Η συνεχής συρρίκνωση του κλάδου ΕΝΔΥΣΗΣ - ΥΠΟΔΗΣΗΣ και η συνακόλουθη όξυνση της ανεργίας, η επιταχυνόμενη προσπάθεια πλήρους ανατροπής των εργασιακών σχέσεων, σε συνδυασμό με το ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων του κλάδου είναι γυναίκες, δημιουργούν επιπρόσθετες δυσκολίες στην ανάπτυξη του συνδικαλιστικού κινήματος στον κλάδο.

Μέσα σ' αυτές τις συνθήκες, το Συνδικάτο Κλάδων Ενδυσης Αθήνας προσπαθεί σε καθημερινή βάση να καταχτά την εμπιστοσύνη των εργαζομένων με συνεχείς παρεμβάσεις στα προβλήματα και στους χώρους δουλιάς, κάνοντας στην πράξη σαφή τον ταξικό του προσανατολισμό. "Είναι η μοναδική δοκιμασμένη μέθοδος, που μπορεί να συσπειρώσει δυνάμεις, ικανές να βάλουν φραγμό στην ολομέτωπη επίθεση που δέχονται οι εργαζόμενοι", επιμένει η πρόεδρος του συνδικάτου,Χριστίνα Τσεντούρου.

Να σημειώσουμε ότι ο κλάδος της ένδυσης - υπόδησης είναι ο μοναδικός που ανταποκρίθηκε θετικά στις αποφάσεις του οργανωτικού συνεδρίου της ΓΣΕΕ για ενοποίηση των συνδικάτων συγγενών κλάδων.Είχαν προηγηθεί οι ενοποιήσεις στο Δέρμα (τσαγκαριό, δερμάτινα, γούνα, βυρσοδέψες) και στον Ιματισμό(γυναικεία ρούχα, ραπτεργάτριες, πουκαμισάδες), όπου υπήρχαν πολλά σωματεία. Οπως θα επισημάνει η Χ. Τσεντούρου,"στόχος μας ήταν να μην υπάρχει αυτός ο κατακερματισμός στον κλάδο, να δυναμώσει η οργάνωση, η ενότητα και η πάλη των εργαζομένων. Να συμβάλουμε στην ανάπτυξη του συνδικαλιστικού κινήματος, ενωμένοι σε στόχους και μορφές πάλης. Να δημιουργήσουμε προϋποθέσεις εμπιστοσύνης στους εργαζόμενους, μιας και έμπρακτα δηλώνουμε αντίθετοι στη λογική του "διαίρει και βασίλευε", στη λογική της "καρέκλας". Από τη μέχρι τώρα εμπειρία, φαίνεται ότι είμαστε στη σωστή κατεύθυνση. Εχουμε πετύχει στην πράξη οι εργαζόμενοι να διαπιστώνουν την κοινή προσπάθεια".

Στο στόχαστρο της "Λευκής Βίβλου"

O κλάδος βρίσκεται στο κέντρο του κυκλώνα, που λέγεται Συνθήκη του Μάαστριχτ και "Λευκή Βίβλος". Το κλείσιμο εργοστασίων, οι απολύσεις, οι "διαθεσιμότητες" χωρίς αποδοχές, το ελαστικό ωράριο, η καταπάτηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Τα μέτωπα πάλης πολλά. Σε συνθήκες συνολικής επίθεσης είναι θετικό, είναι κατάκτηση, να αποκρούεις τα σχέδια επιστροφής στο μεσαίωνα, να στερεώνεις τις ήδη υπάρχουσες εργατικές κατακτήσεις. Για τη συνομιλήτριά μας, "οι εργαζόμενοι πείθονται για την αναγκαιότητα της πάλης μέσα από τις δικές τους εμπειρίες. Η εμπιστοσύνη στο συνδικάτο είναι συνάρτηση της καθημερινής παρουσίας, της έγκαιρης παρέμβασης, της ενημέρωσης, αλλά και της αγωνιστικής στάσης. Είναι όμως συνάρτηση και των αιτημάτων που προωθείς, που δίνουν απαντήσεις στα πραγματικά προβλήματα στις σύγχρονες διαστάσεις τους, δεν αποπροσανατολίζουν, δε δημιουργούν αυταπάτες".

