Με βόμβα στο κέντρο της Αθήνας χτύπησαν χτες το μεσημέρι οι "Επαναστατικοί Πυρήνες". Στόχος αυτή τη φορά ήταν το γραφείο του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ και πρώην υπουργού Δημόσιας Τάξης Στ. Παπαθεμελή στο Σύνταγμα. Είναι το δεύτερο "σοβαρό" χτύπημα της "οργάνωσης", μετά τη βομβιστική ενέργεια που είχε γίνει τον περασμένο Μάη στο πρώτο λιμενικό τμήμα Πειραιά. Σε προκήρυξή τους, μάλιστα, τότε μιλούσαν για "αλωνίζοντες Περατικούς και κομπίνες δισεκατομμυρίων" και ζητούσαν να δοθούν στη δημοσιότητα όλα τα πορίσματα των δολοφονικών "ατυχημάτων" της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης από το 1988 μέχρι σήμερα. Ακολούθησε η δολοφονία του εφοπλιστή Περατικού...

Η βόμβα είχε τοποθετηθεί στην πόρτα του γραφείου του βουλευτή. Στις 3.10 το μεσημέρι άγνωστος τηλεφώνησε στην εφημερίδα "Ελευθεροτυπία" και είπε ότι σε είκοσι λεπτά θα εκραγεί βόμβα στο γραφείο του Στ. Παπαθεμελή. Το γραφείο είναι στον πέμπτο όροφο πολυκατοικίας στην οδό Ναυάρχου Νικοδήμου 2.

Στις 3.20 μια γυναίκα τηλεφώνησε στην εφημερίδα "Αδέσμευτος Τύπος" και δήλωσε ότι την ευθύνη για τη βομβιστική ενέργεια αναλαμβάνει η οργάνωση "Επαναστατικοί Πυρήνες". Αμέσως μετά το τηλεφώνημα κινητοποιήθηκε η Αμεση Δράση, πληρώματα της οποίας έσπευσαν στην πολυκατοικία και την εκκένωσαν. Προηγουμένως η γραμματέας του βουλευτή Καλλ. Μάντη είδε μια σακούλα που είχε τοποθετηθεί στο πόμολο της πόρτας του γραφείου. Ολοι οι ένοικοι οδηγήθηκαν έξω από την πολυκατοικία εκτός από την Ε. Αθανασοπούλου. Στις 3.30 έγινε η έκρηξη που προκάλεσε ζημιές στον πέμπτο όροφο και τον εγκλωβισμό της Αθανασοπούλου στο ασανσέρ.

Οπως δήλωσε ο διοικητής της Ασφάλειας υποστράτηγος Γ. Παπαδάκης η βόμβα ήταν ωρολογιακός μηχανισμός (μικρό ρολόι), που είχε την ισχύ τριών κιλών δυναμίτιδας. "Αυτή τη στιγμή ψάχνουν τα ευρήματα. Οι ζημιές που προκλήθηκαν σε όλα τα γραφεία είναι σοβαρές. Δεν υπήρχε φρούρηση των γραφείων. Στον Στ. Παπαθεμελή έχει δοθεί συνοδευτική προστασία. Ο μηχανισμός ήταν τοποθετημένος στην πόρτα. Η Αμεση Δράση έφτασε σε τρία λεπτά μετά το προειδοποιητικό τηλεφώνημα. Το κτίριο εκκενώθηκε γρήγορα".

Στον τόπο έσπευσε και ο... ειδικός περί τα τρομοκρατικά βουλευτής της ΝΔ Π. Καμμένος που ζήτησε να σπάσει το απόστημα της τρομοκρατίας και τα παρακλάδια της. Αποφάνθηκε ότι οι "Επαναστατικοί Πυρήνες" είναι παρακλάδι του ΕΛΑ και ισχυρίστηκε ότι υπάρχει προσπάθεια να φιμωθούν όσοι γνωρίζουν για την τρομοκρατία. Είπε μάλιστα ότι αυτή η ενέργεια θα πρέπει να προβληματίσει εκείνους που επιμένουν ότι υπάρχουν στοιχεία για την ελληνική τρομοκρατία. Μετά απήλθε...

