"Η φετινή χρονιά ήταν καταστροφή" μας λένε αγρότες στο χωριό Αγιος Γιώργιος Φερών, κοντά στο Βελεστίνο Μαγνησίας, και αρχίζουν να ξετυλίγουν το... κουβάρι: "Σπέρνουμε βαμβάκια και προκοπή δε βλέπουμε τα τελευταία χρόνια. Στα στάρια, έτσι όπως έγινε η καλλιέργεια - που μείωσαν στο μισό την τιμή - δε συμφέρουν και πολλοί τα αφήνουμε και άλλοι περιμένουμε τη στρεμματική ενίσχυση για να εισπράξουμε ψίχουλα. Το καλαμπόκι το ίδιο. Η τιμή έπεσε στους παραγωγούς και ανεβαίνει ανεξέλεγκτα στους κτηνοτρόφους! Ετσι, εμείς τα παρατήσαμε και οι κτηνοτρόφοι αγοράζουν εισαγόμενο υποβαθμισμένο καλαμπόκι για ζωοτροφές κι αυτό είναι πανάκριβο... Πέσαμε στο βαμβάκι αλλά κι αυτό τώρα, με τον καινούριο κανονισμό της ΕΟΚ, γίνεται ασύμφορο. Μας κορόιδευαν πέρσι ολόκληροι υπουργοί πως θα πληρωνόμαστε πάνω από 300 δραχμές το κιλό και πήραμε 250 κι απ' αυτά ακόμα δεν πληρωθήκαμε όσα μας κράτησαν στα εκκοκκιστήρια για να μας ξοφλήσουν στο τέλος..." συνεχίζουν, "χείμαρρος" από την οργή που ξεχειλίζει, οι αγρότες της Μαγνησίας.

Ο νεολαίος Κώστας Ρήγας που αποφάσισε να μείνει στο χωριό του, να καλλιεργήσει, μας εξηγεί πώς και για τους νέους αγρότες η κατάσταση δυσκολεύει. Οι τιμές στο βαμβάκι πέφτουνε και μπαίνουν περιορισμοί στην καλλιέργεια από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Την ίδια ώρα, όμως το κόστος ανεβαίνει κατακόρυφα χρόνο το χρόνο, τονίζει και εξηγεί: Βάλε το όργωμα 3.000 δραχμές, άλλες 2.000 τη σβάρνα, βάλε λιπασματοδιανομέα, σκαλιστήρια, ραντίσματα μόνο για τα καλλιεργητικά ξεπερνάμε τα 20 χιλιάρικα, κάνει το λογαριασμό. Από την άλλη, συνεχίζει βγάζοντας τον καημό του, δίνουν στους νέους αγρότες και κάνουνε γεωτρήσεις. Μας χρεώνουνε με 10 και 15 εκατομμύρια για να βάλουμε βαμβάκι. Τι θα κάνουμε τώρα; αναρωτιέται, χωρίς να περιμένει απάντηση και καταλήγει απογοητευμένος: Στην Ελλάδα μόνο οι αεριτζήδες κερδίζουνε...

"Ο,τι μαζέψαμε τα προηγούμενα χρόνια μας τα 'φαγαν τα σιδερικά, τα αγροτικά μηχανήματα που αγοράζουμε. Τώρα, όμως, δεν έχουμε ούτε να πληρώσουμε τις δόσεις, αφού οι τιμές και οι καλλιέργειες πέφτουνε. Και, με τα χωράφια που βάζαμε δε φτάνουμε και να νοικιάσουμε τώρα δεν μπορούμε", περιγράφει άλλος αγρότης που παρεμβαίνει στη συζήτηση στο καφενείο του Αγίου Γεωργίου. Ο Χρήστος Κίτσιος βάζει ντομάτα, στάρια και βαμβάκι, αλλά "η κατάσταση δεν πάει στο καλό", εξηγεί. Τα βαμβάκια τα πάνε για φούντο όπως και τα στάρια. Οσο για τη βιομηχανική ντομάτα... "άστα να πάνε"! Μόλις πριν λίγο πληρώθηκαν οι αγρότες την εξόφληση από πέρσι. Στη Μαγνησία και ειδικότερα στην περιοχή του Βελεστίνου καλλιεργούν βιομηχανική ντομάτα. Παίρνουν μια ποσόστωση που τους μοιράζουν οι ντοματοβιομήχανοι. Ομως οι τελευταίοι εκβιάζουν τους ντοματοπαραγωγούς και τους πληρώνουν ό,τι θέλουν ουσιαστικά - όπου τους πιάσουν, όπως μας λένε χαρακτηριστικά οι παραγωγοί. Γιατί οι ντοματοβιομήχανοι έχουν στο χέρι τους παραγωγούς, αφού μοιράζουν εκείνοι την ποσόστωση. Για την περυσινή παραγωγή που παρέδωσαν στην ΑΝΤΕΛΚΑΝ από τον περασμένο Σεπτέμβρη τελικά, τέλος Μάη πήραν τη δεύτερη δόση, ενώ ο βιομήχανος παίρνει τις επιδοτήσεις πολύ νωρίτερα υποχρεώνοντας τους συνεταιρισμούς να υπογράφουν πως πληρώθηκαν χωρίς να έχει γίνει αυτό. Μόνο και μόνο για να πάρει ο βιομήχανος τις επιδοτήσεις. Κι αν εξαφανιστεί; Θα μείνουμε με τον αέρα σχολιάζουν αυτοσαρκαζόμενοι οι αγρότες.

