Είναι το πρώτο βράδυ στο Βελιγράδι και κατευθυνόμαστε με τον Ιβάν, κάπως καθυστερημένοι, προς το κτίριο του Ερυθρού Σταυρού - βρίσκεται στο κέντρο της πόλης - όπου η Συνομοσπονδία των Συνδικάτων Σερβίας παραθέτει δείπνο στους 150 Ελληνες της διεθνιστικής αποστολής αλληλεγγύης, που επισκέφτηκαν την πολύπαθη χώρα την προηγούμενη βδομάδα.

Οι τρεις δημοσιογράφοι της αποστολής παρατηρούν πως το Βελιγράδι με τίποτα δε θυμίζει πόλη που βομβαρδίζεται και επισημαίνουν πως η ζωή δείχνει να συνεχίζεται κανονικά σε ετούτο τον τόπο, σαν τίποτα να μην έχει μεσολαβήσει, σαν τίποτα να μην έχει συμβεί. Ο Ιβάν Παβίσεβιτς,γραμματέας των διεθνών σχέσεων της Συνομοσπονδίας, ξεκαθαρίζει: "Ετσι, όπως τα λέτε είναι. Γι' αυτό και μεις αυτόν τον πόλεμο τον αποκαλούμε βρώμικο. Γιατί είναι ένας πόλεμος, τα αποτελέσματα του οποίου θα φανούν στη χώρα μας μετά από ένα - δύο μήνες. Δεν ενδιαφέρουν τους ΝΑΤΟικούς να χτυπηθούν τα κτίριά μας ή τα δέντρα μας. Τους ενδιαφέρουν οι στρατιωτικές μας εγκαταστάσεις και κυρίως οι παραγωγικές μας μονάδες. Θέλουν να τσακίσουν το φρόνημά μας, το ηθικό των Σέρβων. Τα αποτελέσματα αυτού του πολέμου θα φανούν, όταν ο περήφανος αυτός λαός θα αρχίσει να πεινάει"...

Κι, όμως, ήδη τα πρώτα σημάδια αυτού του βρώμικου χτυπήματος έχουν αρχίσει να φαίνονται στην πρωτεύουσα της χώρας. Το πρωινό της επόμενης μέρας οι ουρές, που είχαν δημιουργηθεί έξω απ' τα μαγαζιά - περίπτερα στο κέντρο του Βελιγραδίου ήταν τεράστιες. Υπομονετικά, οι Σέρβοι στέκονταν επί ώρες για ν' αγοράσουν δύο πακέτα τσιγάρα, λίγο ψωμί, καμιά κονσέρβα. "Κι είμαστε ακόμα στην αρχή", έλεγαν και ξανάλεγαν. Χωρίς, ωστόσο, να δείχνουν σε καμιά περίπτωση πως το ηθικό τους έχει τσακιστεί στο ελάχιστο...

Το απόγευμα της προηγούμενης Παρασκευής, οι Ελληνες επικεφαλής της διεθνιστικής αποστολής αλληλεγγύης είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στο Βελιγράδι - αλλά και γενικότερα στη Γιουγκοσλαβία - από τον αντιπρόεδρο της Συνομοσπονδίας Συνδικάτων Σερβίας, Ντόμπριτσα Σάβιτσα.Μέσα στα διάφορα που ειπώθηκαν δύο σημεία της τοποθέτησής του ήταν αυτά που έκαναν εντύπωση και παρουσιάζουν το βρώμικο και απάνθρωπο πρόσωπο των ΝΑΤΟικών σφαγέων.

Πρώτο σημείο: Το ΝΑΤΟ δε χτυπά μόνο στρατιωτικές βάσεις. "Αυτό είναι το άλλοθί τους, η δικαιολογία τους απέναντι στην κοινή γνώμη όλου του κόσμου", είπε χαρακτηριστικά ο Ντ. Σάβιτσα. Το ΝΑΤΟ, συνέχισε, χτυπά τις γέφυρες, τα νοσοκομεία, τους αναμεταδότες, τα σχολεία, πολλά εργοστάσια της Γιουγκοσλαβίας, αλλά και άμαχους πολίτες. Χτυπά εν ψυχρώ και προσδίδει στα χτυπήματά του το χαρακτηρισμό "για ανθρωπιστικούς λόγους". "Ηδη στη χώρα μας 300.000 εργάτες έχουν μείνει χωρίς δουλιά. Αν υπολογίσετε και τα μέλη των οικογενειών τους, ήδη πάνω από ένα εκατομμύριο Γιουγκοσλάβοι ζουν σήμερα στα όρια της εξαθλίωσης", υπογράμμισε στους Ελληνες ο Ντ. Σάβιτσα.Δεύτερο σημείο: "Ολος ο κόσμος πρέπει να καταλάβει ότι η τραγωδία των προσφύγων δεν υπήρχε πριν ξεκινήσουν οι βομβαρδισμοί. Απ' τη στιγμή που ξεκίνησαν, από τότε που άρχισαν οι βομβαρδισμοί, τόσο οι Αλβανοί όσο και οι Σέρβοι άρχισαν να φεύγουν από το Κοσσυφοπέδιο", θα πει ο Ντ. Σάβιτσα. Για να καταλήξει την ενημέρωσή του, τονίζοντας πως ο λαός της Γιουγκοσλαβίας "δεν είναι ότι δε φοβάται τους ΝΑΤΟικούς βομβαρδισμούς, απλά νιώθει ότι θα είναι αυτός ο νικητής".

