Ο τετράμηνος εμφύλιος που ξέσπασε στο Κονγκό (με πρωτεύουσα την Μπραζαβίλ) έληξε πριν λίγες μόλις μέρες με αρκετούς χιλιάδες νεκρούς πολίτες και τη "ζυγαριά" της νίκης να γέρνει στο μέρος του στρατηγού και πρώην Προέδρου της χώρας, Ντενίς Σάσου - Νγκουέσο. Οι άνδρες του, που φέρουν την ονομασία μαχητές "Κόμπρα", κατάφεραν να θέσουν υπό τον έλεγχό τους την πολιτική πρωτεύουσα, Μπραζαβίλ και την οικονομική πρωτεύουσα, Πουάντ Νουάρ, με τη μάλλον αδιαμφισβήτητη βοήθεια περίπου 1.000 στρατιωτών από την κυβέρνηση του Προέδρου Ντος Σάντος της Αγγόλας.

Οι αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητας περιορίστηκαν σε εκείνες των ΗΠΑ και της Γαλλίας, οι οποίες κυμάνθηκαν στους ίδιους τόνους, αφού στην ουσία αποδέχτηκαν τον 54χρονο στρατηγό, όχι μόνον ως νικητή του Εμφύλιου, αλλά και ως νέο εκπρόσωπο της πολιτικής ηγεσίας της χώρας, παρά τις διαμαρτυρίες του ανατραπέντα Προέδρου και ηττημένου του Εμφύλιου Πασκάλ Λισούμπα.

Ο μεν εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τζέιμς Ρούμπιν, δεν προέβη σε καμία επίκριση ως προς το πρόσωπο του στρατηγού Νγκουέσο, εστιάζονταςτην όποια κριτική και δυσαρέσκεια στο γεγονός της στρατιωτικής ανάμειξης της Αγγόλας στις εσωτερικές υποθέσεις του Κονγκό. Ο δε εκπρόσωπος του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών είπε ότι η ανάληψη της εξουσίας από τις δυνάμεις του Νγκουέσο "ήταν κάτι παραπάνω από μία απλή ανατροπή πολιτικής κυβέρνησης", η οποία στιγματίστηκε από έναν "κύκλο βίας", που θα ήταν προτιμότερο να είχε εκλείψει...

Αντιδράσεις, ωστόσο, υπήρχαν και από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, ο οποίος παρατηρούσε με θλίψη πως η απροθυμία των δυτικών χωρών να χρηματοδοτήσουν ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ στην Αφρική, οδηγεί αφ' ενός στην επίλυση των πολιτικών - και όχι μόνο - διαφορών στη Μαύρη Ηπειρο μέσω του πολέμου και αφ' ετέρου στη νομιμοποίηση των κυβερνήσεων των νικητών, με πρόσφατο παράδειγμα την επικράτηση του Λόρεντ Καμπίλα στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (πρώην Ζαϊρ) και απ' ό,τι φαίνεται την έξωθεν αναγνώριση της κυβέρνησης του στρατηγού Ντενίς Σάσου Νγκουέσο στο Κονγκό (με πρωτεύουσα την Μπραζαβίλ).

Βέβαια, οι υπέρ το δέον "ψύχραιμες" αντιδράσεις Παρισιού και Ουάσιγκτον δεν είναι ανεξήγητες, μια που οι ΗΠΑ και η άλλοτε αποικιοκρατούσα Γαλλία, έχουν από καιρό παραιτηθεί από τα σχέδια ένοπλης στρατιωτικής επέμβασης σε αφρικανικές χώρες, προτιμώντας τα τελευταία λίγα χρόνια τη - μεταξύ τους και όχι μόνον - αναμέτρηση κυρίως στο πεδίο της οικονομικής διείσδυσης! Φυσικά, αυτό φαίνεται πως συμβαίνει και στην περίπτωση του Κονγκό, γνωστό για τα πλούσια αποθέματα πετρελαίου, χαλκού, ουρανίου, φυσικού αερίου, ποτάσιου, σιδήρου και ξυλείας...

Ποιος είναι, όμως, ο νικητής του Εμφυλίου στο Κονγκό, που αρκετοί σπεύδουν να τον παρομοιάσουν με τον Λόρεντ Καμπίλα στη γειτονική Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (πρώην Ζαϊρ);

Ο 54χρονος στρατηγός Ντενίς Σάσου - Νγκουέσο δεν είναι άγνωστη προσωπικότητα σ' αυτή τη χώρα, καθώς διατέλεσε επί 12 χρόνια Πρόεδρός της. Είχε την εξουσία μέχρι το 1991, οπότε οι τότε διαδηλώσεις και αναταραχές από απεργούς και επί μακρό χρονικό διάστημα απλήρωτους εργάτες, τον έκαναν να προτιμήσει να δώσει λύση στην κρίση με την προκήρυξη προεδρικών εκλογών το 1992. Ομως, τα τότε εκλογικά αποτελέσματα έδωσαν τη νίκη στον επί χρόνια πολιτικό του αντίπαλο, Πασκάλ Λισούμπα, ο οποίος και πήρε πάνω από το 61% των ψήφων.

