Μας δόθηκε πρόσφατα η ευκαιρία να έχουμε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον Πρόεδρο του Ενιαίου Κομμουνιστικού Κόμματος Γεωργίας Παντελέιμον Γκεοργκάτζε για την κατάσταση στη Γεωργία, τη δράση του ΕΚΚ Γεωργίας, των κομμουνιστών και αριστερών στις σημερινές συνθήκες της Γεωργίας.

- Ποια η κοινωνικοοικονομική και πολιτική κατάσταση στη Γεωργία σήμερα;

- Οφείλω να πω ότι η κατάσταση στη Γεωργία είναι πολύ δύσκολη σε όλους τους τομείς. Η βιομηχανία σχεδόν δε λειτουργεί. Η αγροτική οικονομία έχει οριστικά καταστραφεί. Η αγροτική οικονομία της χώρας με παραδοσιακή παραγωγή, έχει αφεθεί στο έλεος της τύχης, τα τεχνικά - μηχανικά μέσα δεν υπάρχουν πλέον, χρησιμοποιούνται πάλι τα βόδια, τα άλογα, τα αλέτρια. Οι παραδοσιακές γεωργικές καλλιέργειες, όπως η αμπελουργία, καταστρέφεται, οι καλλιέργειες τσαγιού είναι εντελώς εγκατελειμμένες, οι καλλιέργειες εσπεριδοειδών καταστρέφονται, οι μεγάλες αγροτικές ενώσεις, τα συλλογικά νοικοκυριά έχουν διαλυθεί. Ολα τα τεχνικά - μηχανικά μέσα έχουν καταληστευτεί. Στη μικρή Γεωργία μόνο στην αγροτική οικονομία υπήρχαν 42.000 διαφόρων μηχανημάτων, στα κολχόζ, στα σοβχόζ. Ούτε μια μηχανή δεν υπάρχει τώρα. Με δυο λόγια, στη Γεωργία η οικονομική κατάσταση είναι πάρα πολύ δύσκολη. Η χώρα ζει σήμερα με το 70% εισαγόμενων προϊόντων, βασικά η Γεωργία έχει μετατραπεί σε αγορά για τα τουρκικά γεωργικά προϊόντα και μάλιστα, κακής ποιότητας. Ακόμα και πατάτες φέρνουν από την Τουρκία. Η Τουρκία είναι ο κοντινότερος γείτονας της Γεωργίας και διακινούνται τα προϊόντα της χώρας αυτής. Τη Γεωργία έχουν εγκαταλείψει σχεδόν όλες οι εθνότητες. Εχουν φύγει οι περισσότεροι Ρώσοι, οι Ουκρανοί, οι Λευκορώσοι, πολλοί Αρμένιοι, Αζέροι. Είναι γνωστό ότι στη Γεωργία ζούσαν περίπου 100.000 Ελληνες. Απ' αυτούς οι μισοί και πλέον έχουν εγκαταλείψει τη Γεωργία και εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα. Δε μετανάστευσαν από τη Γεωργία μόνο οι Ελληνες, αλλά και Γεωργιανοί. Εδώ συναντήθηκα και κουβέντιασα με Ελληνες συντρόφους που μου είπαν, με πόνο στην καρδιά ότι κι εδώ δεν έχουν τακτοποιηθεί. Τη Γεωργία έχουν εγκαταλείψει σήμερα 1.100.000 Γεωργιανοί. Γεωργιανοί που στη ζωή τους στη διάρκεια της ιστορικής πορείας σπάνια εγκατέλειπαν την πατρίδα τους. Οι περισσότεροι απ' αυτούς βρήκαν πάλι καταφύγιο κι ένα μεροκάματο για ένα κομμάτι ψωμί στις πρώην σοβιετικές Δημοκρατίες, οι περισσότεροι στη Ρωσία. Στη Γεωργία έχει καταστραφεί το σύστημα παιδείας, όλη η εκπαίδευση είναι επί πληρωμή. Ο λαός, όμως, δεν έχει χρήματα, δουλιές δεν υπάρχουν. Πώς να πληρώσουν; Τα παιδιά δεν μπορούν πλέον να πάνε σχολείο. Οπως φαίνεται, τα περισσότερα παιδιά των εργαζομένων σύντομα θα μείνουν αναλφάβητα. Στη Γεωργία έχει καταστραφεί το σύστημα δημόσιας υγείας. Δεν υπάρχει πλέον η δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, μόνο με πληρωμή. Η πιο φτηνή ιατρική βοήθεια είναι να έρθουν οι πρώτες βοήθειες, αλλά προηγουμένως ρωτούν τον ασθενή, αν έχει το τάδε ποσό χρημάτων για να πληρώσει. Επομένως, στη Γεωργία, οι άνθρωποι είναι αγανακτισμένοι, βλαστημούν το σημερινό καθεστώς και τον ίδιο τον Πρόεδρο Εντουαρντ Σεβαρντνάτζε. Από την άλλη μεριά, στη χώρα συντελείται η αριστεροποίηση των μαζών και, προφανώς, αν οι κομμουνιστές, οι πατριώτες ανταποκριθούν, σύντομα αυτές οι διαμαρτυρίες και τα κινήματα θα προσλάβουν άκρως οξυμένο χαρακτήρα και δεν αποκλείεται μια κοινωνική έκρηξη. Σ' αυτή την κατάσταση ζούμε εμείς.

