Ο κινηματογράφος διαθέτει την ικανότητα να προκαλεί με τη μνήμη τον παρόντα χρόνο. Μια πρόκληση που δεν κραυγάζει για τη μοναδικότητά της, ούτε γίνεται με τρόπο αγοραίο. "Η ανάγκη της δημιουργίας δεν είναι κάτι μεταφυσικό ή το αποκλειστικό. Περιέχει μέσα της την αναγκαιότητα της προσωπικής έκφρασης. Είναι κομμάτι της ανθρώπινης δραστηριότητας". Αυτά είπε ο σκηνοθέτης Αντώνης Κόκκινος,που βλέπει την ταινία του "Τέλος εποχής" να εισπράττει από το κοινό τη δικαίωσή της. Πράγμα ασυνήθιστο για τα ελληνικά δεδομένα, η ταινία του έκοψε μέχρι στιγμής περισσότερα από 40 χιλ. εισιτήρια. Ισως αυτό να αποτελεί σημάδι μιας κακής για τον ελληνικό κινηματογράφο εποχής, που έφτασε στο τέλος της.

-|1491|εα1 Ο τίτλος της ταινίας σας "Τέλος εποχής", εμπεριέχει το τέλος μιας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου. Σε ποια χρονική στιγμή αναφέρεστε και ποια είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν το τέλος της;|τε|1490

- Ο τίτλος μιας ταινίας, πρέπει κατά τη γνώμη μου να υποδηλώνει την ταυτότητα της ίδιας της δημιουργίας της και να σηματοδοτεί κάτι συγκεκριμένο. Στη δική μου ταινία, ιχνογραφείται το τέλος της δεκαετίας του '60. Μιας δεκαετίας που δεν οριοθετείται υποχρεωτικά μέσα στο χρονικό πλαίσιο που διαπερνά η μυθοπλασία μου. Εκτός του τέλους της δεκαετίας του '60, που είναι το πραγματολογικό γεγονός μιας συγκεκριμένης χρονικής αναφοράς, υπάρχει και το τέλος μιας συγκεκριμένης συμπεριφοράς, ενός συγκεκριμένου τρόπου ζωής και σκέψης. Η δεκαετία αυτή καταγράφεται στο χώρο της μνήμης, της χρονικής αυτής ιδιότητας που βιώνεται μόνο μέσα από το παρόν. Θέλω να πιστεύω, χωρίς να κινδυνολογώ για το σήμερα και το αύριο, ότι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν εκείνη την εποχή, κυρίως στοιχεία πολιτισμικά και συμπεριφοράς, δεν έχουν καταφύγει για πάντα στο παρελθόν. Η αναγκαιότητα των ανθρώπων να επικοινωνήσουν, να ανοίξουν προβληματικές που παράσυρε ο χρόνος, θα δημιουργήσει τις κατάλληλες εκείνες συνθήκες που θα τα ξαναφέρει στην επικαιρότητα.

Η γοητεία της επικοινωνίας

-|1491|εα1 Διαπιστώνετε, δηλαδή, ότι η εποχή μας "στεγνώνει" από αξίες, ιδανικά και οράματα που είχαν επικυρωθεί τη δεκαετία του '60.|1490|τε

- Είμαι γενικά αισιόδοξος. Αυτό σημαίνει ότι δεν αποδέχομαι ως σταθερή και αμετάβλητη αλήθεια, τη βεβιασμένη διαπίστωση ότι ο χρόνος καθορίζει την ποιότητα. Σε οποιαδήποτε εποχή και κάτω από οποιαδήποτε κοινωνική ή ιστορική συνθήκη, μπορείς να βρεις στοιχεία ποιητικής ενόρασης.Την ποιότητα τη διαμορφώνει και την ορίζει κάθε άνθρωπος με τα δικά του προσωπικά κριτήρια, που λειτουργούν και εν τέλει συνθετικά για τις συλλογικές κατακτήσεις. Δε νομίζω ότι υπάρχουν αντικειμενικά δεδομένα, στην αναζήτηση του καλύτερου. Η αναφορά σας για μια εποχή, περνά οπωσδήποτε μέσα από τα φίλτρα της υποκειμενικής ματιάς. Αυτό που προτείνει κανείς στον άλλο, μέσα από ένα έργο τέχνης, αναλύεται με τα δικά του κριτήρια, το δικό του αισθητήριο και εκεί ακριβώς έγκειται η επικοινωνία μέσω αυτού που θέλει να πει ο δημιουργός. Δεν αποδέχομαι προσωπικά, τη λογική του διδακτισμού στο κινηματογραφικό δημιούργημα. Δε θέλω να προτείνω καμιά συμπεριφορά, κανένα πρότυπο για μίμηση. Θέλω και επιδιώκω, ελπίζοντας βέβαια γι' αυτό, να εισχωρήσει ο θεατής στην ατμόσφαιρα που δημιούργησα και από κει και πέρα να λειτουργήσει ανεξάρτητα, χωρίς περιοριστικούς εναγκαλισμούς. Το έργο, από τη στιγμή της περθενικής του γένεσης, κουβαλά τη δική του αυτόνομη δυναμική και περνά στο θεατή μέσα από τις υποκειμενικές αλήθειες που αυτός έχει βιώσει.