Η συζήτηση φουντώνει και η κουβέντα γενικεύεται για την πολιτική, για τους υπεύθυνους για τα χάλια της αγροτικής οικονομίας. Ολοι αναγνωρίζουν πως φταίει η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης και οι κυβερνήσεις που την εφαρμόζουν. Το 'δειξαν καθαρά με τον κανονισμό για το βαμβάκι και το διαπιστώνουν οι αγρότες πως, "εδώ φάνηκε η κοροϊδία και οι ευθύνες και των κομμάτων". "Για να είμαστε ειλικρινείς, παραδέχεται... ο πρόεδρος της μιας Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Μ. Πάσχος (που κινείται πολιτικά στη ΝΔ και τον οποίο συναντήσαμε στην περιοδεία μας στο Βελεστίνο), το ΚΚΕ υποστήριξε ανοιχτά και καθαρά τον αγώνα μας μέχρι το τέλος, όπως και ο "Ριζοσπάστης" που δεν έχουμε κανένα παράπονο. Ενώ οι σταθμοί και οι άλλες εφημερίδες συκοφαντούσαν τον αγώνα μας, θα μας πει". Οσο για τη ΝΔ... "έ... σαν κόμμα εξουσίας στην αντιπολίτευση δε θέλει να έχει ένα αγροτικό κίνημα αγωνιστικό που να κλείνει τους δρόμους γιατί άμα έρθει στην εξουσία πώς θα το αντιμετωπίσει; εξηγεί τη στάση του κόμματος αυτού, όταν του επισημαίνουμε πως η ΝΔ (πέραν του ότι συμφωνεί με την καταστροφική πολιτική της ΕΕ πχ για το βαμβάκι), με δηλώσεις συγκεκριμένων στελεχών της καλούσε τους αγρότες, στο μεγάλο συλλαλητήριο, να αποσυρθούν από τους δρόμους με τα τρακτέρ τους! Επίσης, τόσο ο ίδιος όσο και όλοι οι αγρότες που συζητήσαμε καταγγέλλουν την τρομοκρατική επιχείρηση που στήνεται με τις δίκες και καταδίκες εκατοντάδων αγροτών για τη συμμετοχή τους στους αγροτικούς αγώνες. Και υπογραμμίζουν πως "δε θα μας τρομοκρατήσουν και όσο δε λύνουν τα προβλήματα θα συνεχίσουμε τους αγώνες"...

Είναι πολλοί, ωστόσο, οι αγρότες που, ενώ βιώνουν την κρίση στην αγροτική οικονομία με οξυμένο τρόπο, στέκονται αντιφατικά στα συμπεράσματά τους... Αν και αναγνωρίζουν και αποδίδουν μάλιστα τις ευθύνες για την καταστροφή στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στα κόμματα του δικομματισμού που συμφωνούν και υλοποιούν αυτήν την καταστροφική πολιτική, πολλοί, μάλιστα, συμμετέχουν στις αγροτικές κινητοποιήσεις, ωστόσο, όπως προκύπτει μέσα από τις ίδιες τις συζητήσεις, τα πολιτικά συμπεράσματα που βγάζουν δεν οδηγούν άμεσα και στην απόφαση για την πολιτική καταδίκη και των κομμάτων αυτών του δικομματισμού... Κι αυτό, αποτελεί ένα σοβαρό ζήτημα για τις αγωνιστικές συνεπείς δυνάμεις να πείσουν τους αγρότες πως μαζί με τον αγώνα για τη λύση των προβλημάτων τους, πρέπει να καταδικάσουν πολιτικά (και εκλογικά) και τα κόμματα και τις πολιτικές της ΕΕ. Να ενισχύσουν το μοναδικό κόμμα που αναγνωρίζουν στην πράξη ότι στηρίζει τον αγώνα και τα συμφέροντά τους, να ενισχύσουν το ΚΚΕ.

