ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ.-Το 17% αγγίζει η ανεργία στη Θεσσαλονίκη, ενώ το 52% των ανέργων είναι άνεργοι μακράς διάρκειας!Τόσο τα επίσημα στοιχεία του ΟΑΕΔ και της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, όσο και οι έρευνες του Μακεδονικού Ινστιτούτου Εργασίας του ΕΚΘ, παρουσιάζουν μια εικόνα ιδιαίτερα ανησυχητική για την πορεία και το μέλλον της απασχόλησης στο μεγαλύτερο αστικό κέντρο της Βόρειας Ελλάδας.

Τα επίσημα στοιχεία για το τέλος του 1995 αναφέρουν πως το 12,5% του ενεργού εργατικού δυναμικού της πόλης είναι άνεργο, ενώ οι εκτιμήσεις του ΜΑΚΙΝΕ ανέβαζαν το ποσοστό την ίδια περίοδο στο 16,5%, με προοπτική να ξεπεράσει το 17% μέσα στο 1996. "Τα δύο τελευταία χρόνια - επισημαίνει ο γενικός διευθυντής του ΜΑΚΙΝΕ Κώστας Παγκαρλιώτας - οι μακράς διαρκείας άνεργοι υπερβαίνουν το 52% του συνόλου των ανέργων, χωρίς καμιά προοπτική να βρουν δουλιά. Πρόκειται για εργαζόμενους εμπειροτέχνες, χωρίς πιστοποιημένη με τίτλο ειδίκευση και προέρχονται κύρια από τον τομέα της βιομηχανίας - μεταποίησης. Η Θεσσαλονίκη δυστυχώς κατέχει δύο πρωτιές: Στις γυναίκες 16 - 24 χρόνων, απόφοιτες γυμνασίου - λυκείου με ποσοστό ανεργίας πάνω από 35% και στους άνδρες 24 - 28 χρόνων, απόφοιτους λυκείων - ΤΕΙ - ΑΕΙ, με ποσοστό 24%".

Για δέκα και πλέον χρόνια, δεν έχει γίνει καμία σοβαρή βιομηχανική επένδυση στο Νομό Θεσσαλονίκης, ενώ οι βιοτεχνίες μεταποίησης - φασόν καθημερινά κλείνουν ή μεταφέρονται σε γειτονικές χώρες προς αναζήτηση πιο φτηνού εργατικού δυναμικού. Ο τριτογενής τομέας δεν πρόσφερε μέχρι τώρα καμία αξιόπιστη λύση στην απασχόληση και τα περίφημα μεγάλα έργα έχουν μείνει στα λόγια. Μόνο από το μετρό και την υποθαλάσσια αρτηρία υπήρχε η προοπτική για 2.000 θέσεις εργασίας. Οι εκροές ανέργων από τη βιομηχανία - μεταποίηση δεν απορροφούνται πουθενά, ενώ η συρρίκνωση της αγροτικής απασχόλησης του νομού, που πλησιάζει το 24%, προσθέτει νέους ανέργους από την ύπαιθρο που αναζητούν στην πόλη δουλιά. Οι ανεξέλεγκτες εισαγωγές προϊόντων και η έλλειψη επενδύσεων οδηγούν ολόκληρους κλάδους, όπως το μέταλλο, το δέρμα, τον ιματισμό, το ξύλο, στη διάλυση και η "μαύρη" εργασία τους εργαζόμενους στην εξαθλίωση. Σύμφωνα με στοιχεία του ΜΑΚΙΝΕ, σήμερα η "μαύρη" απασχόληση αναλογεί περίπου στο αριθμητικό ποσοστό των ανέργων.

Επίσης, σύμφωνα με το ΜΑΚΙΝΕ, το πρόβλημα της καταγραφής της ανεργίας είναι σύνθετο, γιατί στις επίσημες λίστες των ανέργων δεν καταγράφονται όσοι δεν έχουν δικαίωμα επιδότησης, οι άνεργες γυναίκες που προσπαθούν να επανενταχθούν στην παραγωγή μετά τη μητρότητα, οι υποαπασχολούμενες αγρότισσες και δεν υπολογίζεται η φαινομενική μείωση του ποσοστού από τη στρατιωτική θητεία.

