Ο,τι και να λένε οι ταινίες της πρόσφατης παραγωγής που βγαίνουν σήμερα στις αίθουσες, το κινηματογραφικό γεγονός της βδομάδας προέρχεται από μια ταινία, η οποία μετρά ήδη 34 χρόνια ζωής, μια ταινία που είχε αποκτήσει έτσι κι αλλιώς τις διαστάσεις ενός θρύλου. Πρόκειται βέβαια για το φιλμ τουΜιχάλη Κακογιάννη,που γυρίστηκε το 1964 και αρχίζει ξανά έναν κύκλο ζωής στη μεγάλη οθόνη σε μια επανέκδοση με καινούριες κόπιες. Θρύλος ο "Αλέξης Ζορμπάς", σαν αληθινό πρόσωπο όπως αναπνέει μέσα στις σελίδες του Νίκου Καζαντζάκη.Θρύλος η ταινία για τα "Οσκαρ" που κέρδισε στην εποχή της. Θρύλος για το νησί που έγινε το ζωντανό σκηνικό αυτού του δράματος, την Κρήτη, τους ανθρώπους της, τις ακρότητες του πάθους τους, που ταυτίστηκε από τότε με τον "βίο και την πολιτεία" του Ζορμπά. Θρύλος και η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη για την ταινία του Κακογιάννη, που ακολούθησε τη δική της ξεχωριστή διαδρομή κι έμελλε να γίνει σε όλο τον κόσμο το "σήμα κατατεθέν", το ηχητικό έμβλημα ενός μύθου: του μύθου για την ψυχή μιας χώρας, που αν προσπαθήσει να την ανακαλύψει κανείς στο τοπίο των ανθρώπων που την κατοικούν, θα παιδευτεί, θα απογοητευτεί, θα αποτύχει. Γιατί ο "Zorba the Greek" δεν είναι ο Ελληνας που έχουμε συνηθίσει, δεν είμαστε εμείς όσο κι αν αυτό θα μας κολακεύει. Είναι μια ενσάρκωση του ανθρώπου πέρα από σύνορα. Του ανθρώπου που έχει δραπετεύσει από τις παραμορφώσεις και τα όρια που θέτουν στην πραγματικότητα τα σχήματα των ιδεών και του νου. Κι αν υπάρχει ένας σοβαρός λόγος, που αυτή η επανέκδοση άξιζε τον κόπο να γίνει, είναι για να σώσει όλον αυτό το θρύλο από ένα κόστος, που σωρεύτηκε πάνω του στο πέρασμα τριών δεκαετιών. Να γλιτώσει τον Ζορμπά, το βιβλίο, την ταινία, τη μουσική από συνειρμούς που αυτόματα μπλέκονταν με διακοπές στην Ελλάδα, ορδές τουριστών, ξενοδοχειακά συγκροτήματα, musaka, tzatziki, suvlaki. Και να αφήσει το δράμα καθαρό από όλα αυτά, τα πρόσωπα και τους χαρακτήρες να γεμίσουν ξανά το πανί με τη δική τους ολοκληρωτική παρουσία: Τον Αντονι Κουίν σαν τον άξεστο αριστοκράτη Ζορμπά, alter ego του Αλαν Μπέιτς σαν ενσάρκωση του συγγραφέα, την εσωτερικά φλεγόμενη Ειρήνη Παπά να πληρώνει τραγικά το τίμημα για τη γυναικεία ελευθερία της, τη Λίλα Κέντροβα να στοιχειώνει μέσα της περασμένα μεγαλεία, τον Γιώργο Φούντα,τον Σωτήρη Μουστάκα,τον Τάκη Εμμανουήλ.Και τους ανθρώπους του νησιού, τις μαυροφορεμένες γριές που φέρνουν στο φιλμ ένα άγριο μυστήριο, "απάνθρωπο" και σκληρό, τραχύ όσο κι ο μεσημεριάτικος ήλιος το καλοκαίρι.

