Βέβαια, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δεν είχε ποτέ την πρόθεση να καταργήσει τους τρεις αντιασφαλιστικούς νόμους, όπως προεκλογικά είχε υποσχεθεί ο ίδιος ο Α. Παπανδρέου στους συνταξιούχους, που έχουν οδηγηθεί στον κοινωνικό αποκλεισμό. Από τις πρώτες μέρες της διακυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ είχε διαμηνύσει: "Δεν ήρθαμε για να καταστρέψουμε. Οπου υπάρχουν αδικίες, θα κάνουμε διορθώσεις στο μέτρο του δυνατού". (Φ. Ιωαννίδης 31.3.1994).

Το 1995, λοιπόν, παρήλθε και τους πρώτους μήνες του 1996 οι βιομήχανοι έκαναν την πρώτη παρέμβασή τους για το ασφαλιστικό ζήτημα με τη δημοσιοποίηση της μελέτης του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών. Κεντρική ιδέα της μελέτης είναι ένα τριφασικό ασφαλιστικό σύστημα, το οποίο θα έχει τα εξής χαρακτηριστικά: Ενα ελάχιστο ποσό σύνταξης για όλον τον πληθυσμό, που θα το δίνει το κράτος (ή "εθνική" σύνταξη, όπως τη λέει το ΠΑΣΟΚ). Μια δεύτερη κλίμακα - υποχρεωτική - με ανταποδοτικό χαρακτήρα και μια τρίτη κλίμακα, η οποία θα βασίζεται στην ιδιωτική ασφάλιση και θα έχει προαιρετικό χαρακτήρα.

Βέβαια, προηγήθηκε των βιομηχάνων ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας Χ. Πάχτας, με δηλώσεις για την κατάρρευση το ασφαλιστικού συστήματος "εάν δεν υιοθετηθούν ριζικές παρεμβάσεις".

***

Δεν πρόκειται, βέβαια, για καινούριο επιχείρημα. Αυτά τα μηνύματα "ανησυχίας" ακούστηκαν από τις αρχές του 1980. Στις 4 του Ιούνη 1981 ο τότε υφυπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών της ΝΔ Γ. Αποστολάτος έλεγε: "Ελάχιστοι έχουν επισημάνει ένα συνεχώς ογκούμενο σύστημα κρατικών επιδοτήσεων, που επέτρεπε να αυξάνεται εντυπωσιακά από το ένα μέρος η προσδόκιμη ηλικία συμμετοχής στην παραγωγική διαδικασία, έτσι που εκατομμύρια νέοι άνθρωποι μεταβάλλονται μέσω του συστήματος σε "υπερήλικες" μερισματούχους του Συνταξιοδοτικού Πρυτανείου". Και ο Γ. Αποστολάτος από τότε υπογράμμιζε: "Τώρα ακούγονται από παντού τα μηνύματα ανησυχίας. Μιλάνε για μια περίοδο Κοινωνικής Πολιτικής που έφυγε ανεπιστρεπτί. Για αναστολή κάθε νέας επιδοματικής αποφάσεως. Για την ανάγκη αυξήσεως των ηλικιών εξόδου στη σύνταξη. Για τη συμμετοχή σε όλο και μεγαλύτερα ποσοστά των ενδιαφερόμενων στην περίθαλψη. Για διακοπή των παροχών "κρατικής αφέλειας"".

***

Ηδη από το 1988 το ΠΑΣΟΚ, ως κυβερνητικό κόμμα, είχε αυτούς τους προσανατολισμούς. Στις 23 του Μάρτη 1998 ο τότε υπουργός Εθνικής Οικονομίας - και νυν πρωθυπουργός Κ. Σημίτης - είχε στείλει επιστολή στον τότε υπουργό Υγείας Πρόνοιας, Γ. Μαγκάκη, που είχε ετοιμάσει σχέδιο νόμου για την ασφαλιστική κάλυψη των ανασφάλιστων ομάδων και μεταξύ των άλλων πρότεινε: Αύξηση του κατώτατου ορίου συνταξιοδότησης στον ιδιωτικό τομέα από 4.050 σε 4.500 ένσημα. Αύξηση κατά 100 μέρες κάθε χρόνο της πενταετίας. Τη συνταξιοδότηση των εργαζομένων στα βαριά και ανθυγιεινά στα 60 χρόνια. Ιδιο όριο συνταξιοδότησης για τους άντρες και τις γυναίκες.

