Εφυγε στα 76 του χρόνια, από ανακοπή καρδιάς, ο Τζόρτζιο Στρέλερ,ο διάσημος Ιταλός σκηνοθέτης και ιδρυτής του σημαντικότερου μεταπολεμικού θεάτρου της Ιταλίας και ενός από τα πιο πρωτοπόρα και προοδευτικά της Ευρώπης, του "Πίκολο Τεάτρο" του Μιλάνου. O μεγάλος αντιστασιακός και αντιφασίστας δημιουργός, στενός φίλος του Μπέρτολντ Μπρεχτ και με έξοχες παραστάσεις του υπερασπιστή της μπρεχτικής δραματουργίας στη Δυτική Ευρώπη, ίδρυσε το "Πίκολο Τεάτρο",στο κατεστραμμένο Μιλάνο του 1947. Το θέατρο αυτό, που είχε την ηθική και οικονομική στήριξη της Αριστεράς (στο κοινοβούλιο και στην ΤΑ), στέγασε επί σειρά ετών τις πιο σύγχρονες φωνές του ευρωπαϊκού θεάτρου κι έγινε το πλέον ονομαστό θέατρο της Ιταλίας, από όπου ξεπηδούσαν πρωτοπόρες αισθητικές προτάσεις, αλλά και η, με σύγχρονη αντίληψη, αναζωογόνηση της μακραίωνης λαϊκής θεατρικής παράδοσης της "κομέντια ντελ άρτε". (Η πλέον φημισμένη παράσταση - αναβίωση αυτής της παράδοσης, σε σκηνοθεσία του Στρέλερ, υπήρξε "Ο υπηρέτης δυο αφεντάδων" του Γκολντόνι.

Το "Πίκολο Τεάτρο",γιόρτασε την περασμένη άνοιξη τα πενήντα του χρόνια, αν και τα τελευταία χρόνια ο Στρέλερ πολλές φορές αντιμετώπισε προβλήματα στη λειτουργία του θεάτρου, εξαιτίας της άρνησης του δήμου του Μιλάνου να συνεχίσει την επιχορήγησή του. Ο ίδιος ο Στρέλερ, πικραμένος, είχε δηλώσει πρόσφατα πως θα ήθελε να τελειώσει τη ζωή του οδηγώντας το θέατρό του στο 2000 και μετά να το αφήσει στα χέρια νέων δυναμικών ανθρώπων που έχουν καινούρια οράματα. Ωστόσο, η άρνηση της δημοτικής αρχής του Μιλάνου να βοηθήσει στην υλοποίηση του οράματος του Στρέλερ για τη δημιουργία μιας μεγάλης Σχολής Υποκριτικής, τον οδήγησε σε δίκες και ανακρίσεις και στην αποδοχή της "παρηγοριάς" να τεθεί επικεφαλής του "Θεάτρου της Ευρώπης", ενός θεάτρου -"φάντασμα" και "σφραγίδα". Πικραμένος από όλη αυτή την κατάσταση που τον έθετε, ουσιαστικά, στο περιθώριο, τα τελευταία χρόνια "αυτοεξορίστηκε" στο Λουγκάνο της Ελβετίας.

Τις τελευταίες ημέρες ο Στρέλερ,που σύμφωνα με τους δικούς του ανθρώπους ήταν σε πολύ καλή κατάσταση, εργαζόταν για την παράσταση της όπερας του Μότζαρτ "Ετσι κάνουν όλες",που θα παρουσιαζόταν στις 26 Γενάρη στη νέα σκηνή του "Πίκολο Τεάτρο".Η καρδιά του όμως τον... πρόδωσε.

Θυμίζουμε ότι ο Τζ. Στρέλερ το 1985, στα πλαίσια της "Αθήνας Πολιτιστικής Πρωτεύουσας", είχε συνεργαστεί με το δικό μας Εθνικό Θέατρο ανεβάζοντας στην Επίδαυρο τον αριστοφανικό "Πλούτο".

