Μια δεκαετία σκανδάλων, ρεμούλας και καθυστερήσεων συμπλήρωσε το 1997, το πολύπαθο έργο του φυσικού αερίου. Δέκα χρόνια μετά την υπογραφή της διακρατικής σύμβασης με τους Ρώσους (1987) για την είσοδο του νέου καυσίμου στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας, αυτό που με σιγουριά μπορεί να πει κανείς πέρα από τις καθυστερήσεις, είναι ότι το ενεργειακό αυτό πολλά υποσχόμενο έργο για την οικονομία της χώρας που έχει ξεπεράσει σε κόστος τα 700 δισ. δρχ. έχει μετατραπεί σε σκάνδαλο ολκής το οποίο συμπαρασύρει ολόκληρο τον ενεργειακό τομέα της χώρας. Σημαντικά γεγονότα προς αυτή την κατεύθυνση έλαβαν χώρα το 1997 υπό την υψηλή καθοδήγηση της υπουργού Ανάπτυξης Β. Παπανδρέου και σε συνέχεια βέβαια προηγούμενων ανάλογων χειρισμών των προκατόχων της Κ. Σημίτη και Κ. Μητσοτάκη που άνοιξαν τον κύκλο ενός ατέρμονου σκανδάλου.

Ετσι από τα εγκαίνια του έργου στις 14 Γενάρη, παρουσία και του πρωθυπουργού αλλά και Ρώσων εκπροσώπων στο Πάτημα Ελευσίνας και ενώ όχι μόνο το έργο δεν είχε ολοκληρωθεί - το πότε θα γίνει αυτό παραμένει ζητούμενο - αλλά και χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα προμήθειας φυσικού αερίου ούτε από έναν πελάτη καθώς και με ουσιαστικές τεχνικές ελλείψεις, πολλά διαδραματίστηκαν καθόλη τη διάρκεια του έτους. Ξεχωριστή θέση αλλά και τις εντυπώσεις κέρδισαν μεταξύ άλλων, η κόντρα μεταξύ Κοπελούζου και κυβέρνησης, η διαμάχη διαφόρων μεγαλοσυμφερόντων στο θέμα της κατασκευής του Λιγνιτικού Σταθμού της Φλώρινας, οι εκβιασμοί της ρωσικής πλευράς για μεγαλύτερα οφέλη από το έργο, η μετατροπή του νόμου για τη διανομή και εμπορία του νέου καυσίμου ύστερα από απαίτηση των υποψηφίων ιδιωτών και οι αμυντικές κινήσεις εντυπωσιασμού από πλευράς της κυβέρνησης - όταν προφανώς ένιωσε ότι η κατάσταση έχει ξεφύγει τελείως από τα χέρια της και έχει περάσει εξ ολοκλήρου στον έλεγχο συγκεκριμένων συμφερόντων - περί εναλλακτικού προμηθευτή φυσικού αερίου.

Καθοριστική στις παραπάνω εξελίξεις ήταν η παρέμβαση του ΚΚΕ με Ερωτήσεις στη Βουλή. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ήταν το πρώτο κόμμα που έθεσε θέμα στη Βουλή για τη σκανδαλώδη σύμβαση του λιγνιτικού σταθμού της Φλώρινας, ενώ με πρόσφατη Ερώτησή του ζήτησε από την κυβέρνηση την ακύρωση των δυσμενών για τη χώρα συμφωνιών Μητσοτάκη και Σημίτη. Τα παραπάνω συμβαίνουν, ενώ οι καθυστερήσεις στο έργο έχουν αποκτήσει χαρακτηριστικά ανίατης αρρώστιας. Εκτός από την ολοκλήρωση του κεντρικού αγωγού, όλα τα υπόλοιπα τμήματα, κλάδοι υψηλής πίεσης, δίκτυα πόλεων, ο σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου (Αλγερινό) στη Ρεβυθούσα, διάφορα τεχνικά έργα μένουν ανολοκλήρωτα, ενώ ακόμη δεν έχει εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα που θα ορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις για τη σύσταση των Εταιριών Παροχής Αερίου που θα επιτρέψει την προμήθεια του φυσικού αερίου στους οικιακούς καταναλωτές.

