Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας, πρόεδρος του Ανώτατου Σοβιέτ της Ενωσης Λευκορωσίας και Ρωσίας, Αλεξάντρ Λουκασένκο, παραχώρησε συνέντευξη στον ανταποκριτή της εφημερίδας "Πράβντα - Πέντε" Ολέγκ Στεπανένκο. Ενα πρώτο μέρος αυτής της συνέντευξης αναδημοσιεύει σήμερα ο "Ρ".

Ο Λευκορώσος Πρόεδρος προσελκύει σήμερα την πιο εντεταμένη προσοχή της παγκόσμιας κοινής γνώμης. Γράφουν, μιλούν, λογομαχούν γι' αυτόν. Ορισμένοι με σεβασμό, ελπίδα και θαυμασμό, ονομάζοντάς τον ηγέτη του σλαβικού κόσμου και της μελλοντικής αναγέννησης της μεγάλης δύναμης. Αλλοι με αμφιβολία και κατηγορίες. Τρίτοι με απροκάλυπτο μίσος, αποκαλώντας τον δικτάτορα και στραγγαλιστή των ελευθεριών.

Πίσω από τη χιονοστιβάδα της πληροφόρησης (και παραπληροφόρησης) για το πρόσωπο του Λευκορώσου Προέδρου που αναπαράγουν τα ΜΜΕ, ο αναγνώστης είναι ενίοτε δύσκολο να συλλάβει το κύριο: την πραγματική του στάση και αντιμετώπιση των ζωτικά σημαντικών για την κοινωνία και τη χώρα προβλημάτων. Πολύ περισσότερο τα πραγματικά αίτια των θορυβώδικων προπαγανδιστικών εκστρατειών που έχουν εξαπολύσει εναντίον του ορισμένες δυνάμεις.

- Αλεξάντρ Γκριγκόριεβιτς, δυστυχώς, πρέπει να αρχίσουμε από τις σκανδαλώδεις, όπως τις βάπτισαν στο λαό, ενέργειες των ομάδων εικονοληπτών της τηλεοπτικής εταιρίας ΟΡΤ. Οι ρωσικές τηλεοπτικές εταιρίες εξακολουθούν να εντείνουν τα πάθη γύρω τους ότι στη Λευκορωσία παραβιάζουν την ελευθερία του λόγου, ο Λουκασένκο καταδιώκει τους δημοσιογράφους. Ολα αυτά προσφέρονται χτυπητά και πλατιά κάθε μέρα.

- Ξέρετε, ούτε καν θα σχολίαζα όλον αυτόν τον τηλεοπτικό θόρυβο, αν δεν υπήρχαν τα περιστατικά που πρέπει να εξηγήσουμε μια για πάντα. Πρώτον, ορισμένα ρωσικά ΜΜΕ παρουσιάζουν τα πάντα ανάποδα. Στη Λευκορωσία, όπως και στη Ρωσία υπάρχουν νόμοι. Αν κάποιος, έστω υπουργός ή δημοσιογράφος, τους παραβιάζει, είναι παράλογο, με συγχωρείτε, να κατηγορείται γι' αυτό ο πρόεδρος. Η σύγκρουση, που γύρω της εντείνονται τα πάθη, δε βρίσκεται στο επίπεδο "Σερεμέτ - λευκορωσική ηγεσία" ή "ΟΡΤ - Λουκασένκο", αλλά στο επίπεδο "Σερεμέτ - νόμος", "ΟΡΤ - νόμος". Το δεύτερο περιστατικό, νομίζω, δεν είναι λιγότερο σημαντικό. Στις υποθέσεις των εικονοληπτών της ΟΡΤ, όπως και στην εκστρατεία γύρω απ' αυτές, εκφράστηκε συμπυκνωμένα η ουσία του πληροφοριακού πολέμου που εξαπέλυσαν τα ρωσικά ΜΜΕ κατά της Λευκορωσίας και του προέδρου της. Τα κύρια όπλα του πολέμου αυτού είναι η συνεχής παραπληροφόρηση και οι προβοκατόρικες παραβιάσεις από τους "ελεύθερους" δημοσιογράφους των καθιερωμένων κανόνων της ηθικής και του νόμου. Στη δοσμένη περίπτωση όλα αυτά φάνηκαν ολοκάθαρα. Οι σημερινές πράξεις είχαν αρχίσει με την παραπληροφόρηση που ο Σερεμέτ παρουσίαζε στην οθόνη και, όπως θα θυμόσαστε, προκάλεσε τη σχετική αντίδραση του δικού μας υπουργείου Εξωτερικών.