Και ήρθε η ΝΔ με τους τρεις νόμους (1902/90, 1976/91 και 2084/92) και έκανε πράξη τις προτάσεις Σημίτη. Επιπλέον εξαθλίωσε τους συνταξιούχους. Η ίδια η μελέτη του ΙΟΒΕ παραδέχεται ότι στην τετραετία 1990 - 1994 οι συντάξεις μειώθηκαν σε πραγματικές τιμές κατά 19%, ενώ, σύμφωνα με στοιχεία του ΙΚΑ, οι συντάξεις του 1995 αντιστοιχούν πλέον σε συντάξεις του 1980!

Βέβαια, των νόμων της ΝΔ είχαν προηγηθεί και πάλι κραυγές περί σωτηρίας των ασφαλιστικών ταμείων. Πριν από την ψήφιση του νόμου 2084/92 η τότε κυβέρνηση είχε καλέσει εμπειρογνώμονες του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, οι οποίοι είχαν δώσει την ίδια ακριβώς δέσμη προτάσεων με το ΙΟΒΕ και εκθείαζαν όπως το ΙΟΒΕ το σύστημα της Νέας Ζηλανδίας και της Χιλής (Βλέπε εφημερίδες της 19ης Ιούλη 1992). Τότε τα κυβερνητικά στελέχη της ΝΔ μιλούσαν για τη συγκρότηση βιώσιμου ασφαλιστικού συστήματος για 30 ή 50 χρόνια.

***

Το ΠΑΣΟΚ, όμως, βρέθηκε και πάλι στην "πρωτοπορία". Γράφοντας τον "επίλογο" του νόμου 2084/92 ο Κ. Σημίτης στα "Νέα" (19.9.1992) υπογράμμιζε: "Η αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος... απαιτεί ένα σύστημα που να ορίζει σαφώς τους ρόλους της κοινωνικής πρόνοιας, της κοινωνικής ασφάλισης, αλλά και της ιδιωτικής ασφάλισης, έτσι ώστε να λειτουργούν συμπληρωματικά και όχι ανταγωνιστικά". Και πρότεινε το τρίπτυχο: "Εθνική σύνταξη", "αναλογική σύνταξη που θα χρηματοδοτείται από εισφορές" και μια "κλαδική" σύνταξη, κάτι σαν την επικουρική "ίσως και με τη συνεργασία της ιδιωτικής ασφάλισης".

***

Προβλήματα στην κοινωνική ασφάλιση υπάρχουν. Προβλήματα όμως που, πρωτίστως, οφείλονται στις κυβερνητικές πολιτικές, τόσο με τα βερεσέδια της σε βάρος των ασφαλισμένων όσο και με την προκλητικά ευνοϊκή μεταχείριση των εργοδοτών. Αν κάποιοι ενδιαφέρονται για ένα σχέδιο ανασυγκρότησης της κοινωνικής ασφάλισης προς θετική κατεύθυνση, υπάρχει το πόρισμα της ΓΣΕΕ, στο οποίο κατέληξε ομάδα επιστημόνων το Γενάρη του 1992.

Γιώργος ΜΟΥΣΓΑΣ

Αποδεικνύεται ότι τα δύο κόμματα, με τη συνδρομή σημαντικών κέντρων της εξουσίας, απεργάζονται και προωθούν από κοινού, καταχθόνια, επικίνδυνα και αντικοινωνικά σχέδια εις βάρος της κοινωνικής ασφάλισης, καθ' υπόδειξιν των οικονομικών και ιμπεριαλιστικών κέντρων

- Η κινητοποίηση της ερχόμενης Δευτέρας, στο θέατρο ΔΙΑΝΑ, σηματοδοτεί την απαρχή ενός νέου κύκλου αγωνιστικών κινητοποιήσεων;

