Ενα ντοκιμαντέρ στις κινηματογραφικές αίθουσες είναι γεγονός τουλάχιστον ασυνήθιστο, όμως η ταινία της Μυρτώς Παράσχη "Η επανάσταση της σιωπής" είναι ντοκιμαντέρ. Ενα ντοκιμαντέρ που κατάφερε να ολοκληρώσει τον προορισμό του σαν κινηματογραφική ταινία, δηλαδή τη συνάντησή του με το κοινό μέσα σε κάποιο σινεμά, αποφεύγοντας τη συνήθη μοίρα του είδους που, στην καλύτερη περίπτωση δεν ανταμείβει τη δουλειά και την προσπάθεια των δημιουργών παρά με κάποια τηλεοπτική προβολή. Θέμα της ταινίας είναι οι πρώτοι Χριστιανοί αναχωρητές, οι μοναχοί και οι ασκητές της ερήμου στους πρώτους αιώνες εδραίωσης του Χριστιανισμού. Ενα κινηματογραφικό οδοιπορικό στην Αίγυπτο, στην Παλαιστίνη, στην Τουρκία και αλλού, καταγράφει και αποκαλύπτει στον θεατή τα μνημεία αυτής της κατοίκησης της ερήμου από τους ανθρώπους εκείνους, που στον 3ο και τον 4ο αιώνα επέλεξαν να εγκατασταθούν εκεί εγκαταλείποντας τον υλικό κόσμο, θέλοντας να ολοκληρώσουν την ψυχή και το πνεύμα τους μέσα από τη μοναξιά, τη στέρηση, την προσευχή. Τα μνημεία και το τοπίο της ερήμου, στιγμιότυπα από την καθημερινή ζωή στις περιοχές αυτές, συνθέτουν ένα πλούσιο οπτικό υλικό, που καταφέρνει να κάνει τον θεατή συμμέτοχο στον κόσμο που του παρουσιάζει, προσεγγίζοντας ταυτόχρονα μια υποβλητική ατμόσφαιρα, χωρίς να απομακρύνεται από τα γήινα μέτρα, τα οποία ορίζουν το ταξίδι των ανθρώπινων ψυχών στους ουράνιους κόσμους. Παράλληλα η αφήγηση προσφέρει έναν πλούτο ιστορικών πληροφοριών ή θρύλων για τους ασκητές και τον ασκητισμό, το μοναχισμό και την εξέλιξή του, την εμφάνιση και την καθιέρωσή του σε ένα συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο. Το ντοκιμαντέρ αναζητά τα αίτια που καθιστούσαν ανεπαρκείς στη δεδομένη στιγμή τις προγενέστερες θρησκείες, τα κενά και τα νέα πνευματικά ερωτήματα που ήρθε να καλύψει ο Χριστιανισμός. Ταυτόχρονα, εντοπίζονται επιρροές και αλληλεπιδράσεις, οι μεταλλάξεις της αρχαίας λατρείας και η προσαρμογή της στις απαιτήσεις της νέας θρησκείας. Και εμβόλιμα, μέσα σε αυτό το κυρίαρχο ιστορικό μέρος του φιλμ, αναδύεται ένας προσωπικός προβληματισμός, διατυπώνονται ερωτήματα που συνενώνουν μια αναζήτηση θρησκευτική, πνευματική, υπαρξιακή. Πώς μπορεί ο σύγχρονος άνθρωπος να προσεγγίσει έστω και νοερά τα βήματα αυτών των αναχωρητών της χριστιανικής αρχαιότητας, τον δρόμο τους προς το θείο. Και πόσο μεγάλη είναι η απόσταση που τον χωρίζει από έναν ανάλογο δρόμο;

(Εναλλάξ στους κινηματογράφους ΑΠΟΛΛΩΝ και ΑΤΤΙΚΟΝ στην πρώτη απογευματινή προβολή)