Η μείωση του βιοτικού επιπέδου, η μόνιμη απειλή της ανεργίας, έχουν σοβαρές επιπτώσεις. Επιπτώσεις που πολλαπλασιάζονται, αν σκεφθούμε ότι το 75 με 80% του συνόλου των εργαζομένων στο κλάδο είναι γυναίκες."Διακατέχονται από άγχος και ανασφάλεια, γιατί βρίσκονται αντιμέτωπες με συνεχή διλήμματα, που σκόπιμα βάζουν αυτοί που έχουν συμφέρον. Εργασία ή ασφάλιση; Εργασία ή ανεργία; Εργασία ή οικογένεια;Το βάρος που πέφτει στους ώμους μας, είναι ασήκωτο".

Χρειάζεται συνεχής παρέμβαση και οργανωμένη διεκδίκηση. Και σ' αυτό τον τομέα, το συνδικάτο έχει να επιδείξει ένα αξιόλογο θετικό αποτέλεσμα. Δεν είναι τυχαίο ότι στα 17 μέλη της διοίκησης τα 12 είναι γυναίκες.Οι πρόσφατες εμπειρίες αγωνιστικών κινητοποιήσεων σε 4 χώρους και συγκεκριμένα στον ΝΟΥΦΡΑΚΗ,στον ΦΟΥΣΤΕΡΗ,στην ΑΛΜΠΑ,στον ΝΑΣΙΟΠΟΥΛΟ,αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. Οπως θα μας πει η Χ. Τσεντούρου, "συνδικάτο και εργαζόμενες από κοινού αποφάσιζαν κάθε βήμα. Προχωρήσαμε σε επίσχεση εργασίας, σε καταλήψεις, σε συγκεντρώσεις. Σ' αυτές η αποφασιστικότητα και η επιμονή των γυναικών ήταν πολύ μεγάλη. Δε μιλώ για συμμετοχή, γιατί ήταν η συντριπτική πλειοψηφία. Υπήρξαν αποτελέσματα, όχι βέβαια όλα όσα επιθυμούσαμε. Το σημαντικό είναι ότι έχουν μια συνεχή ανησυχία. Εχουν κατανοήσει την αναγκαιότητα της συσπείρωσης και της πάλης. Είναι χαρακτηριστικό ότι αρκετές εργάτριες, που προηγούμενα απείχαν από κάθε δραστηριότητα, έρχονται τώρα και λένε "αν πιο νωρίς απεργούσαμε και μεις και όχι μόνο λίγες, θα είχαμε προλάβει και θα είχαμε καλύτερα αποτελέσματα". Η εμπιστοσύνη που δείχνουν στο συνδικάτο είναι δεδομένη και φαίνεται από τη συμμετοχή τους σε δραστηριότητες που προγραμματίζει το συνδικάτο".

