Μετά το τολμηρό πείραμα της δίγλωσσης "Αννας Καρένινα",που παίχτηκε στην Ελλάδα και τη Ρωσία τον περασμένο Οκτώβρη, η Καλλιτεχνική Εταιρεία "Αξάνα" και η Τατιάνα Λύγαρη προχωρούν στο δεύτερο θεατρικό βήμα τους. Παρουσιάζουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα, μία από τις σημαντικότερες εκπροσώπους της σύγχρονης πολωνικής δραματουργίας, τη γνωστή συγγραφέα Αγκνιέσκα Οσέτσκα με το θεατρικό της έργο "Λαχτάρα για κεράσια".

Η υπόθεση του έργου εκτυλίσσεται σε ένα βαγόνι τρένου. Ενα βαγόνι τρένου θα είναι και ο χώρος που θα παρουσιαστεί η παράσταση. Στη Θεσσαλονίκη επισκευάζεται πυρετωδώς μια παλιά ιταλική επιβατάμαξα, που διαμορφώνεται ταυτόχρονα σε σκηνή και σε θεατρική αίθουσα. Το χειμώνα θα σταθμεύσει σε κεντρικό σημείο της Αθήνας. Συνταξιδιώτες στο "τρένο με τα κεράσια", εκτός από τον Ντανιέλ Ολμπρίνσκι που σκηνοθετεί την παράσταση και τους Τατιάνα Λύγαρη, Αντρέα Νάτσιο που ερμηνεύουν, είναι η Ηρώ Μαυροειδή που έκανε τη μετάφραση από την πολωνική γλώσσα. Διαμόρφωση σκηνικού χώρου: Λέα Κούση,κοστούμια: Ντόρα Λελούδα.

• Ενα έργο βαθιά ερωτικό θα παρουσιάσει, στο Θέατρο "Αλφα" φέτος το χειμώνα, ο Γιάννης Βούρος."Η Ευρυδίκη, ένας ύμνος στην αγάπη" του Ζαν Ανουίγ,πραγματεύεται την απόλυτη αγάπη ενός πλανόδιου μουσικού, του Ορφέα, και μιας πλανόδιας θεατρίνας, που γνωρίζονται σε έναν σιδηροδρομικό σταθμό της Γαλλίας, το 1940. Το έργο πρωτοπαίχτηκε το 1960 από τον Κάρολο Κουν και τους δύο κεντρικούς ρόλους έπαιξαν ο Γιάννης Φέρτης και η Μάγια Λυμπεροπούλου.Η σκηνοθεσία είναι της Μάγιας Λυμπεροπούλου,τα σκηνικά του Γιώργου Πάτσα,τα κοστούμια της Κλαιρ Μπρέσγουελ και η μουσική του Π. Καλατζόπουλου.Τους ρόλους ερμηνεύουν: Γιάννης Βούρος, Πέγκυ Σταθακοπούλου, Χρήστος Πάρλας, Ιάκωβος Ψαρράς, Αλεξάνδρα Παντελάκη, κ. ά.
• "Αγάπη και κατανόηση" είναι ο τίτλος του έργου του Τζο Πένχολ,που θα ανέβει στην Κεντρική Σκηνή του "Θεάτρου Ερευνας" την προσεχή χειμερινή θεατρική περίοδο. Η μετάφραση είναι της Ιρένε Μαραντέι και η σκηνοθεσία του Δημήτρη Ποταμίτη.Πρόκειται για ένα θεατρικό δοκίμιο πάνω στις σχέσεις των νέων ανθρώπων στη δεκαετία που διανύουμε. Καταγράφει τη γενικότερη απογοήτευση και μοναχικότητα της εποχής, με κύρια θέματα την ποιότητα της φιλίας, του έρωτα, της αγάπης, της κατανόησης, τον πανικό και την πίεση του σημερινού ατόμου από την υπεραπασχόληση και την υπερκατανάλωση.

Στην παιδική σκηνή θα παρουσιαστεί "Το λουρί του Σωκράτη" του Δημήτρη Ποταμίτη,ενώ στο μελλοντικό ρεπερτόριο του θιάσου έχουν περιληφθεί το "Καντίντ" του Βολταίρου,"Πάμελα" του Ρίτσαρσον και "Ορέστης" τουΕυριπίδη.

Η χρονολόγησή του - ένα από τα αρχαιότερα καθολικά του Αγίου Ορους, χτισμένο στο πρώτο μισό του 10ου αιών.- ο αρχιτεκτονικός του τύπος (ανήκει στον τύπο της τρίκλιτης βασιλικής με τετράγωνο σχήμα στην κάτοψη), αλλά και η ιστόρησή του με τοιχογραφίες του 14ου αιών.,που αποδίδονται στον Μανουήλ Πανσέληνο,δηλαδή τον κυριότερο εκπρόσωπο της Μακεδονικής Σχολής, καθιστούν το ναό του Πρωτάτου (κτισμένος στις Καρυές) ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της αγιορείτικης μοναστικής πολιτείας.