-Ποια "αλήθεια"

- Ομως τα ρωσικά κανάλια ισχυρίζονται ότι δεν του δόθηκε η διαπίστευση, γιατί προσπάθησε να πει την αλήθεια για την κατάσταση στη Δημοκρατία.

Ποια αλήθεια; Ας αναφερθούμε στα γεγονότα. Η Λευκορωσία γιόρτασε στις 3 Ιούλη τη Μέρα της Ανεξαρτησίας, που με απόφαση ονομάζεται τώρα Μέρα της Δημοκρατίας. Τη μέρα αυτή, πριν 53 χρόνια, είχε εκδιωχθεί από το Μινσκ η φασιστική πανούκλα και από τότε η 3η Ιούλη θεωρείται γιορτή - μέρα της απελευθέρωσης της Λευκορωσίας από τους χιτλερικούς κατακτητές. Πρόκειται για ιερή ημερομηνία που είναι στην καρδιά των ανθρώπων. Με πρωτοβουλία των εθνοδημοκρατών μας, που επικυρώθηκε πριν από 5 χρόνια από το Ανώτατο Σοβιέτ, η Μέρα της Ανεξαρτησίας γιορταζόταν στις 27 του Ιούλη προς τιμή της υιοθέτησης της διακήρυξης για την κυριαρχία της Λευκορωσίας. Ωστόσο, η ημερομηνία αυτή φέρνει το μαύρο στίγμα της σβάστικας: Στις 27 του Ιούλη 1942 ο δήμιος του λευκορωσικού λαού φον Κούμπε καθιέρωσε στην κατεχόμενη Λευκορωσία τα σύμβολα που χρησιμοποιούσαν τα τσιράκια των φασιστών - την κοκκινόλευκη σημαία και το έμβλημα "Κυνήγι". Γι' αυτό ακριβώς, επειδή στη συνείδηση των εκατομμυρίων ανθρώπων μας τα σύμβολα αυτά και η ημερομηνία αυτή έχουν συνδεθεί με τη φασιστική κατοχή, τη βίαιη απόσπαση της Λευκορωσίας από τη Ρωσία, τις άλλες αδελφές Δημοκρατίες, ο λαός μας ψήφισε στο δημοψήφισμα υπέρ της κατάργησης των εχθρικών συμβόλων και της μεταφοράς της Μέρας της Ανεξαρτησίας σε μια ημερομηνία, που συμβολίζει την ενότητα των αδελφών λαών και πριν απ' όλα της Λευκορωσίας και Ρωσίας.

Πώς, όμως, πληροφόρησε ο Σερεμέτ τα εκατομμύρια των τηλεθεατών της ΟΡΤ; Ανακοίνωσε ότι τη μεταφορά του εορτασμού της Ημέρας της Ανεξαρτησίας στις 3 του Ιούλη επινόησε ο Αλεξάντρ Λουκασένκο! Δεν αποτελεί αυτό προσβολή του λαού, που ο ίδιος με την ελεύθερη ετυμηγορία του καθόρισε την ημερομηνία της κύριας γιορτής του; Και δεν αποτελεί ιεροσυλία από δημοσιογράφο που εκπροσωπεί ακριβώς τη ρωσική τηλεόραση να προσβάλλει εκείνους, που απελευθέρωσαν τη Λευκορωσία από τη φασιστική πανούκλα - ζωντανούς και νεκρούς;