(ΔΑΝΑΟΣ, ΑΡΤ ΣΤΟΥΝΤΙΟ)

Οι χαμηλοί τόνοι, μια συγκρατημένη κριτική ματιά, ένα τρυφερό συναίσθημα κυριαρχούν στη γαλλική ταινία του Βέλγου σκηνοθέτη Αλέν Μπερλινέρ.Στο φόντο μιας γειτονιάς "μέσων Γάλλων", μια οικογένεια θα βρεθεί στο επίκεντρο του κοινωνικού κουτσομπολιού και θα τραβήξει πάνω της την εχθρότητα των περιοίκων. Αφορμή θα σταθεί η διαφορετικότητα του μικρού αγοριού της οικογένειας, που θα φέρει αμηχανία, ταραχή και αναστάτωση στο εσωτερικό της. Ο 7χρονος Λουντοβίκ θέλει να φορά κοριτσίστικα ρούχα και να εμφανίζεται με αυτά μπροστά στους έκπληκτους γονείς και στον υπόλοιπο κόσμο σε γιορτές και άλλες εκδηλώσεις. Κι όσο κι αν οι άλλοι θέλουν να θεωρούν το γεγονός αυτό σαν απλή εκδήλωση χιουμοριστικού πνεύματος, ο Λουντοβίκ θα επιμείνει στη συμπεριφορά του και θα το δηλώσει καθαρά: είναι ένα αγόρι που όταν μεγαλώσει θέλει να γίνει κορίτσι. Αυτό είναι το όνειρό του κι αυτό το όνειρο είναι που τον κάνει να ντύνεται έτσι. Να προτιμά στα παιχνίδια του τις κούκλες, αντί για τα αυτοκινητάκια και να διαλέγει για φίλο του στο σχολείο ένα αγόρι, το αγόρι που κάποτε θα παντρευτεί... Οσο περνά ο καιρός, η "τοπική κοινωνία" ξεχνά προσωπικές σχέσεις και φιλίες, και η οικογένεια του Λουντοβίκ θα βρεθεί ξαφνικά στο περιθώριο. Οικονομικά και επαγγελματικά προβλήματα πλέκονται με την προκατάληψη και την άγνοια και το μικρό αγόρι, όσο κι αν προσπαθεί να μοιάσει με τους άλλους, να γίνει όπως θα το ήθελε ο κόσμος, θα εισπράττει ένα όλο και μεγαλύτερο μερίδιο στην αποξένωση και στην ενοχή για την άδολη συμπεριφορά του. Συζητήσεις, νεύρα, πειθώ, ψυχολογική"θεραπεία" επιστρατεύονται για να βοηθήσουν τον Λουντοβίκ να αλλάξει, να απαρνηθεί τη διαφορετικότητά του, να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις κάποιων κυρίαρχων κοινωνικών ηθών. Μήπως, όμως, μια τέτοια αλλαγή δεν είναι ένα είδος ψυχικού βιασμού; Και είναι τελικά ο Λουντοβίκ αυτός που οφείλει να αλλάξει, για να επανέλθει η ισορροπία στο οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον; Με μια απλότητα που ξέρει να τιθασεύει και να προσγειώνει τις όποιες ιδεολογικές ή θεωρητικές προεκτάσεις του θέματος, το φιλμ ακολουθεί το δικό του ρεαλιστικό δρόμο στην αφήγηση, που καταφέρνει να ανακαλύψει τις δραματικές λύσεις μέσα από μικρά, ανοιχτά παράθυρα ποιητικής "διαφυγής".

(ΑΣΤΥ, ΦΙΛΙΠ)

