Το 1976, στην αρχή της περίφημης "δεκαετίας των γυναικών", γεννήθηκε η Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας, που έμελλε μέσα σε λίγα χρόνια να γίνει η πιο μαζική γυναικεία οργάνωση. Οι νέες γυναίκες, βγαίνοντας στο φως από το τούνελ της δικτατορίας, σε μια εποχή αποχουντοποίησης και έξαρσης του λαϊκού κινήματος, είναι αποφασισμένες να αγωνιστούν για πάρα πολλά που στερήθηκαν. Δε θέλουν πια να είναι θύματα, που καταξιώνονται μόνο μέσα απ' όσα προσφέρουν στο στενό οικογενειακό περιβάλλον. Θέλουν να πάρουν τη μοίρα τους στα χέρια τους, να συμμετέχουν ενεργητικά στους κοινούς αγώνες με τους άντρες, δε θέλουν να τα προλαβαίνουν όλα, θέλουν να τα μοιράζονται όλα με τους συντρόφους τους, ονειρεύονται ότι θα ζήσουν μια ζωή διαφορετική από αυτή που έζησαν οι μητέρες τους...

Η ΟΓΕ, οργάνωση με βάση λαϊκή, στοχεύει να εκφράσει τις πολλές γυναίκες με τα καυτά προβλήματα, αυτούς τους είλωτες της καθημερινής ζωής, που λαχταρούν πια να σηκώσουν κεφάλι. Ετσι, το δικαίωμα στην εργασία, οι κοινωνικές παροχές, η ίση αμοιβή για ίση εργασία, η αναγνώριση της μητρότητας ως κοινωνικό λειτούργημα είναι στην κορυφή των προτεραιοτήτων που βάζει. Μαζί με τις κινητοποιήσεις για την ειρήνη, τις πανελλαδικές συναντήσεις για την αγρότισσα, η ΟΓΕ εξαπλώνεται σ' όλη τη χώρα, δημιουργεί συλλόγους σε χωριά και ακριτικά νησιά...

Πρώτο Πανελλαδικό Συνέδριο το 1978, δεύτερο το 1981, τρίτο το 1984, τέταρτο το 1988. Ανάμεσα σ' αυτά, κινητοποιήσεις χιλιάδων γυναικών, τρεχάματα, κόποι, θυσίες, ξενύχτια, απογοητεύσεις, αλλά και ενθουσιασμός. Πόσες γυναίκες κράτησαν τα πανό της ΟΓΕ, μοίρασαν τα χαρτιά με τις διαμαρτυρίες της, τοιχοκόλλησαν τις αφίσες της, στόλισαν πλατείες, θέατρα και άλλους χώρους εκδηλώσεων; Πόσες τραγούδησαν σε χορωδίες, πόσες προσπάθησαν να μιλήσουν για τα δίκια τους και να τα κάνουν κατανοητά;

Γεγονός είναι ότι στις αρχές της δεκαετίας του '80 τα μέλη της ΟΓΕ φτάνουν τις πενήντα με εξήντα χιλιάδες σ' όλη την Ελλάδα. Και αυτός ο αριθμός δεν είναι άσχετος με τις διεκδικήσεις της εποχής. Μαζί με τα αιτήματα για τη δουλιά και τους παιδικούς σταθμούς, καθώς και για το κλείσιμο των βάσεων, η αλλαγή του αναχρονιστικού οικογενειακού δικαίου συσπειρώνει όλες τις γυναικείες οργανώσεις. Δημιουργείται η Συντονιστική Επιτροπή των Γυναικείων Οργανώσεων για την Αλλαγή του Οικογενειακού Δικαίου και ενάντια στη στράτευση των γυναικών.