Ομως, σε σχετική της ανακοίνωση η ΝΔ αναφέρει ότι οι καταγγελίες του Στ. Παπαθεμελή για την τρομοκρατία έχουν αγνοηθεί από την επίσημη πολιτεία, ενώ η τρομοκρατική επίθεση στο γραφείο του δημιουργεί σοβαρούς προβληματισμούς.Με δηλώσεις του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δ. Ρέππας, τόνισε ότι "η τρομοκρατική ενέργεια που εκδηλώθηκε στο κτίριο που στεγάζεται το γραφείο του βουλευτή Στ. Παπαθεμελή είναι πράξη θρασύδειλων υπονομευτών της δημοκρατίας. Η αποδοκιμασία μας είναι πλήρης και η επιλογή μας αταλάντευτη. Κυβέρνηση και πολίτες δε θα επιτρέψουμε τέτοια φαινόμενα να αποσταθεροποιήσουν τους δημοκρατικούς θεσμούς και να ανατρέψουν την ομαλή πορεία της ελληνικής κοινωνίας προς την πρόοδο".

Επίσης ο Στ. Παπαθεμελής, με δηλώσεις του στη Θεσσαλονίκη, συσχέτισε την τρομοκρατική επίθεση με τις θέσεις που έχει σε θέματα τρομοκρατίας, αλλά και στα εθνικά θέματα. Ζήτησε αύξηση της φρουράς του και αναφέρθηκε στη ματαίωση ομιλίας του, που θα γινόταν το Γενάρη στην αίθουσα "Παρνασσός" στην Αθήνα, μετά από τηλεφώνημα για τοποθέτηση βόμβας.

Ανακοινώσεις που καταδικάζουν την τρομοκρατική ενέργεια εξέδωσαν ο ΣΥΝ και η ΠΟΛ.ΑΝ.

Ο εθνικοαπελευθερωτικός στρατός της Βολιβίας δίνει στη δημοσιότητα το ανακοινωθέν του "Επιστρέψαμε στα βουνά"

50ό ΜΕΡΟΣ

Στις 20 του Ιούλη, μια ομάδα νέων, με επικεφαλής τον Οσβάλντο Περέδο Λέιγε - μικρότερο αδελφό του Κόκο και του Ιντι - διακήρυξαν ότι ο μόνος δρόμος για την οριστική απελευθέρωση της Βολιβίας ήταν η ένοπλη πάλη. Μ' αυτή την απόφαση, πήραν τα όπλα, κατέφυγαν στα βουνά του Τεοπόντε και ανακοίνωσαν την έναρξη του αντάρτικου αγώνα, δίνοντας στη δημοσιότητα το ανακοινωθέν τους "Επιστρέψαμε στα βουνά". Ο Οβάντο κάλεσε τους αντάρτες να καταθέσουν τα όπλα, δίνοντάς τους πλήρεις εγγυήσεις για τη ζωή τους.

Οι πρώτοι οχτώ νέοι που έφυγαν απ' το αντάρτικο, πιστεύοντας στις εγγυήσεις του Οβάντο, δολοφονήθηκαν, ενώ ταυτόχρονα βομβαρδίστηκε με ναπάλμ ολόκληρη η ζώνη. Στο μεταξύ, γίνονταν κινήσεις προς τις ΗΠΑ για βοήθεια, για την επιστροφή των Βορειοαμερικανών συμβούλων και των πρασινοσκούφηδων. Μόλις ο κόσμος στη Βολιβία έμαθε τη δολοφονία των οχτώ νεαρών, δημιουργήθηκε μεγάλη αναστάτωση σε όλα τα τμήματα της κοινωνίας, γιατί ανάμεσα στους αντάρτες βρίσκονταν φοιτητικά στελέχη των πανεπιστημίων, παιδιά πλουσίων οικογενειών, παιδιά της μεσαίας αστικής τάξης, της μικροαστικής τάξης, παιδιά στρατιωτικών, αγροτών, εργατών και πιστών.