- Μέσα στο 1995, στο χώρο των ΕΒΕ, η ίδια η όξυνση των προβλημάτων ανέβασε και την αγωνιστική διάθεση των συναδέλφων. Ετσι, λοιπόν, πραγματοποιήθηκαν στο χώρο μας αγωνιστικές κινητοποιήσεις και, μάλιστα, για πρώτη φορά τέτοιας έντασης. Στην τελευταία πανελλαδική κινητοποίηση του '95 είχαμε προειδοποιήσει την τότε κυβέρνηση ότι, εφόσον δεν υπάρξουν λύσεις στα προβλήματά μας, θα επανέλθουμε. Μέχρι τώρα, όχι μόνο δεν είδαμε λύσεις στα προβλήματά μας, αντίθετα, όπως προκύπτει από τις προγραμματικές δηλώσεις του Κ. Σημίτη, θα χειροτερέψει η κατάσταση για μας παραπέρα. Με δεδομένο αυτό, στην τελευταία συνεδρίαση του ΔΣ της ΓΣΕΒΕΕ αποφασίστηκε η κλιμάκωση νέων αγώνων. Το ΔΣ έδωσε την κατεύθυνση για την πραγματοποίηση, σε ολόκληρη την Ελλάδα, στο άμεσο μέλλον, συλλαλητηρίων ή άλλων μορφών αγώνων. Και βέβαια, η κατάληξη θα είναι, εφόσον ωριμάσει το κλίμα, ένα πανελλαδικό κλείσιμο των καταστημάτων. Να τονίσουμε εδώ ότι η απόφαση είναι να επιμείνει η ΓΣΕΒΕΕ στην κατεύθυνση της ενότητας, παρά τα ψευτοδιλήμματα που βάζει μια μερίδα της ηγεσίας της ΕΣΕΕ.

- Κατά πόσο έχουν αλλάξει τα αιτήματα του επαγγελματοβιοτεχνικού κόσμου σε σχέση με τις κινητοποιήσεις του 1995;

- Ολα τα τελευταία χρόνια, στα οποία ακολουθείται απ' όλες τις "γαλαζοπράσινες" κυβερνήσεις η ίδια αντιλαϊκή πολιτική της μονόπλευρης λιτότητας, επομένως και εχθρική για τους ΕΒΕ, τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν είναι τα ίδια. Δηλαδή, το φορολογικό, η χρηματοδότηση, η επαγγελματική στέγη, το ασφαλιστικό, η πτώση του τζίρου, που φυσικά διαφέρει από τη σημερινή, διότι με την εμφάνιση τα τελευταία πέντε - έξι χρόνια της ασύδοτης ανάπτυξης και δράσης των πολυεθνικών και πολυκαταστημάτων, και σε συνδυασμό με τη συνεχή μείωση των λαϊκών εισοδημάτων, έφεραν όξυνση του προβλήματος. Η κατακόρυφη αυτή πτώση του τζίρου, μαζί με τη μεγάλη αύξηση των λειτουργικών εξόδων, οδηγούν τους συναδέλφους για να αντεπεξέλθουν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις στους τοκογλύφους και πληρώνουν, δυστυχώς, τόκο 8% - 10% το μήνα, δηλαδή, 100% - 120% το χρόνο. Ακόμα, τα δύο τελευταία χρόνια παρουσιάστηκαν ιδιόμορφα και πρωτόγνωρα, έως και αντισυνταγματικάπροβλήματα, όπως το φορολογικό, τα δήθεν αντικειμενικά κριτήρια.

- Τι μηνύματα υπάρχουν σε ό,τι αφορά στη συμμετοχή των ΕΒΕ σ' αυτή τη συγκέντρωση;

Τα μηνύματα που έρχονται από τη βάση είναι ότι όλοι οι μικρομεσαίοι βρίσκονται σε απόγνωση και σε απελπισία. Και βέβαια, μια μερίδα έχει εντοπίσει τις πραγματικές αιτίες και φυσικά ξέρει τι χρειάζεται για τη λύση των προβλημάτων. Ομως, μια άλλη μερίδα - φρόντισαν εδώ οι καλοθελητές γι' αυτό, που έσπειραν την απογοήτευση ότι δήθεν με τους αγώνες δε γίνεται τίποτα - ψάχνει σε λάθος δρόμο. Νομίζουν ότι, εάν έχουν ανοιχτά περισσότερες ώρες ή αν φτιάξουν τις βιτρίνες κλπ., θα έχουν καλυτέρευση της κατάστασης. Και εδώ είναι το κρίσιμο σημείο. Οτι όσο αυτοί δεν ενημερώνονται σωστά, δε θα καταλάβουν ότι η λύση των προβλημάτων βρίσκεται μόνο στους ενωτικούς αγώνες για την αλλαγή των κυβερνητικών πολιτικών. Αυτοί οι συνάδελφοι θα έχουν ένα μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την κατάντια γενικότερα των ΕΒΕ. Επομένως, το μήνυμα που πρέπει να φτάσει σε όλους τους ΕΒΕ είναι ότι δε θα πρέπει να λείψει κανένας από τη συγκέντρωση της Δευτέρας, στο θέατρο ΔΙΑΝΑ, στις 6 το απόγευμα.

Μ. Ζ.