ΠΑΡΙΣΙ.-

Σε συγκρουσιακή πορεία φαίνεται πως βρίσκονται η γαλλική και η αμερικανική διπλωματία, όσον αφορά μια αμφιλεγόμενη συμφωνία ύψους 2 δισ. δολαρίων την οποία συνήψε ο γαλλικός πετρελαϊκός γίγαντας "Total" με την Τεχεράνη, παρά τις εμπορικές κυρώσεις των ΗΠΑ κατά του Ιράν.

Η Ουάσιγκτον, η οποία κατηγορεί την Τεχεράνη πως "υποστηρίζει τη (διεθνή) τρομοκρατία", προειδοποίησε, σύμφωνα με χτεσινό ρεπορτάζ του CNN,ότι θα καταστήσει ακόμη αυστηρότερο το νόμο με τον οποίο επέβαλε τις εμπορικές κυρώσεις στο Ιράν, αν η έρευνα που διεξάγει καταδείξει πως η συμφωνία της "Total" με το Ιράν τον παραβιάζει.

Το Παρίσι, πάντως, εμφανίστηκε να στηρίζει πλήρως τη συμφωνία της γαλλικής επιχείρησης με το ιρανικό καθεστώς, παρά το ότι κάτι τέτοιο απειλεί να επαναφέρει στο προσκήνιο παλιές συγκρούσεις στο επίπεδο των εμπορικών σχέσεων Ευρωπαϊκής Ενωσης - ΗΠΑ.

Το Ιράν υπέγραψε το συμβόλαιο την Κυριακή με ένα κονσόρτσιουμ Γάλλων, Ρώσων και Μαλαισίων, για την εκμετάλλευση ενός τεράστιου κοιτάσματος φυσικού αερίου στον Περσικό Κόλπο, το οποίο υπολογίζεται σε 300 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια αερίου.

Σύμφωνα με τον Πίτερ Χιούμι του CNN, το συμβόλαιο θεωρείται ως "περίπτωση τεστ" για το νόμο του 1996 (ονομάζεται Ντ' Αμάτο, από το όνομα του γερουσιαστή που τον πρότεινε) ο οποίος επέβαλε εμπορικές κυρώσεις τόσο στο Ιράν και τη Λιβύη, όσο και στις χώρες που επενδύουν σε αυτές (απαιτείται, πάντως, προσωπική απόφαση του Προέδρου Κλίντον).

Η συμφωνία της "Total" είναι η πρώτη από την έγκριση του νόμου. Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν έχει ανάλογη νομοθεσία και έχει απορρίψει σχετική πρόταση των ΗΠΑ να εισαγάγει ένα νόμο "κατ' αναλογίαν" προς τον αμερικανικό.

Ο Γάλλος πρωθυπουργός, Λιονέλ Ζοσπέν, δήλωσε χτες ότι είναι απόλυτα ικανοποιημένος με τη συμφωνία της "Total", την οποία συνέδεσε με τον "μεταρρυθμιστικό" άνεμο ο οποίος πνέει στην Τεχεράνη μετά την εκλογή του νέου Προέδρου του Ιράν, Μοχαμάντ Χαταμί. Ο Ζοσπέν όσον αφορά στις αμερικανικές "αντιρρήσεις" δήλωσε πως "ουδείς δέχεται την ιδέα πως οι αμερικανικοί νόμοι μπορούν να ισχύουν σε παγκόσμια κλίμακα".

Το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών προσέθεσε ότι μόνον το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών μπορεί να επιβάλει κυρώσεις "παγκόσμιας εμβέλειας".

Αλλά στην Ουάσιγκτον, η γαλλική επιχειρηματολογία δεν έδειξε να πείθει τον εκπρόσωπο των ΗΠΑ, Κρίστοφερ Μπους. "θα εφαρμόσουμε το νόμο πλήρως", δήλωσε.

