ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 28 Σεπτέμβρη 1997
Σελ. /48
ΚΕΝΗ
ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Τα πραγματικά και κυρίαρχα διλήμματα

Αρκετοί ήταν αυτοί, που διαμαρτυρήθηκαν ή κατάγγειλαν τον Κ. Σημίτη, όταν ο τελευταίος, πριν λίγους μήνες, σε μια συνεδρίαση της ΚΕ του ΠΑΣΟΚ, δήλωσε ωμά, ότι στις εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΤΑ) του 1998, θα κριθεί η κυβέρνηση και η πολιτική της. Και βέβαια μπορεί να κατανοήσει κάποιος το δίκιο όσων κατάγγειλαν τον εκβιαστικό χαρακτήρα της πρωθυπουργικής δήλωσης, αφού το φθινόπωρο του 1998 δε θα εκλέξουμε βουλευτές και νέα κυβέρνηση, αλλά κοινοτικά, δημοτικά και νομαρχιακά συμβούλια και αντίστοιχα κοινοτάρχες, δημάρχους και νομάρχες. Καθόλου δίκιο, όμως, δεν είχαν όσοι έσπευσαν, ταυτόχρονα, να μιλήσουν, για πολλά και διάφορα και με ολοφάνερο, αποκλειστικό στόχο, να αποσυνδέσουν την κυβέρνηση και την πολιτική της από την εκλογική αυτή αναμέτρηση. Το 1998 δε θα εκλέξουμε νέα κυβέρνηση, αλλά η σημερινή κυβέρνηση και η πολιτική της - τόσο η γενικότερη, όσο και πολύ περισσότερο η πολιτική της στο χώρο της ΤΑ - θα κριθεί και μάλιστα, αποτελεί αντικειμενικά, το πραγματικό και βασικό δίλημμα των εκλογών αυτών. Σ' έναν περίπου χρόνο, οι εργαζόμενοι θα κληθούν, με την ψήφο τους, να δηλώσουν τη συμφωνία ή τη διαφωνία τους, με την πολιτική αυτή. Οπως, επίσης, να κρίνουν τη στάση των σημερινών τοπικών αρχόντων (ή τις προεκλογικές εξαγγελίες των νέων υποψηφίων), απέναντι στην πολιτική αυτή.

Ισως, αντιτείνουν ορισμένοι, ότι το γεγονός αυτό δεν είναι κάτι το καινούριο. Πάντα, στις δημοτικές εκλογές, κρινόταν και η πολιτική της αντίστοιχης κυβέρνησης. Στον ένα ή άλλο βαθμό, όμως, τη σφραγίδα έβαζαν οι "τοπικές ιδιομορφίες", τα μεγάλα και μικρά προβλήματα των "τοπικών κοινωνιών", οι ικανότητες και η προσφορά των "τοπικών αρχόντων", οι ιδέες και οι προτάσεις τους, για την αντιμετώπιση των όποιων, τοπικών προβλημάτων.

Οσοι ισχυρίζονται αυτά, έχουν δίκιο για τις προηγούμενες δεκαετίες. Δεν έχουν δίκιο, όμως, για το σήμερα και, βέβαια, για την εκλογική αναμέτρηση του 1998. Δε βλέπουν ή δε θέλουν να δουν - παρ' ότι είναι οι ίδιοι, κατά κανόνα, που κλίνουν τις λέξεις σύγχρονος και εκσυγχρονισμός σε όλες τις πτώσεις - τις σοβαρές αλλαγές, που έχουν στο μεταξύ συντελεστεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αλλαγές, που έχουν αρνητικό χαρακτήρα και στην πραγματικότητα έχουν βασικό τους στόχο τη μετατροπή της ΤΑ σε υπηρέτη της κεντρικής εξουσίας, δηλαδή της εκάστοτε κυβέρνησης και της πολιτικής της. Τα όποια περιθώρια και δυνατότητες, μιας σχετικά αυτοτελούς τοπικής διαχείρισης και πολιτικής, που υπήρχαν παλιότερα - στενά και ανεπαρκέστατα και τότε - δεν υπάρχουν σήμερα ή τείνουν στο μηδενισμό τους. Και βέβαια, στα πλαίσια της σημερινής κυβέρνησης και της γνωστής σε όλους πολιτικής της, το πρόβλημα αυτό αποκτά, ταυτόχρονα και άλλες σοβαρότατες πλευρές, αφού η γενική κατεύθυνση μεταφράζεται στην επιδίωξη της μετατροπής της ΤΑ σε μοχλό προώθησης και εφαρμογής της σκληρής μονόπλευρης λιτότητας, της ακόμη μεγαλύτερης εξυπηρέτησης των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου, των δραστικών περικοπών και περιορισμών στις κοινωνικές παροχές, της παραπέρα επιβάρυνσης και καταστροφής του περιβάλλοντος, κλπ, κλπ.

