίδειξης δύναμης επιδίδονται οι Ηνωμένες Πολιτείες, με αφορμή την κατάρριψη δύο αμερικανικών ιδιωτικών αεροσκαφών "Τσέσνα" από ένα κουβανικό "Μινγκ - 29", το περασμένο Σάββατο. Ωστόσο, παρά την απόφαση του Προέδρου Κλίντον για την περαιτέρω σκλήρυνση των οικονομικών μέτρων κατά της Αβάνας, τις πολεμοκάπηλες απειλές του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Ουόρεν Κρίστοφερ και την εσπευσμένη ανακοίνωση του Συμβουλίου Ασφαλείας για τα γεγονότα του Σαββάτου, η Κούβα επιστράτευσε και χτες κάθε διπλωματικό μέσο, επιχειρώντας να ενημερώσει την απρόθυμη διεθνή κοινότητα, σχετικά με τις ακριβείς συνθήκες κατάρριψης των δύο αμερικανικών αεροσκαφών.

Τα δύο αμερικανικά πολιτικά αεροσκάφη καταρρίφθηκαν "γιατί πετούσαν μέσα στον κουβανικό και όχι στον διεθνή εναέριο χώρο", επισημαίνει ανακοίνωση του κουβανικού υπουργείου Εξωτερικών, που χαρακτηρίζει ψευδή την αμερικανική εκδοχή για την κατάρριψη των δύο "Τσέσνα", που θέλει τα τελευταία να πετούσαν, πριν την πτώση τους, στο διεθνή εναέριο χώρο.

Ο υπουργός Εξωτερικών, Ρομπέρτο Ρομπάινα, στη διάρκεια σύντομης στάσης που έκανε στην Πόλη του Μεξικού, καθ' οδόν προς τη Νέα Υόρκη όπου συνεδρίαζε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, τόνισε ότι η Αβάνα διαθέτει όλα τα στοιχεία και τις "ηχογραφημένες συνομιλίες λεπτό προς λεπτό", που έγιναν με τους πιλότους των δύο ιδιωτικών αμερικανικών αεροσκαφών της αντεπαναστατικής, αντικομμουνιστικής οργάνωσης "Αδέλφια στη Βοήθεια". Την ίδια στιγμή, ο πρόεδρος του κουβανικού Κοινοβουλίου, Ρικάρντο Αλαρκόν, πρόσθετε ότι, ενώ τα αμερικανικά σωστικά συνεργεία που έφθασαν στην περιοχή δε βρήκαν ούτε ένα στοιχείο από τα συντρίμμια των αεροσκαφών, οι κουβανικές αρχές "βρήκαν στοιχεία από τα συντρίμμια στα κουβανικά ύδατα, στις κουβανικές ακτές". Ο Αλαρκόν υπογράμμισε ότι αεροσκάφη της αντεπαναστατικής οργάνωσης "Αδέλφια στη Βοήθεια" είχαν παραβιάσει τον εναέριο χώρο της Κούβας και στο παρελθόν και ότι είχε προειδοποιηθεί πολλές φορές σχετικά με το γεγονός αυτό και η αμερικανική κυβέρνηση. "Οι ΗΠΑ έχουν μια μακριά λίστα με τις παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου μας, κατά τα τελευταία δύο με τρία χρόνια. Το γεγονός αυτό το έχουν παραδεχτεί... και εμείς τους προειδοποιήσαμε ότι η υπομονή μας έχει κάποια όρια", υπογράμμισε ο Αλαρκόν, επισημαίνοντας ότι αεροσκάφη της οργάνωσης "Αδέλφια στη Βοήθεια", στο παρελθόν, εντόπιζαν τις σχεδίες με τους Κουβανούς πρόσφυγες και τώρα επιδίδονταν στη ρίψη φυλλαδίων, που αποσκοπούσαν στην αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης του Φιντέλ Κάστρο. Απογευματινή ανακοίνωση του κουβανικού υπουργείου Αμυνας χαρακτήρισε άδικες τις νέες κυρώσεις της κυβέρνησης Κλίντον, προειδοποιώντας ταυτόχρονα ότι η Αβάνα είναι έτοιμη να συντρίψει "οποιαδήποτε μελλοντική επίθεση εναντίον της". "Η Αβάνα ούτε φοβάται, ούτε δέχεται απειλές", αναφέρεται χαρακτηριστικά στην παραπάνω ανακοίνωση.