- Ποια η επιρροή του ΕΚΚΓ μέσα στις μάζες; Πώς εκδηλώνεται η οργανωμένη αντίθεση στο καθεστώς Σεβαρντνάτζε;

- Προσπαθούμε να τεθούμε επικεφαλής του κινήματος διαμαρτυρίας. Συχνά στις πόλεις, στις επαρχίες διοργανώνονται διαδηλώσεις, συγκεντρώσεις, πορείες, πικετοφορίες. Οι κομμουνιστές βοηθούν στην οργάνωσή τους, στη διατύπωση των συνθημάτων και των αιτημάτων τους. Στα παραδοσιακά εργατικά κέντρα, οι εργάτες, οι ανθρακωρύχοι, οι μεταλλουργοί είναι καλύτερα οργανωμένοι και οι κομμουνιστές ηγούνται αυτού του κινήματος. Να καυχηθούν, όμως, για τη δράση τους οι κομμουνιστές της Γεωργίας δεν μπορούν ακόμα. Είναι μόνο η αρχή. Η εξουσία βλέπει την επιρροή των κομμουνιστών και καταδιώκει το ΕΚΚΓ σε κάθε βήμα. Το αποκαλεί "πέμπτη φάλαγγα", ο Σεβαρντνάτζε δήλωσε πρόσφατα ότι ο μπολσεβικισμός και το κομμουνιστικό κίνημα είναι "πανούκλα του 20ού αιώνα" και όποιος προσπαθήσει να αναβιώσει στη Γεωργία το σοσιαλισμό, τον κομμουνισμό που υπήρχε επί σοβιετικής εξουσίας είναι εχθρός του γεωργιανού λαού και πρέπει να φυλακιστεί. Και το Κοινοβούλιο αποφάσισε να απαγορεύσει το κόμμα μας, άρχισαν να συγκεντρώνουν υπογραφές, χωρίς επιτυχία, όμως. Προφανώς, και στον ίδιο τον Πρόεδρο επικράτησε η λογική και για την ώρα εγκατέλειψε αυτή την ιδέα, αν και πριν από το ταξίδι μου στην Ελλάδα δήλωσε πάλι ότι πρέπει να ξεκαθαρίσει με το κόμμα αυτό η εισαγγελία και το υπουργείο Εσωτερικών, παρότι έχουμε περάσει την ανακαταγραφή, σύμφωνα με όλους τους νόμους για τις γεωργιανές πολιτικές ενώσεις. Είμαστε νόμιμο κόμμα, αλλά ασκούνται συνεχώς πιέσεις εναντίον μας. Φυσικά, αυτό εμποδίζει, προκαλεί φόβο, αλλά το κόμμα μας έχει 82.000 μέλη και τάσσεται αποφασιστικά κατά του σημερινού καθεστώτος.

- Οπως είπατε, πολλοί Γεωργιανοί έχουν μεταναστεύσει στη Ρωσία. Πώς εξηγείται αυτό το γεγονός και ποιες οι σχέσεις της Γεωργίας με τη Ρωσία; Υπάρχει και το πρόβλημα της Αμπχαζίας...

