ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τετάρτη 11 Μάρτη 1998
Σελ. /32
ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Η γυναίκα στην αστική κοινωνία και ο αγώνας για την απελευθέρωσή της

Το γυναικείο ζήτημα είναι ένα από τα σύνθετα προβλήματα, που αγκαλιάζει την οικονομική, πολιτική, νομική και ηθική πλευρά της κοινωνικής ζωής. Κανένας κοινωνιολόγος, φιλόσοφος, οικονομολόγος, νομικός δεν μπόρεσε και δεν μπορούσε να παραβλέψει αυτό το πρόβλημα, γιατί είναι τελείως αδύνατο να μιλήσει κανείς για τις τύχες της ανθρωπότητας μη θίγοντας το ζήτημα της θέσης της γυναίκας στην κοινωνία: οι γυναίκες αποτελούν το μισό πληθυσμό του πλανήτη μας, συμμετέχουν στην παραγωγή υλικών αγαθών και εκπληρώνουν μια αξιοθαύμαστη λειτουργία, όπως είναι η μητρότητα.

Το ζήτημα της θέσης της γυναίκας στην κοινωνία και των δρόμων της απολύτρωσής της πάντα ήταν στην προσοχή των προοδευτικών στοχαστών του παρελθόντος. Ωστόσο, ως τη στιγμή που το ζήτημα αυτό δεν είχε ακόμα φωτιστεί και μελετηθεί με βάση την υλιστική αντίληψη για την ιστορία, δεν μπορούσε να δοθεί σ' αυτό, όπως και σε άλλα κοινωνικά προβλήματα, σωστή και ολοκληρωμένη λύση.

Στο παρελθόν, αλλά και στις μέρες μας οι ιδεολόγοι του ιμπεριαλισμού προσπάθησαν και προσπαθούν να εξηγήσουν τη μειονεκτική θέση της γυναίκας στην κοινωνία και στην οικογένεια με τη δήθεν βιολογική της ατέλεια, την εκ γενετής κλίση της προς το νοικοκυριό κ.ά. Το κράτος, το δίκαιο, η ηθική των εκμεταλλευτικών συστημάτων όπως π.χ. το Ρωμαϊκό Δίκαιο που δικαιολογούσε την κυριαρχία των δουλοκτητών, έβλεπε τη γυναίκα σαν "πράγμα". Στο μεσαίωνα, η Εκκλησία φρόντισε να κρατήσει τη γυναίκα στο σκοτάδι και την αμορφωσιά. Θύματά της υπήρξαν προοδευτικές γυναίκες οι οποίες κατηγορήθηκαν ως αιρετικές και κάηκαν στην πυρά σύμφωνα με τους νόμους της Ιεράς Εξέτασης. Μια απ' αυτές ήταν η γνωστή Γαλλίδα Ζαν Νταρκ.

Ωστόσο, η μειονεκτική θέση της γυναίκας στην κοινωνία δεν μπορούσε ν' αφήσει αδιάφορους τους προοδευτικούς στοχαστές, οι οποίοι φρόντισαν να εξηγήσουν το φαινόμενο αυτό, να βρουν τις αιτίες και να υποδείξουν τους δρόμους της λύσης του.

Στην πάλη κατά της φεουδαρχίας, οι ιδεολόγοι της προοδευτικής αστικής τάξης όπως οι Γάλλοι επαναστάτες υποστήριζαν στο πρόγραμμά τους την αρχή του "φυσικού δικαιώματος" του κάθε ανθρώπου, δηλ. του δικαιώματος που έχει "εκ γενετής". Ομως, η ταξική στενότητα της κοσμοθεωρίας τους και η επίσης αρκετά διαδομένη γνώμη για τη γυναίκα σαν ο φύλακας της "οικογενειακής εστίας", δεν επέτρεψε στους ιδεολόγους της αστικής δημοκρατίας να δώσουν σωστή λύση στο ζήτημα.