Η "ζωντανή" πείρα αποκάλυψε πόσο καταστροφικός είναι ο κανονισμός της ΕΕ για το βαμβάκι για τον οποίο συμφώνησε, πέρσι, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και ισχύει για 6 χρόνια. Τώρα οι βαμβακοπαραγωγοί δείχνουν πιο αποφασισμένοι να κλιμακώσουν τους αγώνες τους για να ανατρέψουν το καταστροφικό καθεστώς. Ομως και τώρα που αποκαλύπτονται, η ουσία των καταστροφικών ρυθμίσεων για το βαμβάκι και οι ευθύνες των κομμάτων - πλην του ΚΚΕ, βεβαίως που είχε προειδοποιήσει τους αγρότες σχετικά - κάποια κομματικά - κυβερνητικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, κυρίως μεγαλοαγρότες, προσπαθούν να αποπροσανατολίσουν ξανά τους αγρότες και να εμποδίσουν την κλιμάκωση του αγώνα τους για την ανατροπή του καταστροφικού καθεστώτος. Προσπαθούν, ούτε λίγο ούτε πολύ, να πείσουν τους βαμβακοπαραγωγούς να αποδεχτούν τον καταστροφικό κανονισμό της ΕΕ για το βαμβάκι και ακόμα, να ζητήσουν - αν είναι δυνατόν! - να μπει και ατομική ποσόστωση, ώστε να μην είναι δυνατόν να ξεπεραστεί το πλαφόν των 782.000 τόνων που μας επιβάλει η ΕΕ στο βαμβάκι! Ετσι, λένε, όσοι μείνουν - οι μεγαλοπαραγωγοί προφανώς... - στην καλλιέργεια θα εξασφαλίζουν καλές τιμές στο βαμβάκι...

Βεβαίως, ανεξάρτητα ότι τέτοιες απόψεις δεν περνάνε στους βαμβακοπαραγωγούς, η προβολή τους δεν παύει να γίνεται επικίνδυνη αφού διευκολύνει τους εταίρους της ΕΕ να προωθήσουν ακόμα χειρότερα μέτρα. Παράδειγμα, όπως προτείνεται φέτος με το πακέτο των αγροτικών τιμών: Να επιβάλλεται, εντελώς αυθαίρετα, "καπέλο" 15% στην πραγματική παραγωγή, ώστε να βάζουν μεγαλύτερα πρόστιμα και να πληρώνονται οι βαμβακοπαραγωγοί μικρότερη προκαταβολή στο βαμβάκι... Πέραν αυτών, ωστόσο, τυχόν επιβολή ατομικής ποσόστωσης στο βαμβάκι θα οδηγούσε στον εξοβελισμό της συντριπτικής πλειοψηφίας των μικρομεσαίων αγροτών και τη δραματική συρρίκνωση της καλλιέργειας κάτω και από τα επίπεδα που μας περιορίζει η Ευρωπαϊκή Ενωση. Οπως γίνεται ήδη με τον καπνό και τα σιτηρά ή ακόμα και με την παραγωγή αγελαδινού γάλατος κλπ. Αυτό, άλλωστε επιδιώκει η ΕΕ και για το βαμβάκι στη χώρα μας...

Αυτή η αρνητική εξέλιξη με τα άλλα προϊόντα, φαίνεται πως προωθείται από κυβερνητικούς παράγοντες του υπουργείου Γεωργίας και για την καλλιέργεια βαμβακιού. Ισως μάλιστα, τέτοια σενάρια να έχει υπόψη του ο υπουργός Γεωργίας Στέφανος Τζουμάκας που πρόσφατα από τη Θεσσαλονίκη διαμήνυσε στους αγρότες ότι από 900.000 αγροτικές εκμεταλλεύσεις που υπάρχουν σήμερα, πρέπει να περιοριστούμε μόνον σε 500.000! Ομως δε φαίνεται να ενδιαφέρει τους αρμόδιους πως ήδη οι καπνοπαραγωγοί, πχ στην Ελασσόνα, εγκαταλείπουν την καλλιέργεια καπνού ή οι σιτοπαραγωγοί τη σιτοκαλλιέργεια και οι αγελαδοτρόφοι τις εκμεταλλεύσεις τους και να μην καλύπτεται και η μειωμένη εθνική ποσόστωση που μας επιτρέπουν να παράγουμε... Τώρα, ετοιμάζουν το ίδιο σενάριο και με τους βαμβακοπαραγωγούς, δυστυχώς, αδιαφορώντας για τις τρομακτικές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις.

Μπροστά σ' αυτή τη ζοφερή προοπτική, μοναδική εγγύηση, για την εξασφάλιση της δυναμικής καλλιέργειας βαμβακιού, είναι ο αγώνας για την ανάπτυξή της με ταυτόχρονη και αναλογική αύξηση και των δαπανών της ΕΕ για το προϊόν. Κι αυτό το δρόμο δηλώνουν αποφασισμένοι να τραβήξουν οι αγρότες της Θεσσαλίας, αναπτύσσοντας τους ενωτικούς και δυναμικούς αγώνες τους μέχρι τη νίκη, απομονώνοντας, ταυτόχρονα, όσους προσπαθούν να καλλιεργήσουν τη μοιρολατρία, την υποταγή και το ραγιαδισμό στους μικρομεσαίους αγρότες.

Γιάννης ΖΑΓΓΑΝΑΣ

Παύλος ΡΙΖΑΡΓΙΩΤΗΣ

Συζητώντας με τους αγρότες της Μαγνησίας

Ατομικές ποσοστώσεις και στο βαμβάκι προωθεί η κυβέρνηση