Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γιάννος Παπαντωνίου, παρουσιάζοντας τον Προϋπολογισμό του 1999 ανέφερε τα εξής:

Ο Προϋπολογισμός του 1999 κατατίθεται σε μια περίοδο που σημειώνονται ιδιαίτερα θετικές εξελίξεις στην ελληνική οικονομία και η χώρα προετοιμάζεται για την ένταξη στην ΟΝΕ. Η πορεία αυτή είναι ακόμα περισσότερο επιτακτική μετά την πρόσφατη διεθνή οικονομική κρίση η οποία έδειξε τη σημασία υιοθέτησης του ΕΥΡΩ, δηλαδή ενός πολύ ισχυρού νομίσματος παγκόσμιας εμβέλειας, ως μέσου προστασίας των εισοδημάτων των μισθωτών και των συνταξιούχων, αλλά και ως μέσου που εξασφαλίζει συνθήκες σταθερότητας και ανάπτυξης για την εθνική οικονομία.

Η πορεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού του τρέχοντος έτους είναι ιδιαίτερα ικανοποιητική. Η αξιόπιστη εκτέλεση του Κρατικού Προϋπολογισμού αποδεικνύει ότι εμπεδώθηκε, πλέον, στη χώρα μας κλίμα δημοσιονομικής πειθαρχίας και τέθηκαν οι βάσεις για τη συστηματική και οριστική εξυγίανση των οικονομικών του κράτους. Με βάση τα στοιχεία και τις διαφαινόμενες τάσεις προκύπτει ότι το 1998 πραγματοποιήθηκε ήδη η δημοσιονομική σύγκλιση της χώρας μας προς τις απαιτήσεις της ΟΝΕ, ενώ συνεχίστηκε η σταδιακή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και των μακροχρόνιων επιτοκίων, παρά την υποτίμηση της δραχμής.

Ειδικότερα, όσον αφορά στους δύο κεντρικούς στόχους, την πραγματοποίηση ενός χαμηλού ελλείμματος και την αποκλιμάκωση του Δημοσίου Χρέους, η κυβέρνηση πέτυχε αποτελέσματα αισθητά καλύτερα τόσο από τις αρχικές προβλέψεις του προϋπολογισμού όσο και του Προγράμματος Σύγκλισης.

Το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης θα είναι μόλις 2,2% του ΑΕΠ, ενώ το δημόσιο χρέος μειώθηκε δραστικά ως ποσοστό του ΑΕΠ κατά 4 εκατοστιαίες μονάδες, ελαφρύνοντας σημαντικά τις δανειακές ανάγκες του κράτους και τις υποχρεώσεις αποπληρωμής του από τις μελλοντικές γενιές.

Η μεγάλη μείωση του ελλείμματος επιτεύχθηκε τόσο με τον περιορισμό των καταναλωτικών δαπανών του δημοσίου ως ποσοστού του ΑΕΠ όσο και με την ουσιαστική διεύρυνση της φορολογικής βάσης που οδήγησε σε ρυθμούς αύξησης των φορολογικών εσόδων σημαντικά υψηλότερους από τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού. Παράλληλα, η δραστική μείωση του δημόσιου χρέους προήλθε τόσο από τη μείωση των ελλειμμάτων όσο και από τα σημαντικά έσοδα του προγράμματος μετοχοποιήσεων - ιδιωτικοποιήσεων που, μόνο για το δημόσιο, έφθασαν τα 1.022 δισ. δραχμές. Αν περιληφθούν και τα έσοδα που περιέρχονται σε οργανισμούς και τράπεζες του ευρύτερου δημόσιου τομέα, το συνολικό ύψος των εσόδων από μετοχοποιήσεις - ιδιωτικοποιήσεις ανέρχεται στα 1.139 δισ. δρχ.

Ο πληθωρισμός μειώθηκε στο 4,7% τον Οκτώβριο με προοπτική το 4,2% στο τέλος του έτους.