Ολα πήγαιναν σχετικά ήρεμα, μέχρι τις αρχές του περασμένου Ιούνη, οπότε ο Πρόεδρος Λισούμπα (γνωστός φίλος διαφόρων Αφρικανών δικτατόρων και στενός συνεργάτης του μακαρίτη, πλέον, Ζαϊρινού δικτάτορα Μομπούτου Σεσεσέκο) επιχείρησε να εξοντώσει την απειλή "Νγκουέσο", με το να προσπαθήσει τον αφοπλισμό του ιδιωτικού του στρατού, κατά κόσμον γνωστού με την ονομασία "Κόμπρα". Στις 5 Ιούνη, ο στρατηγός Νγκουέσο πήρε τα όπλα και άρχισε ο εμφύλιος πόλεμος ανάμεσα στους στρατιώτες "Κόμπρα" και τις αντίστοιχες στρατιωτικές δυνάμεις του - διορισθέντα από τον Πρόεδρο Πασκάλ Λισούμπα - πρωθυπουργού Μπερνάρν Κολέλα, γνωστές ως "Νίντζα".

Πολύ πιο πριν ο Ντενίς Σάσου - Νγκουέσο γίνει Πρόεδρος του Κονγκό, ήταν γνωστός για τις μαρξιστικές ιδέες του και ικανός στρατιωτικός αξιωματούχος. Μέλος της εθνικής ομάδας των Μπότσι (που κυριαρχεί στο βόρειο τμήμα, αλλά και στο στρατό του Κονγκό), κατατάχθηκε στο στρατό σε ηλικία 18 χρόνων. Σταθερός στις μαρξιστικές του ιδέες μέχρι το τέλος της δεύτερης δεκαετίας της ζωής του, ο Ντενίς Σάσου - Νγκουέσο ήταν ένα από τα ιδρυτικά στελέχη του "Κόμματος Εργατών Κονγκό", το οποίο το 1979 απομάκρυνε από την εξουσία τον τότε Πρόεδρο Ζακ Ζοακίμ Γιόμπι - Οπάνγκο και έδωσε την εξουσία στον Σάσου - Νγκουέσο.

Ομως, παρά το ρητορικό του λόγο, ο Σάσου - Νγκουέσο δεν προέβη σε πολιτικές που θα ανακούφιζαν τη μεγάλη μάζα του - όχι πάνω από 3.000.000 - πληθυσμού της χώρας του. Αντίθετα, υιοθετούσε και υποστήριζε ένα φιλογαλλικό τρόπο ζωής, γεγονός που έκανε τους αντιπάλους του να του κολλήσουν το παρατσούκλι "Μαρξιστής της σαμπάνιας". Η φιλοδυτική πολιτική του και οι "φιλελεύθερες" οικονομικές πολιτικές του ενίσχυσαν τις φιλικές σχέσεις της Μπραζαβίλ με τη Δύση, το μεγάλο κεφάλαιο και προκάλεσαν την επίσημη επίσκεψη του στρατηγού Νγκουέσο στο Λευκό Οίκο το 1990, προσκεκλημένος τότε του Προέδρου των ΗΠΑ, Τζορτζ Μπους.

Σήμερα, φαίνεται να παίρνει και πάλι την εξουσία μιας χώρας, που, παρά τον άφθονο ορυκτό της πλούτο, εξακολουθεί να σημειώνει θλιβερά ρεκόρ στους οικονομικούς πίνακες, με τον πληθωρισμό (τουλάχιστον πριν τον τετράμηνο εμφύλιο) να ξεπερνά ετησίως το 61%!