Η παραπληροφόρηση έγινε σχεδόν κανόνας της επαγγελματικής δράσης του Σερεμέτ. Εγινε, για παράδειγμα, η αναδιοργάνωση της μεγαλύτερης αγοράς της πρωτεύουσας σε κρατική εμπορική επιχείρηση για να εκδιωχθεί η μαφία των κερδοσκόπων - μεταπωλητών από την κεντρική αγορά της Δημοκρατίας και να μπει εκεί η απαραίτητη πράξη. Σχετικά μ' αυτό, μια και το έφερε η κουβέντα, με είχαν επανειλημμένα παρακαλέσει οι κάτοικοι του Μινσκ και επισκέπτες της πρωτεύουσάς μας. Τι παρουσιάζει, όμως, ο ανταποκριτής της ΟΡΤ; Την απεργία των μεταπωλητών, άδειους πάγκους, προαναγγέλλοντας τη χρεοκοπία του "αντιοικονομικού" πειράματος του Λουκασένκο. Αντίθετα, όταν, σαν αποτέλεσμα της αναδιοργάνωσης, οι πάγκοι πλημμύρισαν από προϊόντα και οι τιμές έπεσαν σχεδόν στο μισό, ο ανταποκριτής της ΟΡΤ δε μετέδωσε ούτε εικόνες ούτε λόγια για το γεγονός. Οπως βλέπετε, δεν υπάρχει χώρος για την αντικειμενική πληροφόρηση. Διαστρεβλώνεται η πραγματική εικόνα της κατάστασης στη Δημοκρατία και υποβάλλεται η σκέψη: Με "τέτοια" Λευκορωσία δεν μπορούμε να πάμε σε προσέγγιση, σκέψη που επαναλαμβάνουν από την οθόνη και σχολιαστές, και αναλυτές, και πολιτικοί. Να, στην ουσία, ο κύριος σκοπός όλης αυτής της παραπληροφόρησης - να παρεμποδιστεί η ένωσή μας με τη Ρωσία, να καταστραφεί, να καταρρεύσει η Ενωση που μόλις κάνει τα πρώτα βήματα. Είδατε, νομίζω, σε ποιον ο ανταποκριτής της ΟΡΤ έδινε τη δυνατότητα να εκφέρει γνώμη και ποιες ενέργειες φωτίζονται με απροκάλυπτη συμπάθεια;

- Ασφαλώς.

- Οποιαδήποτε ασήμαντη σύναξη που οργάνωναν οι αντίπαλοι της Ρωσίας και της Ενωσής μας, παρουσιαζόταν ως γεγονός πρωταρχικής σημασίας - μεταξύ των μεγαλύτερων στον πλανήτη μας αντιπαραθέσεων, κατακλυσμών και ένοπλων συγκρούσεων. Παράλληλα, με μεγάλη επαγγελματική επιδεξιότητα συγκαλύπτονταν η αντιρωσική ουσία της εκδήλωσης και "έμπηγαν" στο μυαλό του Ρώσου τηλεθεατή ένα νέο σκουριασμένο προπαγανδιστικό καρφί: το πιο συνειδητό "δημοκρατικό" τμήμα του λευκορωσικού λαού τάσσεται κατά του "δικτάτορα Λουκασένκο" και της πολιτικής του. Εδώ, όμως, στη Λευκορωσία, ο κόσμος γνώριζε ποιος και εναντίον τίνος τάσσεται. Χιλιάδες πολίτες, μεγάλες κοινωνικές οργανώσεις απευθύνονταν στις διάφορες κρατικές αρχές, απαιτώντας να μπει τέρμα στο καταστροφικό κύμα της παραπληροφόρησης.

- Τηλεφωνούσαν, έγραφαν και στο δικό μας κέντρο Τύπου. Παρακαλούσαν μάλιστα να ανοίξουμε στην εφημερίδα τη στήλη: "Τηλεοπτικός συμμοριτισμός". Προκαλούσε περισσότερο την αγανάκτηση όλων η κατεύθυνση αυτή της παραπληροφόρησης - κατά της Ενωσης.