- Της Οσετίας, της Ατζαρίας. Η Γεωργία πατροπαράδοτα τρέφει μεγάλο σεβασμό για το ρωσικό λαό, προς τη Ρωσική Ομοσπονδία. Αυτό συνέβη πριν από μερικούς αιώνες και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Η Ρωσία έσωσε τη Γεωργία. Στην εποχή της, ακόμα η τσαρική Ρωσία...******

- Ως γνωστό, στις αρχές του 19ου αιώνα, η Γεωργία προσχώρησε εθελοντικά στη Ρωσία για να γλιτώσει από τη συνεχιζόμενη απειλή της Τουρκίας...

- ... Πολύ σωστά. Παρ' όλα αυτά το καθεστώς Σεβαρντνάτζε υποθάλπει σήμερα τη ρωσοφοβία και τις αντιρωσικές διαθέσεις. Απλώς θα απορήσετε ότι υπάρχουν άνθρωποι, και πολιτικοί, και συγγραφείς μάλιστα, και δημοσιογράφοι, οι οποίοι γράφουν προσβλητικά για το ρωσικό λαό, το ρωσικό έθνος, για το παρελθόν των ρωσογεωργιανών σχέσεων και κυρίως για τη σοβιετική περίοδο. Παρ' όλα αυτά είναι δύσκολο να στρέψει κανείς το γεωργιανό λαό ενάντια στη Ρωσία. Η επίσημη εξουσία απλώς υποθάλπει την εθνική έχθρα ανάμεσα στο ρωσικό και γεωργιανό λαό. Το γεγονός ότι ο Σεβαρντνάτζε τάσσεται τώρα κατά των ειρηνευτικών δυνάμεων της Ρωσίας που βρίσκονταιστη Νότια Οσετία και την Αμπχαζία, είναι γνωστό σε όλο τον κόσμο. Ο Σεβαρντνάτζε πέρασε σήμερα οριστικά στο δυτικό προσανατολισμό. Ο γεωργιανός λαός θεωρεί όμως ότι η Γεωργία έχει κερματιστεί, διαμελιστεί σήμερα και δε θα ενωθεί επί καθεστώτος Σεβαρντνάτζε, ο οποίος απέδειξε την ανικανότητά του να συνενώσει τη Γεωργία, εξάντλησε τις δυνατότητές του ως πολιτικού παράγοντα. Προοπτικά το μόνο συνετό βήμα που περιμένουμε από τον Σεβαρντνάτζε είναι να εγκαταλείψει οικειοθελώς το προεδρικό αξίωμα.

- Ως γνωστό έχουν γίνει απόπειρες δολοφονίας κατά του Σεβαρντνάτζε. Η τελευταία χρησιμοποιήθηκε κυρίως για μια νέα αντικομμουνιστική υστερία και την υπόθαλψη των αντιρωσικών διαθέσεων. Ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου ζήτησε να ψηφιστεί δήλωση κατά της Ρωσίας, ότι πρόκειται για έργο της Ρωσίας. Εχουν μπλέξει και το όνομα του γιου σας, και το δικό σας.

- Πολύ σωστά, και το ΕΚΚ Γεωργίας, και μένα, και το γιο μου. Αρχισαν να συγκεντρώνουν και υπογραφές στο Κοινοβούλιο, ο ίδιος ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου έκανε απειλητικές δηλώσεις ότι δε θα επιτραπεί να κυματίσει και πάλι πάνω από τη Γεωργία η κόκκινη σημαία και ότι οι άνθρωποι αυτοί είναι εχθροί της Γεωργίας. Υπάρχει, μάλιστα, ένας νεαρός, αμερικανόφιλος, πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για Νομικά Ζητήματα, που κατηγόρησε το ΕΚΚ Γεωργίας, μετά το γιο μου, Ιγκορ Γκεοργκάτζε, ότι αυτός οργάνωσε για δεύτερη φορά αυτή την τρομοκρατική ενέργεια. Αφού γελοιοποιήθηκαν, ηρέμησαν, σιώπησαν. Εχουν συλλάβει κάποια άτομα ως μετέχοντες στην απόπειρα δολοφονίας. Διεξάγεται κάποια δίκη. Σιωπούν, όμως, τώρα. Δε βρήκαν καμιά σοβαρή δύναμη πίσω τους. Βλέπετε, από τις 29 Αυγούστου 1995 συνεχίζεται μέχρι σήμερα μια δίκη - "δίκη του αιώνα" την αποκαλούν στη Γεωργία. Οι συλληφθέντες απαντούν πώς "οργάνωσαν" πριν από τρία χρόνια την τρομοκρατική πράξη κατά του Σεβαρντνάτζε. Κανείς δεν μπορεί να αποδείξει τίποτα. Εξάλλου, και αυτοί που συνέλαβαν το Φλεβάρη, μιλούν για εκτόξευση 17 αντιαρματικών οβίδων ενάντια στο αυτοκίνητο του Σεβαρντνάτζε και μάλιστα δεν έπαθε τίποτα, ούτε την παραμικρή γρατσουνιά. Ολα αυτά είναι κωμικά. Πέρασε κι αυτό, δε μας κατηγορούν πλέον εμάς, τους κομμουνιστές, γι' αυτή την τρομοκρατική πράξη, αλλά, μιας και τασσόμαστε ενεργά ενάντια σ' αυτό το καθεστώς, δεν παύουν να ζητούν την απαγόρευση του κόμματός μας.

