Η Οχτωβριανή Επανάσταση έλυσε το ζήτημα της εξουσίας στη Ρωσία με το πέρασμά της στα σοβιέτ. Μπροστά στη νέα εξουσία ορθώνονταν καινούρια ζητήματα για λύση προς όφελος των λαϊκών μαζών. Η λύση αυτών των ζητημάτων αντιμετώπιζε ένα διπλό πρόβλημα στη διαλεκτική του σύνδεση. Την εδραίωση της νέας εξουσίας με την αντιμετώπιση των πιο άμεσων προβλημάτων της εργατικής τάξης και της φτωχής αγροτιάς, προβλήματα που είχαν άμεση σχέση με την κρίση, τον πόλεμο, τη ληστρική εκμετάλλευση από τις κυρίαρχες τάξεις. Ο λαός ζούσε σε συνθήκες εξαθλίωσης. Η λύση τέτοιων προβλημάτων, σε συνδυασμό με τη συμμετοχή των μαζών σ' αυτή τη διαδικασία, θα στήριζε τη νέα εξουσία, ενώ θα δημιουργούσε τις προϋποθέσεις υπεράσπισης της επανάστασης από την αντεπανάσταση, που δεν παρέδωσε εύκολα τα όπλα.

Το 2ο Συνέδριο των Σοβιέτ, που συνεδρίασε το βράδυ στις 26 Οκτώβρη 1917, έλυσε τα πιο επείγοντα ζητήματα της νέας εξουσίας που άνοιγαν το δρόμο για την εδραίωσή της. Το πρώτο αφορούσε την έξοδο από τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο της Σοβιετικής πια Ρωσίας και το δεύτερο αφορούσε τη μετατροπή της γης σε παλλαϊκή ιδιοκτησία. Ηταν τα πρώτα βήματα για την εδραίωση της εργατοαγροτικής συμμαχίας και άνοιγαν το δρόμο για την οικοδόμηση των νέων σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής.

Στη συνέχεια και αφού ως το τέλος του Οκτώβρη αντιμετωπίστηκαν οι αντεπαναστατικές απόπειρες του Κερένσκι στην Πετρούπολη, όπως η εξέγερση των ευέλπιδων, που καταπνίγηκε από τις επαναστατικές λαϊκές δυνάμεις, στις 29 Οκτώβρη, και η αντιμετώπιση των στρατευμάτων του πιστού στον Κερένσκι στρατηγού Κρασνόφ, στο Τσάρσκογιε Σελό, στις 30 Οκτώβρη, η σοβιετική εξουσία άρχισε το έργο της αναδιοργάνωσης της διοίκησης της Ρωσίας.

Το πρώτο μέλημα ήταν ο συνεχής ανεφοδιασμός με τρόφιμα των βιομηχανικών κέντρων και του στρατού, που αντιμετωπίστηκε με τον έλεγχο από το Λαϊκό Επιτροπάτο Επισιτισμού (Υπουργείο) όλων των επισιτιστικών οργανισμών. Το επόμενο βήμα ήταν η αντιμετώπιση των αντισοβιετικών συκοφαντιών από τα όργανα του Τύπου (εφημερίδες) που στήριζαν το προηγούμενο καθεστώς και καλούσαν σε ανοιχτή αντίσταση απέναντι στη σοβιετική κυβέρνηση, συμβάλλοντας στις αντεπαναστατικές ενέργειες. Στις 27 Οκτώβρη, το Συμβούλιο των Λαϊκών Επιτρόπων (κυβέρνηση) ψήφισε το διάταγμα για τον Τύπο κλείνοντας προσωρινά όλες τις εφημερίδες που στήριζαν την αντεπανάσταση.

Η νέα σοβιετική εξουσία, προχώρησε επίσης στη λήψη μέτρων, με διατάγματα που απέδειχναν τη συνέπεια στην πολιτική ειρήνης και την έξοδό της από τον πόλεμο (διάταγμα για τη μείωση της δύναμης του στρατού) και στην κατοχύρωση της ισότητας των πολιτών με την κατάργηση των προνομίων των κυρίαρχων τάξεων στο προηγούμενο εκμεταλλευτικό καθεστώς (διάταγμα για την κατάργηση των κλειστών τάξεων και των διαβαθμίσεων των πολιτών).

Ο "Ρ" παρουσιάζει σήμερα αυτά τα διατάγματα για την ειρήνη, για τη γη, για τη μείωση της δύναμης του στρατού καθώς και για την κατάργηση των κλειστών τάξεων και των διαβαθμίσεων των πολιτών.