- Αυτή ταίριαζε πλήρως με τη φιλοσοφία του τηλεοπτικού καναλιού. Οχι μόνο η ΟΡΤ, αλλά και άλλες ρωσικές τηλεοπτικές εταιρίες εναντιώνονταν σταθερά σε οποιοδήποτε συγκεκριμένο βήμα ένωσης της Ρωσίας και της Λευκορωσίας. Προ πολλού, θα θυμόσαστε, εναντιώνονταν σθεναρά στη δημιουργία ενιαίου νομισματικού συστήματος; Ο Λουκασένκο τότε, εξάλλου, δεν ήταν ακόμα πρόεδρος. Εμφυσούσαν μέρα με τη μέρα την ίδια σκέψη: να μην ενωθούμε ποτέ με τη Λευκορωσία. Αποχαύνωναν το λαό: η Λευκορωσία έχει καθυστερημένη οικονομία, θα γίνει φρένο και βάρος που θα καταστρέψουν τη Ρωσία. Αν κι έχω ξαναμιλήσει γι' αυτό, ακόμα και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, όταν επισκέφθηκε το Μινσκ, είχε παραδεχτεί ότι στη Δημοκρατία, επαναλαμβάνω κατά λέξη, "υπάρχει υψηλή τεχνολογία, βιομηχανία... έχετε χώρα με υψηλή μόρφωση και σημαντικά εκπαιδευτικά ιδρύματα". Τα ΜΜΕ εξακολουθούσαν, όμως, να διατυμπανίζουν περί φρένου και βάρους.

Στις αποφασιστικές στιγμές, όταν διαγραφόταν η πραγματική προσέγγιση, ο προκάτοχος της ΟΡΤ - η ΤΒ "Οστάνκινο", παραχωρούσε την οθόνη όχι μόνο στους Ρώσους αντίπαλους της ολοκλήρωσής μας, αλλά και στον αρχηγό του Λαϊκού Μετώπου Λευκορωσίας, Ποζνιάκ, το δεδηλωμένο αντιρώσο, ο οποίος αποκαλούσε τη Ρωσία αιμοβόρο θηρίο, κατακτητή και εχθρό της Λευκορωσίας και ότι έχει εδαφικές διεκδικήσεις. Με τη βοήθειά του προσπαθούσαν να εκφοβίσουν τους Ρώσους.

- Φοβέριζε από την οθόνη ότι στη Λευκορωσία τα πράγματα θα είναι πιο τρομερά, απ' ό,τι στην Αμπχαζία και το Καραμπάχ και ότι ο "τυχοδιωκτισμός της ενοποίησης" θα ανατινάξει τη Ρωσία.

- Με την αναδιοργάνωση της ΤΒ "Οστάνκινο" σε ΟΡΤ, η γραμμή για υπονόμευση της ολοκλήρωσης δεν άλλαξε, όπως και οι μέθοδοι. Οπως πριν, χρησιμοποιούνται οι αντίπαλοι της ενοποίησής μας και οι εχθροί της Ρωσίας, όχι μόνο οι ελαφρώς συγκαλυμμένοι, αλλά και οι φανεροί. Πόσες φορές δεν έχουν παραχωρήσει την οθόνη στον ίδιο τον Ποζνιάκ, ο οποίος όταν δε βρήκε υποστήριξη στο λαό, το έσκασε στις ΗΠΑ. Και αποχαυνώνουν, όπως και πριν, το λαό πάντα με τα ίδια επιχειρήματα ότι η Λευκορωσία έχει απολιθωμένη οικονομία, εκεί κυριαρχεί η ανομία.

- Σχετικά μ' αυτό, Αλεξάντρ Γκριγκόριεβιτς, τελευταία είχα πάει στη Μόσχα. Οι γνωστοί με ρωτούσαν: "Τι συμβαίνει σε σας εκεί - ταραχές, φρίκη στους δρόμους". Εξήγησα ότι όλα είναι κανονικά, ήρεμα και στους δρόμους υπάρχει πολύ πιο μεγάλη ασφάλεια παρά σε οποιαδήποτε πόλη της Ρωσίας. Οτι βαρύνουν τη συνείδηση των "δημοκρατικών" σας ΜΜΕ που δίνουν διαστημικές διαστάσεις στα ολιγάριθμα έκτροπα των αντιρώσων.

- Σήμερα ξεσηκώθηκε στα ρωσικά τηλεοπτικά κανάλια ένας απερίγραπτος θόρυβος ότι πρέπει να προστατευτούν οι δημοσιογράφοι, η ελευθερία του λόγου, η πληροφόρηση. Σύμφωνοι, πρέπει. Ωστόσο, στη δοσμένη περίπτωση πρέπει να προστατέψουμε την κοινωνία από τέτοιους δημοσιογράφους, από την παραπληροφόρησή τους που αποτελεί κοινωνικό κίνδυνο. Για να μην αναφέρουμε ότι θίγονται τα δικαιώματα εκατομμυρίων και εκατομμυρίων ανθρώπων για αντικειμενική πληροφόρηση. Μόλις, όμως, το υπουργείο Εξωτερικών προσπάθησε να προστατεύσει τα δικαιώματα των τηλεθεατών, και ανάμεσά τους και των Ρώσων, αφαιρώντας τη διαπίστευση του Σερεμέτ, σηκώθηκε ένα πρωτοφανές, ως προς τις διαστάσεις του, θολό προπαγανδιστικό κύμα κατά της Λευκορωσίας και της ηγεσίας της. Και αμέσως ακολούθησε μια ανοιχτή προβοκάτσια.

