Πέρασαν κι όλας 11 χρόνια από την ημέρα που ο μεγάλος ποιητής της 7ης Τέχνης, ο Αντρέι Ταρκόφσκι πέθανε. Αλήθεια πώς τρέχει ο χρόνος... Φεύγει με τέτοια ταχύτητα που δεν προλαβαίνεις ούτε να νοσταλγήσεις. Ας αφήσουμε τις θλιβερές σκέψεις, ας ξεχάσουμε το θάνατο κι ας γυρίσουμε στη ζωή, στα 1979, τότε που ο Ταρκόφσκι γύριζε την ταινία "Ο Στάλκερ",η ταινία που θεωρήθηκε ένα από θαύματα του κινηματογράφου και θα παρουσιαστεί από την ΕΤ-1 στις 23.35 την Τετάρτη. Η ιστορία είναι ένα όραμα, το όραμα ενός τυραννισμένου ψυχικού τοπίου του σύγχρονου ανθρώπου, είναι μια λυρική και συμβολική ταινία του μεγάλου σκηνοθέτη. Υπάρχει η απαγορευμένη ζώνη, όπου παρουσιάζονται παράξενα φαινόμενα κι επικίνδυνες μεταμορφώσεις. Πολλοί επιθυμούν να την επισκεφτούν από νοσηρή περιέργεια, αλλά και γιατί, στο κέντρο της υπάρχει ένα σημείο όπου όλες οι επιδιώξεις εκπληρώνονται. Ενας κάτοικος των "συνόρων", ο Στάλκερ, αναλαμβάνει να οδηγήσει τρεις διαφορετικούς ανθρώπους κάπου. Πρόκειται για ένα φιλοσοφικό οδοιπορικό, για μια πορεία δοκιμασίας και μύησης μέσα σε μια "απαγορευμένη" ζώνη, προς ένα δωμάτιο που μπορεί να σου δώσει ό,τι επιθυμείς.

Ο Ρώσος σκηνοθέτης γεννήθηκε στα 1932 και θεωρείται ως ένας από τους κορυφαίους σύγχρονους κινηματογραφιστές. Ηταν γιος του ποιητή Αρσένι Ταρκόφσκι και έτσι ανατράφηκε από παιδάκι μέσα σε καλλιτεχνικό περιβάλλον. Σπούδασε στο Πανενωσιακό Κρατικό Ινστιτούτο της Μόσχας. Γύρισε την πρώτη του ταινία μικρού μήκους στα 1956 και αμέσως έδειξε τις μεγάλες δυνατότητές του. Ο λυρισμός και η ποίηση που έχει μέσα στο έργο του φανερώνονται στη διπλωματική του εργασία "Ο οδοστρωτήρας και το βιολί" - 1961. Θέμα της της ταινίας μια φιλία. Ενα τρυφερό και ευαίσθητο παιδί που παίζει βιολί θα ανακαλύψει όλη την ομορφιά και το λυρισμό του κόσμου χάρη σε μια φαινομενικά αταίριαστη σχέση, σε μια σχέση φιλική που αναπτύσσεται ανάμεσα σ' εκείνο και στο ρωμαλέο οδηγό ενός οδοστρωτήρα. Ο ήλιος και το νερό, τα όνειρα και οι φαντασιώσεις του μικρού βιολιστή θα πάρουν ποιοτικές αποχρώσεις. Ο Ταρκόφσκι θα γίνει γνωστός έξω από τη χώρα του με την ταινία "Τα παιδικά χρόνια του Ιβάν",που γύρισε στα 1962. Η ταινία αποσπά τις καλύτερες κριτικές και κερδίζει το "Χρυσό Λιοντάρι" στο Φεστιβάλ Βενετίας. Αργότερα, ο Ταρκόφσκι θα γυρίσει την τεράστια επική τοιχογραφία και με θαυμαστό τρόπο θα αναπλάσει το ρωσικό Μεσαίωνα. Ο Ρουμπλιώφ, διατρέχει έναν κόσμο φρικτής βίας και καταστροφής, ώσπου χάνει το κουράγιο του και εγκαταλείπει τη ζωγραφική. Θα αλλάξει γνώμη μόνον όταν συναντήσει ένα νέο που παλεύει να χύσει μια καμπάνα αλλά δεν ξέρει τον τρόπο. Μόνο του όπλο είναι το πάθος. Ενα πάθος που συγκινεί τον Ρουμπλιώφ και τον επαναφέρει στον κόσμο της τέχνης.