Μήπως, όμως, έχουμε εμείς άδικο; Ας δούμε, έστω και επιγραμματικά, ορισμένες από τις αλλαγές αυτές.

Τα οικονομικά της ΤΑ: Το πρόβλημα είναι παλιό, όσο περίπου και η ΤΑ, αλλά σήμερα έχει αποκτήσει πλέον άλλη ποιότητα. Τόσο, γιατί οι συνεχείς και δραστικές περικοπές των νόμιμων, έστω, απαιτήσεων της ΤΑ από τον κρατικό προϋπολογισμό έχουν δημιουργήσει στην κυριολεξία, πλέον, ασφυκτική κατάσταση στους δήμους και τις κοινότητες, όσο και γιατί "σπρώχνονται", με όλα τα μέσα, στην υλοποίηση διάφορων μέτρων σκληρής μονόπλευρης λιτότητας. Να μετατραπούν, δηλαδή, σε υπηρέτη της κυβερνητικής πολιτικής ή αλλιώς, σ' ένα ακόμη όργανο αναδιανομής του εθνικού πλούτου προς όφελος του μεγάλου κεφαλαίου και σε βάρος του λαού. Αυτό στην πραγματικότητα σημαίνουν η θεσμοθέτηση των δυνητικών ή τοπικών φορολογιών, η επέκταση της λογικής της ανταποδοτικότητας σε οτιδήποτε κάνει ή θέλει να κάνει ένας ΟΤΑ, οι ανεξέλεγκτες και υπέρογκες αυξήσεις των διάφορων δημοτικών τελών, οι ιδιωτικοποιήσεις - και επομένως η λειτουργία τους, σύμφωνα με τα περιβόητα ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια - των διάφορων δημοτικών επιχειρήσεων και ιδρυμάτων, κλπ, κλπ. Τον ίδιο σκοπό, επίσης, εξυπηρετεί η συμμετοχή της ΤΑ στα διάφορα κοινοτικά προγράμματα. Οι όποιες κοινοτικές επιχορηγήσεις ξεπληρώνονται στην πραγματικότητα διπλά και τρίδιπλα, η συμμετοχή της ΤΑ στο πού και πώς θα αξιοποιηθούν τα ποσά αυτά είναι - για μια σειρά λόγους - αμελητέα, ενώ το αλισβερίσι των "κρατικοδίαιτων" εκπροσώπων της "ιδιωτικής πρωτοβουλίας" δίνει και παίρνει.

Στην πραγματικότητα, ο σημερινός δήμαρχος, ο κοινοτάρχης ή ο νομάρχης καλείται, αντικειμενικά και πρωτίστως, να απαντήσει στο εξής κρίσιμο ερώτημα, προκειμένου να λειτουργήσει στοιχειωδώς ο μηχανισμός της ΤΑ, πολύ περισσότερο, για να παρουσιάσει ένα οποιοδήποτε έστω έργο: Συμφωνώ (ή συμβιβάζομαι) με την πολιτική αυτή και την εφαρμόζω ή διαφωνώ και την καταγγέλλω, ενημερώνω τους εργαζόμενους και τους καλώ, να παλέψουμε μαζί, για την απόκρουσή της ή τουλάχιστον, για τη μείωση των αντιλαϊκών συνεπειών της.