- Ο Γενικός Διευθυντής της ΟΡΤ Μπλαγκοβόλιν ανακοίνωσε επίσημα ότι το πρώτο συνεργείο κινηματογράφησης βρέθηκε στα σύνορα όχι με την πρωτοβουλία του, αλλά κατ' επιθυμίαν της σύνταξης.

- Αυτό απλώς επιβεβαιώνει ότι υπήρχε προσχεδιασμένη ενέργεια, διότι στον ανταποκριτή, που του αφαιρέθηκε η διαπίστευση, δεν μπορούσε, σύμφωνα με τον κανονισμό, να πάρει επίσημη άδεια για τηλεοπτικές λήψεις στην περιοχή των συνόρων. Δηλαδή είχε προσχεδιαστεί να το κάνουν αυτό χωρίς άδεια, δηλαδή να παραβιάσουν το νόμο. Οταν, όμως, τα νομοτελεστικά όργανα έλαβαν τα φυσικά στη δοσμένη περίπτωση μέτρα, εκμεταλλεύτηκαν αυτό το γεγονός για την κλιμάκωση του πληροφοριακού πολέμου κατά της Λευκορωσίας, του Λουκασένκο και της Ενωσης, πράγμα που εκτελέστηκε επιτελικά. Η όλη εκστρατεία συνοψίστηκε στη γνωστή πλέον σπαραξικάρδια κραυγή από την τηλεοπτική οθόνη: "Πρέπει να διακόψουμε τις σχέσεις με τη Λευκορωσία". Μόλις, όμως, ένιωσαν ότι δεν πέτυχαν το σκοπό τους, προχώρησαν σε δεύτερη ενέργεια, τον προβοκατόρικο και εγκληματικό χαρακτήρα της οποίας παραδέχτηκαν οι ίδιοι οι εκτελεστές της.

- Λέγαμε ότι αυτές οι τηλεοπτικές προβοκάτσιες ούτε για σας, ούτε για τους ηγέτες της Λευκορωσίας δεν ήταν απροσδόκητες.

- Θα πω απλώς πως ξέραμε ότι θα γίνουν. Τίποτα άλλο δεν είχε απομείνει πια στους εχθρούς της Ενωσης. Ως αντίπαλους της Ενωσης θεωρώ όχι μόνο και μάλιστα όχι τόσο τα ρωσικά τηλεοπτικά κανάλια. Δεν πρόκειται γι' αυτά. Αυτοί είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου. Πρόκειται για κάτι άλλο. Απέτυχε η καμπάνια κατά της δημιουργίας της Ενωσης. Θυμόσαστε, πόσο πομπώδικα παρουσιαζόταν η πράξη "Βελιγράδι - το χειμώνα, Μινσκ - την άνοιξη!"; Θυμόσαστε, ποιες δυνάμεις ενώθηκαν για να αποσταθεροποιήσουν την κατάσταση στη Λευκορωσία και να μην επιτρέψουν έτσι την ενοποίησή της με τη Ρωσία; Οι εδώ αντιρώσοι του Λαϊκού Μετώπου Λευκορωσίας (ΛΜΛ) και οι υποστηρικτές τους Ρώσοι φιλελεύθεροι - δημοκράτες. Τα κύρια ρωσικά τηλεοπτικά κανάλια παρουσίαζαν δεκάδες φορές τις ίδιες σκηνές των "ταραχών στους δρόμους", μοντάροντας σ' αυτές, για μεγαλύτερη εντύπωση, σκηνές διαφόρων συγκεντρώσεων, που είχαν γίνει σε διαφορετικούς χρόνους. Ωστόσο, οι εκδηλώσεις κατά της ολοκλήρωσης με τη Ρωσία παρ' όλο τον υστερικό και υπερβολικό χαρακτήρα της προβολής τους από τις οθόνες ήταν ολιγάριθμες και δεν μπορούσαν να εμποδίσουν και δεν εμπόδισαν τη δημιουργία της Ενωσης.