Η πτώση των δύο αμερικανικών "Τσέσνα" δεν τροφοδότησε απλά με νέα ένταση τις αμερικανο-κουβανικές σχέσεις. Εδωσε τη δυνατότητα στα ακροδεξιά στοιχεία του αμερικανικού Κογκρέσου να δουν να υλοποιούνται τα σχέδιά τους για την άσκηση ακόμη πιο σκληρής και απάνθρωπης πολιτικής απέναντι στην Αβάνα. Ετσι, στο πολύχρονο οικονομικό ασφυκτικό εμπάργκο των ΗΠΑ κατά της Κούβας, προστέθηκαν και νέα μέτρα. Ο Πρόεδρος Κλίντον ανακοίνωσε ότι σταματούν όλες οι πτήσεις τσάρτερ ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κούβα και ότι επιβάλλονται περιορισμοί στα ταξίδια των Κουβανών διπλωματών προς την Ουάσιγκτον. Ανακοίνωσε, ακόμη, ότι θα υιοθετηθεί προσεχώς από το Κογκρέσο ένας νόμος, που θα ενισχύσει το οικονομικό, εμπορικό και νομισματικό εμπάργκο...

Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών, Ουόρεν Κρίστοφερ, φρόντισε να απευθύνει νέες απειλές, αφήνοντας ανοιχτό το παράθυρο για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης από την πλευρά της Ουάσιγκτον σε παρόμοια περιστατικά στο μέλλον!

"Ο Πρόεδρος δεν περιέλαβε οποιοδήποτε μέτρο στρατιωτικής δράσης κατά του νησιού (Κούβα), αλλά επιφυλάσσεται της δυνατότητας λήψης νέων μέτρων στο μέλλον", υποστήριξε ο Κρίστοφερ, μιλώντας χτες στο Σαν Σαλβαδόρ, κατά τη διάρκεια εννιαήμερης περιοδείας του σε χώρες της Λατινικής Αμερικής. Ο Κρίστοφερ χαρακτήρισε ακόμη την πτώση των δύο αμερικανικών αεροσκαφών ως "ζωντανή ένδειξη του σκληρού χαρακτήρα του καθεστώτος της Αβάνας", αφού προηγουμένως - και χωρίς να διαθέτει πορίσματα ειδικών ή σοβαρά στοιχεία - είχε σπεύσει να κατηγορήσει την Αβάνα "για κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και καταπάτηση των κανόνων της πολιτισμένης συμπεριφοράς"...

Στο μεταξύ, το Συμβούλιο Ασφαλείας, μετά από πολύωρη συνεδρίαση και τις έντονες πιέσεις της Ουάσιγκτον, έβγαλε ανακοίνωση, με την οποία "εκφράζει τη λύπη της για την πτώση των δύο αμερικανικών αεροσκαφών" από κουβανικό Μινγκ κατά τη διάρκεια των γεγονότων του Σαββάτου. Το ρήμα "καταδικάζω" δε χρησιμοποιήθηκε και αυτό μετά τις πολύωρες διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε Ουάσιγκτον και Πεκίνο. Είναι, πάντως, πολύ χαρακτηριστικό ότι η ανακοίνωση εκδόθηκε χωρίς καν τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας να αναμένουν την άφιξη του Κουβανού υπουργού Εξωτερικών στην έδρα του Οργανισμού στη Νέα Υόρκη, ο οποίος την ώρα των γεγονότων βρισκόταν στη Σουηδία...