Εγινε "θεσμός" πλέον, η ετήσια εκδοτική δραστηριότητα του Καστανιώτη να κλείνει στο τέλος κάθε χρόνου με "πανηγυρική" παρουσίαση βιβλίων επωνύμων των Γραμμάτων και Τεχνών, στην πολιτιστικού περιεχομένου, πολύ ενδιαφέρουσα σειρά "Σκέψη, Χρόνος, Δημιουργοί",την οποία διευθύνει ο Ματθαίος Μουντές.

Τα βιβλία της σειράς το 1997 είναι:

• Θεόδωρος Κρίτας "Το θέατρο στον κόσμο".Ο Θ. Κρίτας, με την εξηντάχρονη δραστηριότητά του στον τομέα τού υψηλής ποιότητας καλλιτεχνικού θεάματος και την εμπειρία του από τα συμβαίνοντα στη σκηνή και στα "παρασκήνια", καταθέτει εν είδει "χρονικού" τις αναμνήσεις του από τη συνεργασία του και τις κρίσεις του για διάσημους Ελληνες και ξένους καλλιτέχνες, που επέδρασαν καθοριστικά στην καλλιτεχνική εξέλιξη του αιώνα μας, (λ.χ. Ροντήρης, Βιτέζ, Μινωτής, Λιουμπίμοφ, οι αδελφές Καλουτά) και για σημαδιακά γεγονότα (λ.χ. για το θέατρο μετά τα Δεκεμβριανά, τα 50 ευρωπαϊκά φεστιβάλ κ.ά.). Ο Θ. Κρίτας, ο οποίος μας πρωτογνώρισε με διεθνούς αναγνώρισης καλλιτεχνικά συγκροτήματα της σοσιαλιστικής Ευρώπης (και βέβαια της Δύσης), παρά την επιχειρηματική ιδιότητά του διατήρησε και αποτυπώνει σ' αυτό το βιβλίο - ντοκουμέντο την ευαισθησία του θαυμαστή των μεγάλων καλλιτεχνικών αξιών.
• Αλέξης Σολομός "Το πολύχρωμο θέατρο".Ο σκηνοθέτης και μελετητής του Αριστοφάνη, που ξεκίνησε ως ηθοποιός (μαθητής του Κουν) και θεατρικός συγγραφέας, ο συγγραφέας του μοναδικού στην ελληνική βιβλιογραφία "Θεατρικού Λεξικού", συγκεντρώνει σ' αυτό το βιβλίο ανέκδοτα κείμενά του για έργα και συγγραφείς, που κατατάσσονται στην κατηγορία του αιώνιου. Το βιβλίο χωρίζεται σε τρεις ενότητες. Η πρώτη - "Ο κύκνος του Αίηβον" (120 σελίδες) αφορά στον μεγάλο ποιητή του Ελισαβετιανού θεάτρου, τον Σαίξπηρ (πολλά έργα του οποίου σκηνοθέτησε ο Α. Σολομός) και σε μεγάλους ήρωές του (Λιρ, Οθέλο, Ιάγο κ.ά.). Η δεύτερη ενότητα - "Θεατρικές φυσιογνωμίες" μας γνωρίζει την πολύχρονη και σημαντικότατη πνευματική και σκηνοθετική εργασία του συγγραφέα με έργα των Ιψεν, Τσέχοφ, Κλοντέλ, Κάφκα, Λόρκα, Καμί, Ελιοτ, Καζαντζάκη. Η τρίτη ενότητα - "Αναδρομή στα Επτάνησα", περιέχει κείμενα που είχε δημοσιεύσει στη δεκαετία του '60 ο Α. Σολομός, με το ψευδώνυμο "Αρίστιππος Θώδας,για τους Διονύσιο Σολωμό, Αντρέα Κάλβο, Ιούλιο Τυπάλδο, Ανδρέα Λασκαράτο.