Απέτυχαν και οι προσπάθειες να διαλυθεί από τα μέσα η Ενωση που μόλις είχε δημιουργηθεί. Η οδηγία του Ιούνη του Ποζνιάκ από τη Νέα Υόρκη και η απόφαση, που πήρε σχετικά μ' αυτή το συνέδριο του ΛΜΛ, να αναπτυχθεί στη Δημοκρατία "μαζικό εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα" κατά της Ενωσης με τη Ρωσία έπεσαν στο κενό, όπως και οι εκκλήσεις των ντόπιων φιλικών προς το ΛΜΛ εφημερίδων "να ακολουθήσουν το δρόμο του κινήματος της Αντίστασης, που υπήρχε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες στα χρόνια του Β Παγκόσμιου Πολέμου". Ωστόσο, πού να βρουν οι "μαζικοί" αυτοί τον κόσμο, αφού ο λαός είναι υπέρ της Ενωσης; Πρέπει να συμφωνήσετε ότι για τους ολιγάριθμους Λευκορώσους εθνικιστές πρόκειται πραγματικά για τραγωδία. Οσο και αν έβαλαν τα δυνατά τους να μετατρέψουν τη Λευκορωσία ή σε Καραμπάχ ή σε Τσετσενία, δεν μπόρεσαν. Τα πάντα είναι ειρηνικά, ήσυχα, ήρεμα. Απόμενε για την "έκρηξη" ένα πράγμα - να παίξουν το σημαδεμένο χαρτί των "παραβιάσεων της ελευθερίας του λόγου". Και μολονότι στη Λευκορωσία κυκλοφορούν δεκάδες εφημερίδες, που προσβάλλουν ενίοτε με τα πιο χυδαία λόγια την ηγεσία της Δημοκρατίας και τον πρόεδρο, ενώ το έδαφος της χώρας καλύπτουν ολοκληρωτικά τα ρωσικά ηλεκτρονικά ΜΜΕ, που προπαγανδίζουν ελεύθερα τις ιδέες τους, τον τελευταίο καιρό το χαρτί αυτό - της επίθεσης κατά της ελευθερίας του λόγου, το παρατράβηξαν. Αν δεν είχε εμφανιστεί ο Σερεμέτ θα έβρισκαν κάποιον άλλο. Δε χρειαζόταν, όμως, όπως φαίνεται, να ψάξουν να βρουν. Πετυχημένο εφεύρημα. Ο Σερεμέτ, αφού του αφαιρέθηκε η διαπίστευση, παρουσιάστηκε σε όλο τον κόσμο ως "θύμα της αυθαιρεσίας του Λουκασένκο". Και του έδωσαν, λοιπόν, δουλιά.

- Οι τηλεοπτικοί άσοι;

- Μα τι άσοι μου λες; Ξέρετε, ποιοι καθορίζουν στη Ρωσία την κύρια γραμμή των ΜΜΕ. Η τηλεόραση δεν ενεργεί μόνη της. Τα αφεντικά κάνουν κουμάντο.

- Και ποια είναι αυτά;

- Δύο τρεις δεκάδες πολιτικοί μαζί με τους "παραλήδες" που είναι πρόθυμοι να θάψουν, στο όνομα της εξουσίας και της περιουσίας τους, την ιδέα της ενοποίησης. Να καταστρέψουν τον δημιουργημένο επί εκατονταετίες οικονομικό οργανισμό, για να αγοράσουν σε εποχή εμφύλιων ταραχών για πενταροδεκάρες τις αβοήθητες επιχειρήσεις. Εν μέρει το έχουν ήδη κάνει. Αφού δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν τη δημιουργία του Συμβουλίου, άρχισαν να το υπονομεύουν με τον γνώριμο τρόπο του πληροφοριακού πολέμου. Δεν άλλαξαν και την κατεύθυνση του κύριου πλήγματος κατά της Λευκορωσίας, της ηγεσίας της, της γραμμής Λουκασένκο στην εξωτερική πολιτική, στις σχέσεις με τη Ρωσία, στην εσωτερική μας ζωή. Τη γραμμή αυτή τη χαρακτήρισαν ως καταστροφική.