Η τελετή των εγκαινίων στο έργο του φυσικού αερίου στις 14 Ιανουαρίου και ενώ έχει ολοκληρωθεί μόνο ο κεντρικός αγωγός, που πολύ απλά και πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η έλευση του φυσικού αερίου δεν έχει ούτε ένα αποδέκτη, συνοδεύτηκε με μία ακόμη δυσμενή συμφωνία για τη χώρα. Η υπουργός Ανάπτυξης Β. Παπανδρέου ως άξια διάδοχος του Κ. Σημίτη, υπογράφει μία μέρα πριν "μνημόνιο" με τον Ρώσο ομόλογό της Π. Ροντιόνοφ και τον πρόεδρο της ρωσικής εταιρίας ΓΚΑΖΠΡΟΜ Ρ. Βιγιακίρεφ, οι όροι του οποίου αποτελούν τεκμήριο της εγκληματικής κυβερνητικής πολιτικής στον τομέα της ενέργειας. Οι ίδιοι οι όροι του μνημονίου αλλά και οι εξελίξεις στη συνέχεια, θα επιβεβαιώσουν τις πληροφορίες εκείνων των ημερών που προκειμένου να δώσουν εξήγηση στη σκοπιμότητα των εγκαινίων παρουσία μάλιστα και της ρωσικής πλευράς, φέρουν την ελληνική κυβέρνηση να έχει κάνει νέες παραχωρήσεις στους Ρώσους με αντάλλαγμα τη συναίνεσή τους για τα εγκαίνια αλλά και τη συμμετοχή τους σε αυτά. Με τη νέα αυτή παρασκηνιακή συμφωνία μεταξύ κυβέρνησης - Ρώσων και Κοπελούζου, η κυβέρνηση άνοιξε διάπλατα το δρόμο στους εκπροσώπους της ΓΚΑΖΠΡΟΜ για να αλώσουν, στην κυριολεξία, την εγχώρια αγορά ενέργειας. Οπως προκύπτει από τα σημεία της συμφωνίας των δύο μερών: το ελληνικό δημόσιο θα αναλάβει να χρηματοδοτήσει και να υλοποιήσει όλη την υποδομή, κόστους εκατοντάδων δισ. δρχ., που είναι απαραίτητη στα ιδιωτικά ελληνορωσικά συμφέροντα, για την άλωση της εγχώριας αγοράς, αλλά και να επεκταθούν και σε άλλες γειτονικές χώρες.

Μετά την υπογραφή του εν λόγω μνημονίου, Ρώσοι και Κοπελούζος θεωρούν πλέον και πολύ ορθώς, δεδομένο και κατοχυρωμένο το ρόλο τους στα ενεργειακά πράγματα της χώρας και αρχίζουν να εγείρουν νέες απαιτήσεις. Ανταγωνιστικά όμως συμφέροντα που νέμονται τον ενεργειακό τομέα της χώρας, έχουν αρχίσει ήδη στο παρασκήνιο να διαμαρτύρονται νιώθοντας ότι ο Κοπελούζος και οι συνεταίροι του αποκομίζουν όλο και μεγαλύτερο κομμάτι από την ενεργειακή πίτα. Διαμαρτυρίες οι οποίες το καλοκαίρι και με αφορμή την υπογραφή σύμβασης για την κατασκευή του σταθμού της Φλώρινας στην ίδια ελληνορωσική κοινοπραξία, εξελίσσονται σε ανοιχτή διαμάχη στον Τύπο. Η γενικότερη κατακραυγή για την υπερτιμημένη κατά 50 και πλέον δισ. δρχ. σύμβαση, ακόμη και από βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος, ανάγκασε την κυβέρνηση να αναθέσει την αξιολόγηση του τιμήματος σε ανεξάρτητο εκτιμητή, μέσω διεθνούς διαγωνισμού.