- Ποιες οι σχέσεις της Γεωργίας με τις άλλες χώρες της ΚΑΚ;

- Θα το πω ευθέως ότι δεν οικοδομούνται σωστά οι αμοιβαίες σχέσεις της Γεωργίας με την Αρμενία, την άμεση γειτονική χώρα. Το καθεστώς Σεβαρντνάτζε έχει αποκλείσει την Αρμενία σιδηροδρομικώς και οδικώς. Ολες οι σιδηροδρομικές και οδικές μεταφορές της Αρμενίας περνούν μέσω Γεωργίας. Επίσης, από την άλλη μεριά, και το Αζερμπαϊτζάν έχει μπλοκάρει την Αρμενία. Η Αρμενία κοιτάζει προς τη Ρωσία και προσανατολίζεται γεωπολιτικά στη Ρωσία. Η Γεωργία προσανατολίζεται προς τη Δύση, προς την Τουρκία. Ο αρμενικός και γεωργιανός λαός είναι ιστορικά αδελφοί λαοί. Πρέπει να πω ότι κάποιες αμοιβαίες σχέσεις υπάρχουν με τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Γκαϊντάρ Αλίεφ, μιας και ο Σεβαρντνάτζε και ο Αλίεφ διετέλεσαν την ίδια περίοδο μέλη του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΣΕ, ταυτόχρονα πρόδωσαν τους κομμουνιστές της Σοβιετικής Ενωσης, ταυτόχρονα πέρασαν με το μέρος του εχθρού. Δεν μπορούμε όμως, να πούμε ότι οι λαοί των δυο χωρών υποστηρίζουν τον Σεβαρντνάτζε και τον Αλίεφ. Οι λαοί έχουν μείνει ακόμα σοβιετικοί λαοί. Οι αμοιβαίες σχέσεις του Σεβαρντνάτζε με την Ουκρανία, ακριβέστερα, με τον Πρόεδρο της Ουκρανίας, είναι κανονικές. Δεν είναι όμως κανονικές με τους Ουκρανούς, διότι δεν υπάρχουν σχέσεις παραγωγής, οι επαφές με τους λαούς και τους συγγενείς δεν υπάρχουν. Κοντολογίς, ο Σεβαρντνάτζε έχει σχεδόν διακόψει τις οικονομικές, ανθρώπινες, πληροφοριακές σχέσεις με όλες τις πρώην σοβιετικές Δημοκρατίες. Ακολουθεί πολιτική απομόνωσης με σύνθημα τον προσανατολισμό προς τη Δύση. Να προσανατολιστεί, ας πούμε, προς τη Δύση, αλλά να μην έχει εχθρικές σχέσεις με τη Ρωσία. Ακόμα περισσότερο που στη Γεωργία σταθμεύουν ρωσικά στρατεύματα και φρουρούν τα σύνορα της Γεωργίας με την Τουρκία. Μια τέτοια στάση είναι παράλογη για μας τους υγιώς σκεπτόμενους, για το Σεβαρντνάτζε όλα είναι λογικά.