- Αλεξάντρ Γκριγκόριεβιτς, κατά τη γνώμη μου, πλησιάσαμε σε ένα από τα κύρια ζητήματα, που η απάντηση σ' αυτό θα βοηθήσει να καταλάβουμε βαθύτερα όχι μόνο τις αιτίες του πληροφοριακού πολέμου, αλλά και όλη τη σημερινή κατάσταση της Ενωσης Λευκορωσίας - Ρωσίας. Πρόκειται για το ζήτημα της πολιτικής γραμμής. Την εκτίμηση θα την κάνει, φυσικά, η ζωή. Οχι τυχαία ο λαός λέει: "Πιο σοφός από τη ζωή δε θα γίνεις". Αυτή είναι ο αρχιδικαστής και εμπειρογνώμονας. Ποια είναι τα αποτελέσματα της εμπειρογνωμοσύνης αυτής της ζωής των τριών χρόνων της προεδρίας σας; Εχω υπόψη πριν απ' όλα τα αποτελέσματα που μπορούν να εκτιμηθούν από αντικειμενική άποψη, τα καθαρά οικονομικά.

- Ηδη από πέρσι όχι μόνο σταματήσαμε την πτώση της παραγωγής, αλλά και πετύχαμε την αύξηση του ΑΕΠ. Βέβαια, δεν ήταν μεγάλη, περίπου 3%. Ωστόσο, είναι σημαντικό ότι για πρώτη φορά στα πέντε χρόνια πετύχαμε να ανακόψουμε την πτωτική τάση. Σήμερα έχω κάθε λόγο να πω ότι η πρώτη επιτυχία δεν ήταν τυχαία. Στο πρώτο εξάμηνο η αύξηση του ΑΕΠ συγκριτικά με την αντίστοιχη περσινή περίοδο ανήλθε στο 11%, ενώ της βιομηχανικής παραγωγής στο 13,9%. Κατά 23,4% αυξήθηκε η παραγωγή εμπορευμάτων πλατιάς κατανάλωσης, κατά 28,7% αυξήθηκαν τα προϊόντα της ελαφριάς βιομηχανίας, κατά 16,9% της επισιτιστικής βιομηχανίας και κατά 1,5 φορές αυξήθηκαν οι ετοιμοπαράδοτες κατοικίες. Ιδιαίτερα ευχάριστη είναι η μεγάλη αύξηση κατά 25,5% στις μηχανοκατασκευές που αποτελούν τον άξονα της οικονομίας μας. Η Λευκορωσία ήταν, όπως είναι γνωστό, ένα ιδιόμορφο τμήμα συναρμολόγησης στην οικονομία της ΕΣΣΔ. Τα έσοδα του προϋπολογισμού το πρώτο εξάμηνο ήταν 69% του σχεδιασμένου ετήσιου ποσού, ενώ τα έξοδα 60,5%. Δεν κατορθώσαμε, φυσικά, να ξεπεράσουμε ακόμα όλες τις συνέπειες της κρίσης, αλλά η τάση ανόδου έγινε σταθερή. Πείθει σχετικά μ' αυτό και η αύξηση των επενδύσεων κατά 15% στο πάγιο κεφάλαιο συγκριτικά με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.

- Και το επίπεδο ζωής;

- Η τάση είναι ίδια. Κατά 20% αυξήθηκε η λιανική κυκλοφορία των εμπορευμάτων, κατά 16% τα πραγματικά χρηματικά εισοδήματα του πληθυσμού και κατά 8% ο πραγματικός μισθός. Και το σημαντικότερο, οι μισθοί, οι υποτροφίες και οι συντάξεις καταβάλλονται κανονικά, χωρίς ουσιαστικές καθυστερήσεις.