Αν αποφασιστούν κυρώσεις εις βάρος της "Total", αυτές θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις πωλήσεις του γαλλικού κολοσσού στις ΗΠΑ, όπως επίσης και τη δυνατότητα των αμερικανικών τραπεζών να δανείζουν στην εταιρία. Ομως οικονομικοί αναλυτές εκτιμούσαν χτες ότι ακόμη κι έτσι, η "Total" δε θα αντιμετωπίσει σημαντικά προβλήματα.

Αλλωστε, η εταιρία "εισέρχεται στη μεγαλύτερη χώρα του κόσμου, "σε όρους αποθεμάτων" φυσικού αερίου, μετά τη Ρωσία", με τη συμφωνία αυτή, όπως δήλωσε ο αναλυτής της πετρελαιαγοράς Πιερ Τερζιάν. "Το επιχειρείν στο Ιράν είναι στρατηγική επιλογή για την "Total"".

Οι άλλες δύο συμμετέχουσες εταιρίες είναι ο ρωσικός κολοσσός "Gazprom", και η "Petronas" της Μαλαισίας, με 30% ποσοστό στη συμφωνία η καθεμιά. Η "Total" έχει 40%.

Πάντως η παραγωγή δεν αναμένεται, σύμφωνα με τη γαλλική εταιρία, να αρχίσει πριν το 2001. Κατά τα άλλα "δεν είναι πρόθεση της "Total" να αρχίσει πολιτικό διάλογο με την αμερικανική κυβέρνηση"...

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Ρότζερ Κοέν στους "New York Times",η γαλλική διπλωματία προειδοποίησε τις ΗΠΑ να μην επιβάλουν κυρώσεις στην "Total", γιατί θα υπάρξουν σοβαρές πολιτικές επιπλοκές...

ΑΛΓΕΡΙ .-

Τελειωμό δεν έχει η αιματοχυσία στην Αλγερία καθώς οι βάρβαρες σφαγές αμάχων συνεχίζονται, προκαλώντας το διεθνή αποτροπιασμό και αυξάνοντας το μακρύ κατάλογο των θυμάτων των εμφύλιων συγκρούσεων, που έχει ξεπεράσει πλέον τους 60.000 νεκρούς.

Περισσότεροι από 84 είναι οι νεκροί άμαχοι, ανάμεσα στους οποίους πολλά παιδιά ακόμα και βρέφη, που αποκεφαλίστηκαν ή κάηκαν από, τουλάχιστον, πέντε διαφορετικές επιθέσεις που πραγματοποίησαν άγνωστοι ένοπλοι από το Σάββατο μέχρι τη Δευτέρα το βράδυ. Σύμφωνα με τις νοσοκομειακές πηγές, που έδωσαν στη δημοσιότητα αυτές τις πληροφορίες, οι τελευταίες σφαγές ήταν από τις φρικτότερες των τελευταίων ημερών και σημειώθηκαν κοντά στην πόλη Μπλίντα, 50 χιλιόμετρα νότια της αλγερινής πρωτεύουσας, και στα σύνορα της Αλγερίας με το Μαρόκο. Μάλιστα, στη σφαγή που σημειώθηκε στο χωριό Τσεμπίλ κοντά στην Μπλίντα, κατά την οποία δολοφονήθηκαν στυγνά γυναίκες, παιδιά και βρέφη, ξεκληρίστηκε μία πολυπληθής οικογένεια που, προσφάτως, μετακόμισε στο χωριό για να γλιτώσει από τις σφαγές. Αν και δεν υπάρχει επίσημη ανάληψη ευθύνης, οι υποψίες των αρχών, που δεν επιβεβαίωσαν επισήμως τις σφαγές, στρέφονται στο χώρο της εξτρεμιστικής "Ενοπλης Ισλαμικής Ομάδας", η οποία πριν από μερικές μέρες χαρακτήρισε τις σφαγές "θέλημα Θεού" και υπογράμμισε ότι θα συνεχίσει τις επιθέσεις της.