• Κώστας Καζάκος "Διαπορώ και εξίσταμαι".Ενα μέρος της σαραντάχρονης θεατρικής πορείας του Κώστα Καζάκου,συνοδεύτηκε κατά καιρούς και με κείμενά του στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο. Κείμενα σκέψεων και στοχασμών για επίκαιρα και διαχρονικά θέματα θεατρικού, πολιτιστικού και κοινωνικού περιεχομένου. Το βιβλίο συγκεντρώνει τέτοια κείμενά του, χωρισμένα σε τρία μέρη. Το πρώτο μέρος - τα πιο "πολεμικά", δημοσιευμένα στο "Ριζοσπάστη" (με το ψευδώνυμο ο "Κύριος Κάπα") και στα "Νέα" (με το ψευδώνυμο "Εις "Διαπορών"), αφορούν στη δεκαετία του '80. Οι δύο άλλες ενότητες αναφέρονται σε διαχρονικά θέματα για το θέατρο, τον ηθοποιό, την κοινωνία. Το βιβλίο κλείνει με κείμενα για την ελληνική τραγωδία, το σπίτι του Τσέχοφ στη Μόσχα, τη Λιβυκή Επανάσταση και δύο ποιητικά του με τίτλους "Στα φτερά του ρεμπέτικου" και "Το παράπονο του Θεού".
• Θανάσης Παπαγεωργίου "Εγκωμιάζοντας εγκλήματα".Το βιβλίο του γνωστού ηθοποιού, σκηνοθέτη και δημιουργού του θεάτρου "Στοά", περιέχει επικαιρικά, καυστικών τόνων, κοινωνικού και καλλιτεχνικού περιεχομένου κείμενά του, που γράφτηκαν τα τελευταία 15 χρόνια και δημοσιεύτηκαν σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά.
• Νάνος Βαλαωρίτης "Μοντερνισμός, Πρωτοπορία και Πάλι".Ο γνωστός ποιητής δίνει ένα "ντοκουμέντο" προσωπικών του απόψεων για τα νεοελληνικά γράμματα, αξιοποιώντας τις μέχρι τώρα ανέκδοτες επιστολές προς τον ίδιο τωνΤ. Παπατσώνη, Γ. Σεφέρη, Α. Εμπειρίκου, Γ. Κατσίμπαλη, Ν. Κάλα, Ν. Γκάτσου, Ν. Εγγονόπουλου, Κ. Ταχτσή.Επιστολές προβληματισμού τους για το λογοτεχνικό περιοδικό "Πάλι".Ο Ν. Βαλαωρίτης προτάσσει των επιστολών ένα δοκίμιό του για το "σχίσμα" στη μοντερνιστική μας ποίηση.
• Γιώργος Βακιρτζής "Ολος ο κόσμος είναι ζωγραφική".Δέκα χρόνια "λείπει" ο αξέχαστος ζωγράφος, δημιουργός άφθαστων γιγαντοαφισών για ταινίες. Ο Βακιρτζής όμως δε ζωγράφιζε μόνο. Σαν συνειδητά αριστερός άνθρωπος που ήταν, στοχαζόταν και έγραφε για τον κοινωνικό ρόλο της τέχνης και του καλλιτέχνη. Το βιβλίο του λοιπόν, περιέχει κείμενα και σημειώσεις για την τέχνη, κύρια για την τέχνη του, θεωρώντας ότι η τέχνη καταξιώνεται πλήρως μόνο αν λειτουργεί μέσα στην κοινωνία.
• Αλέκος Φασιανός "Περιπλανώμενα".Ο γνωστός ζωγράφος μας με κείμενά του γραμμένα την τελευταία εικοσαετία "περιπλανάται" ανάμεσα στους ανθρώπους και τις στιγμές της καθημερινότητας, αλλά και "πλάι" σε ποιητές, συγγραφείς, ομοτέχνους του και καταγράφει τις αγάπες, τις αισθήσεις, τα "βλέμματά" τους και τα δικά του για εκείνους.