ΑΓΚΥΡΑ.-

Θα μπορούσε να είναι η πιο ευχάριστη είδηση της δεκαετίας για την Τουρκία, αν δεν επρόκειτο - ουσιαστικά - για πολιτική απάτη: Η κυβέρνηση Ερμπακάν κατέθεσε χτες στη Βουλή νομοσχέδιο, το οποίο προβλέπει άρση της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης, η οποία ισχύει στη νοτιοανατολική χώρα από το 1987, και ουσιαστικά έδινε το ελεύθερο στον τουρκικό στρατό να δρα κατά βούληση εναντίον των Κούρδων αυτονομιστών του ΡΚΚ.

Το νομοσχέδιο, όμως, το οποίο κατά το Πρακτορείο Ανατολή θα συζητηθεί εντός της εβδομάδας, έχει στόχο στην πραγματικότητα να ενισχύσει το συντονισμό μεταξύ των επαρχιών, των επιχειρήσεων κατά του ΡΚΚ και τη δημιουργία ειδικού μηχανισμού για να εξασφαλίζεται η άδεια των γειτονικών χωρών, ώστε ο στρατός να καταδιώκει τους αυτονομιστές αντάρτες στις συνοριακές γραμμές και πέραν αυτών. Και, επίσης, το νομοσχέδιο δίνει και τυπικό δικαίωμα στις δυνάμεις ασφαλείας να ανοίγουν πυρ εναντίον των ανταρτών, οι οποίοι θα κάνουν χρήση όπλων ή θα αρνούνται να παραδοθούν.

Νέα προσπάθεια παρέμβασης για τον τερματισμό της σύγκρουσης των αντίπαλων κουρδικών ομάδων στην περιοχή του Βορείου Ιράκ πραγματοποίησε χτες η αμερικανική διπλωματία, όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Γκλιν Ντέιβις, καθώς η κατάπαυση του πυρός που είχε ανακοινώσει πριν τρεις μέρες αποδείχτηκε προσωρινή. Οι δύο αντίπαλες πλευρές, το Δημοκρατικό Κόμμα Κουρδιστάν (του Μασούντ Μπαρζανί) και η Πατριωτική Ενωση του Κουρδιστάν (του Τζαλάλ Ταλαμπανί) διέψευσαν ότι έχουν συμφωνήσει στην κατάπαυση του πυρός. Εκατοντάδες άνδρες των δύο οργανώσεων έχουν χάσει τη ζωή τους στις συγκρούσεις των τελευταίων ημερών, οι οποίες αναζωπυρώθηκαν.

Το θέμα των Κούρδων προκαλεί ένταση μεταξύ ΗΠΑ (οι οποίες εκτιμάται ότι επιζητούν ένα ενιαίο κουρδικό μέτωπο εναντίον του Σαντάμ Χουσεϊν) και Ιράκ(η Βαγδάτη θεωρεί ότι το θέμα είναι διμερές και αφορά τις σχέσεις Ιράν - Ιράκ). Εχουν εκφραστεί επίσης φόβοι ότι μπορεί να καθυστερήσει την τελική έκθεση του ΟΗΕ για τη συμφωνία πώλησης πετρελαίου από το Ιράκ, αλλά εκπρόσωπος του Οργανισμού είπε ότι η σύγκρουση των Κούρδων δε θα επηρεάσει την έκδοσή της.

Παρά τις προφορικές διακηρύξεις περί δέσμευσης στην ειρηνευτική διαδικασία, η ισραηλινή κυβέρνηση του Μπέντζαμιν Νετανάχιου συνεχίζει να ρίχνει λάδι στις τεταμένες σχέσεις της με τους Παλαιστινίους. Την οικοδόμηση 900 νέων κατοικιών στον εποικισμό του Κυριάτ Σεφέρ αποφάσισε, χτες, η ισραηλινή κυβέρνηση, ενώ παράλληλα κατεδαφίστηκε εν ριπή οφθαλμού ένα υπό ανέγερση παλαιστινιακό πολιτιστικό κέντρο στην ανατολική Ιερουσαλήμ. Το θερμόμετρο ανέβηκε ακόμη περισσότερο, όταν το Τελ Αβίβ διακήρυξε την επιθυμία του για ανοιχτά οικονομικά σύνορα με τις παλαιστινιακές αυτόνομες περιοχές, χωρίς, όμως, να αναφέρει το οτιδήποτε για άρση του οικονομικού αποκλεισμού των παλαιστινιακών εδαφών.

