Με μία μεγάλη συγκέντρωση στο "Βελλίδειο" την Κυριακή το πρωί, τίμησε ο λαός της Θεσσαλονίκης τα 56 χρόνια από την ίδρυση του ΕΑΜ και τα 53 χρόνια απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής, επέτειοι που κλείνουν μέσα τους, όπως είπε ένας ομιλητής, τη δόξα της νεότερης ιστορίας μας και που, δυστυχώς, δε γιορτάζονται από την επίσημη πολιτεία. Ηταν μία εκδήλωση μνήμης και τιμής, αλλά πάνω από όλα μία εκδήλωση αγώνα για τα μεγάλα ιδανικά του κοσμογονικού ΕΑΜ. Παρόντες, μαζί με τους νέους και τους εργαζόμενους της πόλης μας, οι ασπρομάλληδες σήμερα αγωνιστές και αγωνίστριες της ηρωικής μας Εθνικής Αντίστασης.

Μεγάλη ήταν η συγκίνηση του κόσμου, όταν στην αρχή της εκδήλωσης μπήκαν στην αίθουσα παλαίμαχοι αγωνιστές, κρατώντας τα τιμημένα λάβαρα του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ και παρατάχθηκαν δίπλα στο προεδρείο, ενώ την ίδια ώρα οι συγκεντρωμένοι άρχισαν να τραγουδάνε το "Στ' άρματα στ' άρματα".

Το ενωτικό και πατριωτικό μήνυμα του ΕΑΜ έφεραν στη συγκέντρωση, με τα μηνύματά τους, οι πρόεδροι της ΠΕΑΕΑ, Α. Παπαθεοδώρου και της ΠΟΑΕΑ Θ. Ακριτίδης.

Κεντρικός ομιλητής ήταν ο βετεράνος αγωνιστής και ιστορικόςΣωτ. Κωστόπουλος,ο οποίος, ανάμεσα στα άλλα, αναφέρθηκε στο ιστορικό της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης.

"Αρχές του Οκτώβρη του '44, καθώς ο Κόκκινος Στρατός προελαύνει στα Βαλκάνια και ο ΕΛΑΣ καταφέρει όλο και πιο οδυνηρά χτυπήματα στα χιτλερικά στρατεύματα, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την απελευθέρωση της Ελλάδας. Για τη Θεσσαλονίκη, όμως, η συμφωνία Αγγλων - Γερμανών στη Λισαβόνα, πρόβλεπε παράδοσή της στους Αγγλους, οι οποίοι δε θα ενοχλούσαν τους Γερμανούς στην αποχώρησή τους από τη νησιωτική Ελλάδα.

Η Ομάδα Μεραρχιών Μακεδονίας του ΕΛΑΣ, που είχε κινητοποιήσει την 10η και 11η Μεραρχία, όταν πληροφορήθηκε τα σχέδια για τη Θεσσαλονίκη, αντέδρασε με κεραυνοβόλα επίθεση. Ο ΕΛΑΣ διέσπασε την αμυντική γραμμή των Γερμανών στον Αξιό και στις 27, 28, 29 του Οκτώβρη οι μαχητές του έφτασαν στις ακραίες συνοικίες της Θεσσαλονίκης: Το 13ο Σύνταγμα σε Πολίχνη, Νεάπολη, Σταυρούπολη, ύστερα από συγκρούσεις στη Ν. Σάντα και το Δρυμό. Και το 19ο και 31ο, με συνεχείς μάχες από την Αρναία ως το Χορτιάτη και την Πυλαία, στου Χαριλάου.

Στις 30 Οκτώβρη, μέρα Δευτέρα, τμήματα του ΕΛΑΣ κινούνται από τις συνοικίες προς το Κέντρο. Δύο μοτοσικλετιστές, ο Θαν. Παπαθανασίου και ο Κ. Τσινάρης, φτάνουν στην Αγ. Σοφίας - Εγνατία, όπου ο λαός τούς στεφανώνει και στις 2 το μεσημέρι η πόλη είναι ελεύθερη, το "Αλατίνι", οι ηλεκτρικοί σταθμοί παραγωγής ρεύματος κ.ά. σώζονται, με τη συμβολή και του εφεδρικού ΕΛΑΣ και ο λαός πανηγυρίζει".

