Τη συγκλονιστική μέρα που έζησε η Αθήνα περιγράφει με αυθεντικό τρόπο ο "ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ" της επομένης της Απελευθέρωσης, της Παρασκευής 13ης Οκτώβρη 1944.Η εφημερίδα κυκλοφόρησε, μετά από χρόνια κατατρεγμών, σε χιλιάδες αντίτυπα. Χιλιάδες άνθρωποι την κρατούν στους δρόμους με συγκίνηση και υπερηφάνεια.

Το ρεπορτάζ του "Ρ" της μέρας εκείνης με τον τίτλο "ΛΕΥΤΕΡΙΑ! ΛΕΥΤΕΡΙΑ! Η ΑΘΗΝΑ ΓΙΟΡΤΑΖΕΙ" είναι το ακόλουθο:

"Χάθηκε το βρωμερό κουρέλι του φασισμού απ' την Ακρόπολη. Τούτο το σύνθημα περίμενε η Αθήνα. Η μπαρουτοκαπνισμένη Αθήνα, που γνώρισε την πείνα και το βόλι του κατακτητή, το στιλέτο του προδότη, η αδάμαστη Αθήνα, που τρία χρόνια πάλεψε, ξεχύθηκε ζωντανή ανθρωποθάλασσα να διαλαλήσει τη Νίκη, να γιορτάσει τη Λευτεριά της. Πέντε λεφτά φτάσανε για να κολυμπήσει όλη η πόλη στο γαλάζιο. Για ν' ανέβουν οι ΕΠΟΝίτες στα καμπαναριά και ν' αντηχήσουν χαρούμενα οι καμπάνες. Διαδηλώσεις, που πρώτη φορά βλέπει η Αθήνα, ξεχύνονται από παντού. Από το Σύνταγμα ως την Ομόνοια ένα ρεύμα είναι ο κόσμος. Γελούν, δακρύζουν, αγκαλιάζονται.

Λευ-τε-ρω-θή-κα-με!

Νι-κή-σα-με!

Και πάνω απ' όλα, μια φωνή που αγκαλιάζει όλη την ΑΘήνα, που κλείνει όλους τους σκληρούς τρίχρονους αγώνες, όλη την πίστη στη λευτεριά, όλη τη χαρά της Νίκης:

Ε-Α-Μ! Ε-Α-Μ!

Σε κάθε βήμα, βουίζουν τα χωνιά. Κι η Αθήνα που έμαθε ν' ακούει στη φωνή τους το κάλεσμα στην αντίσταση και στον αγώνα, τρέχει τώρα ν' ακούσει την πρόσκληση στο γιορτασμό και στη χαρά.

Ανεβασμένοι στ' αυτοκίνητα, ρίχνουν οι ΕΑΜίτες τα συνθήματα, που τ' αρπάζει με μια φωνή ο κόσμος και τα κάνει βουή και σάλπισμα για να φτάσουν απ' άκρη σ' άκρη της Ελλάδας. Κανένα άσυλο στους προδότες! Λευτεριά - Λαοκρατία!

Από τον εξώστη του Μετοχικού ακούγεται η φωνή του ΚΚΕ. Χιλιάδες είναι ο κόσμος που κρέμεται από τα χείλια του ομιλητή. Ατελείωτες ζητωκραυγές σκεπάζουν το λόγο του. Μα κανείς δε φεύγει. Ολοι περιμένουν να τους μιλήσει ακόμα το κόμμα τους, το κόμμα του λαού που πρώτο σήκωσε τη σημαία της αντίστασης, της ενότητας και της λευτεριάς, που στάθηκε πάντα μπρος, έδωσε αμέτρητα τα θύματά του κι οδήγησε το λαό στη Νίκη.

Από το Σύνταγμα ξεπροβάλλουν οι τροχιοδρομικοί. Βαγόνια κατάφορτα, στολισμένα με συνθήματα, σημαίες και λουλούδια. Κι η θριαμβευτική κραυγή, η κραυγή της Ελλάδας, αντηχεί ατέλειωτη, ΕΑΜ - ΚΚΕ.

ΕΛΑΣίτες περνούν σ' αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες. Ακράτητος ο κόσμος τους κυκλώνει: Ζήτω ο Λαϊκός Στρατός! Ζήτω ο Στρατός της Λευτεριάς μας! Το δίκοχο του ΕΛΑΣίτη, όπου εμφανιστεί, ξεσηκώνει θύελλα ενθουσιασμού.

Μπροστά στο Πανεπιστήμιο, βουερή θάλασσα ο κόσμος. Οι φοιτητές μας, που πρώτοι στους πρώτους ακολούθησαν το σύνθημα της αντίστασης, μεταδίδουν τη φλόγα τους, την πίστη, τον ενθουσιασμό τους. Κι όταν ο ομιλητής θυμίζει τα θύματα που με το τίμιο αίμα τους πότισαν τη Λευτεριά, όλο το πλήθος γονατίζει. Επιβλητικό αντηχεί το πένθιμο εμβατήριο: Πέσατε θύματα, αδέρφια εσείς...

