ΑΓΚΥΡΑ - ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ - ΒΑΓΔΑΤΗ.-

Ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο η Τουρκία να προχωρήσει σε στρατιωτικού τύπου εμπλοκή στο έδαφος του Ιράκ, προκειμένου να δημιουργήσει τη "ζώνη ασφαλείας" που θα της επιτρέψει να ελέγξει πιθανές επιχειρήσεις του Εργατικού Κόμματος Κουρδιστάν (ΡΚΚ) σε βάρος της και παράλληλα να αυξήσει την επιρροή της στην περιοχή. Αλλά η προώθησή της δε γίνεται πια με την ίδια σιγουριά, καθώς η αντίθεση πολλών αραβικών χωρών (Συρία, Συμβούλιο Συνεργασίας των χωρών του Κόλπου), η αβεβαιότητα για την αντίδραση της Βαγδάτης, η ιρανική καταδίκη της επιχείρησης και οι δηλώσεις των εκπροσώπων της Ρωσίας προκαλούν ερωτηματικά για το τι θα μπορούσε να προκαλέσει.

Ετσι, χτες η υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Τανσού Τσιλέρ, δήλωσε ότι ίσως να μη χρειαστεί να υπάρξει επιχείρηση σε ιρακινό έδαφος και να παρακολουθούνται οι κινήσεις των αντικαθεστωτικών Κούρδων μέσω ηλεκτρονικών μέσων (δορυφόροι).

Η αμερικανική διπλωματία εξακολουθεί, πάντως, να στηρίζει την τουρκική - υπό εκκόλαψη - πρωτοβουλία για την "ουδέτερη ζώνη", υπό την αίρεση όμως ότι θα πρόκειται για "προσωρινό" μέτρο. Μόνο που η έννοια της λέξης "προσωρινό" δε διευκρινίζεται...

Ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Ουόρεν Κρίστοφερ, δικαιολόγησε τις τουρκικές προθέσεις, υιοθετώντας τη διατύπωση "... (οι Τούρκοι) έχουν πραγματικούς λόγους να ανησυχούν για τα σύνορά τους και το ΡΚΚ", ενώ επανέλαβε την αμερικανική θέση περί μη απειλής της εδαφικής ακεραιότητας του Ιράκ.

Ωστόσο, είναι άξιο απορίας πώς από τη μια οι ΗΠΑ σε επίπεδο φραστικών διατυπώσεων τίθενται υπέρ της διατήρησης των σημερινών συνόρων του Ιράκ (προφανώς για να αποτραπεί η διεύρυνση του ρόλου του Ιράν), και από την άλλη σε επίπεδο πραγματικών κινήσεων (πυραυλικές επιθέσεις, υπόγεια στήριξη των αυτονομιστικών τάσεων κουρδικών ομάδων) απεργάζονται ουσιαστικά τη διάλυσή του.

Δεν είναι τυχαίο ότι, σύμφωνα με ένα σενάριο το οποίο κυκλοφόρησε ευρέως σε αμερικανικές εφημερίδες τις τελευταίες μέρες, η διαβόητη CIA είχε "στα σκαριά" σχέδιο για την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεϊν, μέσω ένοπλων αντικαθεστωτικών ομάδων του Ιράκ.

Ο αδυσώπητος κουρδικός εμφύλιος στο Βόρειο Ιράκ συνεχίστηκε και χτες, με σφοδρές συγκρούσεις μεταξύ του Κουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος, εκπρόσωποι του οποίου ισχυρίστηκαν ότι κατέλαβαν τη στρατηγικής σημασίας πόλη Ντεγκάλα, και της Πατριωτικής Ενωσης Κουρδιστάν, η οποία επανέλαβε την επίκλησή της για βοήθεια προς... πάντα ενδιαφερόμενο, της αμερικανικής διπλωματίας συμπεριλαμβανομένης. Ο αριθμός των θυμάτων από τις συγκρούσεις δεν κατέστη δυνατό να επιβεβαιωθεί...

Παρά τις πιέσεις που φέρεται να ασκεί η Ουάσιγκτον στον Νετανάχιου, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός εμφανίστηκε αδιάλλακτος όσον αφορά την "ειρηνευτική διαδικασία".