Το 1998 είναι το τέταρτο συνεχόμενο έτος ισχυρής ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας με ρυθμό 3,5%. Επιπλέον, για τρίτο συνεχόμενο έτος, ο ρυθμός ανάπτυξης ξεπερνά το μέσο ρυθμό ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ενωσης κατά μία εκατοστιαία μονάδα, προωθώντας την πραγματική σύγκλιση προς το μέσο ευρωπαϊκό βιοτικό επίπεδο.

Το αποτέλεσμα αυτό στηρίζεται κυρίως στη συνεπή άσκηση της οικονομικής πολιτικής, στη βελτίωση του οικονομικού κλίματος και στη θεαματική άνοδο των δημοσίων και ιδιωτικών επενδύσεων, οι οποίες ενισχύθηκαν από το χαμηλότερο κόστος του χρήματος καθώς και από την επιταχυνόμενη απορρόφηση των πόρων των Διαρθρωτικών Ταμείων της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Ο Προϋπολογισμός του 1999 χαρακτηρίζεται από τα εξής κύρια στοιχεία:

Πρώτο, προβλέπει μείωση του ελλείμματος της Κεντρικής Κυβέρνησης στο 4% του ΑΕΠ, από 4,2% το 1998 και 6,1% το 1997. Με τη μείωση αυτή και συνυπολογίζοντας τα πλεονάσματα των δημοσίων οργανισμών, το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης μειώνεται στο 1,9% του ΑΕΠ, δηλαδή αισθητά χαμηλότερο τόσο από το 3% που αποτελεί το αντίστοιχο κριτήριο της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ενωση όσο και από το 2,1% που αποτελεί το στόχο του Προγράμματος Σύγκλισης.

Δεύτερο, μεταφέρει πόρους από την κατανάλωση στις επενδύσεις. Μειώνονται σημαντικά οι δανειακές ανάγκες που οφείλονται στον Τακτικό Προϋπολογισμό (από 3,2% του ΑΕΠ το 1998 σε 2,7% το 1999), ενώ αυξάνονται αυτές που οφείλονται στον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων (από 2,7% του ΑΕΠ το 1998 σε 3,0% το 1999).

Τα έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού το 1999 προβλέπεται να αυξηθούν με ρυθμό 6,1%. Ειδικότερα, τα φορολογικά έσοδα προβλέπεται να αυξηθούν με ρυθμό 5,8%, έναντι ονομαστικής αύξησης του ΑΕΠ κατά 6,7%.

Η οργανωτική / τεχνολογική αναβάθμιση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού του Υπουργείου Οικονομικών, αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα. Ηδη, η απόδοση του μηχανισμού αυτού έχει αυξηθεί σημαντικά και συνέβαλε στους υψηλούς ρυθμούς αύξησης των εσόδων του τρέχοντος έτους. Η λειτουργία του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος, των Ελεγκτικών Κέντρων και της Οικονομικής Επιθεώρησης, καθώς και η πλήρης λειτουργία των συστημάτων ηλεκτρονικής παρακολούθησης και διασταύρωσης των φορολογικών και τελωνειακών δεδομένων, έχει ως αποτέλεσμα τη συστηματική διεύρυνση της φορολογικής βάσης.

Κύριο χαρακτηριστικό του Προϋπολογισμού του 1999 είναι ότι δεν προβλέπεται η επιβολή κανενός νέου φόρου ούτε αύξηση των υφισταμένων. Αντίθετα προβλέπονται μειώσεις έμμεσων φόρων που οδηγούν σε απώλεια εσόδων 170 δισ. δρχ. κατ' ανώτατο όριο, λόγω των εξής αντιπληθωριστικών μέτρων:

α) Μείωση ειδικού φόρου κατανάλωσης στη βενζίνη και στο πετρέλαιο θέρμανσης (δημοσιονομική απώλεια 65 δισ.).