Το πράσινο φως για την κατασκευή 900 επιπλέον κατοικιών, που προορίζονται για τη στέγαση οικογενειών φανατικών Εβραίων εποίκων, δόθηκε, χτες, από τον υπουργό Αμυνας του Ισραήλ Γιτζάκ Μοντερχάι. Με την ενέργεια αυτή αίρεται και πρακτικά το "πάγωμα" του εποικισμού, που είχε ακολουθήσει η προηγούμενη κυβέρνηση του Εργατικού Κόμματος, κάτι που είχε, ήδη, προαναγγελθεί από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανάχιου από τις πρώτες κιόλας μέρες της ανάληψης της διακυβέρνησης. Οπως, μάλιστα, αποκαλύπτει σε χτεσινό της δημοσίευμα η ισραηλινή εφημερίδα "Μααρίβ" η απόφαση για τις 900 κατοικίες είναι μόνο η αρχή μιας γενικότερης τακτικής εποικισμού.

Η οριστικοποίηση της άρσης του "παγώματος" του εποικισμού προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Παλαιστινιακής Αρχής, η οποία μέσω του υπουργού Τοπικών Κοινοτήτων Σαέμπ Ερακάτ μίλησε για πλήρη καταπάτηση των ειρηνευτικών συμφωνιών. Μέσα από τις δηλώσεις του, ο Ερακάτ άφησε, μάλιστα, να εννοηθεί ότι δεν αποκλείεται και η κλιμάκωση της κατάστασης, καθώς οι Παλαιστίνιοι είναι "έτοιμοι να αντισταθούν επί τόπου" στην εχθρική ισραηλινή στάση.

Την ίδια, περίπου, στιγμή ισραηλινές μπουλντόζες κατεδάφιζαν ένα υπό ανέγερση πολιτιστικό κέντρο νεότητας στην ανατολική Ιερουσαλήμ, με το δικαιολογητικό ότι η χρηματοδότησή του από την Παλαιστινιακή Αρχή παραβιάζει την ισραηλινή κυριαρχία στην πόλη. Η κατεδάφιση του παλαιστινιακού κτιρίου πραγματοποιήθηκε, μία μόλις μέρα μετά από την ανακοίνωση της Παλαιστινιακής Αρχής ότι θα συμμορφωθεί με την ισραηλινή επιθυμία να διακόψει τη λειτουργία των δύο από τα τρία βασικά γραφεία της στην ανατολική Ιερουσαλήμ. Η αντίδραση της παλαιστινιακής κοινότητας υπήρξε άμεση και πραγματοποιήθηκε δίωρη απεργία στον αραβικό τομέα της πόλης, ενώ η Παλαιστινιακή Αρχή εξέφρασε την οργή και την απογοήτευσή της για τη συνεχιζόμενη ισραηλινή προκλητικότητα.

Μέσα σε μία τόσο τεταμένη ατμόσφαιρα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανάχιου βρήκε την ευκαιρία να εκφράσει το ενδιαφέρον του για την πορεία της παλαιστινιακής οικονομίας και να διατυπώσει την πρότασή του για άνοιγμα των οικονομικών συνόρων με τις αυτόνομες παλαιστινιακές περιοχές. Μάλιστα, συστάθηκε και μία επιτροπή Ισραηλινών αξιωματούχων, οι οποίοι αναμένεται να καταθέσουν σειρά προτάσεων κατά τη διάρκεια της συνάντησης με την παλαιστινιακή οικονομική επιτροπή. Το όψιμο ενδιαφέρον του Νετανάχιου για την παλαιστινιακή οικονομία δέχτηκε τη δριμεία κριτική του Παλαιστίνιου υπουργού Οικονομικών Μαχέρ Μασρί, ο οποίος "υπενθύμισε" στο Τελ Αβίβ ότι ο ισραηλινός αποκλεισμός είναι η αιτία της βύθισης του παλαιστινιακού πληθυσμού στη φτώχεια και ότι αν ο αποκλεισμός δεν αρθεί, δεν πρόκειται να καταληχτεί κανενός είδους οικονομική συμφωνία.

