ΣΚΟΠΙΑ - ΤΕΤΟΒΟ.-

Μερικά χιλιόμετρα μακρύτερα, στο γειτονικό Κοσσυφοπέδιο, η "κρίση" που έχει κοστίσει πάνω από χίλιους νεκρούς συνεχίζεται με τον ένα ή άλλον τρόπο, παρά τη - έμπνευσης Χόλμπρουκ - "συμφωνία ειρήνευσης", αλλά στην ΠΓΔΜ οι Αλβανοί "παραμένουν ήρεμοι". Η, τουλάχιστον, αυτήν την εικόνα φιλοτεχνεί ο "Economist".

Στο τελευταίο τεύχος του βρετανικού περιοδικού (7/11) μια ανταπόκριση από το Τέτοβο, την περιοχή όπου οι Αλβανοί πλειοψηφούν ως έθνος, δίνει την εικόνα (σχετικής) οικονομικής "ανάπτυξης", σχεδόν ευημερίας, και πολιτικής "σταθερότητας". Η εισροή χρήματος από τους μετανάστες εκτιμάται πως ετησίως φτάνει τα 180 εκατ. δολάρια, στις αγορές βρίσκει κανείς Αλβανούς που ψωνίζουν από ποδήλατα μέχρι λαχανικά, οι καφετερίες είναι γεμάτες νέους με δερμάτινα, μια οικιστική "έκρηξη" ήδη κάνει ορατά τα σημεία της.

Η μειονότητα Σλάβων και Αλβανών, σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές, καλύπτει το 23% του πληθυσμού, αλλά ανεπισήμως υπολογίζεται πως υπερβαίνει το 30%. Εχει επανειλημμένα, τουλάχιστον από τα χείλη των πιο "ακραιφνών" πολιτικών εκφραστών της, ζητήσει "ισονομία", δηλαδή άρση του κλίματος αντιμετώπισης των μελών της ως "δεύτερης κατηγορίας πολιτών" και σε ορισμένες περιπτώσεις έχει εκφράσει αποσχιστικές/αυτονομιστικές προθέσεις. Πάντως η εκτράχυνση της κατάστασης μοιάζει τώρα λιγότερο πιθανή. Ο λόγος: η εκλογική νίκη των VMRO/DPMNE και DA και η συζήτηση περί "κυβερνητικής σύμπραξης" με το βασικό κόμμα του αλβανικού συνασπισμού.

Οι Γκεοργίεφσκι και Τορπούρκοφσκι, ηγέτες αντίστοιχα των δύο κομμάτων, συγκεντρώνουν μια "αρκετά ικανοποιητική" αποδοχή από τις μειονότητες, σε αντίθεση με το παρελθόν.

Ωστόσο, η "σταθερότητα" που διαβλέπει ο "Economist", και "λόγω της παρουσίας των στρατιωτών του ΟΗΕ (1.000 Σκανδιναβοί και Αμερικανοί) στη χώρα", δεν είναι ακριβώς λεφτά στην τράπεζα. Οι διαπραγματεύσεις αυτής της βδομάδας μεταξύ των τριών κομμάτων και η στάση του πιο "ριζοσπαστικού" αλβανικού DPA του Αρμπεν Τζαφέρι θα κρίνουν πολλά. Και, σε πιο μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα, απομένει να ιδωθεί η πορεία της χώρας μετά την αποχώρηση του "ενοποιητικού παράγοντα" Προέδρου Κ. Γκλιγκόροφ.

ΒΕΡΟΛΙΝΟ.-

Η σκιά της σβάστικας έπεσε, για άλλη μια φορά, βαριά πάνω στους συγκεντρωμένους... Ηταν 9 του Νοέμβρη και τότε, το 1938 όμως, όταν οι ναζί, καθοδηγούμενοι από την οργή, μετέτρεψαν τη νύχτα αυτή σε μία από της φρικιαστικότερες και επονείδιστες στιγμές της ιστορίας της Γερμανίας και το σύνθημα για την εκκίνηση του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου.