- Οι σχέσεις του ΕΚΚ Γεωργίας με τ' άλλα κομμουνιστικά κόμματα των Δημοκρατιών της ΕΣΣΔ και του εξωτερικού;

"Είμαστε μέλος της Ενωσης Κομμουνιστικών Κομμάτων - ΚΚΣΕ, έχουμε καλές, κανονικές σχέσεις με όλα τα ΚΚ όλων των πρώην σοβιετικών Δημοκρατιών. Αναπτύσσουμε τις αμοιβαίες σχέσεις, κάνουμε ανταλλαγή πείρας και πληροφοριών, συντονίζουμε τη δράση μας. Επίσης αναπτύσσουμε τις σχέσεις με άλλα κομμουνιστικά και εργατικά κόμματα του εξωτερικού, όπως βλέπετε, έχουμε καλές σχέσεις και με το ΚΚ Ελλάδας. Αυτό συγκρατεί κάπως το σημερινό καθεστώς της Γεωργίας, διότι είμαστε αναγνωρισμένο ΚΚ. Οταν αποφάσισαν το Φλεβάρη - Μάρτη να απαγορεύσουν το ΕΚΚ Γεωργίας, ο Σεβαρντνάτζε δέχτηκε τεράστια προειδοποιητικά τηλεγραφήματα απ' όλες τις πρώην σοβιετικές Δημοκρατίες: "Κάτω τα χέρια από το ΕΚΚ Γεωργίας! ". Επίσης, τηλεγραφήματα διαμαρτυρίας έφτασαν και από ΚΚ του εξωτερικού.

Θέλω να σημειώσω ότι μέσω της εφημερίδας "Ριζοσπάστης", την οποία παίρνουμε, γνωρίζουμε καλά τη δράση του ΚΚΕ. Μια από τιςομιλίες της σ. Αλέκας Παπαρήγα για τη στάση απέναντι στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, την αναδημοσιεύσαμε στο γεωργιανό Τύπο. Εκτιμούμε ιδιαίτερα όχι μόνο το ιστορικό παρελθόν των Ελλήνων κομμουνιστών, αλλά και τη σημερινή τους δράση που συνεχίζει επάξια την ιστορία τους. Ολοι οι κομμουνιστές πρέπει να ενωθούν, να χτυπούν τα σημερινά καθεστώτα, ώστε η εξουσία να περάσει πραγματικά στους εργαζόμενους.

Βασίλης ΖΟΥΝΗΣ

Μπούχενβαλντ (το δάσος των βαλανιδιών) στο βουναλάκι Πέτερσμπεργκ, έξω από την ανατολικογερμανική πόλη της Βαϊμάρης. Παλιότερες εποχές, τόπος εκδρομών και ψυχικής ξεκούρασης - η παράδοση θέλει να είδε στη σκιά μιας βαλανιδιάς τον μεγαλύτερο ποιητή της Γερμανίας, τον Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε, να κάθεται σε ένα σκαμνάκι και να γράφει τους θαυμάσιους στίχους του, ίσως, του περιφημότερου έργου, τον "Φάουστ".

Ο Γκαίτε και ο άλλος επίσης μεγάλος ποιητής και δραματογράφος Φρειδερίκος Σίλερ, έζησαν και έδρασαν στη Βαϊμάρη, εδώ άφησαν την τελευταία τους πνοή, εδώ βρίσκεται ο τάφος τους - η κοινή κρύπτη - εδώ το δίδυμο μνημείο τους, τα σπίτια τους - μουσεία, τόπος σεβασμού και προσκυνήματος των μεγάλων αυτών εκπροσώπων της κλασικής γερμανικής λογοτεχνίας.

Αργότερα - στις αρχές του 1919 - η Βαϊμάρη απόκτησε τη φήμη σαν ο τόπος, όπου συγκλήθηκε η γερμανική Εθνοσυνέλευση, που - αφού προηγούμενα είχε καταργηθεί η καϊζερική μοναρχία - καθιέρωσε το αστικο-δημοκρατικό πολίτευμα, τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης. Η ζωή της κράτησε μόνο 19 χρόνια και λίγους μήνες, γιατί το 1933 έπεσε πάνω στη Γερμανία η βαθιά νύχτα του γερμανοχιτλερικού φασισμού.