Μέρα με την ημέρα αυξάνονται οι δηλώσεις καταδίκης από ηγεσίες κρατών και διεθνείς οργανισμούς, ενώ ολοένα και περισσότερες φωνές ζητούν την άμεση παρέμβαση της διεθνούς κοινότητας για να σταματήσει η βαρβαρότητα. Σε ομιλία του στην τηλεόραση σχετικά με τη γαλλική πολιτική απέναντι στην Αλγερία, ο Γάλλος πρωθυπουργός Λιονέλ Ζοσπέν τόνισε ότι "πρέπει η Γαλλία να αναλάβει τις ευθύνες της για το μακελειό", αλλά συμπλήρωσε ότι πριν από κάθε ενέργεια θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η ασφάλεια του γαλλικού λαού, αναφερόμενος σαφέστατα στις βομβιστικές επιθέσεις, που πραγματοποίησε στο Παρίσι η "Ενοπλη Ισλαμική Ομάδα" το 1995 - 1996 που στοίχισαν τη ζωή σε 12 άτομα, ενώ άλλα 200 τραυματίστηκαν.

Στο μεταξύ, η ανθρωπιστική οργάνωση "Γιατροί χωρίς Σύνορα" απηύθυναν έκκληση προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Κόφι Ανάν να λάβει μέτρα για να τερματιστεί το αιματοκύλισμα στην Αλγερία. Το πλήρες κείμενο της έκκλησης της οργάνωσης πρόκειται να δημοσιευτεί σήμερα σε 6 εφημερίδες, γαλλικές, βρετανικές και βελγικές. Εντούτοις, η αλγερινή κυβέρνηση επιμένει να αντιδρά έντονα σε κάθε ενδεχόμενο διεθνούς παρέμβασης χαρακτηρίζοντάς το "ανάμειξη στην εσωτερική κατάσταση της χώρας". Στο στόχαστρο της αλγερινής διπλωματίας βρέθηκε και η επικεφαλής της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Μαίρη Ρόμπινσον, η οποία, κατά τη διάρκεια συνάντησής της με τον Αλγερινό υπουργό Εξωτερικών, Αχμέντ Ατάφ, εξέφρασε την ανησυχία της για την άρνηση της αλγερινής κυβέρνησης να αποδεχτεί τη διεθνή βοήθεια, ενώ απηύθυνε έκκληση για σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αλγερία. Η αντιπροσωπεία της Αλγερίας στον ΟΗΕ κατηγόρησε, χτες, την Μ. Ρόμπινσον ότι επιμένει να παρεμβαίνει στα εσωτερικά της χώρας.

ΒΟΝΝΗ - ΑΓΚΥΡΑ.-

Η γερμανική διπλωματία επέμεινε, κατά τα φαινόμενα, στις πάγιες θέσεις της έναντι της ενταξιακής προοπτικής της Τουρκίας για την Ευρωπαϊκή Ενωση, αν κρίνει κανείς από τα αποτελέσματα των συναντήσεων του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών, Κλάους Κίνκελ, και του καγκελάριου Χέλμουτ Κολ, με τον Τούρκο πρωθυπουργό, Μεσούτ Γιλμάζ, στη Βόννη.

Σύμφωνα με σχετική ανταπόκριση του Τόνι Κούζκα του "Ασοσιέτεντ Πρες", οι κορυφαίοι εκφραστές της γερμανικής διπλωματίας πρότειναν στον Γιλμάζ ότι θα πρέπει πρώτα να λύσει "ορισμένα χρόνια προβλήματα".

Ο καγκελάριος Κολ αρκέστηκε να πει ότι "υποστηρίζει το στόχο της ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση σε μια μελλοντική συγκυρία".

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της καγκελαρίας, Πέτερ Χάουσμαν, ο Κολ συνέδεσε την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας με την επίλυση του Κυπριακού, ενώ ο Κίνκελ ανέφερε ακόμη ως τέτοια "προβλήματα" τη διένεξη με την Ελλάδα, και τον "εσωτερικό πόλεμο" κατά των Κούρδων, που έχει κοστίσει 28.000 ζωές από το 1984.