Να σπάσουμε την τρομοκρατία και τη δυσπιστία

Υπάρχουν χώροι δουλιάς που το συνδικάτο εμποδίζεται από τους εργοδότες να έρθει σε επαφή με τους εργαζόμενους. Χρειάζεται πολλή επιμονή, πείσμα και αποφασιστικότητα εκ μέρους των συνδικαλιστών για να "σπάσουν" το κλίμα τρομοκρατίας. Ενα πολύ σημαντικό εμπόδιο είναι - κατά τη συνδικαλίστρια - και η δυσπιστία των εργαζομένων απέναντι στους συνδικαλιστές, κυρίως σε χώρους όπου η παρέμβαση του συνδικάτου είναι αραιή. "Εχουν στο νου τους - θα σημειώσει - τις ηγεσίες που βλέπουν στην τηλεόραση, τους εκπροσώπους στην ΟΚΕ, αυτούς που μόνο "συζητούν", αλλά εν τέλει υποχωρούν και υπηρετούν άλλα συμφέροντα. Τις πλειοψηφίες, δηλαδή, των ανώτερων συνδικαλιστικών οργανώσεων". Το να αλλάξεις το αρνητικό κλίμα, σε θετικό, είναι επίπονη προσπάθεια, χρειάζεται συνεχής ενημέρωση, επαφή. Πετυχαίνεις να σε περιβάλλουν με εμπιστοσύνη, αλλά "απαραίτητη προϋπόθεση είναι η συνέπεια ανάμεσα σ' αυτό που λες και αυτό που κάνεις. Να μη φοβάσαι την αλήθεια, να διαχωρίζεις τη θέση σου εκεί που πρέπει. Ξέρουν ότι τα συμφέροντά τους είναι αντίθετα από των εργοδοτών. Από τη στάση σου απέναντι σε αυτή την αντίθεση σε κρίνουν, σε βαθμολογούν και αντίστοιχα συσπειρώνονται. Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις υπάρχουσες ηγεσίες και τις επιλογές τους είναι τελικά καθοριστική για την απομαζικοποίηση και την αδράνεια".

Επίπονη η προσπάθεια μαζικοποίησης

Ο κλάδος περιλαμβάνει ένα φάσμα δραστηριοτήτων, αλλά και πολυάριθμους χώρους, από μεγάλα εργοστάσια (όσα έχουν απομείνει), βιοτεχνίες, μικρομάγαζα στις συνοικίες, έως και τις χιλιάδες γυναίκες που δουλεύουν φασόν στο σπίτι τους. Πεδίον δράσης λαμπρόν. Στον άμεσο προσανατολισμό του συνδικάτου, είναι να αποκτήσει όσο το δυνατόν επαφή με όλους αυτούς τους χώρους δουλιάς. Οπως θα πει η πρόεδρος, "στόχος μας είναι η παρέμβαση για να βγαίνει το πρόβλημα και όχι η παρέμβαση όταν το πρόβλημα φτάνει στο απροχώρητο. Παρέμβαση για υλοποίηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και για το ωράριο". Σ' αυτή την κατεύθυνση, λειτουργούν ήδη τρία παραρτήματα του συνδικάτου, της Καλλιθέας, του Περιστερίου, της Ν. Ιωνίας, προγραμματίζοντας μορφές αποφασιστικής παρέμβασης σε συγκεκριμένους χώρους.Δηλαδή, στόχος μας είναι να υπάρχει συνεχής ενημέρωση για όλα τα προβλήματα που απασχολούν τους εργαζόμενους, όπως συμβάσεις, εργασιακές σχέσεις, τι σημαίνει για το κλάδο η ΓΚΑΤΤ και η "Λευκή Βίβλος" και μια σειρά άλλα. Επίσης, η δημιουργία σε μεγάλα εργοστάσια επιτροπών εργαζομένων, ώστε να υπάρχει μια συνεχώς αλληλοτροφοδοτούμενη ενημέρωση και επαφή."Η μαζικοποίηση - θα τονίσει η συνδικαλίστρια - πετυχαίνεται μέσα από συγκεκριμένες ενέργειες και δράση".

Βρισκόμαστε σε μια περίοδο, όπου σημειώνεται μια συνολική και ολομέτωπη επίθεση του κεφαλαίου ενάντια σε συνολικές κατακτήσεις και δικαιώματα των εργαζομένων. Το να παλεύεις και να λύνεις μικρά ή μεγάλα κλαδικά προβλήματα, να στερεώνεις ό,τι θετικό υπάρχει δε φτάνει από μόνο του, για να αντιμετωπιστεί αυτή η λαίλαπα.Χρειάζεται γι' αυτό, όπως θα επισημάνει, "ο συντονισμός της δράσης και με άλλα σωματεία και κλάδους και μάλιστα σε αγωνιστική κατεύθυνση και προοπτική. Να γίνει συγκεκριμένη και έμπρακτη η συμπαράσταση και η αλληλεγγύη των εργαζομένων". Στα πλαίσια αυτά, το συνδικάτο συμμετέχει ενεργά στο Συντονιστικό των π