- Ολα αυτά, απ' όσα γνωρίζω, έχουν επιτευχθεί σε συνθήκες κατά πολύ λιγότερο ευνοϊκές, απ' ό,τι σε ορισμένες χώρες της ΚΑΚ. Πόσο κοστίζει, για παράδειγμα, μόνο το ατύχημα του Τσερνομπίλ; Η ένας τέτοιος εξαιρετικά σημαντικός για την περίοδο της κρίσης παράγοντας - η έλλειψη πιστώσεων, επενδύσεων, "εισροών" από τα έξω; Αν δεν ήταν αυτοί οι περίπλοκοι παράγοντες, τα αποτελέσματα θα ήταν ακόμα καλύτερα;

- Αναμφίβολα. Ωστόσο, αν θέλετε να συγκρίνετε της συνθήκες λειτουργίας της οικονομίας της Λευκορωσίας και των άλλων χωρών της ΚΑΚ, τότε πρέπει να πάρουμε κυρίως υπόψη τον παράγοντα που ανέφερα. Η Λευκορωσία ήταν τμήμα συναρμολόγησης της ΕΣΣΔ. Πάνω από το 80% της ενέργειας, των πρώτων υλών και άλλων μέσων ερχόταν από τη Ρωσία, την Ουκρανία, το Καζαχστάν και άλλες Δημοκρατίες. Η διάλυση της ενιαίας χώρας οδήγησε την εθνική οικονομία μας σε εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση.

- Παρ' όλα αυτά, δεν επιζήσατε απλώς. Σε συνθήκες πολύ χειρότερες από πολλές πρώην Δημοκρατίες της ΕΣΣΔ, πετύχατε σημαντικά αποτελέσματα. Σοβαροί αναλυτές χαρακτηρίζουν όλα αυτά ως λευκορωσικό οικονομικό θαύμα.

- Το ζήτημα δεν είναι στο χαρακτηρισμό.

- Αυτό, όμως, έχει ακριβώς έτσι, Αλεξάντρ Γκριγκόριεβιτς. Αυτό το αντιλαμβάνεσαι καλύτερα, όταν κάνεις σύγκριση με τα αποτελέσματα των άλλων χωρών της ΚΑΚ. Ας πάρουμε τα στοιχεία για τη Ρωσία. Ο κύριος δείκτης - το ΑΕΠ - συγκριτικά με την ίδια περσινή περίοδο μειώθηκε. Μειώθηκαν κατά 9% περίπου οι επενδύσεις. Ενώ η πτώση στη ρωσική οικονομία συνεχίζεται. Από την αρχή των μεταρρυθμίσεων το ΑΕΠ της Ρωσίας έπεσε κατά δύο σχεδόν φορές. Οπότε, συνάγεται ότι ο κύριος εμπειρογνώμονας - η ζωή επιβεβαίωσε την ορθότητα της οικονομικής πολιτικής σας.

- Δεν είναι πρόβλημά μου να εκτιμήσω την οικονομική πολιτική της ρωσικής κυβέρνησης. Πολύ καλύτερα το κάνουν αυτό η ίδια η ρωσική ηγεσία και ο λαός της Ρωσίας. Συμφωνώ, όμως, ότι η ζωή επιβεβαιώνει την ορθότητα της πολιτικής μας. Κι εμείς κάνουμε οικονομικές μεταρρυθμίσεις. Φυσικά, σε κάπως διαφορετική εκδοχή. Πέρσι το φθινόπωρο, στις παραμονές του δημοψηφίσματος στη Δημοκρατία, μίλησα γι' αυτές στην εφημερίδα σας. Ανέφερα τότε τρεις ιδιαιτερότητες της λευκορωσικής εκδοχής των μεταρρυθμίσεων. Η πρώτη ιδιομορφία συνίσταται στη λύση του κύριου προβλήματοςοικονομικών μετασχηματισμών - του προβλήματος της ιδιοκτησίας. Τότε έλεγα, ότι με το ποσοστό των ιδιωτικοποιημένων επιχειρήσεων δεν μπορείς να θρέψεις και να ντύσεις τους ανθρώπους, το επαναλαμβάνω αυτό και τώρα. Η πολιτική της ιδιωτικοποίησης για την ιδιωτικοποίηση μπορεί απλώς να υπονομεύσει, να καταστρέψει την παραγωγή. Εμείς δεν ακολουθήσαμε το δρόμο αυτό.

Ολεγκ ΣΤΕΠΑΝΕΝΚΟ

Από την εφημερίδα "Πράβντα - Πέντε"