Στο "χορό" των προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης ανέργων μπήκε και ο Οργανισμός Εργατικής Εστίας,αναλαμβάνοντας την υλοποίηση 11 προγραμμάτων μεταξύ Μάρτη και Μάη του 1996, μέσω του Κέντρου Επαγγελματικής Κατάρτισης,που έχει συστήσει. Η υλοποίηση όμως αυτών των προγραμμάτων χαρακτηρίστηκε από συνοπτικές διαδικασίες εγκρίσεων, απουσία έγκαιρης ενημέρωσης και από αναπάντητα ερωτήματα στο ΔΣ της Εστίας σχετικά με τον τρόπο επιλογής εκπαιδευτών, συντονιστών ακόμα και εκπαιδευομένων. Ακόμα περισσότερο η Εργατική Εστία επωμίστηκε την ευθύνη της κατάφωρης παραβίασης της ελληνικής νομοθεσίας, ασφαλίζοντας τους εκπαιδευόμενους σε ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες και όχι στο ΙΚΑ!

Οι υπεύθυνοι των προγραμμάτων ασφάλισαν τους εκπαιδευόμενους σε ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες (την "Εθνική Ασφαλιστική" και τη "Νόρντστερν Κολόνια Ελλάς"), τη στιγμή που ο νόμος ορίζει ρητά ότι οι εκπαιδευόμενοι σε Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης πρέπει να ασφαλίζονται στο ΙΚΑ.Η συγκεκριμένη διάταξη αντιμετωπίζει τις "βολές" της Ευρωπαϊκής Ενωσης,που έχει αξιώσει την κατάργησή της, με αποτέλεσμα ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Ε. Γιαννόπουλος να δηλώσει ότι θα επανεξεταστεί, υπό το πρίσμα της λογικής της Κοινότητας! Παρ' όλα αυτά, η διάταξη ισχύει ακόμα και υποχρεώνει τα ΚΕΚ να ασφαλίζουν στο ΙΚΑ τους καταρτιζόμενους.

Ο Γ. Σταυρόπουλος,μέλος του ΔΣ της Εργατικής Εστίας και μέλος του προεδρείου της ΓΣΕΕ, μας είπε για το θέμα: "Ενώ οι καταρτιζόμενοι σύμφωνα με το νόμο πρέπει να ασφαλίζονται στο ΙΚΑ, χωρίς καμία διαδικασία και χωρίς καμία συζήτηση στο ΔΣ, η Εργατική Εστία με επιλογή της προέδρου της πήγε σε ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες. Το επιχείρημα ήταν ότι "πήγαμε στις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες γιατί έτσι κι αλλιώς, με τις 10-20 μέρες οι εκπαιδευόμενοι δε συμπληρώνουν πλήρη ασφαλιστική κάλυψη στο ΙΚΑ και γιατί θα μας στοίχιζε λιγότερο". Αυτές οι μέρες ασφάλισης στην ιδιωτική ασφαλιστική εταιρία πληρώνονται και χάνονται, ενώ στο ΙΚΑ προστίθενται και ο εργαζόμενος, αν έβρισκε άλλες 20 μέρες δουλιά, θα συμπλήρωνε τις απαραίτητες 50 μέρες για να έχει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Μετράνε και συνταξιοδοτικά αυτές οι μέρες", κατέληξε ο συνδικαλιστής.

Η συζήτηση στη διοίκηση της Εστίας για την υλοποίηση των προγραμμάτων έγινε στην αρχή του χρόνου. Η εισήγηση από υπηρεσιακούς παράγοντες του Οργανισμού ήταν ότι έπρεπε να γίνουν "άμεσα" αιτήσεις για την ανάληψη των προγραμμάτων, επειδή έληγαν οι προθεσμίες και "θα έχαναν τα λεφτά". Το ΔΣ έδωσε την έγκρισή του, με την προοπτική να εξετάσει την εξέλιξη των προγραμμάτων στη συνέχεια. Από τότε μέχρι και τη λήξη των προγραμμάτων η συζήτηση στο ΔΣ περιορίστηκε στην έγκριση των κονδυλίων για την επιδότηση των καταρτιζομένων, ενώ δε συζητήθηκαν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τον τρόπο επιλογής εκπαιδευτών, συντονιστών και άλλων φορέων που συνέβαλαν στην υλοποίηση των προγραμμάτων.