Με αγανάκτηση μιλούσαν για την ταπεινωτική και τυραννισμένη ζωή των γυναικών στην καπιταλιστική κοινωνία οι ουτοπιστές - σοσιαλιστές, αλλά μη γνωρίζοντας τους αντικειμενικούς νόμους εξέλιξης της κοινωνίας, δεν μπόρεσαν κι αυτοί να κατανοήσουν την ταξική ουσία του ζητήματος, να βρουν το δρόμο της λύσης του.

Με την όξυνση των αντιθέσεων του καπιταλιστικού συστήματος και την ολοένα μεγαλύτερη συμμετοχή της γυναίκας στην κοινωνική παραγωγή, το πρόβλημα γίνεται επίκαιρο και επίμαχο, που τραβάει την προσοχή πλατύτερου κύκλου κοινωνιολόγων, φιλοσόφων και νομικών. Η ερμηνεία του πολυσύνθετου ζητήματος ήταν διάφορη, διάφοροι ήταν και οι δρόμοι της λύσης του.

Στην εποχή του ιμπεριαλισμού, στις μέρες μας, εμφανίζονται όλο και πιο αντιδραστικές αντιεπιστημονικές θεωρίες. Ανάμεσα σ' αυτές είναι ότι η χειραφέτηση των γυναικών διαφθείρει την ψυχολογία της, σκοτώνει τη θηλυκότητά της. Οτι προσπαθεί να ανταγωνιστεί τον άνδρα στον επαγγελματικό τομέα, πράγμα που σημαίνει ότι παύει να 'ναι "ελκυστική" γι' αυτόν, με αποτέλεσμα να μεγαλώνει δήθεν η αγαμία και η κοινωνική ανωμαλία. Η πιο διαδομένη σήμερα - αντιδραστική - είναι η λεγόμενη "βιολογική θεωρία" που διατύπωσε ακόμα από το 1843 ο Γάλλος αστός φιλόσοφος και κοινωνιολόγος Ογκιούστ Κοντ - εχθρός της ισοτιμίας της γυναίκας - και που η "θεωρία" του φανερώνει το μίσος που δείχνει η κυρίαρχη τάξη στο γυναικείο δημοκρατικό κίνημα, δείχνει το φόβο της μπρος στον αγώνα της σημερινής γυναίκας, τη συμμετοχή της στο κοινό αγώνα των εργαζομένων για τα δικαιώματά τους.

Μόνο ο μαρξισμός - λενινισμός σαν επιστήμη για τους γενικούς νόμους της ανάπτυξης της φύσης και της κοινωνίας μπόρεσε να δώσει σωστή λύση και σ' αυτό το σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα.

Οι θεμελιωτές του επιστημονικού Κομμουνισμού - Κ. Μαρξ και Φ. Ενγκελς - παίρνοντας υπόψη το ρόλο της γυναίκας στην κοινωνική παραγωγή, στην πρόοδο της κοινωνίας έδωσαν μεγάλη σημασία στο γυναικείο ζήτημα. Στο "Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος" και σε άλλα έργα τους υποδείχνονται οι ρίζες του ζητήματος, οι αιτίες της μειονεκτικής θέσης της γυναίκας στην ταξική κοινωνία, που συνίσταται στην κυριαρχία της ατομικής ιδιοχρησίας στα μέσα παραγωγής και στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και έδειξαν ότι μόνο με την κοινωνική ιδιοκτησία και την εξάλειψη της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, η γυναίκα θα απαλλαγεί από τα δεσμά της και θα γίνει ισότιμο μέλος της κοινωνίας.

Στην πρωτόγονη κοινωνία, η γυναίκα είχε ισότιμη θέση στην οικονομία και την οικογένεια. Στο βαθμό όμως που αναπτύσσονταν οι παραγωγικές δυνάμεις, αναπτυσσόταν και ο ρόλος του άνδρα. Η γυναίκα περιορίστηκε στα καθήκοντα του σπιτιού και της οικογένειας. Περιορισμένη από την κοινωνική παραγωγική δραστηριότητα, έχασε την οικονομική ανεξαρτησία, έγινε δούλα του σπιτιού και του άνδρα. Η θέση της δεν άλλαξε ουσιαστικά και στο δουλοκτητικό και φεουδαρχικό σύστημα.