Εξήντα χρόνια μετά, οι Γερμανοί θυμήθηκαν τη "Νύχτα των Κρυστάλλων" και τα θύματα του πρώτου οργανωμένου διωγμού των Εβραίων. Οι "εφιάλτης", όμως, του φασισμού, τους τίμησε με την παρουσία του. Δεκάδες νεοναζί έδωσαν το στίγμα τους, ερχόμενοι κατά μέτωπο με τους Εβραίους, ενώ κάποιοι πιο "δημιουργικοί" πλαισίωσαν το αστέρι του Δαβίδ, το σύμβολο της εβραϊκής θρησκείας, σε μνημείο των Εβραίων, με σβάστικες. Κάποια επεισόδια σημειώθηκαν, όπως ρίψη πετρών σε σπίτια, συναγωγές, μαγαζιά Εβραίων, αναβιώνοντας με φρικτό τρόπο τα συμβάντα του 1938.

Εκείνη τη νύχτα, γύρω στους εκατό Εβραίους έχασαν τη ζωή τους, 26.000 συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, 200 συναγωγές πυρπολήθηκαν και 7.000 εβραϊκά καταστήματα λεηλατήθηκαν. Η τραγική αυτή νύχτα κλιμάκωσε το διωγμό των Εβραίων από τους ναζί, ο οποίος είχε αρχίσει με την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία το 1933, προκαλώντας την έξοδο πολλών Εβραίων από τη Γερμανία. Ηταν η πρώτη συντονισμένη επίθεση εναντίον των Εβραίων, για την οποία οι περισσότεροι ιστορικοί συμφωνούν ότι ο ίδιος ο Χίτλερ είχε δώσει την εντολή. "Η νύχτα της 9ης προς τη 10η Νοέμβρη του 1938 είναι μια από τις πιο φρικτές και επονείδιστες στιγμές της ιστορίας της Γερμανίας. Και ήταν μόνον ο πρόδρομος αυτού που επρόκειτο να συμβεί. Ωστόσο και μόνον τα γεγονότα της νύχτας αυτής έδωσαν τέτοιο χαστούκι στην ανθρωπότητα και τον πολιτισμό, που θα πρέπει να μας υπενθυμίζουν αυτή την ημερομηνία ξανά και ξανά", δήλωσε ο Γερμανός Πρόεδρος Ρόμαν Χέρτσογκ.

ΑΛΓΕΡΙ.-

Η βία στιγματίζει και φέτος τον ιερό, για τους μουσουλμάνους, μήνα του Ραμαζανιού, όπως γίνεται όλα τα τελευταία χρόνια στην Αλγερία. Μετά από μία μικρή παύση των βιαιοτήτων, σειρά βομβιστικών επιθέσεων, αλλά και πυροβολισμών αιματοκύλησαν την περασμένη βδομάδα και το Σαββατοκύριακο τη χώρα.

Αυτοκίνητο που παγιδεύτηκε από αγνώστους εξερράγη την Κυριακή σε αυτοκινητόδρομο δυτικά της αλγερινής πρωτεύουσας, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο οδηγός και να τραυματιστεί σοβαρά ο συνεπιβάτης του. Λίγη ώρα αργότερα, άγνωστοι άνοιξαν πυρ στο κέντρο της πόλης Μπλίντα, 50 χιλιόμετρα νότια του Αλγερίου, τραυματίζοντας σοβαρά άγνωστο αριθμό ανθρώπων. Και για τις δύο επιθέσεις, που σχολιάστηκαν χτες στον αλγερινό Τύπο, δεν έγιναν επίσημες ανακοινώσεις από τις αλγερινές αρχές ασφαλείας. Δημοσιογραφικές πηγές υποστηρίζουν ότι δύο επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν και την περασμένη Τετάρτη. Η πρώτη έγινε στην πόλη Μπεντζάια, στη βόρεια Αλγερία, όπου βόμβα εξερράγη στις εγκαταστάσεις της Εθνικής Εταιρίας Αερίου και Ηλεκτρισμού, προκαλώντας το θάνατο ενός εργάτη και το σοβαρό τραυματισμό ενός άλλου. Την ίδια μέρα, στο Αλγέρι άγνωστοι άνοιξαν πυρ κατά αυτοκινήτου, στο οποίο επέβαινε στέλεχος του μετριοπαθούς αντιπολιτευτικού κόμματος "Συγκέντρωση για την Εθνική Δημοκρατία", προκαλώντας το θανάσιμο τραυματισμό του οδηγού. Αν και δεν υπάρχει επίσημη ανάληψη ευθύνης για καμία από αυτές τις επιθέσεις, οι υποψίες στρέφονται στο χώρο των εξτρεμιστών ισλαμιστών.