Η συρρίκνωση της αγροτικής απασχόλησης και οι εισαγωγές προκάλεσαν το κλείσιμο πολλών βιοτεχνιών, που ασχολούνταν με τα αγροτικά μηχανήματα, ενώ τα 30 εκατομμύρια ζευγάρια παπούτσια που εισάγουμε κάθε χρόνο μείωσαν κατά 50% τις βιοτεχνίες δέρματος. "Σε πρόσφατη περιοδεία στους χώρους δουλιάς, διαπιστώσαμε μείωση της απασχόλησης κατά 15%", τονίζει ο Παύλος Αρβανιτίδης, μέλος της διοίκησης του Συνδικάτου Μετάλλου. Ο ταμίας του Συνδικάτου Δέρματος, Λευτέρης Βλαχονικόλας,επισημαίνει πως η ανεργία στον κλάδο, εκτός από 3 μήνες το χρόνο, ξεπερνά το 80%. Από τις 300 βιοτεχνίες δέρματος, σήμερα υπολειτουργούν οι μισές και μόνο 10 λειτουργούν κανονικά όλο το χρόνο. "Από το 1985 η κατάσταση έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο, προσθέτει. Από 7.500 εργαζόμενους έχουν μείνει στον κλάδο περίπου οι μισοί". "Στις οικοδομές, επισημαίνει ο πρόεδρος του Συνδικάτου Οικοδόμων Θεσσαλονίκης, Βασίλης Αχτσής,η "μαύρη" απασχόληση ξεπερνά το 80%, ενώ οι άνεργοι φτάνουν το 20% και οι υποαπασχολούμενοι το 30%. Η κατάσταση είναι τραγική για όλους, Ελληνες και ξένους".

Η καθιέρωση του 35ωρου χωρίς μείωση αποδοχών, ο έλεγχος των εισαγωγών, η ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής μέσα από κλαδικές πολιτικές, η ένταξη και η νομιμοποίηση των αλλοδαπών εργατών, η πάταξη της "μαύρης" απασχόλησης και η ουσιαστική ενίσχυση των ανέργων είναι μερικές από τις πιο βασικές προτάσεις των συνδικάτων της Θεσσαλονίκης, για την αντιμετώπιση της ανεργίας και τη συρρίκνωση της απασχόλησης.

Η Θεσσαλονίκη βιώνει, με το χειρότερο τρόπο, αυτή την πολιτική και πέρα από τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας διεκδικεί πλέον επάξια και τον τίτλο της πρωτεύουσας της ανεργίας.

Φίλιππας ΔΕΡΓΙΑΔΕΣ

Για κυβέρνηση και εργοδότες, η επιδότηση της ανεργίας είναι μια "προσωρινή λύση". Δε θεωρούν, όμως, προσωρινή την "επιδότηση της εργασίας", έστω και αν το μόνο σίγουρο που εξασφαλίζει είναι χρήμα στις τσέπες των εργοδοτών, χωρίς αντίκρυσμα στην αύξηση της απασχόλησης.

Με το νομοσχέδιο που έδωσε στη δημοσιότητα πριν λίγες μέρες η κυβέρνηση και που τιτλοφορείται "μέτρα πολιτικής για την απασχόληση και την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση",εξειδικεύονται μέτρα της "Λευκής Βίβλου", σε σχέση με τη λεγόμενη "διά βίου εκπαίδευση των εργαζομένων", θεσμοθετούνται οι μέχρι σήμερα αποσπασματικές πολιτικές επιδότησης της απασχόλησης που υλοποιούσε η κυβέρνηση και εισάγεται η παράδοση του προϋπολογισμού του ΟΑΕΔ στους επιχειρηματίες διά των "κουπονιών εργασίας", τα οποία μεταβαπτίζονται "μερίδια εργασίας και κατάρτισης!Το νομοσχέδιο βασίζεται σ' αυτό που η κυβέρνηση ονομάζει "νέα διαρθρωτική πολιτική απασχόλησης",την οποία είχε καταθέσει πριν μερικούς μήνες - επί υπουργίας Στ. Τζουμάκα - στην Ευρωπαϊκή Ενωση.Ολα ήταν εκεί, διατυπωμένα και προαποφασισμένα.