-|1491|εα1 Παρ' όλα αυτά, μέσα από τα έντονα χρονικά και χρωματικά φλας - μπακ διαφαίνεται η αγωνία σας για το αύριο.|τε|1490

- Μέσα από το χτες, προβάλλω την αγωνία μου για το σήμερα και μέσα από το παρόν την αγωνία μου για το μέλλον.

|1491|εα1- Και πού εστιάζεται αυτή η αγωνία σας;τε|1490

- Δε θέλω να αναλάβω το ρόλο του απονομέα δικαιοσύνης, ούτε πάλι επιδιώκω να δημιουργήσω συγκριτικά μεγέθη, μεταξύ του τότε και του τώρα. Η δική μου αγωνία για το σήμερα και το αύριο δεν ξεκινά από την ανάγκη μου να μιλήσω για μια αλήθεια με αποκλεισμούς και αγκυλώσεις. Ούτε με ενδιέφερε η περιγραφή απλά κάποιων γεγονότων. Απλά η δική μου αγωνία, που δε νομίζω να είναι μόνο δική μου, ξεκινά στις αρχές της δεκαετίας του '60. Μιας εποχής που οι άνθρωποι επαναδιατύπωσαν ένα παλιό γνώριμο αίτημα της ανθρωπότητας. Να μπορέσουμε, δηλαδή, να λειτουργήσουμε κάτω από συλλογικές καταστάσεις, ως ένα ενιαίο, ψηφιδωτό, όμως, σύνολο. Μια συλλογική προσπάθεια, δηλαδή, για την κατάκτηση της συλλογικής και κατά προέκταση προσωπικής ικανοποίησης. Θα ήθελα να δημιουργούσαμε τον προσωπικό μας κόσμο μέσα από τη λογική της συλλογικότητας, της συντροφιάς και της παρέας, παρά να περιφερόμαστε σαν αποξενωμένα και μοναχικά όντα.

Η τέχνη υπηρετεί την αλήθεια

|εα1|1491- Η ταινία σας διαπραγματεύεται μια εποχή που φαντάζει απόμακρη από τους σημερινούς νέους. Πού νομίζετε ότι οφείλεται η αναγνωσιμότητα της ταινίας, κυρίως, από τους σημερινούς νέους;|τε|1490

- Αρχική μου επιδίωξη ήταν να μην αναφέρεται η ταινία μου σε κάποια συγκεκριμένη γενιά. Ηθελα να κάνω μια ταινία, που με αφορμή τη δεκαετία εκείνη, να μπορεί να μιλήσει στο τώρα που διανύουμε. Δεν ήταν στις επιθυμίες μου να αναπλάσω μια ρετρό ιστορία, που απλά και μόνο να εξιδανικεύει μια εποχή. Πιθανολογώντας, για την ανταπόκριση που βρήκε η ταινία μου στους νέους, θα 'λεγα ότι οι σημερινοί νέοι ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της ταινίας από την περιέργεια να ζήσουν μέσα από την εικόνα, εμπειρίες που δεν έχουν δοκιμάσει. Ανεξάρτητα από τις διαφορές που, αναπόφευκτα, υπάρχουν μεταξύ των δυο γενιών, υπάρχουν αναντίρρητα κοινά αναγνωρίσιμα στοιχεία. Εχουν αλλάξει από τότε πολλά εξωτερικά γνωρίσματα της κοινωνικής πραγματικότητας. Εχουν αλλάξει συμπεριφορές. Τα παιδιά της εποχής εκείνης, ήταν εγκλωβισμένα σε μια μικροαστική νοοτροπία, σε έναν δοσμένο από τους κρατούντες ασφυκτικό κλοιό, από τον οποίο είχαν κάποιους δρόμους για να αποδράσουν. Το ίδιο, είμαι σίγουρος βρίσκεις και σήμερα.Ισως να εκδηλώνεται διαφορετικά, αλλά ως αποτέλεσμα είναι το ίδιο.