"Από το τέλος του '44, συνέχισε ο Σωτ. Κωστόπουλος, με την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, όλη η Ελλάδα είναι ελεύθερη. Μα, τι λευτεριά είναι αυτή; Πάλι ξένοι πάτησαν τη γη μας, εχθροί και τούτοι, αρματωμένοι, μασκαρεμένοι, όμως, σε φίλους. Κι από τότε πληρώνουμε ακριβά αυτή την προστασία... Και σήμερα πολλοί μάς δασκαλεύουν, πως είναι ανάγκη πάσα ν' απαρνηθούμε παραδόσεις, να σβήσουμε συνήθειες, που μας δείχνουν - στα μάτια των πολιτισμένων χωρών - καθυστερημένους Βαλκάνιους κι Ανατολίτες. Αλλιώς δε γινόμαστε ...Ευρωπαίοι. Και ...χανόμαστε, αν δεν αλλάξουμε περπατησιά, καθώς προστάζουν οι σύγχρονοι του κόσμου δυνατοί. Λίγο ακόμα θα μας πουν πως ένοχοι πρέπει να νιώθουν κι όχι περήφανοι αυτοί που σήκωσαν ανάστημα και τουφέκι κατά των Γερμανοφασιστών κατακτητών! Κι εμείς τι κάνουμε, τι λέμε; Χωρίς τις ρίζες του, το δέντρο δεν ανθεί και δεν καρπίζει. Το σήμερα που κόβεται απ' το χτες δεν έχει ούτε αύριο. Εμείς και τότε πολεμήσαμε τη χιτλερική Νέα Τάξη και τώρα αντιπαλεύουμε την ευρωατλαντική της έκδοση. Η σημαία του ΕΑΜ έγραφε: ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ, ΛΑΪΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ, ΛΑΟΚΡΑΤΙΑ, ΠΡΟΟΔΟΣ, ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ".

Με το ψήφισμα της συγκέντρωσης ζητείται η ηθική και υλική αποκατάσταση των αγωνιστών της ΕΑ, η πληρωμή των πολεμικών επανορθώσεων και του κατοχικού δανείου από τη Γερμανία. Επίσης, η ιστορία της ΕΑ να διδάσκεται στα σχολεία και στο στρατό και να δημιουργηθεί Μουσείο Εθνικής Αντίστασης στη Θεσσαλονίκη.

"Αλλά δεν μπορούν να τη γράψουν - πρόσθεσε ο Σωτ. Κωστόπουλος - εκείνοι που έχουν και την ΠΑΟ αντιστασιακή οργάνωση, πληρώνουν συντάξεις στους συνεργάτες των κατακτητών, δεν τολμούν να θίξουν το μνημείο - ντροπή, του Μιχάλαγα... Η αληθινή ιστορία της ΕΑ θα διδάσκει και θα διαπαιδαγωγεί την ελληνική νεολαία και τις νεότερες γενιές, ότι:

Οι Ελληνες πατριώτες δεν εγκαταλείπουν την πατρώα γη στους εισβολείς. Δε σηκώνουν τα χέρια στον εχθρό, δεν του προσφέρουν "γην και ύδωρ". Υψώνουν την περήφανη σημαία της τιμής και κάτω απ' τον ίσκιο της συνάζονται:

- Ατίθασα αγροτόπουλα της Τουρκοκρατίας, ζαλικωμένες τη φωτιά της Πίνδου και κρυοπαγημένοι νικητές. Αφοβέριστοι από τη Βέρμαχτ μαχητές του Ρούπελ και ανυπότακτοι Κρήτες. Κι ύστερα, στης αντρειωμένης μάνας την κραυγή και διάτα:

"Γιε μου έφτασε η ώρα η σκληρή του χωρισμού

σε στέλνω 'γω, σαν Ελληνίδα μάνα,

σε στέλνω σταυραετό του λυτρωμού"!

Τα παλικάρια εθελοντές του θρυλικού ΕΛΑΣ.

Κι όλοι μαζί βροντόφωνα διαλαλούνε την αιώνια αλήθεια:

"Με χίλια ονόματα μια χάρη

ακρίτας είτε αρματολός

αντάρτης, κλέφτης, παλικάρι

πάντα 'ναι ο ίδιος ο λαός".

Στη συγκέντρωση παραβρέθηκαν εκπρόσωποι πολιτικών και στρατιωτικών αρχών, αντιπρόσωποι της ΠΕΕΠΠ, της ΠΣΑΕΑ, του Συλλόγου Θυμάτων και Αναπήρων Πολέμου και της ΕΑ, του "ΕΛ ΑΛΑΜΕΪΝ" και άλλων αντιστασιακών οργανώσεων, βουλευτές, δήμαρχοι και δημοτικοί σύμβουλοι του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, εκπρόσωποι πολιτικών κομμάτων κ.ά. Επικεφαλής της ΝΕ Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ ήταν ο γραμματέας της ΚΟΘ Χρ. Κόφφας,ενώ υπήρχαν και αντιπροσωπείες του Γραφείου Περιοχής Κ. Μακεδονίας, με επικεφαλής τον Ηλία Κοτσιγιάννη,μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, καθώς και αντιπροσωπεία του Συμβουλίου Πόλης Θεσσαλονίκης της ΚΝΕ.