Το ζήτημα της θέσης και του ρόλου της γυναίκας προβάλλει έντονα στην περίοδο του καπιταλισμού, όταν η γυναίκα τραβιέται μαζικά στην κοινωνική παραγωγή κοινωνικών αγαθών, στις φάμπρικες και στα εργοστάσια. Στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις για ίση δουλιά με τον άνδρα το σύστημα καθόρισε ταπεινωτική για τη γυναίκα αμοιβή: για την ίδια εργασία αμείβεται χαμηλότερα απ' αυτόν. Τη φτηνή γυναικεία (και παιδική) εργασία, η κυρίαρχη τάξη τη χρησιμοποιεί σαν όπλο επίθεσης κατά της εργατικής τάξης, σαν μέσο δυναμώματος της εκμετάλλευσής της. Ετσι, ο καπιταλισμός, τραβώντας τη γυναίκα στην παραγωγή, της επέβαλε δίπλα στο "ζυγό" του άνδρα και ένα δεύτερο ζυγό - εκείνο της κοινωνικής εκμετάλλευσης.

Η ανισότητα των γυναικών στην καπιταλιστική κοινωνία εκφράζεται καθαρά και στο Αστικό Δίκαιο και σε άλλους θεσμούς της αστικής δημοκρατίας.

Στο βιβλίο της "Η εργαζόμενη γυναίκα" η Αμερικανίδα Γκρέις Χάτσινς - επιφανής παράγοντας του Εργατικού Συλλόγου Ερευνας των ΗΠΑ - μας δίνει πειστικά στοιχεία για την ταπείνωση και εξαθλίωση των Αμερικανίδων στις φάμπρικες, στα εργοστάσια, στα ιδρύματα και στις φάρμες. Σε όλες τις περιπτώσεις, τονίζει η Χάτσινς, όπου τη βασική δουλιά στα εργοστάσια την εκπληρώνουν οι γυναίκες, τα κέρδη της εταιρίας ανέρχονται κατά μέσο όρο 70% περισσότερο, από ό,τι εκεί όπου τη βασική δουλιά την κάνουν οι άνδρες. Ετσι βλέπουμε να αυξάνεται η διαφορά στην πληρωμή ανάμεσα στα δυο φύλα, μετατρέπουν την εργασία της γυναίκας στις ΗΠΑ σε πηγή υπερκερδών των μονοπωλίων.

Με το δικαίωμα της γυναίκας στη δουλιά συνδέεται στενά και η μόρφωση, η τεχνική - επαγγελματική της κατάρτιση. Οι περιορισμοί αναφέρονται στις "παραδόσεις". Στον τομέα αυτόν είναι πολύ χειρότερα στις οικονομικά καθυστερημένες και εξαρτημένες χώρες. Σοβαρό ζήτημα, που δείχνει τη δεινή θέση της γυναίκας στο κράτος του κεφαλαίου, είναι η αδιαφορία για την προστασία της μητρότητας και του παιδιού. Με την πάλη του γυναικείου κινήματος πέτυχαν μεταπολεμικά να ψηφιστεί νόμος για την προστασία, ωστόσο πολλές φορές δεν τηρήθηκε. Στις μέρες μας, που οι σκοτεινές δυνάμεις πέτυχαν προσωρινά αλλαγή προς όφελός τους, προσπαθούν να επιβάλλουν νόμους δουλείας, να πάρουν πίσω τις κατακτήσεις των εργαζομένων που κερδήθηκαν με πολύχρονους αγώνες και πολύ αίμα.

Αντανάκλαση και συνέπεια της οικονομικής κρίσης που φέρνει και την ηθική της απάνθρωπης μεταχείρισης της γυναίκας στην περίοδο της "νέας τάξης πραγμάτων" είναι και η ραγδαία στις μέρες μας ανάπτυξη της πορνείας. Βασική αιτία του φαινομένου είναι η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. "Ωσπου υπάρχει μισθωτή εργασία - σημείωνε ο Λένιν - αναπόφευκτα θα υπάρχει και η πορνεία".