Σκοπός του νέου νομοσχεδίου είναι η "ριζική αναδιάρθρωση του τρόπου οργάνωσης και εφαρμογής των μέτρων παθητικής και ενεργητικής επιδότησης της ανεργίας", όπως έγραφε σε άρθρο του ο διοικητής του ΟΑΕΔ, Ρ. Σπυρόπουλος,ο οποίος από τον Αύγουστο του 1995 το είχε προαναγγείλει. Πιο απλά, σκοπός του νομοσχεδίου είναι να εργάζονται μερικές χιλιάδες άνεργοι σε θέσεις που έτσι και αλλιώς υπάρχουν και το κόστος εργασίας να το καταβάλλουν, στο μεγαλύτερο τμήμα του, οι υπόλοιποι εργαζόμενοι μέσω του ΟΑΕΔ.

Το νομοσχέδιο παρεμβαίνει για τη μεταφορά σημαντικών πόρων από την επιδότηση της ανεργίας στην "επιδότηση της απασχόλησης" και οι εργαζόμενοι καλούνται να "πληρώσουν τα σπασμένα", αφού περίπου 160 δισ. δραχμές, για την υλοποίηση αυτών των μέτρων, θα δοθούν από τον ΟΑΕΔ, κάπου 10 δισ. δραχμές από το κράτος και 50 - 60 δισ. δραχμές από την Κοινότητα. Το συνολικό κόστος ανέρχεται σε 220 δισ. δραχμές, σύμφωνα με τον διοικητή του ΟΑΕΔ. Το νομοσχέδιο, όμως, ευνοεί επίσης την ακόμα μεγαλύτερη αποδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων και μεταθέτει την ευθύνη για την εξεύρεση εργασίας από την πολιτεία στον ίδιο τον άνεργο.

Πρακτικά, το νομοσχέδιο ορίζει ότι για να συμμετάσχει ένας άνεργος σε κάποιο πρόγραμμα κατάρτισης, επιδότησης θέσεων εργασίας ή να πάρει απλά το επίδομα ανεργίας, πρέπει να έχει την "κάρτα απασχόλησης", στην οποία θα αναγράφονται και τα "μηνιαία μερίδια εργασίας" που του αναλογούν. Η λειτουργία των "κουπονιών", που έγιναν "μερίδια" και ουσιαστικά ο λόγος ύπαρξης του νομοσχεδίου, είχε γνωστοποιηθεί από το περασμένο καλοκαίρι από τον ΟΑΕΔ, ο οποίος, στα πλαίσια της νέας πολιτικής που πρότεινε η κυβέρνηση, είχε δώσει ένα κατατοπιστικό διάγραμμα για τη λειτουργία των "κουπονιών". Τότε τα "κουπόνια" προβλεπόταν να δίνονται στους άνεργους και αυτοί να τα χρησιμοποιούν: Παραδίδοντάς τα σε εργοδότη που πληρεί προϋποθέσεις για πρόσληψη επιδοτούμενου άνεργου. Σε σχολές ΟΑΕΔ και Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης. Προεξοφλώντας τα για αυτοαπασχόληση. Παραδίδοντάς τα σε Νομικά Πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα ή στο δημόσιο για εποχιακή απασχόληση, για ειδικά πρόγραμμα απασχόλησης - κατάρτισης και για εξαργύρωση σαν επίδομα ανεργίας.