ΣΑΡΑΓΕΒΟ.-

Οι Σερβοβόσνιοι ανακοίνωσαν χτες ότι θα προχωρήσουν στη διεξαγωγή των δημοτικών εκλογών του Σεπτέμβρη, παρά την απόφαση του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) να τις αναβάλλει, εξαιτίας παρατυπιών στην εγγραφή των Σέρβων ψηφοφόρων στους εκλογικούς καταλόγους.

Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Πάλε, Μίροσλαβ Βιέτιτσα, δήλωσε ότι η απόφαση αυτή είναι αποτέλεσμα σχετικής απόφασης της εθνοσυνέλευσης.

Στο μεταξύ, το πρώτο φορτίο αμερικανικού εξοπλιστικού υλικού καταφθάνει αύριο στη Βοσνία, στο πλαίσιο του αμερικανικού προγράμματος για την ενίσχυση και εκπαίδευση του κροατομουσουλμανικού ομοσπονδιακού στρατού.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το πρώτο αμερικανικό φορτίο θα περιλαμβάνει αρματοφόρα τύπου Μ60, πυροβόλα Μ-16 και τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό. Το στρατιωτικό πρόγραμμα των ΗΠΑ προς τη Βοσνία φέρει την επωνυμία "Εξοπλισμός και Εκπαίδευση", έχει συνολική αξία 100.000.000 δολαρίων και ισοδυναμεί με την αποστολή 45 αρματοφόρων, 80 στρατιωτικών φορτηγών μεταφοράς προσωπικού, 840 αντιαρματικών όπλων, 15 στρατιωτικών ελικοπτέρων, 46.100 αυτομάτων, 1.000 πυροβόλων, 2.300 ασυρμάτων και 4.100 ασύρματων τηλεφώνων. Στο πλαίσιο του ίδιου προγράμματος, στέλνονται στο Σαράγεβο 170 Αμερικανοί στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες για την εκπαίδευση του κροατομουσουλμανικού στρατού...

ΒΟΝΝΗ.-

Η γερμανική κυβέρνηση φάνηκε χτες να υποχωρεί από τις αρχικές θέσεις της απέναντι στο διαφιλονικούμενο ζήτημα με την ΕΕ, που αφορά τις κοινοτικές επιδοτήσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας "Φολκσβάγκεν", ανακοινώνοντας ότι η Βόννη δε θα προχωρήσει αμέσως σε αγωγή κατά της Κοινότητας.

Ο υπουργός Οικονομικών της ομοσπονδιακής γερμανικής κυβέρνησης, Γκέντερ Ρέξντροτ, δήλωσε ότι η Βόννη επιθυμεί "την αποκλιμάκωση της κρίσης και την εξεύρεση φιλικής λύσης" ενώ ο αρμόδιος Κοινοτικός επίτροπος, Κάρελ Βαν Μιρτ, δήλωσε νωρίτερα ότι η ΕΕ θα αναθεωρήσει τη στάση της εάν η "Φολκσβάγκεν" καταθέσει σε εγγυητικό λογαριασμό το ποσό των 61 εκατ. δολαρίων ως αντίτιμο για τις μη εξουσιοδοτημένες επιχορηγήσεις, που πήρε ο αυτοκινητοβιομηχανικός κολοσσός από την ανατολική πολιτεία της Σαξωνίας.