Και ακριβώς αυτόν τον ιερό τόπο, τη Βαϊμάρη και το Μπούχενβαλντ, διάλεξαν οι φασίστες να βεβηλώσουν. Στο δάσος με τις βαλανιδιές, κατασκεύασαν το 1937 ένα από τα μεγαλύτερα και φριχτότερα στρατόπεδα συγκέντρωσης και εξόντωσης, τον Γολγοθά στον οποίο ως το 1945 άφησαν τη ζωή τους 56.500 αντιφασίστες Γερμανοί και από άλλες χώρες, ανάμεσά τους αναφέρεται και η Ελλάδα. Στο στρατόπεδο του Μπούχενβαλντ, οι Γερμανοί φασίστες δολοφόνησαν τον Αύγουστο του 1944 και τον πρόεδρο του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας, Ερνστ Τέλμαν.

Για την εξοντωτική ζωή σ' αυτόν τον "κρανίου τόπο", για την πείνα, τις αρρώστιες, την αναγκαστική εργασία και το βούρδουλα, τα άγρια βασανιστήρια με την παραμικρότερη αφορμή και χωρίς αφορμή, για τους φούρνους των αερίων, παίρνει κανείς μια ιδέα διαβάζοντας το βιβλίο του κρατούμενου Ανατολικογερμανού συγγραφέα Μπρούνο Απιτς, με τον τίτλο "Γυμνό ανάμεσα στους λύκους". Εκεί γίνεται λόγος και για τον αγώνα αντίστασης και ένοπλης αυτοαπελευθέρωσης των κρατουμένων, λίγο πριν τη συντριβή του φασισμού.

Η Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία, αποτίοντας φόρο τιμής στους δεκάδες χιλιάδες δολοφονημένους του στρατοπέδου συγκέντρωσης, μετέβαλε τον Γολγοθά αυτό σε τόπο προσκυνήματος, σε "Κέντρο Μνήμης και Προειδοποίησης", που τα εγκαίνιά του έγιναν το 1958, με παρουσία αντιπροσώπων και από άλλες χώρες της Ευρώπης. Ο τόπος κυριαρχείται από το περίφημο έργο του γλύπτη Φριτς Κρέμερ, που παριστάνει τους απελευθερωμένους να δίνουν τον "όρκο του Μπούχενβαλντ": Ποτέ πια φασισμός, ποτέ πια πόλεμος, ποτέ πια στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Σε μια γωνία του εντυπωσιακού μνημείου, η μορφή ενός μικρού απελευθερωμένου κρατούμενου, του Εβραιόπουλου - "γυμνού μέσα στους λύκους", που έγινε δυνατό να σωθεί χάρη στη φροντίδα των κρατουμένων, που το προστάτευαν, κρύβοντάς το ανάμεσά τους. Το Γενάρη του 1986, αντιπροσωπεία της ΕΣΗΕΑ, με επικεφαλής τον τότε πρόεδρο Βάσο Κοραχάη και μέλη τους Μ. Χωριανόπουλο, Μαν. Μαθιουδάκη, Διον. Αβραμόπουλο και Θαν. Γεωργίου, επισκεφθήκαμε αυτόν τον Γολγοθά και αποτίσαμε ελάχιστο φόρο τιμής στα θύματα του γερμανικού φασισμού.

Ετσι γινόταν πάντα με γερμανικές και αντιπροσωπείες άλλων χωρών που πήγαιναν στο Μπούχενβαλντ, περιέρχονταν τις αίθουσες αερίων, τους φούρνους - κρεματόρια, κοίταζαν τα κάρα που έζευαν κρατούμενους για να κουβαλάνε, με τα πεινασμένα, κάτισχνα κορμιά τους, ασήκωτες πέτρες - έτσι μόνο για να τους βασανίζουν - έβλεπαν τα φιλμ με τις αληθινά αφάνταστες σκηνές μαρτυρίων και πριν εγκαταλείψουν το άλλοτε στρατόπεδο στέκονταν με σεβασμό μπροστά στο μνημείο του Φριτς Κρέμερ, με το Εβραιόπουλο στη γωνία.