Αλλά, η υπάρχουσα κατάσταση διατήρησης του ναού τόσο στην τοιχοποιία όσο και στις τοιχογραφίες τον καθιστούν σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Η ξύλινη στέγη, που αντικαταστάθηκε το '50 από μπετόν,η κατεδάφιση των προσκτισμάτων στη βόρεια πλευρά,η εκτεταμένη χρήση τσιμεντοκονιάματος (στην τοιχοποιία, στη βάση του μνημείου, στην κατασκευή στεγάστρων κ. ά.) είναι οι ανθρώπινες επεμβάσεις που σήμερα κρίνονται εξαιρετικά επιβαρυντικές. Εξαιτίας των παραπάνω, που μετέβαλαν τις περιβαλλοντικές συνθήκες του μνημείου και επέτρεψαν την ανεξέλεγκτη είσοδο υγρασίας, οι τοιχογραφίες παρουσιάζουν ιδιαίτερα προβλήματα διατήρησης όπως: απώλειες τμημάτων, προβλήματα σταθερότητας του κονιάματος, ακόμα και σαθροποίησή του.

Στο πλαίσιο των προσπαθειών για τη συντήρηση και αποκατάσταση του μνημείου, το 1993 συστάθηκε η Επιτροπή Πρωτάτου (μετέχουν οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟ, η Ιερά Επιστασία και καθηγητές), ενώ το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο στις 5/8 ενέκρινε τη μελέτη της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαιοτήτων (το θέμα συνεισηγήθηκαν η Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων και η Διεύθυνση Συντήρησης) για τη συντήρηση τοιχογραφιών και κονιαμάτων.Κατ' αρχήν προβλέπονται οι απαραίτητες σωστικές επεμβάσεις που αφορούν κυρίως στην αφαίρεση των παλαιότερων. Σημειώνεται δε ότι την ευθύνη των επεμβάσεων στο ναό θα φέρει η 10η ΕΒΑ και η ΔΣΑ. Διατίθενται δε 300 εκ. από το ΥΠΕΧΩΔΕ τα οποία διαχειρίζεται το ΚΕΔΑΚ. Η αρμόδια Εφορεία όπως μας είπε ο προϊστάμενος Γ. Ταβλάκης θα διαθέσει το απαραίτητο εργατοτεχνικό προσωπικό καθώς και συντηρητές όταν αρχίσει το έργο.

Ομως, στο άμεσο μέλλον θα χρειαστεί διεπιστημονική συνεργασία,στο πλαίσιο της ανάγκης συστηματικής προσέγγισης των προβλημάτων, αφού οι αποσπασματικές επεμβάσεις δεν μπορούν να απαλείψουν τις αιτίες της φθοράς. Μέχρι σήμερα έχουν γίνει επιμέρους αναστηλωτικές εργασίες σωστικού χαρακτήρα, αλλά αναμένεται η σύνταξη συνολικής μελέτης αναστήλωσης, καθώς και περιβαλλοντική μελέτη.Στο μεταξύ ο χρόνος που περνάει είναι μοιραίος για το μνημείο, δεδομένου ότι από το '50 και ύστερα ουδέποτε έτυχε συνολικής αντιμετώπισης. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι μόνο η τσιμεντένια στέγη εδώ και 47 χρόνια αποτελεί την κύρια είσοδο νερού....

Δ. Μ.

Στο γραφικό εκκλησάκι του Αη - Γιάννη, στα Μακρίσια της Ολυμπίας, θα πραγματοποιηθούν και φέτος, από 14 μέχρι και 16 Αυγούστου οι πολιτιστικές εκδηλώσεις "Ολυμπία: Οταν γιορτάζουν οι Θεοί". Εκεί και φέτος για έκτη συνεχή χρονιά, θα σμίξουν οι ανησυχίες των ξενιτεμένων με τη γαλήνη του χώρου, η μυρωδιά του πεύκου με την αλμύρα της θάλασσας. Οι εκδηλώσεις, που είναι αφιερωμένες στη μνήμη του Νίκου Καζαντζάκη θα ξεκινήσουν από το συνεδριακό κέντρο της Ολυμπιακής Ακαδημίας, όπου νέοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό θα αποτίσουν φόρο τιμής στον Ν. Καζαντζάκη, με αναλύσεις έργων του, σχολιασμούς και παρουσίαση εργασιών τους.

Σε ένα ιδιαίτερο αφιέρωμα συμμετέχουν η Ασπασία Παπαθανασίου και η Ελευθερία Αρβανιτάκη, ενώ ο Χαράλαμπος Γαργανουράκης θα τραγουδήσει την Κρήτη μέσα από τον "Καπετάν Μιχάλη" του Καζαντζάκη. Συμμετέχει και ο τραγουδιστής Γιάννης Κότσιρας. Θα παραβρεθεί και θα μιλήσει ο πρώην υπουργός της Κύπρου Πάτροκλος Σταύρου, θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη. Στα πλαίσια των εκδηλώσεων θα υπάρξουν και παράλληλα αφιερώματα. Τη διοργάνωση έχουν αναλάβει η Κοινότητα Μακρισίων με το Ολυμπιακό Θέατρο και με τη συμβολή των Δήμων Πύργου, Αρχαίας Ολυμπίας, διαφόρων συλλόγων και με την υποστήριξη της νομαρχίας Ηλείας.