ΛΟΝΔΙΝΟ.-

"Παρά τρίχα" γλίτωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός Τζον Μέιτζορ μια ταπεινωτική ήττα στο Κοινοβούλιο, αφού κέρδισε με διαφορά μιας μόλις ψήφου την κρίσιμη ψηφοφορία για τις παράνομες πωλήσεις βρετανικών όπλων στο Ιράκ πριν από τον πόλεμο του Κόλπου το 1991.

Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση του Μέιτζορ συγκέντρωσε 320 ψήφους έναντι 319 της αντιπολίτευσης.

Η συζήτηση στη Βουλή των Κοινοτήτων διήρκεσε εξίμισι ώρες και για πρώτη φορά τόσο οι Συντηρητικοί όσο και οι Εργατικοί είχαν επιστρατεύσει όλες τις δυνάμεις τους για να μετάσχουν στην ψηφοφορία.

Οι τρεις συντηρητικοί βουλευτές που έχουν αποχωρήσει από το Συντηρητικό Κόμμα, Κέντιν Ντέιβις, Ρίτσαρντ Σέφερντ και ο Πίτερ Τέρναμ καταψήφισαν την κυβέρνηση Μέιτζορ και συντάχθηκαν με την αντιπολίτευση.

Η οριακή νίκη του Μέιτζορ στην ψηφοφορία για το πόρισμα της επιτροπής Σκοτ, αναφορικά με τις παράνομες πωλήσεις βρετανικών όπλων στο Ιράκ κατά τη δεκαετία του '80, ενίσχυσε πάντως τις φήμες ότι ο Βρετανός πρωθυπουργός θα υποχρεωθεί να προσφύγει πρόωρα στις κάλπες, πριν τη λήξη της θητεία της παρούσας Βουλής, τον Μάη του 1997.

Προσπαθώντας να καθησυχάσουν την κατάσταση, οι υπουργοί της κυβέρνησης Μέιτζορ παραδέχτηκαν ότι υπήρξαν λάθη και παραλείψεις στο θέμα των πωλήσεων όπλων προς το Ιράκ.

"Υπήρξαν λάθη και παραλείψεις. Υπάρχει ανάγκη για βελτιώσεις σε αρκετούς τομείς", τόνισε ο υπουργός Εμπορίου Ιαν Λανγκ και σημείωσε ότι η κυβέρνηση αποδέχεται την κριτική του επικεφαλής της επιτροπής.

Ωστόσο, ο εκπρόσωπος των Εργατικών, Ρόμπιν Κουκ, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι απέρριψε τα κύρια διδάγματα της αναφοράς της επιτροπής Σκοτ.

"Δεν πρόκειται για μια κυβέρνηση που δε γνωρίζει πως να αποδεχτεί την ευθύνη της, αλλά για μια κυβέρνηση που δεν ξέρει τι σημαίνει ντροπή", τόνισε ο Κουκ.

ΤΙΡΑΝΑ. -

Οι αστυνομικές αρχές έστησαν μπλόκα σε ολόκληρη την Αλβανία, προκειμένου να συλλάβουν τους ενόχους της δολοφονικής επίθεσης σε σούπερ - μάρκετ των Τιράνων, από την οποία έχασαν τη ζωή τους 4 και τραυματίστηκαν άλλα 30 άτομα.

Η επίθεση, εκτιμούν πολιτικοί αναλυτές, δημιουργεί κλίμα έντασης στη γείτονα, τρεις μήνες πριν από τις γενικές εκλογές.

Η αστυνομία πραγματοποίησε εφόδους και συλλήψεις σε γραφεία εφημερίδων, οι οποίες πρόσκεινται στην αντιπολίτευση. Πηγές του Αλβανικού υπουργείου Εσωτερικών απέδιδαν την επίθεση σε πράκτορες της μυστικής υπηρεσίας (επί σοσιαλιστικής κυβέρνησης) Σιγκουρίμι, ενώ η αλβανική τηλεόραση κατονόμασε την εφημερίδα "Πόπουλι Πο" ως ηθική αυτουργό της βομβιστικής επίθεσης.