Ξανά γύρω από το αγαπημένο του θέμα, τους ανθρώπους και τις σχέσεις μέσα στον κόσμο της αμερικάνικης μαφίας (ό,τι είναι τέλος πάντων αυτό που μπορεί να ονομαστεί μαφία), περιστρέφεται ο Κουέντιν Ταραντίνο και σε αυτή τη νέα του ταινία. Αν, όμως, στο "Reservoir dogs" επιχειρούσε μια κατάδυση στο ηθικό σύστημα ενός κόσμου που λειτουργεί με τους δικούς του κανόνες, αν το "Pulp fiction" παρουσίαζε την τοιχογραφία μιας κατηγορίας ανθρώπων που ζουν στο έγκλημα και την παρανομία - ανθρώπων καθημερινών, "μεροκαματιάρηδων", χωρίς την εξουσία που περιβάλλονται οι ήρωες π.χ. της σειράς του "Νονού", των ταινιών του Κόπολα -, οι δύο αυτές ταινίες είχαν για αυτούς και για άλλους λόγους την ικανότητα να αποκτούν ένα παραπάνω ενδιαφέρον, πέρα από το πρώτο επίπεδο του μύθου και της αφήγησης. Εδώ, στο "Τζάκι Μπράουν", είναι μάλλον δύσκολο για τον θεατή να ανακαλύψει σκαλοπάτια, που θα τον οδηγήσουν σε κρίσεις και αναγωγές, να απομακρυνθεί νοερά από τη δράση που ορίζει το στόρι του φιλμ. Το "Τζάκι Μπράουν" (ο τίτλος αναφέρεται στο όνομα της ηρωίδας του έργου) είναι μια ιστορία πολύ συγκεκριμένη στα γεγονότα που τη δομούν και με πολύ συγκεκριμένο στόχο, που κατευθύνει τις πράξεις των ηρώων της: Πρόκειται για 500.000 δολάρια που ζητούν ιδιοκτήτη μέσα από μια αλυσίδα ίντριγκας, συμμαχιών, σχέσεων εμπιστοσύνης και προδοσίας ανάμεσα σε άτομα μοναχικά, που κάθε τους πράξη, κάθε τους λόγος είναι ένα ρίσκο, που μπορεί να οδηγεί είτε στην επιτυχία είτε στο θάνατο. Κι ανάμεσα στην επιτυχία και το θάνατο ένας καθημερινός κόσμος, καθημερινές στιγμές χωρίς οποιαδήποτε μυθοπλαστική δραματοποίηση, με το καλό και το κακό, το δίκαιο και το άδικο, να αναρωτιούνται για τη χρησιμότητα και τη θέση τους σε έναν κόσμο δοσμένο από τα πριν... Θα μπορούσε να είναι ένα φιλμ νουάρ, αν στην πραγματικότητα δεν ήταν όλα τόσο ξεκάθαρα, αν η όποια ασάφεια δεν αποτελούσε στοιχείο οργανικό στην ανάπτυξη της αφήγησης και όχι κεντρική δραματική αξία της ταινίας. Κατά τα άλλα μπορεί κανείς να αναγνωρίσει το γνώριμο πια ύφος του Ταραντίνο, ακόμη κι αν κάποια σεναριακά ευρήματα τείνουν (τόσο γρήγορα) να τυποποιηθούν στο επίπεδο ενός απλού παιχνιδιού. Και να διασκεδάσει με τους μοναδικούς πάντα, και πάντα αποκλίνοντες, χαρακτήρες, που υποδύονται ηθοποιοί σαν τουςΡόμπερτ Ντε Νίρο, Σάμιουελ Τζάκσον, Μπρίτζετ Φόντα ή να γοητευτεί από την ήρεμη αύρα της κεντρικής ηρωίδας (Παμ Γκρίερ)

(ΙΝΤΕΑΛ)

Από τον Αλαν Ρούντολφ, η ταινία αυτή αφηγείται με αρκετά στιλιζαρισμένο ύφος την ιστορία δυο συζυγικών ζευγαριών, που μέσα από διάφορες συμπτώσεις πλέκουν τις σχέσεις τους σε ένα σχήμα ερωτικής απιστίας, που μέλλει να τους οδηγήσει σε κάποιο είδος ψυχικής λύτρωσης. Με τους Νικ Νόλτε, Τζούλι Κρίστι, Λάρα Φλυν Μπόυλ, Τζόνι Λη Μύλερ.

(ΕΛΛΗ, ΤΡΙΑΝΟΝ, ΓΑΛΑΞΙΑΣ, ΚΗΦΙΣΙΑ, ΑΝΝΑ ΝΤΟΡ)

Πρόκειται για μια ακόμη περιπετειώδη ταινία της σειράς επιστημονικής φαντασίας των Αλιεν με τα τεχνικά εφέ να πρωταγωνιστούν πλάι στη Σιγκούρνι Γουίβερ,τη Γουινόνα Ράιντερ και άλλους ηθοποιούς.

(ΣΙΝΕΠΟΛΙΣ, ΑΒΑΝΑ, ΑΣΤΕΡΙΑ, ΑΤΤΙΚΑ 1, ΟΠΕΡΑ 1, ΣΙΝΕΡΑΜΑ, ΒΙΛΑΤΖ, ΚΑΛΥΨΩ, ΜΕΤΡΟΠΟΛΙΤΑΝ, ΒΥΖΑΝΤΙΟ 2, ΠΑΛΛΑΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑ, ΧΑΪ ΛΑΪΦ)

Αγης ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