β) Μείωση φορολογίας στα αυτοκίνητα (απώλεια 65 δισ.)

γ) Μείωση συντελεστή ΦΠΑ στα τιμολόγια της ΔΕΗ (απώλεια 40 δισ.).

Οι μειώσεις αυτές αφορούν βασικά καταναλωτικά αγαθά και εξασφαλίζουν ουσιαστική βελτίωση της αγοραστικής δύναμης, ιδιαίτερα στα χαμηλά και μεσαία εισοδηματικά κλιμάκια.

Ο Τακτικός Προϋπολογισμός του 1999 είναι συγκρατημένος στις προβλεπόμενες πρωτογενείς δαπάνες, οι οποίες αυξάνονται με ρυθμό 5,5%, έναντι αύξησης του ονομαστικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος κατά 6,7%. Ετσι συνεχίζει να υποχωρεί το μερίδιο της κρατικής δραστηριότητας στο σύνολο της οικονομίας.

Η εισοδηματική πολιτική για το 1999 καλύπτει πλήρως τον προβλεπόμενο πληθωρισμό και εξασφαλίζει συμμετοχή στην πραγματική αύξηση του ΑΕΠ. Οι αυξήσεις στους μισθούς θα δοθούν την 1.1.1999 και θα είναι 2% συν τη φυσιολογική μισθολογική ωρίμανση. Οι αυξήσεις αυτές οδηγούν σε αύξηση κατά 4% των συνολικών δαπανών προσωπικού και κατά 4,8% των συνολικών δαπανών για συντάξεις. Δεδομένου ότι δεν προβλέπεται σημαντική αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων στο δημόσιο, οι αυξήσεις αυτές αφορούν τις αποδοχές των υπηρετούντων υπαλλήλων.

Στην πολιτική συγκράτησης των δαπανών του Κρατικού Τομέα εντάσσονται διαρθρωτικές τομές που υιοθετούνται με το νέο Προϋπολογισμό, όπως:

• Αξιολόγηση και παρακολούθηση μεγάλων κατηγοριών δαπανών με υποχρέωση υποβολής σχεδίων προϋπολογισμού όλων ανεξαρτήτως των επιχορηγουμένων φορέων.
• Ολοκλήρωση της διαδικασίας συγχώνευσης και κατάργησης δημοσίων φορέων.
• Μέτρα για τον περιορισμό της σπατάλης στο χώρο της περίθαλψης και σύσταση οργανισμού κεντρικής διαχείρισης των σχετικών δαπανών.
• Δημιουργία Εθνικού Μητρώου Ασφαλισμένων του Δημοσίου για τον έλεγχο των κυκλοφορούντων ασφαλιστικών βιβλιαρίων και συνταγολογίων.
• Επέκταση της εισαγωγής του Διπλογραφικού Λογιστικού Συστήματος σε όλους τους μεγάλους επιχορηγούμενους φορείς.

Οι δαπάνες αμυντικού και κοινωνικού χαρακτήρα αυξάνονται με ρυθμούς αισθητά υψηλότερους του προβλεπόμενου πληθωρισμού, ακολουθώντας τους επίσης υψηλούς ρυθμούς των προηγουμένων ετών. Παρά τη γενικότερη δημοσιονομική συγκράτηση, η κυβέρνηση έθεσε ως βασική προτεραιότητα τις δαπάνες των τομέων αυτών που αντανακλούν κοινωνικές και εθνικές ανάγκες. Παράλληλα, η Κυβέρνηση αποφάσισε να προωθήσει δέσμη μέτρων κοινωνικής πολιτικής για κοινωνικές ομάδες που έχουν ανάγκη στήριξης (άνεργοι, φτωχοί ηλικιωμένοι, εργαζόμενες μητέρες).