Ετσι γίνονταν τα πράγματα τον καιρό της ΓΛΔ. Εκτοτε άλλαξαν πολλά. Και μια από τις τελευταίες νύχτες αυτού του Ιούλη, νεοφασίστες βεβήλωσαν το Μπούχενβαλντ και το μνημείο. Με σιδεροπρίονο, προσπάθησαν να κόψουν το αριστερό πόδι του Εβραιόπουλου - του γυμνού ανάμεσα στους λύκους. Λίγο έλλειψε να το αποχωρίσουν τελείως. Η είδηση προκάλεσε φοβερή εντύπωση και οργή. Μια μικρή αντιφασιστική διαδήλωση επιτόπου ακολούθησε σχεδόν κατά πόδας. Η αστυνομία, στο μεταξύ, μετά από καταγγελία, ανακάλυψε και συνέλαβε τους δράστες - τρεις νέους ηλικίας από 17 έως 19 χρόνων. Αλλά η κράτηση ήταν ολιγόωρη, μάλλον περίπατος ως το αστυνομικό τμήμα. Μετά από ομολογία τους για τη διάπραξη της βεβήλωσης, αφέθηκαν να πάνε ήσυχοι στα σπίτια τους. Το δικαιολογητικό για την απόλυσή τους είναι ότι την πράξη την έκαναν υπό την επήρεια οινοπνεύματος. Οι Γερμανοί αντιφασίστες έχουν άλλη γνώμη, ότι πρόκειται για καλά οργανωμένη πράξη, που πρέπει να διευκρινιστεί τελείως. Ο Φρεντ Ντελχάιμ, πρόεδρος της Ενωσης των Θυμάτων του Καθεστώτος των Ναζί, δήλωσε ότι πρέπει να αναφερθούν και τα ονόματα των ανθρώπων που δρουν στα παρασκήνια και έχουν δημιουργήσει το κατάλληλο κλίμα, μέσα στο οποίο διαπράττονται τέτοιου είδους ανοσιουργήματα. "Πρόκειται για έναν κρίκο μιας αλυσίδας από απαισιότητες, που αναγκαζόμαστε να παρακολουθούμε από χρόνια", τόνισε ο Ντελχάιμ, που η οικογένειά του εξοντώθηκε από τους ναζιστές στο Αουσβιτς.

Ο Ράινχαρντ Λέχμαν, πρόεδρος του γερμανικού τμήματος της Κοινότητας Κρατουμένων του Μπούχενβαλντ και (του άλλου στρατοπέδου) Ντόρα, υπογράμμισε: "Οι απελευθερωμένοι κρατούμενοι των στρατοπέδων δεν μπορούσαν να φανταστούν ποτέ ότι μετά 50 χρόνια θα ήταν δυνατόν στη Γερμανία να διαδίδονται ναζιστικές σκέψεις".

Κατά τη γνώμη του Βόλφγκανγκ Μ. Νοσέν, προέδρου της Εβραϊκής Κοινότητας Θουριγγίας, πολλοί, "ίσως οι περισσότερες μεταπολεμικές γενιές, αγνοούν πώς άρχισαν τα πράγματα στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης, αγνοούν ίσως επίσης τη συνέχεια με το δημόσιο κάψιμο των βιβλίων, την απομόνωση (των αντιφρονούντων και των Εβραίων) ως τη δολοφονία αθώων. "Γι' αυτό το λόγο, τόνισε, χρειάζεται κινητοποίηση όλων των δημοκρατικών δυνάμεων, πριν είναι αργά".

Τέλος, η αντιφασιστική οργάνωση της Βαϊμάρης υπογραμμίζει ότι η βεβήλωση του Μπούχενβαλντ είναι ένα, μέσα στη ντουζίνα νεοφασιστικών εκτρόπων που έγιναν μόνο τον Ιούλη στη Βαϊμάρη. Στην πόλη των κλασικών, υπογραμμίζει, δρα δεξιά εξτρεμιστική οργάνωση, που οργανώνει πάρτι και συγκεντρώσεις σε ιδιωτικούς χώρους, με θέματα νεοναζιστικού περιεχομένου.

Θ. ΒΟΡΕΙΟΣ

Μια νεαρή Γερμανίδα καταθέτει λουλούδια, λίγες μέρες μετά την επιχείρηση βεβήλωσης του μνημείου

Από τη συνάντηση του προέδρου του Ενιαίου Κομμουνιστικού Κόμματος Γεωργίας Παντελέιμον Γκεοργκάτζε, με την Γραμματέα του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα, στα πλαίσια της Διεθνούς Συνάντησης των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων, που έγινε στην Αθήνα