Το ότι ο ελληνικός κινηματογράφος έχει από καιρό αποκτήσει ένα επίπεδο τεχνικής ποιότητας, είναι γεγονός που πια δεν αμφισβητείται, γεγονός που πολλές φορές τείνει να υπογραμμιστεί τόσο, που αναρωτιέται κανείς αν χρειάζεται μια τέτοια υπενθύμιση ή μήπως αυτή η επισήμανση γίνεται περισσότερο παράγοντας σύγχυσης. Και φυσικά, αφού αυτό το επίπεδο της τεχνικής συγκαταλέγεται πλέον στα "κεκτημένα", για το λόγο αυτό δε θα μπορούσε και να αποτελεί από μόνο του και μέτρο αισθητικής κρίσης. Γιατί, όσο καλοί κι αν είναι για παράδειγμα οι φωτισμοί, όση συνέπεια κι αν επιδεικνύει η φωτογραφία μιας ταινίας, άλλο τόσο αυτό που αναδεικνύει μια ατμόσφαιρα στημένη με τόση προσοχή, είναι το θέμα, το αντικείμενο που στέκεται μπροστά στο φακό, η δράση και το δράμα, κι αυτό μπορεί να αξιολογηθεί είτε με την πλήρωση των αισθήσεων και της νόησης, είτε με το τίποτα του κενού. Κι όσο κι έμπειροι και δοκιμασμένοι κι αν είναι οι ηθοποιοί που γίνονται φορείς ενός μύθου, άλλο τόσο χρειάζεται για να λειτουργήσουν να έχουν στη διάθεσή τους μια ιστορία που θα τους βοηθά να ανακαλύψουν μέσα τους κάτι παραπάνω για δείξουν προς τα έξω, εκτός από το να δανείζουν στο φιλμ το άγονο ναρκισσιστικό μέρος της παρουσίας τους. Κι όσο κι αν ένας σκηνοθέτης γνωρίζει να χρησιμοποιεί έναν κώδικα αφήγησης, να στήνει τα πλάνα του και να τα βάζει στη σειρά για να προκύψει μια ιστορία με αρχή, μέση και τέλος, άλλο τόσο χρειάζεται ο ίδιος να αναζητήσει κάποιο αίτιο για την καλλιτεχνική πράξη του, για να της δώσει μια υπόσταση, που θα απαλλάσσει τον θεατή από το στήσιμο ενός κώδικα δοτού, μιας προκατασκευασμένης ατμόσφαιρας, που μπορεί να περιγραφεί λιτά με τη λέξη "δήθεν". Και, αν δεν αποτελεί αποτέλεσμα προσωπικής δυστροπίας ή προκατάληψης, η εντύπωση που προκαλεί η ταινία του Δημήτρη Παναγιωτάτου,καθορίζεται από την ψεύτικη, ετοιματζίδικη εικόνα ενός "ερωτισμού", σε μια ιστορία αρχετυπική για ένα ερωτικό δράμα, με μια γυναίκα που όταν ανακαλύπτει την απιστία του άντρα της, οδηγείται σε μια προσωπική κρίση και τα βήματά της την οδηγούν τις νύχτες σε κάποιο μπαρ, όπου εκτελεί ένα αισθησιακό χορευτικό νούμερο. Κι εκεί ο άντρας της θα την ανακαλύψει και θα την ποθήσει ξανά. Ισως μπορεί κανείς να περάσει δύο ανώδυνες έως ανούσιες ώρες στο σινεμά παρακολουθώντας αυτή την ταινία, όμως τι καλό που θα ήταν αν έλειπε από το φιλμ κάθε άλλοθι "στοχασμού" πάνω στις προσωπικές σχέσεις, κάθε απόπειρα χρήσης "ποιητικών" κλισέ, ώστε πρόθεση και αποτέλεσμα να ισορροπούσαν στη ζυγαριά μακριά από ό,τι θα μπορούσε να χαρακτηριστεί φτωχό ή πομπώδες...

(ΕΛΛΗ, ΕΤΟΥΑΛ, ΑΡΤ ΣΤΟΥΝΤΙΟ)