Η πρώτη πρόεδρος της ΟΓΕ Αλεξάνδρα Δεμερούκα μετέχει στην επιστημονική επιτροπή που έχει στόχο την προσαρμογή του Αστικού Δικαίου στη συνταγματική επιταγή για την ισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα. Αλλά και η βάση των συλλόγων ενεργοποιείται, γίνεται κινητοποίηση σ' όλη την Ελλάδα. Ιδιαίτερα τα μέλη της Ενωσης Ελληνίδων Νομικών, που ήταν τότε μέλος της ΟΓΕ, πηγαίνουν παντού και ενημερώνουν τις γυναίκες. Χιλιάδες μέλη της ΟΓΕ εντυπωσιάζουν στις διαδηλώσεις με τον όγκο και τη μαχητικότητά τους. "Γυναίκες ενωμένες, ποτέ νικημένες", φωνάζουν με τις ντουντούκες στους δρόμους της Αθήνας και οι περαστικοί κοντοστέκονται προβληματισμένοι. Η πρωτεύουσα αντιλαλεί από τις διαμαρτυρίες των γυναικείων οργανώσεων...

Ακολούθησε η μάχη για τη νομιμοποίηση των αμβλώσεων. Οι γυναίκες, φιμωμένες τόσα χρόνια, μιλούν πια για όλα: Για την υγεία, την παιδεία, τον πολιτισμό, το περιβάλλον, τα ναρκωτικά, τον οικογενειακό προγραμματισμό, τη συμμετοχή στα κοινά. Μέλη της ΟΓΕ "αιμοδοτούν" πολιτιστικούς συλλόγους, Επιτροπές Ειρήνης, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων. Εκδηλώσεις για την "Ημέρα της Γυναίκας", εκδόσεις, αφίσες, ατζέντες, περιοδικό, μελέτες και έρευνα για την αγρότισσα και το φασόν, ημερίδα για τα παιδιά των μεταναστών, παραμεθόρια συνάντηση, αλλά και διεθνείς συναντήσεις. "Δεν υπάρχει κατάκτηση των γυναικών τα τελευταία είκοσι χρόνια που να μην έχει στηριχτεί στην αγωνιστική παρουσία των γυναικών της ΟΓΕ σ' όλη τη χώρα", επισημαίνει η σημερινή πρόεδρος της ΟΓΕ Καλλιόπη Μπουντούρογλου.

Οι Ελληνίδες επιθυμούν πια να συμμετέχουν στις αποφάσεις που τις αφορούν, αλλά και σ' όλες τις αποφάσεις που αφορούν τα παιδιά τους, το κοινωνικό σύνολο. Η ΟΓΕ ενώνει τις προσπάθειές της με τις άλλες γυναικείες οργανώσεις, συμμετέχοντας στη "Συντονιστική" που έχει ως στόχο αυτή τη φορά τη συμμετοχή των γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων.

Το γύρισμα της δεκαετίας με τις συγκλονιστικές αλλαγές στην Ανατολική Ευρώπη και την ΕΣΣΔ είναι σημαδιακό για την εξέλιξη των λαϊκών κινημάτων. Η ΟΓΕ θα υποστεί κι αυτή τον ισχυρότατο κλυδωνισμό που συντάραξε όλα τα κινήματα, αλλά θα παραμείνει όρθια.

Συνέδριο προβληματισμού και ανασύνταξης δυνάμεων το Πέμπτο Συνέδριό της, στα τέλη του 1991. Οι γυναίκες έχουν ήδη αρχίσει να ζουν την αναγκαστική επιλογή του μειωμένου ωραρίου, το άγχος της ανεργίας και της κοινωνικής απομόνωσης, που πρώτες αυτές πλήττει σε εποχές οικονομικής κρίσης. Τα ΜΜΕ - κι όχι μόνο - προσπαθούν να τις πείσουν ότι οι ιδεολογίες και τα οράματα πέθαναν, καλά θα είναι να επιστρέψουν στο σπίτι τους, να φροντίσουν ό,τι μπορούν να περισώσουν κι... "όποιος πιάσει την καλή".