Οι συγγενείς των νεαρών που δολοφονήθηκαν κήρυξαν απεργία πείνας για να ζητήσουν την παράδοση των πτωμάτων από τις ένοπλες δυνάμεις. Η εξέγερση των Βολιβιανών επαναστατών προκάλεσε τη βαθιά λαϊκή συμπάθεια. Μεγάλες μάζες φοιτητών απ' όλες τις πόλεις της Βολιβίας εκδήλωσαν την αλληλεγγύη τους. Το Πανεπιστήμιο της Λα Πας τους απέτισε φόρο τιμής και τους ονόμασε "Μάρτυρες της Εθνικής Απελευθέρωσης". Πραγματοποιήθηκε μια εντυπωσιακή διαδήλωση μαυροφορεμένων γυναικών, με αίτημα την παράδοση των πτωμάτων. Η βία συντάραξε και πάλι τις πόλεις. Στη Λα Πας έγιναν εννέα εκρήξεις βομβών. Στην Κοτσαμπάμπα η αστυνομία απαγόρευσε τη διέλευση πανεπιστημιακών που είχαν οργανώσει διαδήλωση. Συνέβαλαν αρκετούς ιερωμένους, που τους κατηγόρησαν ότι είχαν σχέσεις με τον Εθνικοαπελευθερωτικό Στρατό της Βολιβίας, ανάμεσά τους τον Λουίς Εσπινάλ και τον Μαουρίσιο Λεφέμπρ. Στη Λα Πας και τον Ορούρο, οι φοιτητές απέκλεισαν τους δρόμους και τις λεωφόρους, και η αστυνομία προχώρησε στην άγρια καταστολή τους.

Ο υπουργός Εσωτερικών, συνταγματάρχης Χουάν Αγιορόα, εισέβαλε στους πανεπιστημιακούς χώρους, ψάχνοντας για "τρομοκράτες", όπως δήλωσε ο ίδιος. Αλλά τα μέτρα του προκάλεσαν την ομόφωνη καταδίκη των φοιτητών.

Η Συνομοσπονδία Εργατών της Βολιβίας χαρακτήρισε τον Οβάντο δικτάτορα. Σαν απάντηση, ο υπουργός Εσωτερικών διέταξε να γίνει έρευνα στην κατοικία του Χουάν Λετσίν Οκέντο. Νέες συγκρούσεις προκλήθηκαν. Η Δεξιά, μέσω του υπουργού Εσωτερικών, κυβερνούσε και ενεργούσε σύμφωνα με τα συμφέροντά της. Στις 7 Αυγούστου έγινε γνωστό ότι έφτανε στο λιμάνι του Περού Ματαράνι, το βορειοαμερικανικό πολεμικό "Γούλγουορθ Σίτι", που μετέφερε 30 τόνους όπλα και πυρομαχικά για τη Βολιβία.

Μέσα σ' αυτή τη σοβαρή κρίση, το αεροπλάνο με το οποίο έπρεπε να ταξιδέψει ο Οβάντο τινάχτηκε στον αέρα κι έπεσε σ' ένα από τα νησιά της λίμνης Τιτικάκα. Τα αίτια του ατυχήματος δε διευκρινίστηκαν ποτέ, αλλά πηγές της Βολιβίας διαβεβαίωσαν ότι μια ομάδα στρατιωτικών, οπαδών του Μπαριέντος, προετοίμασαν την απόπειρα εναντίον του, ξέροντας ότι εκείνη τη μέρα είχε προγραμματίσει να ταξιδέψει.

Προβλήματα της τελευταίας στιγμής τον εμπόδισαν να ταξιδέψει. Τη θέση του πήρε ο γιος του Μαρσέλο, που σκοτώθηκε.