Από τα στούντιο της "Ντίσνεϊ", σε σκηνοθεσία Λες Μέιφιλντ η κωμωδία αυτή, η οποία απευθύνεται σε παιδικό κυρίως κοινό, δεν απομακρύνεται από τη μονότονη βιομηχανική συνταγή, που στερεί το κινηματογραφικό θέαμα από κάθε ξάφνιασμα ή έκπληξη, όσο κι αν κάθε φορά διάφορες παραλλαγές, ευρήματα ή εφέ έρχονται για να επενδύσουν την αισθητική ρουτίνα με κάποιο επίχρισμα ποικιλίας. Εδώ ο Ρόμπιν Γουίλιαμς πρωταγωνιστεί στο ρόλο ενός ιδιοφυούς επιστήμονα, όμως υπερβολικά αφηρημένου, τόσο αφηρημένου που τρεις φορές ξεχνά να παραστεί στο γάμο του με την εκλεκτή της καρδιάς του. Ευκαιρία λοιπόν για τους ανταγωνιστές του να εκμεταλλευτούν την αδυναμία του, για να του κλέψουν την αγαπημένη του, αλλά και το προϊόν της επιστημονικής εργασίας του, που δεν είναι άλλο από το "φλάμπερ", ένα πράσινο παρασκεύασμα σαν ελαστικό ζελέ με απεριόριστες εφαρμογές, που μπορούν να κάνουν ένα αυτοκίνητο να πετάει ή να χαρίσουν τη νίκη στο αουτσάιντερ ενός κρίσιμου αγώνα μπάσκετ. Μια οργάνωση κακοποιών θα εκβιάσει τον επιστήμονα και θα ιδιοποιηθεί την εφεύρεσή του για τους δικούς της σκοπούς. Κι έτσι ο αφηρημένος καθηγητής πρέπει τώρα να κερδίσει ξανά την εμπιστοσύνη μιας γυναίκας και να πάρει πίσω το "φλάμπερ" του από τα χέρια των κακών. Το ερώτημα είναι αν θα τα καταφέρει, αλλά ακόμη και γι' αυτό δε χρειάζεται να στοιχηματίσει κανείς ήδη από τα πρώτα λεπτά της ταινίας...

(ΑΘΗΝΑ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ, ΑΝΝΑ ΝΤΟΡ, ΒΙΛΑΤΖ, ΓΑΛΑΞΙΑΣ, ΔΙΑΝΑ, ΙΝΤΕΑΛ, ΚΗΦΙΣΙΑ, ΜΕΤΡΟΠΟΛΙΤΑΝ, ΟΣΚΑΡ, ΠΤΙ ΠΑΛΑΙ, ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ, ΑΤΤΙΚΟΝ ΠΕΙΡ.)

Σκηνοθετημένο από τους Αμερικανούς Ντον Μπλατς και Γκάρι Γκόλντμαν αυτό το παραμύθι κινουμένων σχεδίων, περιγράφει με τη μορφή ενός μιούζικαλ την περιπέτεια της Αναστασίας, κόρης του τελευταίου Ρώσου τσάρου, που μέσα σε μια νύχτα χάνει την παραδεισένια ζωή της, όταν ξεσπά η επανάσταση ως αποτέλεσμα της κατάρας του διαβολικού καλόγερου Ρασπούτιν... Το 8χρονο κορίτσι θα μεγαλώσει στην ανωνυμία και θα καταφέρει να φτάσει κάποτε στο Παρίσι, για να συναντήσει τη γιαγιά της, με τη βοήθεια ενός νεαρού, που κάποτε ήταν υπηρέτης στο παλάτι, ο οποίος στην αρχή θέλει να εισπράξει τη σχετική αμοιβή, χωρίς να ξέρει ότι το κορίτσι που συνοδεύει είναι πραγματικά η έκπτωτη πριγκίπισσα. Υστερα, όμως, επέρχεται ο έρωτας για να οδηγήσει το παραμύθι στην ευτυχή λύση, ύστερα βέβαια από μερικές παρεξηγήσεις που ξεπερνιούνται και αφού νικηθούν τα μάγια κι οι κατάρες του Ρασπούτιν.

(ΑΣΤΕΡΙΑ, ΑΤΤΙΚΑ 1, ΤΡΟΠΙΚΑΛ, ΣΙΝΕΡΑΜΑ, ΒΙΛΑΤΖ, ΚΟΡΟΝΕΤ, ΦΟΙΒΟΣ, ΒΥΖΑΝΤΙΟ 2, ΠΑΛΛΑΣ ΕΛΕΥΣ., ΧΑΪ ΛΑΪΦ)

Αγης ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ

"Η επανάσταση της σιωπής", ντοκιμαντέρ, μία ταινία της Μυρτώς Παράσχη

"Μοναξιά μου όλα" του Δημήτρη Παναγιωτάτου

Ο Ρόμπιν Γουίλιαμς στο "Φλάμπερ", σε σκηνοθεσία Λες Μέιφιλντ