Στα ακριτικά νησιά του Αιγαίου μας, την Κω και την Κάλυμνο,γενέθλιους τόπους της ιατροφιλοσοφίας, θα πραγματοποιηθεί το Ενατο Διεθνές Συνέδριο Ελληνικής Φιλοσοφίας,με θέμα "Φιλοσοφία και Ιατρική".Η επίσημη έναρξη του Συνεδρίου (20/8, στις 18.30), θα γίνει στο Ασκληπιείο της Κω, ενώ τις υπόλοιπες μέρες, μέχρι και 26/8,θα διεξαχθεί στοContinental Palace Hotel.Στην Κάλυμνο,η επίσημη εναρκτήρια Συνεδρία(27/8, 9.00), θα πραγματοποιηθεί, στο Αναγνωστήριο "Αι Μούσαι".Στο Συνέδριο θα μετάσχουν τριακόσιοι και πλέον Σύνεδροι, από την Ελλάδα, αλλά και από πολλά μέρη του κόσμου, με σκοπό να εξετάσουν τη σχέση μεταξύ φιλοσοφίας και ιατρικής στην Ελληνική Διανόηση, τις θεωρίες και τις αρχές που μπορούν να βοηθήσουν να μορφοποιήσουμε ένα σύστημα αξιών που θέτει ερωτήματα για την υγεία, τη νόσο και τη θεραπεία και να ανοίξει ένα παράθυρο διαλόγου μεταξύ των θεωριών της αρχαίας ιατρικής και φιλοσοφίας και των σύγχρονων ιατρικών προβλημάτων που επιδέχονται φιλοσοφική επισκόπηση.

Στο πλαίσιο του Συνεδρίου θα λάβει χώρα και η Ιατρική Ημερίδα της Κω (22/8),στο Κινηματοθέατρο Ορφεύς (9.00 - 19.30), ως επιστημονική και κοινωνική προσφορά προς τους ειδικούς, αλλά και το ευρύτερο κοινό του Νησιού. Το Συνέδριο θεωρείται από τα πιο σημαντικά επιστημονικά Συνέδρια της εποχής μας, τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας και υπό την επιστημονική εποπτεία της Διεθνούς Ακαδημαϊκής Επιστημονικής Επιτροπής.Η παρακολούθηση των εργασιών είναι ανοιχτή στο κοινό.

Αρχίζουν την Κυριακή οι εκδηλώσεις του 19ου Διεθνούς Μουσικού Φεστιβάλ Σαντορίνης,με τα έγχορδα της συμφωνικής ορχήστρας του Βόλου.Μαέστρος θα είναι ο διευθυντής της ορχήστρας Σέμιον Κόγκαν και σολίστ ο 22χρονος ομποϊστας Δημήτρης Βάμβας.Το πρόγραμμα της συναυλίας περιλαμβάνει τα δύο κοντσέρτα για όμποε των Μαρτσέλλο και Τέλεμαν,τους χορούς του Σκαλκώτα,καθώς και έργα: Βιβάλντι, Πουρσέλ, Μπαχ, Μπετόβεν και Γκρηκ.Η επόμενη συναυλία, στις 12 Αυγούστου, θα αποτελεί διπλό αφιέρωμα στα 200 χρόνια από τη γέννηση του Σούμπερτ και στα 100 χρόνια από το θάνατο του Μπραμς. Ο βιολονίστας Γιούβαλ Βάλντμαν και η πιανίστα Αθηνά Καποδίστρια θα παίξουν τη Σονατίνα αρ. 3 σε σολ ελασ. του Σούμπερτ,τους δύο χορούς αρ. 1 και 9 του Μπραμς,καθώς και τη σονάτα αρ. 3 του ίδιου συνθέτη. Την τρίτη συναυλία (15/8) θα δώσουν δύο εκπρόσωποι του Ισπανικού Φλαμένκο, τα αδέρφια Χουάν Μανουέλ και Ραφαέλ Κανιθάρες.Ολες οι συναυλίες θα δοθούν στο Συνεδριακό Κέντρο του Πέτρου Νομικού,στα Φηρά του νησιού.

Τ. Λύγαρη και Ντ. Ολμπρίνσκι στο έργο "Λαχτάρα για κεράσια"

• Εισαγωγικές εξετάσεις προκηρύσσει η Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης,για επαγγελματικά τμήματα που αφορούν απόφοιτους Λυκείου. Μαζί με την αίτηση εγγραφής στις εξετάσεις, οι υποψήφιοι θα πρέπει να προσκομίσουν πιστοποιητικό γεννήσεως και απολυτήριο Λυκείου. Η υποβολή αιτήσεων θα γίνεται δεκτή μέχρι τις 21/8,Ομήρου 57 (9.00-13.00). Πληροφορίες: τηλ. 3612.263, 3624.249. Η φοίτηση είναι δωρεάν.