Πρέπει να πούμε ότι πριν και μεταπολεμικά, η κυρίαρχη τάξη βρέθηκε στην ανάγκη λόγω του ότι οι γυναίκες αγωνίζονται για τα δικαιώματά τους να δημιουργήσει ένα πλατύ δίχτυ γυναικείων οργανώσεων, που "φροντίζουν" για την "ισοτιμία" των γυναικών, μόνο για ζητήματα θεσμικά και ατομικών δικαιωμάτων. Τέτοιο είναι το φεμινιστικό κίνημα. Στην πραγματικότητα είναι ταξικό - αστικό που ως αποτέλεσμα της δράσης του είναι η απομάκρυνση των γυναικών απ' τον κοινό αγώνα των εκμεταλλευομένων, απ' το επαναστατικό κίνημα.

Ετσι λοιπόν, τα προβλήματα της κοινωνικής απελευθέρωσης της γυναίκας, της ισοτιμίας της με τον άνδρα στην κοινωνικοπολιτική και οικονομική ζωή, της υπεράσπισης της μητρότητας και του παιδιού αποτελούν, παρμένα μαζί, το γυναικείο ζήτημα στη σύγχρονη σημασία του. Οι κομμουνιστές θεωρούν το ζήτημα αυτό κομμάτι του κοινωνικού εργατικού ζητήματος, είναι υπόθεση της λαϊκής επανάστασης και η οριστική λύση του συνδέεται αδιάρρηκτα με την επαναστατική ταξική πάλη των εργαζομένων. Είναι μέρος της δύναμης του επαναστατικού κινήματος για τη νίκη και στερέωση της λαϊκής εξουσίας, για την οικοδόμηση της καινούριας, κομμουνιστικής κοινωνίας.

Την πραγματική και όχι τυπική λευτεριά, η γυναίκα μπορεί να αποχτήσει μόνο στον κομμουνισμό όπου δεν υπάρχει ατομική ιδιοκτησία και εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Ο σοσιαλισμός δημιουργεί όλες τις υλικές προϋποθέσεις και ανοίγει τον δρόμο για την ισοτιμία.

Αυτό επαληθεύτηκε για πρώτη φορά με τη νίκη της Επανάστασης του Οχτώβρη στη Ρωσία και στα 75 χρόνια της σοβιετικής εξουσίας καθώς στο παράδειγμα των άλλων σοσιαλιστικών χωρών.

Η ιστορία του γυναικείου κινήματος της χώρας μας που δένεται με τα προβλήματα και τους αγώνες της εργατικής τάξης, αρχίζει από παλιά, από τις πρώτες σκόρπιες αγωνίστριες στα 1920 - 1922. Δένεται με τις απεργίες των εργατών του Παπαστράτου στο Αγρίνιο το 1926. Προχωρεί με τη συμμετοχή των γυναικών στα γεγονότα του Μάη του 1936 στη Θεσσαλονίκη. Δίπλα στις καπνεργάτριες, ηρωικούς αγώνες έχουν και οι υφαντουργίνες και άλλες εργάτριες της Ελλάδας, καθώς και οι αγρότισσες στα ξεσηκώματα, τα συλλαλητήρια και στις πορείες πείνας της αγροτιάς μας.

Στα χρόνια της φασιστικής δικτατορίας της 4ης Αυγούστου 1936, δεκάδες ήταν οι γυναίκες - αγωνίστριες που φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν για τις προοδευτικές τους ιδέες.

Σταθμός στο ανέβασμα της κοινωνικοπολιτικής συνείδησης των Ελληνίδων και του γυναικείου κινήματος, στάθηκε ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας του λαού, το κίνημα της Εθνικής Αντίστασης. Η γυναίκα της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης με τον αγώνα της ξεπέρασε το αίσθημα της μειονεκτικότητας. Εδειξε με τον αγώνα της ότι είναι εξίσου ικανή με τον άνδρα σε όλους τους τομείς της κοινωνικής δραστηριότητας.