Η Δεξιά ενισχύθηκε ακόμα περισσότερο. Ο Οβάντο υποσχέθηκε την αποκατάσταση της συνταγματικότητας και την επιστροφή του ξένου κεφαλαίου και την πληρωμή στην "Γκαλφ Οϊλ Κόμπανι" αποζημίωσης ύψους 71.000.000 δολαρίων. Υποσχέθηκε, ακόμα, να περάσει από δίκη όσους κατάγγελναν δήθεν υπονομευτικά σχέδια.

Στις 4 Οκτώβρη το ξημέρωμα, ο διοικητής του στρατού, στρατηγός Ροχέλιο Μιράντα, ανακοίνωσε σε όλη τη χώρα από το Γενικό Αρχηγείο του Μιραφλόρες την άρση της πολιτικής εντολής των ενόπλων δυνάμεων και του στρατηγού Αλφρέδο Οβάντο και αυτοανακηρύχτηκε Πρόεδρος της Δημοκρατίας στη θέση του Οβάντο.

Ο στρατηγός Χουάν Χοσέ Τόρες κατευθύνθηκε αμέσως στη σημαντική αεροπορική βάση του Αλτο, ώστε μαζί με μια ομάδα στρατιωτικών και πολιτών να αντισταθεί στο δεξιό πραξικόπημα. Δημιουργήθηκαν δύο πόλοι εξουσίας: οι δεξιοί στο Αρχηγείο του Μιραφλόρες και οι εθνικιστές πατριώτες στην αεροπορική βάση.

Ενας σημαντικός παράγοντας προστέθηκε στα γεγονότα. Στο Πανεπιστήμιο της Λα Πας, εγκαταστάθηκε η Πολιτική Διοίκηση της Συνομοσπονδίας Εργατών Βολιβίας (COB). Στις 6 του Οκτώβρη το απόγευμα, ο Οβάντο ζήτησε πολιτικό άσυλο στην πρεσβεία της Αργεντινής στη Λα Πας.

Την ίδια εκείνη μέρα στις τέσσερις και μισή το απόγευμα, θα γινόταν η ορκωμοσία, αλλά η αεροπορία άρχισε να πυροβολεί το Αρχηγείο του Μιραφλόρες, κι έτσι οι πραξικοπηματίες αναγκάστηκαν να αναβάλουν την τελετή για τις εννιά το βράδυ. Πολλοί πολιτικοί και κοινωνικοί κύκλοι της βολιβιανής πρωτεύουσας διαβεβαίωσαν ότι ο αξιωματούχος της CIA Τζον Μάιστο είχε αναλάβει την οργάνωση του πραξικοπήματος.

Η πρεσβεία των ΗΠΑ, ο σταθμός της CIA και οι στασιαστές στρατιωτικοί δεν είχαν υπολογίσει το βολιβιανό λαό. Η Πολιτική Διοίκηση έδωσε κατεύθυνση για γενική απεργία, κατάληψη των εργοστασίων και των κέντρων δουλιάς μέχρι να εκδιωχθούν οι πραξικοπηματίες. Από την άλλη μεριά, οι φοιτητές κατέλαβαν τα πανεπιστήμια. Οι αγρότες έκλεισαν τους δρόμους και τις εθνικές οδούς. Οι λαϊκές δυνάμεις βγήκαν στους δρόμους, στις πλατείες και τις λεωφόρους. Στο Ορούρο, ο πληθυσμός ανάγκασε τις δυνάμεις της 2ης Μεραρχίας, που προχωρούσαν προς την πρωτεύουσα, για να στηρίξουν το πραξικόπημα, να υποχωρήσουν.

Οι εθνικιστές και πατριώτες στρατιωτικοί αντιστάθηκαν με την υποστήριξη της πολεμικής αεροπορίας.

Στις 7 του Οκτώβρη του 1970, ο Χουάν Χοσέ Τόρες ήταν ο νικητής. Τα σχέδια που είχαν προετοιμάσει η CIA και η πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών στη Λα Πας απέτυχαν προσωρινά.