ΤΑΛΙΝ.-

Το Κοινοβούλιο της Εσθονίας δεν κατόρθωσε χτες για τρίτη και τελευταία φορά να εκλέξει νέο Πρόεδρο του κράτους, απορρίπτοντας μια δεύτερη θητεία του Λέναρτ Μέρι, μετέδωσε το Πρακτορείο ΙΝΤΕΡΦΑΞ. Ούτε ο Μέρι, ούτε ο αντίπαλός του Αρνολντ Ρούουτελ (αντιπρόεδρος του Κοινοβουλίου) δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν τις ψήφους 68 βουλευτών (στους 101 του Κοινοβουλίου), που απαιτούνται για την εκλογή στο προεδρικό αξίωμα. Οπως δήλωσε ο πρόεδρος της Εκλογικής Επιτροπής Εν Μάρκβαρτ, ο Μέρι έλαβε - στην τρίτη ψηφοφορία - 52 ψήφους και ο Ρούουτελ 32, ενώ υπήρχαν 11 αποχές κι ένα άκυρο. Σύμφωνα με το εσθονικό Σύνταγμα, την εκλογή νέου Προέδρου θα αναλάβει τώρα ένα διευρυμένο σώμα 374 εκλεκτόρων, αποτελούμενο από τους βουλευτές και τους τοπικούς εκπροσώπους της κυβέρνησης. Το σώμα αυτό θα συγκληθεί από τον πρόεδρο του Κοινοβουλίου.

ΜΟΣΧΑ.-

Ο στρατιωτικός διοικητής των ομοσπονδιακών δυνάμεων στην Τσετσενία στρατηγός Βιατσεσλάβ Τιχομίροφ συναντήθηκε χτες στο χωριό Νόβιε Ατάζι με τον αρχηγό του επιτελείου των Τσετσένων αυτονομιστών Ασλάν Μασχάντοφ. Ανακοίνωσαν ότι επέλυσαν τα εκκρεμή ζητήματα και ολοκλήρωσαν τη συμφωνία εκεχειρίας, που είχε υπογραφεί την περασμένη Πέμπτη με τις προσπάθειες του γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας και απεσταλμένου του Κρεμλίνου στην Τσετσενία στρατηγού Αλεξάντρ Λέμπεντ. Ο Τιχομίροφ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η διαφωνία για τα όπλα που είχαν πάρει αυτονομιστές μαχητές από ρωσική στρατιωτική φάλαγγα το περασμένο Σάββατο στο Γκρόζνι δε θα δημιουργήσει περαιτέρω προβλήματα. Το επεισόδιο αυτό είχε ως αποτέλεσμα να καθυστερήσουν δυο μέρες οι επαφές των δυο πλευρών. Οι Τσετσένοι επέστρεψαν ήδη τα όπλα. Από τη μεριά του, ο Μασχάντοφ ανέφερε ότι και οι δυο πλευρές δεσμεύτηκαν να αποφύγουν κάθε νέα εμπλοκή της ειρηνευτικής διαδικασίας και επέρριψε την ευθύνη για την αρπαγή των όπλων σε μια ένοπλη συμμορία που δρα ανεξέλεγκτα στο Γκρόζνι, ο αρχηγός της οποίας συνελήφθη.

Ο Λέμπεντ αισιοδοξεί ότι θα τηρηθεί η εκεχειρία, ώστε να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για το μελλοντικό καθεστώς της Τσετσενίας στα πλαίσια της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Ωστόσο, αξιωματούχοι στο Κρεμλίνο και Ρώσοι στρατιωτικοί στην Τσετσενία θεωρούν ότι οι Τσετσένοι αυτονομιστές θα εκμεταλλευτούν, όπως και παλιότερα, την κατάπαυση του πυρός για να ανασυντάξουν τις δυνάμεις τους και να ξεκινήσουν νέες επιθέσεις κατά των ρωσικών δυνάμεων. Οι αυτονομιστές διεκδικούν την ανεξαρτησία της "Δημοκρατίας της Ιτσκερίας", όπως αποκαλούν την Τσετσενία.

Στα φορτηγά για το δρόμο της επιστροφής βρίσκονται οι Ρώσοι στρατιώτες