Για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας μας η Λαϊκή Εξουσία που είχε εγκαθιδρυθεί στις ελεύθερες περιοχές, αναγνώρισε τα δικαιώματα και την ισοτιμία της γυναίκας. Με την πάλη τους για πρώτη φορά στην Ελλάδα άνοιξε μια νέα εποχή για την Ελληνίδα γυναίκα, της αναγνωρίστηκε το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις εκλογές που έγιναν στην Ελεύθερη Ελλάδα το 1944 και εκλέχτηκαν τότε 5 γυναίκες "βουλευτίνες". Τα γεγονότα που ακολούθησαν μετά το διώξιμο των χιτλερικών - Δεκέμβρης και εμφύλιος - ανέκοψαν τη δημοκρατική εξέλιξη της χώρας μας. Ωστόσο, οι γυναίκες συνεχίζουν τον αγώνα τους μέσα σε συνθήκες δύσκολες και στα χρόνια της φασιστικής δικτατορίας της αμερικανοστήριχτης χούντας.

Φέτος οι γυναίκες της χώρας μας προϋπάντησαν τη Διεθνή Μέρα της Γυναίκας επίσης σε δύσκολες συνθήκες, γιατί η "σοσιαλιστική" κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στο όνομα, στην πράξη αντιδημοκρατική, οδηγεί τη χώρα μας ολοταχώς στην πτώχευση προς όφελος του ντόπιου και ξένου κεφαλαίου. Μα ο λαός της Ελλάδας, δεν το βάζει κάτω. Πλάι στους άνδρες και στη νεολαία και οι γυναίκες εργαζόμενες είναι αποφασισμένες να παλέψουν, για να μην περάσουν τα αντιλαϊκά μέτρα που υπαγορεύει η Λερναία Υδρα, που φέρνει το όνομα Ευρωπαϊκή Ενωση. Θα παλέψουν για μια δημοκρατική Ελλάδα, απαλλαγμένη από την ιμπεριαλιστική εξάρτηση, για την ειρήνη και την ευτυχία των παιδιών τους.

Μαίρη ΖΙΩΓΑ

Δρ. Ιστορίας

Σήμερα η Γενική Συνέλευση των γυναικών Καισαριανής

Ο Σύλλογος Δημοκρατικών Γυναικών Καισαριανής καλεί τα μέλη του και φίλες σήμερα Τετάρτη 11 Μάρτη στις 6 μ.μ. στην αίθουσα διαλέξεων του Δημαρχείου Καισαριανής (Κλαζομενών) σε Τακτική Γενική Συνέλευση με θέματα:

1. Απολογισμός απερχομένου Διοικητικού Συμβουλίου.

2. Εκθεση Εξελεγκτικής Επιτροπής.

3. Εκλογή Εφορευτικής Επιτροπής για τη διεξαγωγή εκλογών για την ανάδειξη νέου Διοικητικού Συμβουλίου.

4. Εκλογή αντιπροσώπων για το 7ο Συνέδριο της ΟΓΕ.

Σε περίπτωση μη απαρτίας, η συνέλευση θα επαναληφθεί την επόμενη εβδομάδα την ίδια μέρα και ώρα.

Ν. Φιλαδέλφεια - Χαλκηδόνα

Η Διοικούσα Επιτροπή της Ομάδας ΓυναικώνΝ. ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ - Ν. ΧΑΛΚΗΔΟΝΑΣ της ΟΓΕ,καλεί τις φίλες και τα μέλη της σήμερα Τετάρτη στις 6 μμ,για εκλογή αντιπροσώπων και ενημέρωση γύρω από τις προετοιμασίες του 7ου Συνεδρίου, που θα πραγματοποιηθεί από τις 26 έως 29-3-98 στον Πειραιά.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