Ο Α. Τ. θα συνεχίσει με το "Σολάρις" τη ρώσικη απάντηση στο "2001" του Κιούμπρικ, και, το 1975 θα γυρίσει τον "Καθρέφτη",που είναι η πιο αυτοβιογραφική ταινία του. Ο σκηνοθέτης είναι πια στη μέση ηλικία, και πριν συνεχίσει τη σύντομη πορεία του βάζει έναν καθρέφτη μπροστά του. Βλέπει τον εαυτό του, τους άλλους, το παρελθόν του, το μέλλον, το παρόν, τη μοίρα του. Στα 1982, ο Ταρκόφσκι φεύγει για την Ιταλία. Εκεί γυρίζει, τι άλλο; - τη "Νοσταλγία" που ήδη είχε αρχίσει να φωλιάζει μέσα του. Στα 1984 γυρίζει στη Σουηδία τη "Θυσία".Η "Θυσία", που είναι και η τελευταία του ταινία, είναι ίσως η θυσία του καλλιτέχνη που έχει πια αντικρίσει το θάνατο και παρατηρεί χωρίς να δειλιάσει, το τέλος να πλησιάζει. Ο σκηνοθέτης είναι βαριά άρρωστος και κάνει μια θυσία, γυρίζει την πλάτη στο θάνατο και γυρίζει τη Θυσία. Παρά το περιορισμένο σε αριθμό έργο του, ο σκηνοθέτης πέρασε στην ιστορία της 7ης τέχνης ως ένας από τους κυρυφαίους σύγχρονους κινηματογραφιστές.. Οι επτά μεγάλες του ταινίες είναι ψυχογραφήματα, καταδύσεις στο εγώ, επιστροφή στη φύση, και μια αέναη ανάλυση και αναζήτηση της αλήθειας.

Την Οπερα του γερμανού συνθέτη Ρίχαρντ Βάγκνερ "Ταγχόιζερ" θα παρακολουθήσουμε σήμερα στις 11 το πρωί από την ΕΤ-3. Ο Βάγκνερ γεννήθηκε στα 1813, και η μουσική του σκέψη και άποψη επηρέασε αποφασιστικά τη μουσική, τη φιλοσοφία και την αισθητική, αλλά και την κοινωνιολογία και την ψυχανάλυση. Από νωρίς φανερώθηκε η ιδιαίτερη κλίση του Βάγκνερ στη μουσική που συμβάδιζε με το ενδιαφέρον του για το θέατρο και την όπερα. Ομως ήταν εν μέρει αυτοδίδακτος και οι μουσικές του σπουδές δεν ήταν συστηματικές. Αρχισε να μελετά θεωρητικά βιβλία μουσικής, για να μελοποιήσει μια τραγωδία που είχε γράψει στα 14 του χρόνια. Η πραγματική καλλιτεχνική σταδιοδρομία του Βάγκνεράρχισε στα 1883, όταν διορίστηκε διευθυντής της χορωδίας στο θέατρο Βύρτουμπουργκ. Τότε έγραψε τις Νεράιδες, κείμενο δικό του, βασισμένο σε έργο του Γκότσι. Το 1836 ο Βάγκνερ παντρεύτηκε την ηθοποιό Μίννα Πλάνερ και διορίστηκε αρχιμουσικός στο θέατρό της. Δεν ευτύχησε με αυτόν το γάμο και χώρισε σχετικά σύντομα. Το 1842 διορίστηκε αρχιμουσικός στη Δρέσδη και διατήρησε αυτή τη θέση ως τα 1849. Τα οικονομικά του άρχισαν να βελτιώνονται να παίζονται τα έργα του. Στα 1854 ταξίδεψε στο Παρίσι όπου γνωρίστηκε με την κόρη του συνθέτη Φραντς Λιστ την Κοζίμα, την οποία ερωτεύτηκε, παντρεύτηκε και απέκτησε πολλά παιδιά. Ο Βάγκνερ είχε μια προσωπικότητα που ασκούσε μαγνητική γοητεία και απίστευτο εγωκεντρισμό που τον έκανε να θεωρεί ότι το σύμπαν περιστρέφεται γύρω από την πληθωρική ευφυία του. Ο συνθέτης επηρεάστηκε σημαντικά από τους αρχαίους Ελληνες συγγραφείς καθώς και από τον Σοπενχάουερ. Μπορούμε να πούμε ότι σφράγισε αποφασιστικά την αντίληψή του για την Τέχνη με τον μετέπειτα αρνητή του, τον Νίτσε. Αντιφατικός, πληθωρικός, αλαζονικός, επιδεικτικός, μεγαλοφυής και μεγαλοπρεπής, αυτός ήταν με λίγα λόγια ο συνθέτης που άλλαξε την πορεία της γερμανικής όπερας. Το πρώτο Φεστιβάλ Μπάυρώυτ 13 - 17 Αυγούστου του 1876 άφησε μεγάλο παθητικό που καλύφθηκε με βασιλικό δάνειο. Από τότε όμως, με ελάχιστες διακοπές γίνεται εκεί κάθε καλοκαίρι Φεστιβάλ αποκλειστικά με έργα του Βάγκνερ, που τελευταία τα επιμελούνται τα εγγόνια του συνθέτη. Ας παρακολουθήσουμε, λοιπόν, την Οπερα που παρουσιάζει η ΕΤ-3 και ας απολαύσουμε τη μουσική του.