Στο Αρσάκειο μιλούν οι επιστήμονες. Κι εκεί ευλαβικά γονατίζει ο κόσμος σ' ενός λεπτού σιγή για τ' αμέτρητα θύματα του ιερού αγώνα. Κι εκεί το πένθιμο εμβατήριο αντηχεί από χιλιάδες στόματα που υπόσχονται πίστη στον αγώνα, το τελικό τσάκισμα του Φασισμού και τη Λαοκρατία. Στις Τράπεζες γύρισαν οι φυλακισμένοι κι οι καταδιωκόμενοι. Θριαμβευτικά τους δέχτηκαν οι συνάδελφοί τους. Μεγάφωνα μετέδιδαν το γιορτασμό και τους λόγους των ομιλητών και έξω στους δρόμους.

Στον Αγνωστο Στρατιώτη ο λαός με λύσσα ποδοπάτησε τα στεφάνια που είχαν το θράσος να καταθέσουν οι Ούνοι. Στη θέση τους τοποθετήθηκαν σωροί από στεφάνια με ταινίες του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ".

Ημέρα, Πέμπτη, 12 Οκτώβρη 1944. Οι Γερμανοί υποχωρούν. Η Αθήνα ελευθερώνεται. Στις 9.45 υποστέλλεται από την Ακρόπολη το σύμβολο του κατακτητή, η σβάστικα. Από νωρίς το πρωί της ίδιας μέρας κι ενώ ακόμα οι κατακτητές δεν έχουν προλάβει να αδειάσουν το Μέγαρο του Μετοχικού Ταμείου Στρατού, όπου στέγαζαν το στρατηγείο τους στο κέντρο της πόλης, χιλιάδες λαού άρχισαν να ξεχύνονται στους δρόμους. Από τις λαϊκές συνοικίες, τους τόπους δουλιάς, κύματα ανθρώπων συγκλίνουν στο κέντρο της πρωτεύουσας, όπου και το επίκεντρο των πανηγυρισμών.

Η μεγάλη νύχτα,που κράτησε 1.264 μερόνυχτα, τελείωσε, αν και η χαρά της απελευθέρωσης κράτησε για λίγο. Η νύχτα της Κατοχής άφησε πίσω της θανάτους, πείνα, ομαδικές εκτελέσεις, βασανιστήρια, πυρπολήσεις ολόκληρων χωριών, τρόμο και βία. Ο ελληνικός λαός, ο λαός της Αθήνας, στάθηκε με ψηλά το κεφάλι. Αντιστάθηκε με κάθε μέσον. Στην Αθήνα έγιναν οι πρώτες διαδηλώσεις στην κατακτημένη Ευρώπη ενάντια στους Ναζί. Ο λαός της Αθήνας κατάφερε, προτάσσοντας τα στήθη του στις κάννες των πολυβόλων των κατακτητών, να μην επιστρατευτεί ούτε ένας Ελληνας για να πολεμήσει στο ανατολικό μέτωπο, ενάντια στη Σοβιετική Ενωση. Η Εθνική Αντίσταση,το ΕΑΜ, έγραψε λαμπρές σελίδες δόξας.

Το ΚΚΕ ήταν η ραχοκοκαλιά, η πολιτική και ιδεολογική καθοδήγηση, η πηγή έμπνευσης του μεγάλου εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος, του ΕΑΜ.Πάνω από 2 εκατομμύρια ήταν τα μέλη του ΕΑΜ το δεύτερο εξάμηνο του 1944. Γύρω στις 130 χιλιάδες ήταν η δύναμη του τακτικού και του εφεδρικού ΕΛΑΣ,ενώ τα μέλη της ΕΠΟΝ έφθαναν τις 700 χιλιάδες. Το ΚΚΕ κατόρθωσε να οργανώσει όλο αυτό το κίνημα και να φθάσει το ίδιο να αριθμεί 400 χιλιάδες μέλη.

Η 12 Οκτώβρη 1944,όμως, μέρα της απελευθέρωσης ήταν και η απαρχή μιας νέας τραγωδίας για τον ελληνικό λαό. Μια νέα κατοχή άρχισε να επιβάλλεται. Η αγγλική και στη συνέχεια αμερικανική.Εκεί στην ίδια πλατεία του γιορτασμού της απελευθέρωσης, στην Πλατεία Συντάγματος, 50 μέρες μετά, στις 3 Δεκέμβρη 1944,ο λαός δέχτηκε την ένοπλη δολοφονική επίθεση από τους Αγγλους και την αστυνομία της κυβέρνησης του τοποτηρητή τους Γ. Παπανδρέου. Ετσι άρχισε ο μεγάλος Δεκέμβρης του '44. Η μεγάλη μάχη της Αθήνας,ενάντια στους νέους κατακτητές και τους εντολοδόχους τους που κράτησε 33 ολόκληρες μέρες. Με αεροπλάνα, με πυροβόλα από πολεμικά πλοία, με κανόνια που έστησαν ακόμα και πάνω στην Ακρόπολη οι Αγγλοι και οι συνεργάτες τους προσπάθησαν να κάμψουν το αδούλωτο φρόνημα του λαού της Αθήνας.

Η νέα αυτή κατοχή ποτέ δεν τερματίστηκε. Σήμερα ο ελληνικός λαός υφίσταται μια ιδιότυπη κατοχή,αυτή της "νέας τάξης πραγμάτων" του αμερικανονατοϊκού ιμπεριαλισμού.