Αυτές τις χρήσεις τις έχει τώρα η κάρτα απασχόλησης, που, με τα "μερίδια εργασίας", μεταθέτει το κέντρο βάρους της λειτουργίας του ΟΑΕΔ από την επιδότηση της ανεργίας, για την οποία το συνδικαλιστικό κίνημα απαιτούσε να διευρυνθεί χρονικά και ποιοτικά και να αυξηθεί.

Για τη φυσιογνωμία των νέων μέτρων - που δεν είναι και όλα τόσο νέα - δεν υπάρχουν αμφιβολίες, αφού οι ίδιοι οι συντάκτες του νομοσχεδίου (το ανέλαβε ο ΟΑΕΔ) το έχουν δηλώσει: "Στα πλαίσια αυτά, που σκιαγραφήθηκαν και στη "Λευκή Βίβλο" της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ...σημαντικός είναι και ο ρόλος των επονομαζόμενων πολιτικών απασχόλησης, που ενεργοποιούν οι χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι πολιτικές αυτές στοχεύουν στη διεύρυνση της ευελιξίας των αγορών εργασίας",σημείωνε σε πρόσφατο άρθρο του ο διοικητής του ΟΑΕΔ.

Γιώργος ΦΛΩΡΑΤΟΣ

"Αυτό το νομοσχέδιο για την ανεργία είναι απάτη, για να τα κονομάνε οι επιτήδειοι... επιχειρηματίες".Λόγια αγανάκτησης και οργής από εργαζόμενους που έχουν νιώσει στο πετσί τους τι θα πει ανεργία, που έχουν νιώσει στο πετσί τους τι θα πει να θέλεις, να είσαι ικανός για εργασία, αλλά να μη βρίσκεις μεροκάματο.

Στην πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στο Πεδίον του Αρεως, κάτω από τα πανό του Συνδικάτου Κλάδων Ενδυσης Αττικής, συναντήσαμε τη Μαρία Μακρυγιάννη,δυο χρόνια περίπου άνεργη. Οπως θα πει, "απολύθηκα απ' τη "Χούδσον", όταν έκλεισε, μαζί με όλους τους συναδέλφους. Οι περισσότεροι δεν έχουμε βρει ακόμα κάποια σταθερή δουλιά. Πήρα επίδομα ανεργίας για ένα χρόνο από τον ΟΑΕΔ. Δουλιά όμως δε βρίσκω. Είναι και ο κλάδος που πάει κατά διαόλου. Ούτε για καθαρίστρια δε βρίσκεις. Φυτοζωώ, με την αποζημίωση και κάποιες οικονομίες που είχα από τόσα χρόνια δουλιάς. Ως πότε όμως; Το νέο νομοσχέδιο της κυβέρνησης, δήθεν, για την ανεργία, το μόνο που κάνει είναι απλώς τα χρήματα να τα καρπώνεται ο βιομήχανος και να πλουτίζει. Εχουμε παραδείγματα από ανάλογα μέτρα. Θα με κρατήσει όσο είναι η επιδότηση και μετά θα με πετάξει στο δρόμο... ".

Λίγο πιο πέρα, "παρούσα" στο κάλεσμα αγώνα και αντίστασης η Λητώ Παρασκευοπούλου,άνεργη ιδιωτική υπάλληλος. "Δούλευα σαν γραμματέας - σημειώνει - σε φροντιστήριο μέσης εκπαίδευσης. Με απέλυσαν πέρσι τον Αύγουστο. Από τότε είμαι στο Ταμείο Ανεργίας. Παίρνω 67.700 δρχ. το μήνα με το επίδομα παιδιού. Είναι δυνατόν να τα βγάλεις πέρα; Ο άντρας μου δουλεύει στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά και εκεί προβληματική η κατάσταση και αβέβαιη. Με το νέο νομοσχέδιο εκείνο που θέλουν στην ουσία είναι να βοηθήσουν τους εργοδότες. Δεν είναι κάτι καινούριο. Με άλλη ονομασία υπήρχε και πιο πριν η επιδότηση του εργοδότη, για να με πάρει στη δουλιά, αλλά η ανεργία αντί να μειωθεί, αυξήθηκε.Η "ουρά" στην τράπεζα που πηγαίνω να πάρω το επίδομα, όλο και μεγαλώνει. Σε πιάνει η ψυχή σου. Τα δικά μας λεφτά, αυτά που δώσαμε τόσα χρόνια που δουλεύαμε, τις εισφορές στον ΟΑΕΔ, τώρα τα πάνε όλα στις τσέπες των εργοδοτών ".