Οι αρμοδιότητες της ΤΑ: Εξίσου, με τα οικονομικά, παλιό πρόβλημα της ΤΑ, που κι αυτό, όμως, έχει πάρει πλέον πολύ σοβαρότερες διαστάσεις. Πρώτο,γιατί το γενικότερο - αρκετά έως πολύ διαφορετικό από παλιότερα - πλαίσιο των κοινωνικο - οικονομικών συνθηκών, μέσα στο οποίο καλείται να δράσει η ΤΑ, απαιτεί απ' αυτήν απαντήσεις και η τελευταία δεν έχει την αρμοδιότητα - αλλά ούτε και τις υλικοτεχνικές προϋποθέσεις και δυνατότητες - να τις δώσει (θέματα ανάπτυξης και ανεργίας, παιδείας, υγείας και πρόνοιας, χωροταξικού σχεδιασμού, περιβάλλοντος, κλπ). Πρόβλημα, που γίνεται ακόμη σοβαρότερο, καθώς η γενικότερη κυβερνητική πολιτική των αποκρατικοποιήσεων και της πολύμορφης ενίσχυσης της ασυδοσίας της "ιδιωτικής πρωτοβουλίας" φέρνει τους ΟΤΑ μπροστά σε τετελεσμένα γεγονότα και σοβαρότατες συνέπειες, σε βάρος του λαού. Δεύτερο,γιατί η πολιτική των κυβερνώντων θέλει την ΤΑ στο ρόλο του "φύλλου συκής" της δικής τους αντιλαϊκής πολιτικής (π.χ. να συμμετέχει συναινώντας, ως φτωχοσυγγενής, στα διάφορα περιφερειακά ή άλλα κυβερνητικά όργανα) ή της "αποκέντρωσης" οικονομικών βαρών του κρατικού προϋπολογισμού. Χαρακτηριστικές αποδείξεις γι' αυτά αποτελούν η καθιέρωση μιας παντελώς κολοβής, δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης και η απόδοση... αρμοδιοτήτων, όπως τα οικονομικά βάρη της συντήρησης των σχολείων και των κρατικών παιδικών σταθμών.

Ο χαρακτήρας της ΤΑ: Ηδη, ο χαρακτήρας της ΤΑ έχει υποστεί αρκετές αλλαγές, που έχουν γίνει αισθητές στους εργαζόμενους, στον ένα ή άλλο βαθμό. Τα παλιότερα, χαρακτηριστικά της γνωρίσματα (μια τοπική εξουσία, με σχετικά, έντονα κοινωνικά χαρακτηριστικά, κοντά στο λαό και τα προβλήματά του, που συμπάσχει και αγωνίζεται μαζί του για την αντιμετώπισή τους) έχουν αδυνατίσει σε μεγάλο βαθμό και κυριαρχούν, πλέον, τα στοιχεία της στυγνής, λογιστικής διαχείρισης, στα πλαίσια των κατευθύνσεων, που ορίζει το "κράτος - στρατηγείο".

Στην προώθηση των αρνητικών αυτών αλλαγών συντέλεσαν οπωσδήποτε οι αρνητικές μεταβολές του συσχετισμού των δυνάμεων και ιδιαίτερα η σοβαρή μείωση της δύναμης των κομμουνιστών και των αριστερών στο χώρο της ΤΑ. Δεν είναι, όμως, ο μοναδικός παράγοντας. Σήμερα, έχει γίνει πλέον φανερό, ότι η βαθιά συντηρητική και αντιλαϊκή αυτή μεταβολή του χαρακτήρα της ΤΑ αποτελεί συνειδητό και γενικότερο στόχο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της κυβέρνησης, αλλά και όλων, των εχόντων "ευρωπαϊκό" προσανατολισμό, υπόλοιπων κομμάτων. Αλλωστε, τα δείγματα του Δ. Αβραμόπουλου, ως δημάρχου Αθήνας και προέδρου της ΚΕΔΚΕ και των πάμπολλων "κεντροαριστερών", τοπικών συγκυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και ΣΥΝ είναι τόσα πολλά, όσο και αποκαλυπτικά. Αλλη μια απόδειξη γι' αυτό αποτελεί το σχέδιο "Καποδίστριας", τόσο στο περιεχόμενό του, όσο και στον αυταρχικό και ετσιθελικό τρόπο προώθησής του.