Η κίνηση αυτή δεν ήταν αρεστή στα ελληνορωσικά ιδιωτικά συμφέροντα, με αποτέλεσμα να αρχίσει μια έντονη ανοιχτή διαμάχη ανάμεσα σε Κοπελούζο και κυβέρνηση, η οποία θα αναγκάσει την τελευταία να αναδιπλωθεί τουλάχιστον λεκτικά σε πολλά θέματα. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι η Β. Παπανδρέου για πρώτη φορά μετά την επίθεση Κοπελούζου, έκανε λόγο για εναλλακτικό προμηθευτή, ενώ δεν ξανααναφέρθηκε στο έργο "εθνικής σημασίας" - όπως προηγουμένως συνήθιζε να αποκαλεί - του αγωγού Δυτικής Μακεδονίας που εξυπηρετούσε αποκλειστικά τα συμφέροντα του Κοπελούζου.

Στο μεταξύ και μέχρι να επέλθει σύγκρουση στα διαπλεκόμενα του φυσικού αερίου, έχουν προηγηθεί μια σειρά από κυβερνητικούς χειρισμούς στην κατεύθυνση της εξυπηρέτησης των παραπάνω συμφερόντων. Συγκεκριμένα αποφασίζεται η μεταφορά κονδυλίων ύψους 70 δισ. δρχ. από τα δίκτυα χαμηλής πίεσης (αστική κατανάλωση) στους κλάδους υψηλής πίεσης, η κατασκευή των οποίων έχει ανατεθεί επίσης στον Κοπελούζο. Η απόφαση καταδίκασε τη δυνατότητα κατασκευής δικτύων πόλης από τη ΔΕΠΑ, και άρα και τη δυνατότητα χρήσης φυσικού αερίου στην αστική κατανάλωση αφήνοντας ανοιχτή την αγορά αυτή στα συμφέροντα του ίδιου επιχειρηματία, αλλά και δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για μεγαλύτερη χρήση του καυσίμου στην ηλεκτροπαραγωγή.

Στη συνέχεια και ενώ υποτίθεται ότι βρίσκεται σε εξέλιξη ο διαγωνισμός για την είσοδο των ιδιωτών σε ποσοστό 49% στις ΕΠΑ, η κυβέρνηση αποφασίζει να αναστείλει τον διαγωνισμό και να προχωρήσει σε νέα τροποποίηση του σχετικού νόμου. Η απόφαση αυτή έρχεται όπως είχε αποκαλύψει ο "Ρ" μετά από αίτημα των υποψηφίων ιδιωτών, οι οποίοι απαιτούν ευνοϊκότερους όρους. Προς ικανοποίηση των αιτημάτων τους, η κυβέρνηση τροποποιεί τον νόμο σε ανάλογη κατεύθυνση, ενώ το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα που θα ορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις για την είσοδό τους στις ΕΠΑ εκκρεμεί πάνω από 4 μήνες.

Τέλος αξίζει να αναφέρουμε ότι η ίδια η κυβέρνηση θεωρεί το έργο προβληματικό και αυτό φάνηκε ξεκάθαρα με αφορμή την απόφαση για ιδιωτικοποίηση του Ομίλου της ΔΕΠ μέσω του Χρηματιστηρίου. Στην αναδιοργάνωση του Ομίλου η κυβέρνηση δε συμπεριέλαβε τη ΔΕΠΑ καθώς οι ίδιοι οι αρμόδιοι εκτίμησαν ότι η εταιρία έχει τεράστιες ζημιές που θα επιβαρύνουν σημαντικά τον όμιλο.

Χρύσα ΛΙΑΓΓΟΥ

Η τελετή των εγκαινίων στο έργο του φυσικού αερίου στις 14 Ιανουαρίου και ενώ έχει ολοκληρωθεί μόνο ο κεντρικός αγωγός, που πολύ απλά και πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η έλευση του φυσικού αερίου δεν έχει ούτε ένα αποδέκτη, συνοδεύτηκε με μία ακόμη δυσμενή συμφωνία για τη χώρα. Η υπουργός Ανάπτυξης Β. Παπανδρέου ως άξια διάδοχος του Κ. Σημίτη, υπογράφει μία μέρα πριν "μνημόνιο" με τον Ρώσο ομόλογό της και τον πρόεδρο της ρωσικής εταιρίας ΓΚΑΖΠΡΟΜ, οι όροι του οποίου αποτελούν τεκμήριο της εγκληματικής κυβερνητικής πολιτικής στον τομέα της ενέργειας