Εκατοντάδες Κούρδοι διαδήλωσαν χτες έξω από το μέγαρο της καγκελαρίας, την ώρα που οι δύο άνδρες συνομιλούσαν.

Ο Γιλμάζ επιχείρησε να προβάλει το "ευρωπαϊκό" πρόσωπο της Τουρκίας στις συνομιλίες του με τους Γερμανούς. "Είναι γεγονός ότι η Τουρκία αποτελεί μέλος της Δυτικής Ευρώπης", δήλωσε χαρακτηριστικά, και πρόσθεσε πως πρέπει να ενδυναμωθούν οι σχέσεις με την ΕΕ "με το βλέμμα στην πλήρη ένταξη" (Ισχύει ήδη η Τελωνειακή Σύνδεση).

Στο μεταξύ, στο Βόρειο Ιράκ, όπως μετέδωσε το "Ρόιτερ", οι τουρκικές δυνάμεις ανέλαβαν υπό τον έλεγχό τους την κυριότερη βάση του PKK.

Σύμφωνα με το "Ανατολή" (το οποίο επικαλέστηκε το "Ρόιτερ") από την περασμένη βδομάδα σε επιθέσεις των τουρκικών δυνάμεων στο Βόρειο Ιράκ έχουν σκοτωθεί 342 αντάρτες, τέσσερις αιχμαλωτίστηκαν και εννέα παραδόθηκαν.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, χτες, ανακοινώθηκε από τον Τούρκο υπουργό Επικρατείας, Σουκρού Σινά Γκιουρέλ, ότι το τουρκικό Κοινοβούλιο θα αποφασίσει την Πέμπτη αν θα αρθεί η κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε τρεις από τις εννέα επαρχίες της Νοτιοανατολικής Τουρκίας στις οποίες σημειώνονται συγκρούσεις με Κούρδους αντάρτες.

Οσον αφορά ένα άλλο "μέτωπο", αυτό της σύγκρουσης "κοσμικών" και ισλαμιστών, χτες δημοσιεύτηκαν δηλώσεις του πρωθυπουργού Μ. Γιλμάζ, κατά τις οποίες θα επιβάλλονται αυστηρότερες ποινές (φυλακίσεις, π.χ.) σε όσους πραγματοποιούν "θρησκευτική προπαγάνδα" και συμμετέχουν σε εκδηλώσεις διαμαρτυρίας σε βάρος της κοσμικής κυβέρνησης. Ο Μ. Γιλμάζ είπε στη "Χουριέτ" πως "το ίδιο μπορούμε να πούμε και για την προώθηση του ισλαμικού νόμου".

Τα γραφεία της TOTAL στο Παρίσι...

ΤΑΪΠΕΪ.-

Δύο μαχητικά αεροσκάφη της πολεμικής αεροπορίας της Ταϊβάν κατέπεσαν χτες σε ένα βουνό κοντά στην ανατολική πόλη Χουαλιέν, και οι τρεις πιλότοι τους σκοτώθηκαν, ανακοινώθηκε χτες.

Εκπρόσωπος της ταϊβανέζικης πολεμικής αεροπορίας δήλωσε στον τηλεοπτικό σταθμό TVBS, τον οποίο επικαλέστηκε το "Ασοσιέτεντ Πρες", ότι τα δύο αεροσκάφη ήταν ένα μονοθέσιο F - 5E και ένα διθέσιο F - 5F. Δε διευκρινίστηκαν οι αιτίες του δυστυχήματος κατά την "εκπαιδευτική" πτήση, όμως στην περιοχή υπήρχε πυκνή ομίχλη και ραγδαία βροχόπτωση.

Η Ταϊβάν έχει πάνω από 200 F - 5, που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του στόλου της πολεμικής της αεροπορίας, η οποία έχει σε επιχειρησιακή ετοιμότητα πάνω από 300 μαχητικά.