Η εργατοαγροτική κυβέρνηση, βγαλμένη από την επανάσταση της 24-25 του Οκτώβρη και στηριγμένη στα Σοβιέτ των εργατών, στρατιωτών και αγροτών βουλευτών, προτείνει σε όλους τους εμπόλεμους λαούς και στις κυβερνήσεις τους να αρχίσουν αμέσως διαπραγματεύσεις, για μια δίκαιη δημοκρατική ειρήνη. Δίκαιη ή δημοκρατική ειρήνη, που την ποθεί ολόψυχα η συντριπτική πλειοψηφία των εξαντλημένων, βασανισμένων και τυραννισμένων από τον πόλεμο εργατών και εργαζομένων τάξεων όλων των εμπόλεμων χωρών - ειρήνη, που οι Ρώσοι εργάτες και αγρότες την απαιτούσαν με τον πιο κατηγορηματικό και επίμονο τρόπο ύστερα από την ανατροπή της τσαρικής μοναρχίας - τέτοια ειρήνη η κυβέρνηση θεωρεί την άμεση ειρήνη, χωρίς προσαρτήσεις (δηλαδή χωρίς αρπαγή ξένων εδαφών, χωρίς βίαιη ενσωμάτωση ξένων εθνοτήτων) και χωρίς επανορθώσεις.

Η κυβέρνηση της Ρωσίας προτείνει σε όλους τους εμπόλεμους λαούς να κλείσουν αμέσως τέτοια ειρήνη, και δηλώνει πως είναι έτοιμη να προβεί αμέσως τώρα, χωρίς την παραμικρή αναβολή, σε κάθε αποφασιστική ενέργεια για την τελική επικύρωση όλων των όρων αυτής της ειρήνης από τις πληρεξούσιες συνελεύσεις των λαϊκών αντιπροσώπων όλων των χωρών και όλων των εθνών.

...Η κυβέρνηση καταργεί τη μυστική διπλωματία, εκφράζοντας από την πλευρά της τη σταθερή απόφασή της να διεξάγει όλες τις διαπραγματεύσεις εντελώς ανοιχτά μπροστά σε όλο το λαό αρχίζοντας αμέσως τη δημοσίευση όλων των μυστικών συμφώνων που έχει επικυρώσει ή συνάψει η κυβέρνηση των τσιφλικάδων και των καπιταλιστών, από το Φλεβάρη ως τις 25 του Οκτώβρη 1917. Η κυβέρνηση δηλώνει ότι ακυρώνει απόλυτα και αμέσως όλες τις διατάξεις που περιέχουν τα μυστικά αυτά σύμφωνα, στο μέτρο που οι διατάξεις αυτές αποβλέπουν, όπως συνέβαινε στις περισσότερες περιπτώσεις, στο να εξασφαλίσουν ωφελήματα και προνόμια στους Ρώσους τσιφλικάδες και καπιταλιστές, στο να διατηρήσουν ή να αυξήσουν τις προσαρτήσεις που έκαναν οι μεγαλορώσοι...

...Κάνοντας αυτή την πρόταση ειρήνης στις κυβερνήσεις και στους λαούς όλων των εμπόλεμων χωρών, η Προσωρινή εργατοαγροτική κυβέρνηση της Ρωσίας απευθύνεται, επίσης, ιδιαίτερα στους συνειδητούς εργάτες των τριών πιο προηγμένων εθνών της ανθρωπότητας, των πιο μεγάλων κρατών που παίρνουν μέρος στο σημερινό πόλεμο: της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας. Οι εργάτες των χωρών αυτών έχουν προσφέρει τις μεγαλύτερες υπηρεσίες στην υπόθεση της προόδου και του σοσιαλισμού: τα μεγάλα παραδείγματα του κινήματος των χαρτιστών στην Αγγλία, μια σειρά επαναστάσεις κοσμοϊστορικής σημασίας, που έκανε το γαλλικό προλεταριάτο, τέλος, ο ηρωικός αγώνας ενάντια στον έκτακτο νόμο στη Γερμανία και η δημιουργία μαζικών προλεταριακών οργανώσεων στη Γερμανία ύστερα από μακρόχρονη, επίμονη, πειθαρχική δουλιά, που αποτελεί υπόδειγμα για τους εργάτες όλου του κόσμου.Ολα αυτά τα πρότυπα προλεταριακού ηρωισμού και ιστορικής δημιουργίας αποτελούν για μας την εγγύηση ότι οι εργάτες των χωρών αυτών θα καταλάβουν ότι τα καθήκοντα που επωμίζονται τώρα είναι η λύτρωση της ανθρωπότητας από τη φρίκη του πολέμου και από τις συνέπειές του, ότι οι εργάτες αυτοί, με την ολόπλευρη, αποφασιστική και ανεπιφύλακτη ενεργητική δράση τους, θα μας βοηθήσουν να φέρουμε σε αίσιο πέρας το έργο της ειρήνης και μαζί το έργο της απελευθέρωσης των εργαζομένων και εκμεταλλευόμενων μαζών του πληθυσμού από κάθε σκλαβιά και από κάθε εκμετάλλευση.

Ο πρόεδρος του Σοβιέτ των Λαϊκών Επιτρόπων

Βλαντίμιρ Ουλιάνοφ - Λένιν

1. Η ιδιοκτησία γης των τσιφλικάδων καταργείται, αμέσως, χωρίς καμιά αποζημίωση.