Το Πέμπτο λοιπόν Συνέδριο της ΟΓΕ είναι ένα σταυροδρόμι. Εμβλημά του το σκίτσο μιας γυναίκας με κλειστά μάτια, κλειστό στόμα, κλειστά αυτιά. "Δε θέλουμε να βλέπουμε έτσι το μέλλον", εξηγεί από κάτω η επιγραφή. Ερωτηματικά για το παρελθόν και το μέλλον, προβληματισμοί, επισήμανση ζητημάτων όπως: η ανάγκη να εντοπίζονται τα ιδιαίτερα προβλήματα των γυναικών που πηγάζουν από τη διπλή καταπίεσή τους σαν φύλο, η επιθυμία που νιώθουν για ανθρώπινη επικοινωνία, το πρόβλημα της απλήρωτης εργασίας κι ακόμα "να δώσουμε έμφαση στα τοπικά προβλήματα. Οχι γενικολογίες και συνθήματα. Να δώσουμε βάρος στην κουβέντα, στο διάλογο και κυρίως σ' αυτά που έχουν να μας πουν οι ίδιες οι γυναίκες" και στην ενότητα του γυναικείου κινήματος...

Εργοστάσια κλείνουν, οι άνεργες Ελληνίδες πολλαπλασιάζονται. Η λιτότητα δείχνει τα δόντια της, ενώ τα επιδοτούμενα από την ΕΟΚ σεμινάρια γίνονται μόδα και... παρηγοριά στον άρρωστο. Οι γυναίκες καλούνται από την Ευρωπαϊκή Ενωση να μοιραστούν τη δουλιά και την ανεργία τους με τις άλλες, ώστε όλοι να μπορούν να τρώνε από λίγο και να έχουν χρόνο να κάθονται με τα παιδιά τους. Ετσι θα ρυθμιστεί η έλλειψη παιδικών σταθμών και θα αντισταθμιστεί το συνεχές πετσόκομμα των κοινωνικών παροχών. "Λευκής Βίβλου" το ανάγνωσμα...

Η δουλιά με κανονικό μισθό, δικαιώματα και ωράριο αρχίζει να γίνεται "ντε μοντέ". Καταργείται η απαγόρευση της νυχτερινής εργασίας για τις γυναίκες, ψηφίζεται ο "αντιασφαλιστικός νόμος".

Η Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, οργανώνει ημερίδες για τη μερική απασχόληση, συμπαραστέκεται στις γυναίκες στο Μαντούδι, οργανώνει Καραβάνι Ειρήνης στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, βοηθάει τις γυναίκες της Βοσνίας, ολοκληρώνει την έρευνα για την αγρότισσα της Θεσσαλίας, παίρνει την πρωτοβουλία να χτυπήσει μαζί με τις άλλες γυναικείες οργανώσεις τον εξευτελισμό της γυναίκας μέσα από τα ΜΜΕ, την πλύση εγκεφάλου που γίνεται μέσα από το σεξ, τον τζόγο, τη βία: Οι άνθρωποι πρέπει να μένουν παθητικοί, απομονωμένοι σ' έναν ψεύτικο τηλεκόσμο...

Το Εκτο Συνέδριο του 1995, ένας ακόμα σημαντικός σταθμός. Ανέλπιστος ο αριθμός και η ζωντάνια των συνέδρων - κυρίως νέων γυναικών απ' όλη την Ελλάδα. Ενα συνέδριο με έντεκα θέματα προβληματισμού, που στοχεύουν στην ενεργοποίηση ιδιαίτερα της νέας γενιάς. Η παιδεία είναι ένα από τα σημαντικά θέματα που απασχολούν σήμερα την ΟΓΕ καθώς η προσπάθεια να ιδιωτικοποιηθεί θα πλήξει τα παιδιά των λαϊκών τάξεων και ιδιαίτερα τα κορίτσια.

Εικοσάχρονη πια η ΟΓΕ καλεί τις νέες γυναίκες να τη στηρίξουν στους αγώνες της, να προσφέρουν τις ιδέες και την πνοή της νιότης τους. Γιατί τίποτα δεν είναι δεδομένο - κι αυτά που κέρδισαν οι μητέρες τους χτες, αύριο θα είναι χαμένα, αν δεν αγωνιστούν οι ίδιες σήμερα. Το κάλεσμα της Ομοσπονδίας είναι κάλεσμα σε ένα μέτωπο αντίστασης, ενεργοποίησης και έκφρασης αυτών που είναι το μισό του λαού μας, αυτών που δίνουν και προστατεύουν τη ζωή...

Επιμέλεια:

Αλίκη ΞΕΝΟΥ - ΒΕΝΑΡΔΟΥ