Σημαντικό ρόλο στην τροπή του Εμφυλίου στο Κονγκό έπαιξε, κατά ξένες διπλωματικές πηγές, η στρατιωτική ανάμειξη της Αγγόλας. Στην αρχή, υπήρχαν φήμες περί της παρουσίας 500 Αγγολέζων στρατιωτών, χωρίς κανείς να μπορεί να πει εάν ανήκαν στους μαχητές της ακροδεξιάς ανταρτικής οργάνωσης "ΟΥΝΙΤΑ" του Γιόνας Σαβίμπι ή στον επίσημο στρατό του Προέδρου Ντος Σάντος... Αν και επισήμως το καθεστώς της Λουάντα απέφυγε να επιβεβαιώσει την είδηση της στρατιωτικής της ανάμειξης στον Εμφύλιο του Κονγκό, ξένοι δημοσιογράφοι και διπλωμάτες έγιναν αυτόπτες μάρτυρες της συμμετοχής περίπου 1.000 ανδρών του στρατού της Αγγόλας στο πλευρό των μαχητών "Κόμπρα" του στρατηγού Νγκουέσο και της συμμετοχής τουλάχιστον δύο αγγολέζικων στρατιωτικών αεροσκαφών τύπου ΜΙΓΚ!

Η ανάμειξη της Αγγόλας, με νωπή τη δράση της και στον πρόσφατο εμφύλιο του πρώην Ζαϊρ με την υποστήριξη των στρατιωτικών δυνάμεων της "Εθνικής Συμμαχίας Δημοκρατικών Δυνάμεων" του Λόρεντ Καμπίλα, προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Μήπως επιχειρεί η κυβέρνηση Ντος Σάντος να αναλάβει το ρόλο περιφερειακής δύναμης στη Μαύρη Αφρική; Μάλλον όχι. Πίσω από τις στρατιωτικές αναμείξεις της Λουάντα σε εμφύλιες συρράξεις - γειτονικών με την Αγγόλα - χωρών, δεν κρύβονται ιμπεριαλιστικές διαθέσεις, αλλά τρόποι εξόντωσης του εδώ και πολλά χρόνια αντιπάλου των δυνάμεων του Προέδρου Ντος Σάντος: Των ακροδεξιών ανταρτών της ΟΥΝΙΤΑ του Γιόνας Σαβίμπι!

Στην περίπτωση του πρώην Ζαϊρ, η κυβέρνηση της Αγγόλας (που ακόμη προσπαθεί να επουλώσει τις πληγές του μακροχρόνιου εμφύλιου πολέμου με τους αντάρτες της ΟΥΝΙΤΑ) βοήθησε τους άνδρες του Λόρεντ Καμπίλα σε αντίποινα για την οικονομική και στρατιωτική υποστήριξη, που παρείχε αρκετά χρόνια η δικτατορία του Μομπούτου Σεσεσέκο στους άνδρες του Γιόνας Σαβίμπι. Ωστόσο, οι τελευταίες φημολογίες, που φέρουν αξιωματούχους του Καμπίλα να αγοράζουν διαμάντια από τα ορυχεία που ελέγχει η ΟΥΝΙΤΑ και να προσφέρουν σε αντάλλαγμα όπλα, έχουν αναστατώσει την κυβέρνηση του Προέδρου Ντος Σάντος, που, νιώθοντας μάλλον προδομένη, άρχισε να αναζητεί αλλού συμμάχους για την εξολόθρευση του μακροχρόνιου αντιπάλου που ακούει στο όνομα "ΟΥΝΙΤΑ".

Σ' αυτό το σημείο, η "ευκαιρία" για την κυβέρνηση του Ντος Σάντος φαίνεται πως βρήκε θέση στο πρόσωπο του Κογκολέζου στρατηγού Ντενίς Σάσου - Νγκουέσο. Εστω και εάν σ' αυτήν την περίπτωση δεν αναμείχθηκαν πάνω από 1.000 καλά εκπαιδευμένοι στρατιώτες της Αγγόλας, η Λουάντα βοήθησε σημαντικά τις δυνάμεις του θεωρούμενου σήμερα νικητή του Εμφύλιου στην Μπραζαβίλ με την εκπαίδευση των μαχητών "Κόμπρα" και την υποστήριξη των τελευταίων στο πεδίο της μάχης...

Δ. ΟΡΦ.

Μετά το πέρας του Εμφυλίου, πολλοί πολίτες που επέστρεψαν στα σπίτια τους τα βρήκαν ερειπωμένα

Μετά το πέρας του Εμφυλίου, πολλοί πολίτες που επέστρεψαν στα σπίτια τους τα βρήκαν ερειπωμένα

Πίσω από τις στρατιωτικές αναμείξεις της Λουάντα σε εμφύλιες συρράξειςγειτονικών με την Αγκόλα χωρών, δεν κρύβονται ιμπεριαλιστικές διαθέσεις, αλλά τρόποι εξόντωσης του εδώ και πολλά χρόνια αντιπάλου των δυνάμεων του Προέδρου Ντος Σάντος: Των ακροδεξιών ανταρτών της ΟΥΝΙΤΑ του Γιόνας Σαβίμπι!