Πάντως, η επανάληψη των επιθέσεων και βιαιοτήτων έθεσε στο περιθώριο της επικαιρότητας και του ενδιαφέροντος την κατάθεση του νέου προϋπολογισμού στο Κοινπβούλιο, στην πλειοψηφία του ελεγχόμενο από τον Πρόεδρο Λιαμίν Ζερουάλ. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, ο προϋπολογισμός του 1999 έχει περικοπές ύψους 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων όσον αφορά τις κοινωνικές δαπάνες, ενώ το μεγαλύτερο βάρος δίνεται στη βελτίωση της συγκέντρωσης των φόρων και στην ενθάρρυνση των ξένων επενδύσεων στη χώρα.

ΚΑΡΑΚΑΣ.-

Συνασπισμός δυνάμεων με ηγέτη τον Ούγκο Σάβες, έναν από τους πρωτεργάτες της απόπειρας πραξικοπήματος του 1992 κατά του τότε Προέδρου Αντρες Πέρες, διαφάνηκε ως ο μεγάλος νικητής των εκλογών, που διεξήχθησαν την περασμένη Κυριακή στη Βενεζουέλα για την ανάδειξη νέων κυβερνητών, μελών του Κογκρέσου και των περιφερειακών συνελεύσεων.

Με καταμετρημένο το 67% των εκλογικών αποτελεσμάτων, ο συνασπισμός του Πατριωτικού Πόλου του Σάβες κατέλαβε το 34% των εδρών της Γερουσίας, με δεύτερο το Κόμμα της Δημοκρατικής Δράσης, που πήρε το 22% των εδρών του Κογκρέσου, ενώ το συντηρητικό κόμμα Κοπέι πήρε 11%.

Το σημαντικό προβάδισμα του κόμματος του Ούγκο Σάβες έναντι των αντιπάλων του έγινε δεκτό με τους πανηγυρισμούς των οπαδών του, που, κατά το πρακτορείο Ασοσιέιτεντ Πρες, αποτελείται από χωρικούς και κατοίκους φτωχογειτονιών. Ο Ούγκο Σάβες είναι ένας από τους υποψήφιους "φαβορί" της κούρσας των προγραμματισμένων για τις 6 Δεκέμβρη προεδρικών εκλογών. Ηγήθηκε αποτυχημένης απόπειρας πραξικοπήματος το 1992, μία χρονιά που ένα μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης εξέφραζε έντονη δυσαρέσκεια κατά του τότε Προέδρου Αντρές Πέρες και της παράταξής του (Δημοκρατική Δράση), θεωρώντας τον υπεύθυνο για την επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου του μέσου πολίτη και τη διασπάθιση χρήματος που προερχόταν από την εκμετάλλευση κρατικού πετρελαίου. Πάντως, χτες, ο ίδιος ο Σάβες σχολίασε τη νίκη του κόμματός του ως αποτέλεσμα "της επαγρύπνησης ψηφοφόρων που έχουν τα μάτια ανοιχτά"...

Η πλειοψηφία των ψηφοφόφων (περίπου 11.000.000) προσήλθε στις κάλπες, μεσούντων σοβαρών προβλημάτων στην εκλογική διαδικασία: Εντονα τεχνικά προβλήματα, τεράστιες ουρές ψηφοφόρων και, γενικότερα, σύγχυση, υπό την εποπτεία άνω των 100.000 πάνοπλων στρατιωτών.