Στις 14 Ιούνη,στη συνεδρίαση του ΔΣ της Εργατικής Εστίας, συζητήθηκε η έγκριση των ήδη υλοποιημένων προγραμμάτων. Η συζήτηση επικεντρώθηκε στο πρόγραμμα της Λέρου,για το οποίο δόθηκαν διευκρινίσεις σε ερωτήματα των μελών του ΔΣ. Οπως όμως καταγγέλλει ο Γ. Σταυρόπουλος - ο οποίος καταψήφισε το "δελτίο παρακολούθησης δαπανών" που παρουσιάστηκε - ταυτόχρονα με το πρόγραμμα της Λέρου,θεωρήθηκε ότι εγκρίθηκαν και τα άλλα προγράμματα "χωρίς να έχει προηγηθεί καμία συζήτηση"!

Λίγες μέρες αργότερα ο Γ. Σταυρόπουλος θέλησε να συλλέξει περισσότερα στοιχεία για την υλοποίηση των προγραμμάτων, όπως συμβόλαια με εκπαιδευτές και συντονιστές, αποδείξεις, τιμολόγια. Η πρόσβασή του σε αυτά τα στοιχεία δεν του επιτράπηκε από υπηρεσιακούς παράγοντες της διεύθυνσης εκπαίδευσης του Οργανισμού, με την αιτιολογία ότι δεν έχει άδεια της προέδρου του Οργανισμού Ι. Ζερβάκη.

Οι ενστάσεις και οι απορίες που εκφράστηκαν στο ΔΣ της Εργατικής Εστίας, σχετικά με την υλοποίηση των προγραμμάτων, αφορούσαν τον τρόπο επιλογής εκπαιδευτών και συντονιστών, αν έγιναν ανακοινώσεις στον Τύπο ή απευθείας επιλογή, γιατί οι εκπαιδευόμενοι ασφαλίστηκαν σε ιδιωτικές εταιρίες και αν έχει γίνει έλεγχος στις δαπάνες που παρουσιάζονται.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Οργανισμός Εργατικής Εστίας διαθέτει επιτελείο εκπαιδευτών, που αξιοποιεί στα Κέντρα Νεότητας που διαθέτει. Με αυτό το δεδομένο, θα μπορούσε να φέρει σε πέρας σημαντικό μέρος των προγραμμάτων με αποκλειστικά δικές του δυνατότητες, κάτι που είχε επιβεβαιωθεί στις αρχικές συζητήσεις στο ΔΣ. Παράλληλα είχε υπάρξει η διαβεβαίωση ότι στην περίπτωση που χρειαζόταν συνεργασία με άλλο φορέα ή πρόσωπο, θα γινόταν ειδική συζήτηση και αναλυτική ενημέρωση στο ΔΣ. Αυτό όμως δεν έγινε το προηγούμενο διάστημα.

Μια άλλη πλευρά του ζητήματος αφορά τα ποσά που δαπανήθηκαν για την αμοιβή και διαμονή των εκπαιδευτών στους τόπους όπου πραγματοποιήθηκαν τα προγράμματα και τη στήριξη του εκπαιδευτικού προγράμματος. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, η "μερίδα του λέοντος" των κονδυλίων δεν πήγε στους άνεργους εκπαιδευόμενους, αλλά στη δημιουργία του μηχανισμού κατάρτισης. Φυσικά το ότι το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων πήγε στο μηχανισμό και όχι στους εκπαιδευόμενους, δεν είναι γνώρισμα των προγραμμάτων της Εργατικής Εστίας μονάχα, αλλά και όλων των ανάλογων προγραμμάτων.Ενα πολύ μικρότερο μέρος των χρημάτων αυτών πηγαίνει στην επιδότηση των εκπαιδευομένων, οι οποίοι υποτίθεται ότι κερδίζουν την κατάρτιση που θα τους βοηθήσει να απασχοληθούν, έστω κι αν είναι κοινό μυστικό ότι καμιά θέση εργασίας δε δημιουργείται από την κατάρτιση.