Οι δαπάνες τόκων ως ποσοστό του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος προβλέπονται να μειωθούν σε 8,8% το 1999 από 9,2% το 1998 και 9,8% το 1997. Θα συνεχιστεί με αμείωτο ρυθμό ο περιορισμός των γενεσιουργών αιτίων του χρέους, όπως είναι τα ελλείμματα του Κρατικού Προϋπολογισμού, οι εγγυήσεις του Δημοσίου για χορήγηση δανείων σε ΔΕΚΟ και οι εναπομένουσες καταπτώσεις παλαιών δανείων. Παράλληλα, θα συνεχιστεί η αγορά παλαιού χρέους από τα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων. Τέλος, στις αρχές του 1999 θα αρχίσει η λειτουργία του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ).

Σημαντικά αυξημένες κατά 16,5% προβλέπονται οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, όπως επίσης και τα αντίστοιχα έσοδα από την Ευρωπαϊκή Ενωση τα οποία προβλέπονται να ανέλθουν σε 1.030 δισ. δρχ. Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ύψους 2,2 τρισ. δρχ., αποτελεί το βασικό μέσο αναπτυξιακής πολιτικής της Κυβέρνησης, με έμφαση στις υποδομές στην υγεία, στην παιδεία, στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, και στην προστασία του περιβάλλοντος. Κύρια επιδίωξη αποτελεί η ενίσχυση της απασχόλησης που προέρχεται από τις νέες επενδύσεις, δημόσιες και ιδιωτικές, οι οποίες θα χρηματοδοτηθούν από το ΠΔΕ του 1999.

Η νομισματική και συναλλαγματική πολιτική του επόμενου έτους θα είναι προσανατολισμένη στο στόχο του πληθωρισμού 2% στο τέλος του 1999. Η πολιτική της σταθερής δραχμής θα συνεχίσει να αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της οικονομικής πολιτικής, και συνεπώς το βασικότερο ενδιάμεσο στόχο της νομισματικής πολιτικής. Η Τράπεζα της Ελλάδος, με θεσμική πλέον ανεξαρτησία, έχει αποκτήσει πρόσθετη αποτελεσματικότητα στην επίτευξη των δύο αυτών στόχων (πληθωρισμός - σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία).

Ο κεντρικός στόχος της Κυβέρνησης είναι η ένταξη της χώρας στην Οικονομική και Νομισματική Ενωση (ΟΝΕ) την 1.1.2001 με βάση την πορεία του 1999. Τα δημοσιονομικά κριτήρια σύγκλισης ικανοποιήθηκαν ήδη από το 1998, ενώ τα κριτήρια του πληθωρισμού και των επιτοκίων θα επιτευχθούν το 1999. Το κριτήριο της σταθερότητας της συναλλαγματικής ισοτιμίας εξασφαλίζεται από τη συμμετοχή της δραχμής στο Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος.

Η απρόσκοπτη πορεία της ελληνικής οικονομίας προς την ΟΝΕ απαιτεί διαρθρωτικές αλλαγές που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα και διευκολύνουν την προσαρμογή της οικονομίας, απορροφώντας κλυδωνισμούς και μεγιστοποιώντας το αναπτυξιακό αποτέλεσμα των επενδύσεων. Το 1998 υλοποιήθηκε ένα μεγάλο μέρος του προγράμματος διαρθρωτικών αλλαγών που ανακοίνωσε η Κυβέρνηση το Μάρτιο του τρέχοντος έτους με χρονικό ορίζοντα το τέλος του 1999. Το πρόγραμμα περιλάμβανε 22 ενέργειες. Εχουν ήδη πραγματοποιηθεί οι εξής 11 ενέργειες:

• Τράπεζα Μακεδονίας - Θράκης: Ιδιωτικοποιήθηκε τον Απρίλιο του 1998.
• Νόμος για την Ολυμπιακή Αεροπορία: Ψηφίστηκε τον Απρίλιο του 1998.
• Ελληνικά Πετρέλαια: Μετοχοποιήθηκαν τον Ιούνιο του 1998.
• Τράπεζα Κρήτης: Ιδιωτικοποιήθηκε τον Ιούλιο του 1998.
• Τράπεζα Κεντρικής Ελλάδος: Ιδιωτικοποιήθηκε τον Ιούλιο του 1998.
• (Νόμος για τις εργασιακές σχέσεις: Ψηφίστηκε τον Ιούλιο του 1998.
• Πρόγραμμα εξυγίανσης των ΕΛΤΑ: Εγκρίθηκε τον Ιούλιο του 1998 και το σχετικό νομοσχέδιο συζητείται στη Βουλή.
• Πρόγραμμα εξυγίανσης του ΟΑΣΑ, της ΕΘΕΛ, των ΗΛΠΑΠ και των ΗΣΑΠ: Εγκρίθηκε το Σεπτέμβριο του 1998 και το σχετικό νομοσχέδιο κατατέθηκε στη Βουλή για να ψηφιστεί εντός του Νοεμβρίου 1998.
• Πρόγραμμα εξυγίανσης του ΟΣΕ: Εγκρίθηκε το Σεπτέμβριο του 1998 και το σχετικό νομοσχέδιο κατατίθεται στη Βουλή για να ψηφιστεί εντός του Νοεμβρίου 1998.
• Καταστήματα Αφορολογήτων Ειδών: Ιδιωτικοποιήθηκαν το Σεπτέμβριο του 1998.
• Τρίτη μετοχοποίηση του ΟΤΕ: Ολοκληρώθηκε το Νοέμβριο του 1998.

Από τις εναπομένουσες 11 ενέργειες, μέχρι το τέλος του 1998 αναμένεται να πραγματοποιηθούν η δεύτερη μετοχοποίηση της εταιρείας Χρηματιστήριον Αξιών Αθηνών, η πρώτη μετοχοποίηση της Olympic Catering και η κατάθεση και ψήφιση του ασφαλιστικού νομοσχεδίου. Οι υπόλοιπες 8 ενέργειες θα πραγματοποιηθούν εντός του 1999.

Ο προϋπολογισμός του 1999 είναι ο Προϋπολογισμός Ενταξης στην ΟΝΕ, ο οποίος επισφραγίζει τη σειρά των προηγούμενων Προϋπολογισμών Σύγκλισης. Αποτελεί το τελικό βήμα για την έγκαιρη συμμετοχή μας στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα και ταυτόχρονα προάγει την εθνική μας στρατηγική για οικονομική ανάπτυξη, απασχόληση και κοινωνική συνοχή.

Εξασφαλίζει τη δίκαιη κατανομή του κόστους της αναγκαίας προσαρμογής ανάμεσα στα έσοδα και τις δαπάνες και ανάμεσα στις διάφορες κοινωνικές ομάδες, χωρίς νέες φορολογικές επιβαρύνσεις και με ενίσχυση των δαπανών κοινωνικής και αναπτυξιακής πολιτικής.

Βασίζεται στη στήριξη του εισοδήματος εργαζομένων και συνταξιούχων μέσα στις δυνατότητες εκτέλεσης του Προϋπολογισμού, ενώ αυξάνει σημαντικά τις ενισχύσεις των χαμηλοσυνταξιούχων και των οικονομικά ασθενέστερων.

Ο Προϋπολογισμός του 1999 είναι το επιστέγασμα μιας μακράς πορείας που ξεκίνησε το 1994 με στόχο την ανόρθωση της εθνικής οικονομίας και την εδραίωση συνθηκών σταθερότητας και ισχύος, που επιτρέπουν την ικανοποίηση των απαιτήσεων του ελληνικού λαού για ευημερία και δικαιοσύνη. Τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας, που οφείλονται αποκλειστικά στην ενεργό στήριξη της ελληνικής κοινωνίας και ιδιαίτερα των εργαζομένων, είναι πλέον ορατά.