Τόσο, η κυβέρνηση, όσο και η ...αντιπολιτευόμενη συμπολίτευση θέλουν και προωθούν σήμερα τη μετατροπή της ΤΑ σε πειθήνιο κρίκο της κεντρικής εξουσίας. Σε μια θυγατρική εταιρία της μεγάλης επιχείρησης του "κράτους - στρατηγείου", που θα λειτουργεί, σύμφωνα με τους "νόμους της αγοράς" και θα έχει βασικούς στόχους τα κερδοφόρα αποτελέσματα και την πολύμορφη εξυπηρέτηση της δράσης της "ιδιωτικής πρωτοβουλίας". Ανάλογα είναι και τα κριτήρια, που θέτουν οι δυνάμεις αυτές, για τους επίδοξους νομάρχες, δημάρχους και κοινοτάρχες. Μάταια θα αναζητήσει κανείς το κριτήριο της αγωνιστικής διεκδίκησης των λαϊκών προβλημάτων και επόμενα, της αποφασιστικής αντιπαράθεσης με την προαναφερόμενη, κυβερνητική πολιτική. Ο σύγχρονος δήμαρχος - πάντα, σύμφωνα με τις δικές τους αντιλήψεις - πρέπει να έχει τα γνωρίσματα ενός καλού μάνατζμεν - επιχειρηματία, ικανού να βάλει τάξη και να "νοικοκυρέψει" το δήμο - επιχείρηση, αρχίζοντας με τα οικονομικά του (ισοσκελίζοντας τουλάχιστον το κόστος των όποιων υπηρεσιών παρέχει ο δήμος, με την αφαίμαξη των δημοτών, τις ιδιωτικοποιήσεις, κλπ), περνώντας στους εργαζόμενους και... πρωτοπορώντας στις νέες μορφές εκμετάλλευσης και τελειώνοντας, στην ικανοποίηση των αχόρταγων απαιτήσεων της μεγαλοεργοδοσίας, για Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης, σκανδαλώδη παραχώρηση πλουτοπαραγωγικών πηγών και περιοχών (βλέπε: κυβερνητικό νομοσχέδιο για Βιομηχανικές Περιοχές), κλπ, κλπ.

Αυτή είναι η πραγματικότητα, που βρίσκεται σήμερα μπροστά στους εργαζόμενους, σε όλους όσοι θα κληθούν σε έναν περίπου χρόνο, να δώσουν την ψήφο τους. Και είναι νομίζουμε ολοφάνερο, ότι χωρίς να παραγνωρίζονται οι υπαρκτές, τοπικές ιδιομορφίες, η γενικότερη κυβερνητική πολιτική και η στάση απέναντί της είναι τα κυρίαρχα ζητήματα των εκλογών. Αλλωστε, από την απάντηση στα κρίσιμα αυτά ερωτήματα, θα κριθεί η παραπέρα πορεία της ΤΑ, ως μοχλού συσπείρωσης και πάλης των εργαζόμενων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων τους ή ως όργανου υλοποίησης της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της κυβέρνησης.

Τάκης ΤΣΙΓΚΑΣ

Το 1998 δε θα εκλέξουμε νέα κυβέρνηση, αλλά η σημερινή κυβέρνηση και η πολιτική της, τόσο η γενικότερη, όσο και πολύ περισσότερο η πολιτική της στο χώρο της ΤΑ, θα κριθεί και μάλιστα, αποτελεί αντικειμενικά, το πραγματικό και βασικό δίλημμα των εκλογών αυτών



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