Συγκεκριμένα βήματα προόδου στην ειρηνευτική διαδικασία περιμένει η Ουάσιγκτον από την ισραηλινή κυβέρνηση. Αυτό δήλωσε ξεκάθαρα ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Ουόρεν Κρίστοφερ, μετά τη συνάντησή του με τον Ισραηλινό ομόλογό του Νταβίντ Λεβί, στο Λονδίνο χτες. Κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου, ο Λεβί εμφανίστηκε ιδιαίτερα συμβιβαστικός και επαναδιατύπωσε τη θέληση της κυβέρνησής του για ολοκλήρωση της ειρηνευτικής διαδικασίας με τους Παλαιστινίους. Και οι δύο άνδρες απέφυγαν να αναφερθούν στο φλέγον ζήτημα της Ιερουσαλήμ, το οποίο, όμως, αναμένεται να τεθεί από τον Αμερικανό Πρόεδρο Μπιλ Κλίντον, κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον Μπέντζαμιν Νετανάχιου, σήμερα, στην Ουάσιγκτον.

Σε χτεσινή συνέντευξη Τύπου, ο Νετανάχιου επανέλαβε ότι επιθυμεί να επαναληφθούν οι ειρηνευτικές συνομιλίες τόσο με τους Παλαιστινίους όσο και με τη Δαμασκό, όμως δεν πρόκειται να δεχτεί καμία προϋπόθεση είτε αυτή αφορά την Ιερουσαλήμ, "η οποία θα μείνει ολοκληρωτικά υπό ισραηλινή κυριαρχία", είτε αφορά τα Υψίπεδα του Γκολάν "από τα οποία δεν πρόκειται να αποχωρήσουν τα ισραηλινά στρατεύματα ως προϋπόθεση για την έναρξη διαλόγου".

Η τρόικα της Ευρωπαϊκής Ενωσης (αποτελούμενη από εκπροσώπους της προεδρεύουσας Ιρλανδίας, της Ιταλίας και της Ολλανδίας" πρόκειται να επισκεφτεί τα γραφεία της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, στην Ιερουσαλήμ. Ο Ντικ Σπρινγκ, υπουργός Εξωτερικών της Ιρλανδίας, δήλωσε ότι, παρά την αντίθετη άποψη της κυβέρνησης Νετανάχιου, η ΕΕ θα "επισκεφτεί την παλαιστινιακή αρχή στην έδρα της στην Ιερουσαλήμ, γιατί πιστεύει ότι, με αυτόν τον τρόπο, θα τηρηθεί η διπλωματική ισορροπία στην περιοχή και θα προχωρήσει η ειρηνευτική διαδικασία".

ΜΟΣΧΑ. -

Ο Πρόεδρος της Ρωσίας Μπορίς Γιέλτσιν συναντήθηκε την Παρασκευή, 7 Σεπτέμβρη, στην εξοχική κατοικία στο Ζαβίντοβο (100 χλμ. από τη Μόσχα), με τον Γερμανό καγκελάριο Χέλμουτ Κολ. Οι συνομιλίες διήρκησαν τέσσερις ώρες και επικεντρώθηκαν σε διεθνή και διμερή θέματα, όπως η κατάσταση στην Τσετσενία, η κατάσταση στη Γιουγκοσλαβία, οι βομβαρδισμοί των ΗΠΑ στο Ιράκ (που επέκρινε έντονα η Ρωσία), η προοπτική διεύρυνσης του ΝΑΤΟ προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Το Πρακτορείο ΙΤΑΡ - ΤΑΣΣ, επικαλούμενο αξιωματούχο που παραβρέθηκε στις συνομιλίες των δύο ηγετών, ανέφερε ότι κατά τη συνάντηση ο Κολ δήλωσε στον Γιέλτσιν ότι δεν πρόκειται να ληφθεί απόφαση για την επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς εντός του 1996. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, οι δυο ηγέτες συμφώνησαν ότι ενδεχόμενη απόφαση για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ θα πρέπει να εξαρτηθεί από την εξέλιξη των σχέσεων Ρωσίας - ΝΑΤΟ.

Από την άλλη μεριά, παρά τις διαβεβαιώσεις του Κολ ότι βρήκε τον Γιέλτσιν "σε πλήρη ενέργεια" και "πολύ αισιόδοξο", στο Κρεμλίνο εντείνονται οι κινήσεις για την αντικατάσταση του Προέδρου, ο οποίος πρόκειται να υποβληθεί σε εγχείριση καρδιάς στο τέλος του Σεπτέμβρη. Την Παρασκευή ο γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας Αλεξάντρ Λέμπεντ, που θεωρείται πρόσωπο - κλειδί των εξελίξεων από την περίοδο ακόμα των προεδρικών εκλογών, είχε δηλώσει ότι είναι καιρός ο Γιέλτσιν να ορίσει αντικαταστάτη του τον πρωθυπουργό Βίκτορ Τσερνομίρντιν μέχρι την αποκατάσταση της υγείας του. Την πρόταση αυτή, όμως, απέρριψε ο προσωπάρχης του Κρεμλίνου Ανατόλι Τσουμπάις, λέγοντας ότι ο Πρόεδρος "βρίσκεται σε κανονική εργασιακή κατάσταση".