Σε άρθρο της τον περασμένο Νοέμβρη, η εφημερίδα προειδοποιούσε για βομβιστική επίθεση στα Τίρανα, στα πρότυπα της απόπειρας κατά του Κίρο Γκλιγκόροφ στην ΠΓΔΜ.

Ο Πρόεδρος της Αλβανίας, Σαλί Μπερίσα, δήλωσε προχτές αμέσως μετά την επίθεση ότι πρόκειται για "βάρβαρη και φασιστική ενέργεια που οργανώθηκε από την πρώην μυστική αστυνομία", συμμεριζόμενος την "πρακτορολογία" των τελευταίων δύο ημερών.

ΣΑΡΑΓΕΒΟ. -

Μετά το Βόγκοσκα, ακόμη ένα σερβοκρατούμενο προάστιο του Σαράγεβο, η Ιλιτζα, ερημώνει για να παραδοθεί μέχρι το ερχόμενο Σάββατο στη διοίκηση της κροατομουσουλμανικής ομοσπονδίας. Και το περασμένο 24ωρο, χιλιάδες κάτοικοι της Ιλιτζα αποχαιρέτησαν τις εστίες τους, αναζητώντας καταφύγιο στα εδάφη της Σερβοβοσνιακής Δημοκρατίας.

Η μαζική έξοδος των κατοίκων της Ιλιτζα συνοδεύτηκε με προβλήματα στα τοπικά δίκτυα τηλεπικοινωνιών και με την απομάκρυνση διαφόρων ειδών εξοπλισμού από δημοτικά κτίρια και νοσοκομεία. Τα ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία, επικαλούμενα ρεπορτάζ ραδιοσταθμού του Σαράγεβο, μετέδωσαν ότι περισσότερα από 60 σερβοβοσνιακά στρατιωτικά φορτηγά στάλθηκαν από το Πάλε για να βοηθήσουν τους χιλιάδες Σέρβους κατοίκους που εγκαταλείπουν τα προάστια της βοσνιακής πρωτεύουσας. Σύμφωνα με τις παραπάνω πηγές, τα σερβοβοσνιακά στρατιωτικά φορτηγά κατέφθασαν στις περιοχές μετά από σχετική άδεια του ανώτερου διοικητή των χερσαίων πολυεθνικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ, Λέιτον Σμιθ.

Στο μεταξύ, οι διαφορές ανάμεσα στους Κροάτες και Μουσουλμάνους κατοίκους της πόλης του Μόσταρ εξακολουθούν να παραμένουν αγεφύρωτες, γεγονός που εξανάγκασε τον Γερμανό και διορισμένο από την ΕΕ διοικητή της πόλης, Χανς Κόσνικ, να υποβάλει προχτές την παραίτησή του.

Ο Κόσνικ, μάλιστα, εξέφρασε την ελπίδα ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση θα βρει αντικαταστάτη του μέχρι την επόμενη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, που έχει προγραμματιστεί σε περίπου τέσσερις βδομάδες.

• Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ανακοίνωσε χτες βράδυ την άρση των οικονομικών κυρώσεων κατά των Σέρβων της Βοσνίας.

Ρεπορτάζ από την αποστολή του "Ρ" στη σελίδα 16.

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ. -

Τουλάχιστον 15 άτομα σκοτώθηκαν και δεκάδες τραυματίστηκαν χτες σε καραμπόλα 120 αυτοκινήτων και φορτηγών στον αυτοκινητόδρομο Ε17 του βορειοδυτικού Βελγίου, ανακοίνωσε το κέντρο αντιμετώπισης κρίσεων του βελγικού υπουργείου Εσωτερικών.

Τριάντα ιδιωτικής χρήσεως αυτοκίνητα και φορτηγά έπιασαν φωτιά κατά τη σύγκρουση, ενώ οι αρχές απέδωσαν στην αυξημένη ομίχλη την καραμπόλα.

Παράλληλα, άλλοι δέκα άνθρωποι τραυματίστηκαν σε άλλη καραμπόλα 100 αυτοκινήτων κοντά στη δυτική πόλη Κόρτριτζκ, πρόσθεσε ο ίδιος εκπρόσωπος.