Επιπλέον, προκύπτει ότι οι εκπαιδευόμενοι πήραν περίπου το ποσό που η Εργατική Εστία έδωσε από δικούς της πόρους, συμβάλλοντας με την εθνική συμμετοχή στην κοινοτική χρηματοδότηση. Με δεδομένο αυτό, ο Γ. Σταυρόπουλος σημειώνει ότι αυτά τα χρήματα θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν διαφορετικά από την Εργατική Εστία, πάλι για την ενίσχυση των ανέργων.

Η ενδεικτική παρουσίαση των δαπανών ενός από τα προγράμματα επιβεβαιώνει την κατανομή των κονδυλίων. Στο πρόγραμμα της Θήρας για την κατασκευή και το σχεδιασμό κοσμημάτων παραδοσιακής σχέσης οι εκπαιδευτές πήραν 1.056.000 δραχμές, ενώ για έξοδα διαμονής, διατροφής και μετακίνησης δαπανήθηκαν 733.000 δρχ. για 200 ώρες διδασκαλίας. Οι εκπαιδευόμενοι πήραν μόνο 2.800.000 δρχ. από τα 10 εκατ. δραχμές του συνολικού κόστους, ενώ για την ασφάλισή τους δαπανήθηκαν 93.000 δρχ. για τη διατροφή τους με αναψυκτικά, καφέδες και βουτήματα 249.900 δρχ. και 120.000 δρχ. για τη φύλαξη παιδιού εκπαιδευόμενης. Οσο για τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν, π. χ. για την κατασκευή κοσμημάτων, δαπανήθηκαν 2.675.925 δραχμές. Η ενοικίαση αίθουσας διδασκαλίας κόστισε 750.000 δρχ., η αμοιβή της επιτροπής επιλογής των εκπαιδευομένων ήταν 150.000,η αμοιβή της συντονίστριας του προγράμματος ήταν 1.180.000!Για τις αμοιβές γραμματέα και καθαρίστριας και για τη διαμονή - διατροφή της συντονίστριας δαπανήθηκαν 412.000 δρχ. και τέλος, για την... προετοιμασία του προγράμματος δόθηκαν 300.000 δρχ. στην εταιρία ΕΥΡΩΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΠΕ.

Το Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης της Εργατικής Εστίας ανέλαβε την υλοποίηση 11 προγραμμάτων από το Μάρτη του 1996 έως και το Μάη του 1996, συνολικού κόστους 107,5 εκ. δρχ., από τα οποία το 25% είναι η εθνική συμμετοχή και δίνονται από τον ίδιο τον Οργανισμό, ενώ τα υπόλοιπα δίνονται από την Κοινότητα. Στη Θήρα το πρόγραμμα ύψους 10 εκατ. δρχ. αφορούσε την κατάρτιση στην κατασκευή και σχεδιασμό κοσμημάτων παραδοσιακής τέχνης. Στην Πάτμο χρειάστηκαν 10 εκατ. δρχ. για παραδοσιακές τέχνες και κεραμική. Στα Γρεβενά με 9 εκατ. δρχ. οι άνεργοι καταρτίστηκαν σαν στελέχη πολιτιστικής ανάπτυξης. Στον Πύργο Ηλείας με 9 εκατ. δρχ. έγινε κατάρτιση σε προγραμματισμό και διαχείριση πολιτιστικών εκδηλώσεων. Στη Λέρο χρειάστηκαν 10 εκατ. δρχ. για κατάρτιση σε παραδοσιακές τέχνες και κέντημα. Στη Δράμα δαπανήθηκαν 12,5 εκατ. δρχ. για κατάρτιση σε παραδοσιακή ταπητουργία και κιλιμοποιία. Στην Αρτα κόστισε 15 εκατ. δρχ. η κατάρτιση στο βιομηχανικό πατρόν και την ενδυματολογία. Στο Αγρίνιο η κατάρτιση στη διατήρηση και προώθηση της παραδοσιακής βιοτεχνίας κόστισε 11 εκατ. δρχ. Επίσης στο Αγρίνιο,ένα δεύτερο πρόγραμμα κατάρτισης ύψους 9 εκατ. δρχ. αφορούσε τον προγραμματισμό και διαχείριση πολιτιστικών εκδηλώσεων. Στη Λέσβο με 6 εκατ. δρχ. έγινε κατάρτιση στην υφαντική, το κέντημα και το ράψιμο. Τέλος, στη Χίο υλοποιήθηκε το ίδιο πρόγραμμα.

Γιώργος ΦΛΩΡΑΤΟΣ