Δίπλα η Δανάη Γκόλφου ακούει τη συζήτηση και παίρνει το λόγο. Είναι ουσιαστικά άνεργη απ' το '86, με ελάχιστα διαλείμματα δουλιάς ενδιάμεσα. "Δούλευα - θα πει - στο θέατρο Δώρας Στράτου σαν χορεύτρια, μέχρι που έκλεισε το '86. Οι συνάδελφοι φτιάξαμε ένα σύλλογο, για να μπορούμε να κάνουμε κάποιες εκδηλώσεις. Ολα αυτά τα χρόνια, ο καθένας άμα και όπου βρίσκει μεροκάματο, σε κάποιες παραστάσεις, σποραδικά. Να σκεφτείς ότι το ανώτερο (το αντρικό) που παίρνουμε τη βραδιά είναι 2.500 δραχμές και χωρίς ένσημα. Προσπάθησα κατά καιρούς να δουλέψω σαν δασκάλα χορού, κυρίως σε διάφορους τοπικούς συλλόγους και με μισθό το μήνα, που κυμαίνεται στις 30 με 40 χιλιάδες δρχ. Τελευταία δούλεψα στις νομαρχιακές επιτροπές λαϊκής επιμόρφωσης. Ο μισθός, 350 δραχμές την ώρα καθαρά. Ψάχνω, αλλά είναι πολύ δύσκολο να βρεις δουλιά τώρα. Και σαν ανειδίκευτη, σου λένε είσαι 32 χρονών, έχεις παιδί (τα επιδόματα δηλαδή) και δε σε παίρνουν".

Στο μπλοκ των εμποροϋπαλλήλων θα συναντήσουμε τη Νατάσα Γραμματικοπούλου,άνεργη ενάμιση χρόνο τώρα. "Δούλεψα ενδιάμεσα, από τον Σεπτέμβρη ως τις 6 Δεκέμβρη και ξανά πάλι στο Ταμείο Ανεργίας. Τώρα έχει τελειώσει και αυτό.Εχω δώσει αυτό το διάστημα πάνω από 150 βιογραφικά.Ζητάνε πωλήτριες με πείρα, αλλά όταν πας να δώσεις βιογραφικό, σου λένε έχεις προϋπηρεσία, είσαι 39 χρονών, δεν κάνεις. Σε ρωτάνε και αν είσαι παντρεμένη. Περιμένουν δηλαδή να τους πεις δε θέλω τα επιδόματα και αυτά που δικαιούμαι, για να σε προσλάβουν. Πολλές φορές σου δίνουν κάτω και από το βασικό μισθό. Οσο για το νομοσχέδιο δήθεν για την ανεργία, της κυβέρνησης; Μια λέξη. Είναι αισχρό.Αντί να πάρουν μέτρα πραγματικά για την ανεργία και τους ανέργους, δίνουν ακόμα μεγαλύτερα προνόμια στους εργοδότες. Εχουμε πείρα, δε μας ξεγελούν. Ετσι μας έλεγαν παλαιότερα με την επιδότηση νέων θέσεων εργασίας. Τα χρήματα, και ήταν πολλά, πήγαν οπουδήποτε αλλού, εκτός από εκεί.Φτάσαμε επίσημα η ανεργία να είναι κοντά στο 11%, που και αυτό βέβαια είναι μικρότερο απ' το πραγματικό ποσοστό. Πιστεύω ότι είναι πολιτική επιλογή της κυβέρνησης. Πολιτική υποταγής στις Βρυξέλλες".