ΚΑΜΠΟΥΛ.-

Με υπερηφάνεια, ο υπουργός αρμόδιος για την πολιτοφυλακή των Ταλιμπάν, των φανατικών ισλαμιστών που ελέγχουν το 90% του Αφγανιστάν, περιέγραφε χτες πώς "κατάφερε" να επιβάλει τον ισλαμικό νόμο: Εκλεισαν τα δημόσια λουτρά για γυναίκες. Τα κομμωτήρια. Οποιοδήποτε άλλο κατάστημα, στο οποίο "οι γυναίκες έφτιαχναν το μεϊκάπ τους". Το αποκορύφωμα: Απαγορεύτηκε η μόρφωση για τις γυναίκες.

"Είναι εναντίον του ισλάμ", εξήγησε. Ομοίως, "εναντίον του ισλάμ" είναι και το ότι ξένες γυναίκες δούλευαν σε διπλωματικές αντιπροσωπείες και ανθρωπιστικές οργανώσεις. "Το σταματήσαμε αυτό".

Από το 1996, οι γυναίκες επιτρέπεται να κυκλοφορούν μόνο με μανδύα και μαντίλια, που καλύπτουν το σώμα και το κεφάλι. Η τιμωρία για όσες παραβαίνουν τους κανόνες είναι δρακόντεια. Φυλακίσεις και δημόσιοι ξυλοδαρμοί είναι "στην ημερήσια διάταξη".

Οχι πως ο προηγούμενος ηγέτης και νυν επικεφαλής της "αντιπολίτευσης", ο αποπεμφθείς Πρόεδρος Μπουρχανουντίν Ραμπανί, ήταν πολύ επιεικέστερος. Διόρισε, π. χ., τον Γκουλμπουντίν Χεκματιάρ πρωθυπουργό, ο οποίος σε τουλάχιστον μία περίπτωση όρμησε σε γυναίκες με φούστες και τις περιέλουσε με οξύ...

Το θεοκρατικό καθεστώς που οι Ταλιμπάν εφαρμόζουν αποτελεί την "πολιτιστική" διάσταση της διεθνούς απομόνωσής τους. Ιράν και Πακιστάν, παρά το ότι αμφότερες εφαρμόζουν τον "ισλαμικό νόμο", παίρνουν αποστάσεις. Η Σαουδική Αραβία διατηρεί "παγωμένες" τις σχέσεις της με την Καμπούλ. Ο ΟΗΕ εξακολουθεί να τους αρνείται εκπροσώπηση. Οι πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες του Βορρά ενισχύουν πανικόβλητες τα σύνορά τους. Και η "αξιοποίηση" του στρατιωτικού πλεονεκτήματος που οι Ταλιμπάν απέκτησαν, με το πέρασμα από τη χώρα των κεντρασιατικών υδρογονανθράκων, απομακρύνεται...

ΜΟΣΧΑ.-

Εκατοντάδες χιλιάδες άτομα συμμετείχαν στις γιορταστικές εκδηλώσεις με την ευκαιρία της 81ης επετείου της Μεγάλης Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης σε πολλές πόλεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Στη Μόσχα, οι κοινές δυνάμεις της αντιπολίτευσης, με επικεφαλής τους κομμουνιστές, πραγματοποίησαν πορεία στους δρόμους της πρωτεύουσας και συγκέντρωση στην Πλατεία Λιουμπλιάνκα, όπου συμμετείχαν πάνω από 100.000 Μοσχοβίτες. Οι διαδηλωτές κρατούσαν κόκκινες σημαίες, φωτογραφίες των Λένιν και Στάλιν, καθώς και πλακάτ με συνθήματα, όπως "Οι ιδέες της Επανάστασης του Οκτώβρη είναι ανεκτίμητες!". Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Ανεξάρτητου Ινστιτούτου για Κοινωνικές και Εθνικές Υποθέσεις, το 40% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα θα επιστρέψει στην εξουσία σε λίγα χρόνια. Μόνο το 6% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι υποστηρίζει τις μεταρρυθμίσεις για την οικονομία της αγοράς.