2. Τα κτήματα των τσιφλικάδων, όπως και όλη η γη που ανήκει στην αυτοκρατορική οικογένεια, στα μοναστήρια, στις εκκλησίες, μαζί με όλα τα σύνεργα και ζώα εργασίας, όλα τα κτίρια των αγροκτημάτων και όλα τα εξαρτήματά τους μπαίνουν στη διάθεση των επαρχιακών επιτροπών γης και των νομαρχιακών Σοβιέτ των αγροτών βουλευτών, ως τη σύγκληση της Συντακτικής Συνέλευσης.

3. Κάθε φθορά της δημευμένης περιουσίας, που από σήμερα ανήκει σε όλο το λαό, θεωρείται βαρύ έγκλημα, που τιμωρείται από το επαναστατικό δικαστήριο. Τα νομαρχιακά Σοβιέτ των αγροτών βουλευτών παίρνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να τηρηθεί αυστηρότατη τάξη κατά τη δήμευση των κτημάτων των τσιφλικάδων, για να καθοριστεί πόση έκταση γης και ποια ακριβώς γη υπόκειται σε δήμευση, για να γίνει ακριβής καταγραφή όλης της δημευόμενης περιουσίας, και για να διαφυλαχτούν με τη μεγαλύτερη επαναστατική αυστηρότητα τα αγροτικά νοικοκυριά, που περνούν στο λαό μαζί με όλα τα κτίρια, τα εργαλεία, τα ζώα, τα αποθέματα τροφίμων κτλ.

Ο πρόεδρος του Σοβιέτ των Λαϊκών Επιτρόπων

Βλαντίμιρ Ουλιάνοφ - Λένιν

10 (23) του Νοέμβρη 1917

Η Εργατική και Αγροτική κυβέρνηση των Λαϊκών Επιτρόπων αποφασίζει:

Να αρχίσει η βαθμιαία μείωση της δύναμης του στρατού. Για το σκοπό αυτό να αποστρατευτούν αμέσως επ' αόριστο οι στρατιώτες - πολίτες της κλήσης του 1899. Για την αποστράτευση άλλων κλάσεων θα ακολουθήσει εντολή στο μέλλον. Κατά την αποστράτευση, τα όπλα να παραδίνονται στις επιτροπές συντάγματος, που είναι υπεύθυνες για τη διαφύλαξή τους.

Ο Ανώτατος Διοικητής να ενημερώσει αμέσως το στρατό με ανάλογη διαταγή.Ο πρόεδρος του Συμβουλίου των Λαϊκών Επιτρόπων

Βλαντίμιρ Ουλιάνοφ (Λένιν)

Οι Λαϊκοί Επίτροποι επί των στρατιωτικών υποθέσεων:

Β. Α. Οβσέγιενκο (Αντόνοφ)

Ν. Κριλένκο.

11 (24) του Νοέμβρη 1917

Αρθ.1. Ολες οι κλειστές τάξεις και οι διαβαθμίσεις των πολιτών με βάση την κοινωνική τους προέλευση, οι οργανώσεις και τα ιδρύματά τους, τα προνόμια και οι περιορισμοί με βάση το κοινωνικό στρώμα που ανήκει κανείς, καθώς κι όλα τα πολιτικά αξιώματα που υπήρχαν ως τώρα στη Ρωσία, καταργούνται.

Αρθ. 2. Οποιαδήποτε αξιώματα (ευγενής, έμπορος, αστός, αγρότης κτλ) οι τίτλοι (πρίγκιπας, κόμης κ.α.) και οι ονομασίες των πολιτικών αξιωμάτων (μυστικοί, πολιτικοί και άλλοι σύμβουλοι) καταργούνται και καθιερώνεται μια κοινή για όλο τον πληθυσμό της Ρωσίας ονομασία: Πολίτης της Ρωσικής Δημοκρατίας.

Αρθ. 3. Οι περιουσίες των ιδρυμάτων των ευγενών παραδίνονται αμέσως στα αντίστοιχα αυτοδιοικούμενα ζέμστβο.

Αρθ. 4. Οι περιουσίες των εμπορικών και των αστικών οργανισμών μπαίνουν αμέσως στη διάθεση των αντίστοιχων οργάνων αυτοδιοίκησης των πόλεων.

Αρθ. 5. Ολα τα ιδρύματα των προνομιούχων, οι δημόσιες υποθέσεις, οι φάκελοι και τα αρχεία παραδίνονται αμέσως στη διάθεση των αντίστοιχων οργάνων αυτοδιοίκησης των πόλεων και των ζέμστβο.

Αρθ. 6. Ολα τα αντίστοιχα άρθρα των νόμων που ίσχυαν μέχρι σήμερα καταργούνται.

Αρθ. 7. Το παρόν διάταγμα αποκτά ισχύ από την ημέρα της δημοσίευσής του, και μπαίνει αμέσως σε εφαρμογή από τα τοπικά Σοβιέτ των εργατών, στρατιωτών και αγροτών βουλευτών.

Σ. Λ.

ΠΗΓΗ: Εικονογραφημένη ιστορία της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης του Α. Νενιαρόκοφ. Εκδόσεις "Πρόγκρες"

Κάτοικοι της Πετρούπολης διαβάζουν τα πρώτα διατάγματα της σοβιετικής εξουσίας