Στο μπλοκ του Συνδικάτου Μετάλλου "Ο Προμηθέας", ξεχωρίζουμε μια γυναικεία παρουσία. Είναι η Γιώτα Δρόγκαρη,μονταδόρος ηλεκτρικών ρελέ στην ειδικότητα. Οπως θα μας πει, "έχω απολυθεί εδώ και δυο χρόνια. Ενα χρόνο έπαιρνα επίδομα ανεργίας. Δηλαδή 60.000 δρχ. το μήνα. Δε φτάναν ούτε για το νοίκι, όχι για τα υπόλοιπα. Τώρα, βέβαια, δεν υπάρχει ούτε αυτό. Οσο για δουλιά, πολύ δύσκολο να βρεις. Και δε φτάνει αυτό, από πάνω έχεις τους κυβερνώντες, για ευνόητους λόγους να σου τάζουν λαγούς με πετραχήλια. Οπως τα κουπόνια εργασίας και τις επιδοτούμενες θέσεις εργασίας, γίνανε τώρα μερίδια λέει, εργασίας. Ολα αυτά είναι απάτη. Είναι ένας τρόπος να τα κονομάνε διάφοροι επιτήδειοι επιχειρηματίες. Ετσι μας τάζαν για τα 300 εκατομμύρια καταναλωτές της ΕΟΚ, που θα πουλάγαμε τα προϊόντα μας. Αποτέλεσμα τα εργοστάσια να κλείνουν, οι βιοτεχνίες να κλείνουν και τα ράφια στα μαγαζιά να είναι γεμάτα ξένα προϊόντα. Αισθάνομαι, αλλά και κάθε άνεργος πιστεύω, μεγάλη αγανάκτηση για την προκλητική αδιαφορία των κυβερνώντων, για τις ψεύτικες υποσχέσεις που δίνουν κάθε τόσο. Για την αντιμετώπιση της ανεργίας, χρειάζονται άμεσα και ουσιαστικά μέτρα, σύμφωνα με τις προτάσεις των συνδικάτων. Δε θέλουν, άλλα είναι τα σχέδιά τους".

Ντίνα ΝΤΑΒΟΥ

Η καθολική εφαρμογή του 35ωρου - 7ωρου - 5ήμερου, χωρίς μείωση αποδοχών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, θα δημιουργήσει 330.000 θέσεις εργασίας, σύμφωνα με μελέτες του ΙΝΕ - ΓΣΕΕ

Στα σκαλοπάτια του ΟΑΕΔ, περιμένοντας το επίδομα ή σε αναζήτηση ελπίδας για μια θέση εργασίας

Ανεργοι νέοι συνωστίζονται για την υποβολή αιτήσεων για μια θέση στο δημόσιο

Το επίδομα ανεργίας όλο και μειώνεται και οι όποιες αυξήσεις αναγγέλλει η κυβέρνηση δεν αρκούν για να διαμορφώσουν το κατώτατο ημερήσιο επίδομα στο 66% του μεροκάματου ανειδίκευτου εργάτη, όσο τουλάχιστον διαμορφώθηκε το 1989. Είναι ενδεικτικό ότι τον Σεπτέμβρη του 1995 το ημερήσιο επίδομα ήταν 2.578 δραχμές (48,5% του ΗΑΕ). Με την αύξηση που προβλέπει η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, έστω αυτή την ελάχιστη, η αντιστοιχία μειώνεται ακόμα περισσότερο και γίνεται 46,6% του ΗΑΕ, από 1.1.96! Τον Σεπτέμβρη του 1995 ο διοικητής του ΟΑΕΔ έθετε στόχο να προσεγγίσει το επίδομα το 65% - 70% του ΗΑΕ μέσα στο 1997..! Τώρα με τις εξαγγελθείσες αυξήσεις και με την προϋπόθεση ότι θα υλοποιηθούν, την 1.7.96 το επίδομα θα διαμορφωθεί στις 2.835 δραχμές, ποσοστό 49,2% ΗΑΕ.