• Αρχισε από χτες η σταδιακή αποχώρηση ρωσικών στρατευμάτων από την Τσετσενία μετά την υπογραφή της ειρηνευτικής συμφωνίας από τον Αλεξάντρ Λέμπεντ με τους Τσετσένους αυτονομιστές.

Παμψηφεί να φύγουν οι αμερικανικές βάσεις αποφάσισαν χτες οι κάτοικοι της Οκινάουα

TOKIO.-

Ξεκάθαρο "όχι" στις βάσεις των Αμερικανών στο νησί τους είπαν χτες οι κάτοικοι της Οκινάουα, καθώς οι 9 στους 10 τάχθηκαν υπέρ της μείωσης του αριθμού των 35.000 πεζοναυτών και της αναθεώρησης του πλαισίου κανόνων της αμερικανο - ιαπωνικής συμφωνίας που ορίζει το καθεστώς παραμονής στους στην Ιαπωνία.

Σύμφωνα με αποτελέσματα που προέκυψαν από την καταμέτρηση του 97% των ψηφοδελτίων, 469.770 ψηφοφόροι ζήτησαν τη μείωση των αμερικανικών βάσεων, ενώ μόλις 43.672 άλλοι δήλωσαν ευχαριστημένοι από το σημερινό στάτους κβο. Στις κάλπες προσήλθε το 59,5% των 910.000 εγγεγραμμένων ψηφοφόρων, γεγονός που σχολιάστηκε ως "θετικό" από τον κυβερνήτη του νησιού, Μασαχίντε Οτα. Οπως δήλωσε ο ίδιος: "Το (χτεσινό) δημοψήφισμα αποτελεί ένα ιστορικό γεγονός. Οι κάτοικοι του νησιού ποτέ στο παρελθόν δε ρωτήθηκαν σχετικά με την παρουσία Αμερικανών πεζοναυτών στο νησί μας"...

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.-

Τον πρώην περιφερειακό υπουργό, Αλέν Βαν Ντερ Μπιστ, συνέλαβαν χτες οι βελγικές αρχές ως ενεχόμενο στη δολοφονία του αρχηγού του "Σοσιαλιστικού Κόμματος", Αντρέ Κουλς, το 1991.

Σύμφωνα με το ραδιοσταθμό "RTBF", ο Αλέν Βαν Ντερ Μπιστ κρατείται ήδη στις φυλακές της Λιέγης, μετά από καταγγελία του πρώην συνεργάτη του, Ρισάρ Ταξκέ, στις αστυνομικές αρχές ότι ο πρώην υπουργός ήταν που έδωσε την εντολή για τη δολοφονία του Αντρέ Κουλς. Αξίζει να αναφερθεί ότι και ο Ρίτσαρντ Ταξκέ συνελήφθη από τους αστυνομικούς στα τέλη της περασμένης βδομάδας, κατηγορούμενος για συνεργασία ή συμμετοχή στη δολοφονία του αρχηγού του "Σοσιαλιστικού Κόμματος" Αντρέ Κουλς.

ΣΑΡΑΓΕΒΟ.-

Ενας Ουκρανός στρατιώτης των πολυεθνικών στρατευμάτων του ΝΑΤΟ στη Βοσνία έχασε χτες τη ζωή του την ώρα που φρουρούσε αποθήκη εκλογικού υλικού στο Σαράγεβο.

Ο στρατιώτης μεταφέρθηκε στο πλησιέστερο στρατιωτικό νοσοκομείο της περιοχής, όπου μισή ώρα αργότερα ανακοινώθηκε ότι υπέκυψε στα τραύματά του. Σύμφωνα με τον ταγματάρχη Σάιμον Χέιζλοκ, η στρατιωτική αστυνομία της IFOR άρχισε τη διενέργεια έρευνας για τον εντοπισμό των δραστών. Ο ίδιος αξιωματούχος πρόσθεσε ότι δεν εκλάπη τίποτε από την αποθήκη, στην οποία φυλάσσονταν ψηφοδέλτια και άλλο εκλογικό υλικό σχετικό με τις πρώτες μεταπολεμικές εκλογές της 14ης του μήνα στη Βοσνία.