Ο στρατηγός Χουάν Χοσέ Τόρες έφτασε στο κυβερνητικό μέγαρο στις 10 το πρωί στις 7 Οκτώβρη του 1970. Στις 11 ορκίστηκε νέος Πρόεδρος της Βολιβίας, τη στιγμή που εργάτες, φοιτητές και γενικά πολύς κόσμος πραγματοποιούσαν μεγάλη διαδήλωση. Τους υποσχέθηκε ότι θα βαθύνει παραπέρα τις επαναστατικές αλλαγές που είχαν σημειωθεί. Οι συγκεντρωμένοι τον χειροκρότησαν, τον ζητωκραύγασαν και έψαλαν τον Εθνικό Υμνο, δίνοντας έμφαση στην τελευταία στροφή, για να διαβεβαιώσουν ότι "Καλύτερα να πεθάνεις, παρά να ζεις σκλάβος", πράγμα που ακούστηκε σε ολόκληρη την πλατεία Μουρίγιο και τη γύρω περιοχή.

Οι Βορειοαμερικανοί ανησύχησαν: δεν είχαν προβλέψει την άνοδο στην εξουσία του Χουάν Χοσέ Τόρες. Η κατάσταση στη Βολιβία αποκτούσε πια σοβαρό ενδιαφέρον για τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα. Στο Περού, η επανάσταση του Χουάν Βελάσκο Αλβαράδο εξακολουθούσε να ενισχύεται. Ο στρατηγός Ομάρ Τορίχος στον Παναμά ριζοσπαστικοποιόταν. Στη Χιλή, οι εκλογές έδωσαν τη νίκη στο σοσιαλιστή Σαλβαδόρ Αγέντε.

Από την ανάληψη της εξουσίας από τον Τόρες κι έπειτα, η CIA άρχισε να συνωμοτεί για την ανατροπή του. Γι' αυτό και ενθάρρυνε τους δεξιούς στρατιωτικούς να αντισταθούν και να μην παραδώσουν τα όπλα. Ωστόσο, στις 8 του Οκτώβρη, νωρίς το πρωί, οι ηγέτες των εργατών έδωσαν στο νέο πρόεδρο την απόλυτη υποστήριξή τους. Στο προεδρικό μέγαρο συζητήθηκαν οι βάσεις για μια συγκυβέρνηση.

Στο μεταξύ, η Συνομοσπονδία Εργατών και η Φοιτητική Συνομοσπονδία της Βολιβίας (CUB) συγκεντρώθηκαν και επεξεργάστηκαν μια λαϊκή εντολή που έβαζε τα εξής σημεία: Το σχηματισμό και την αναγνώριση μιας πολιτικής διοίκησης, που να αποτελείται από στελέχη των εργαζομένων, των φοιτητών, των λαϊκών κομμάτων και του λαού. Την απομάκρυνση των φασιστικών στρατιωτικών και πολιτικών ομάδων και των αποστολών και υπηρεσιών του βορειοαμερικάνικου ιμπεριαλισμού. Τη γενική αμνηστία για όλους τους αντιιμπεριαλιστές κρατούμενους. Την άρση του διατάγματος για την αποζημίωση της "Μπολίβιαν Γκαλφ Οϊλ Κόμπανι". Την καθιέρωση εργατικού ελέγχου στις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Τη θέσπιση εργατικής και λαϊκής πολιτοφυλακής πλάι στις πατριωτικές ένοπλες δυνάμεις. Τη μεταφορά στο πανεπιστήμιο του Βολιβιανο - Αμερικανικού Κέντρου. Το βάθεμα της αγροτικής μεταρρύθμισης. Την ανεξάρτητη διεθνή πολιτική. Την καθιέρωση σχέσεων με τις τότε σοσιαλιστικές χώρες, που ακόμα δεν είχαν αποκατασταθεί.

ΑΥΡΙΟ ΤΟ 51ο ΜΕΡΟΣ