- |1491|εα1Ο Ελληνικός Κινηματογράφος και οι δημιουργοί του, θεωρούνται από πολλούς, οι κατεξοχήν υπεύθυνοι της αναξιοπιστίας του κοινού. Εχοντας επίγνωση αυτής της κατάστασης, περιμένατε αυτή την απροσδόκητη, για το εγχώριο κινηματογραφικό προϊόν, ανταπόκριση;|τε|1490

-Αυτό που θέλει ένας δημιουργός, είναι, πιστεύω, η αποδοχή της δημιουργικής του πράξης, ανεξάρτητα αν είναι θετική ή αρνητική. Για μένα είναι σημαντικό, να κατορθώσει ο σκηνοθέτης να σηκώσει τον θεατή από την καρέκλα του σπιτιού του ή από το μπαρ που πίνει το ποτό του και να πάει να δει την ταινία. Θεωρώ όμως λάθος την άποψη που συχνά προβάλλεται, ότι ο Ελληνικός Κινηματογράφος πάσχει.

Η ομοιομορφία σκοτώνει

|1491|εα1 - Είναι, δηλαδή, σε θέση ο σύγχρονος ελληνικός κινηματογράφος να κερδίσει το χαμένο κοινό;|τε|1490

- Σίγουρα κι αυτό συμβαίνει σήμερα. Δε φταίγανε, όμως, οι ταινίες που δεν έβρισκαν την ανταπόκριση από το κοινό. Και ικανούς δημιουργούς και πολύ καλούς τεχνικούς έχουμε και οι ταινίες δε στερούνται αισθητικής αρτιότητας. Το πρόβλημα βρίσκεται στην έλλειψηκατάλληλης υποδομής, που θα πληροφορεί την ύπαρξη της ταινίας από το στάδιο, ακόμα, της σύλληψής της. Επιπλέον πολύ δύσκολα σήμερα βρίσκεις ανθρώπινους προϋπολογισμούς, τέτοιους που να ικανοποιούν τις απαιτούμενες ανάγκες για την κατασκευή μιας ταινίας.

Από την άλλη ο ελληνικός κινηματογράφος έχει πρόβλημα επικοινωνίας με την αίθουσα. Από την αρχή κάθε κινηματογραφικής περιόδου, η αίθουσα είναι μπλοκαρισμένη με αμερικάνικες ταινίες. Το κράτος πρέπει να υποστηρίξει οικονομικά την προσπάθεια των δημιουργών και κυρίως να συμβάλει στη δημιουργία μιας βιώσιμης υποδομής στη διανομή της ελληνικής ταινίας. Η τηλεόραση, επίσης, που σήμερα "ανθίζει" πάνω στο πτώμα του Ελληνικού Κινηματογράφου, οφείλει να τον υποστηρίξει. Αυτό το περιβόητο 1,5% πρέπει να το δώσει. Και δε θα κάνει χάρη στον ελληνικό κινηματογράφο. Αυτά τα χρήματα τα χρωστάει στον κινηματογράφο.

|1491|εα1- Πώς κρίνετε το τηλεοπτικό πεδίο σήμερα;|τε|1490 - Φοβάμαι ότι αυτή η τρομακτική εξάπλωση των ΜΜΕ, και η ασύστολη προβολή απ' αυτά αλλότριων προτύπων, κινδυνεύει να καταλήξει σε μια απώλεια της προσωπικότητας όλων. Κινδυνεύουμε δηλαδή να γίνουμε ίδιοι, ενώ το βασικό χαρακτηριστικό της ανθρώπινης προσωπικότητας είναι η μοναδικότητα. Με αυτή την άκρατη παροχή πλαστών πληροφοριών και προτύπων, που εκπορεύεται από συγκεκριμένα κέντρα, κινδυνεύουμε να χάσουμε την ανεξαρτησία της προσωπικότητάς μας. Ευνουχίζεται η δημιουργικότητα, η φαντασία, η ανεξάρτητη γνώμη, το διαφορετικό. Σ' όλους και στον καθένα ξέχωρα, αναλογεί η ίδια ευθύνη. Να διατηρήσουμε την ιδιαιτερότητα της γλώσσας μας, του Ελληνικού Πολιτισμού, της δικιάς μας προσωπικότητας.

Γεράσιμος ΒΑΚΡΟΣ