Απ' την πλευρά του ο Μίλαν Κλάιτς,αντιπρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Βελιγραδίου, αναφέρθηκε αποκλειστικά και μόνο στο ηθικό, στο πείσμα και στο θάρρος, με το οποίο οι Γιουγκοσλάβοι αντιμετωπίζουν αυτόν τον πόλεμο. "Ο κόσμος μας, ο λαός μας δε θέλει να πουλήσει την ελευθερία του για τίποτα. Κάθε βράδυ στις γέφυρες και κάθε μέρα στην πλατεία Δημοκρατίας θα δείτε ένα λαό να δίνει μαθήματα αντίστασης και περηφάνιας. Θα δείτε ένα λαό που όσο και να βομβαρδιστεί δε θα σκύψει το κεφάλι του ποτέ. Και μόνο γι' αυτό το λόγο νιώθουμε νικητές. Νιώθουμε πως έχουμε συντρίψει όλους τους πυραύλους και τα "αόρατα" αεροπλάνα τους", είπε προς την ελληνική αντιπροσωπεία. Κάτι που τις επόμενες ώρες είχε την ευκαιρία να το διαπιστώσει και από μόνη της...

Περπάτησαν στους γεμάτους συντρίμμια και απόγνωση δρόμους του Αλέξινατς - της πόλης που βομβαρδίστηκε ανελέητα και εν ψυχρώ από τους ΝΑΤΟικούς σφαγείς - ένωσαν τα κορμιά τους με τα κορμιά των Γιουγκοσλάβων πάνω στις γέφυρες του Βελιγραδίου, για να γίνουν οι ανθρώπινες αλυσίδες πιο μεγάλες, πιο δυνατές, πιο παθιασμένες. Διαδήλωσαν έξω απ' το κτίριο της Κρατικής Σερβικής Τηλεόρασης, εκεί όπου έχασαν τη ζωή τους δεκάδες συνάδελφοι της γειτονικής χώρας, και κυρίως γνώρισαν από κοντά τη φλόγα, το πείσμα, τη γενναιότητα και το μεγαλείο ενός λαού, που θέλει και μπορεί να αντιστέκεται απέναντι σ' έναν τόσο μεγάλο, τόσο στυγνό εχθρό. Είναι οι άνθρωποι της διεθνιστικής αποστολής αλληλεγγύης που μιλούν στο "Ρ", αμέσως μετά την ολοκλήρωση αυτής της αποστολής, και περιγράφουν τα συναισθήματα που ένιωσαν, αλλά και τα πράγματα που οφείλουν να κάνουν, ώστε να γίνει πραγματικότητα το σύνθημα: "ΝΑΤΟικοί φονιάδες και Αμερικανοί, ο τάφος σας θα γίνει στη Βαλκανική".

"Διαπιστώσαμε με τα ίδια μας τα μάτια την αγριότητα των εγκλημάτων του ιμπεριαλισμού", δήλωσε η Χριστίνα Τσεντούρου,πρόεδρος του Συνδικάτου Κλωστοϋφαντουργίας - Ιματισμού - Δέρματος. "Εγκλήματα ενάντια σε αμάχους, σε νοσοκομεία, στην παραγωγική βάση της χώρας, στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Κατανοήσαμε βαθιά πόσο υποκριτικά και ψεύτικα - αλλά εξίσου καταστροφικά με τις βόμβες - είναι όσα λένε οι ιμπεριαλιστές για "ανθρωπισμούς", "δημοκρατία", "ελευθερία έκφρασης", "δικαιώματα".

Είδαμε, ζήσαμε, νιώσαμε ένα λαό περήφανο, ένα λαό που παλεύει για το δίκιο του, μια άξια εργατική τάξη, ανθρώπους άφοβους, αποφασισμένους να υπερασπίσουν τη χώρα τους από τα εγκληματικά σχέδια του ΝΑΤΟ. Είδαμε ένα λαό με αστείρευτο καυστικό χιούμορ, που έχουν μόνο όσοι είναι σίγουροι γι' αυτό που κάνουν.

Ζήσαμε το μεγαλείο ενός μικρού λαού, που έχει σηκώσει μεγάλο ανάστημα και έχει διαλύσει κάθε θεωρία που θέλει τους μικρούς λαούς υποταγμένους και ανήμπορους απέναντι στα σχέδια των ιμπεριαλιστών. Ενα λαό, που δίνει κάθε μέρα χαστούκια στους ιμπεριαλιστές. Αυτό είναι μεγάλο όπλο για μας.

Υπολογίζουν πολύ στην αλληλεγγύη μας, έτσι όπως την εκφράζουμε στη χώρα μας. Είναι μεγάλο στήριγμα γι' αυτούς και το εξέφρασαν με πολλούς τρόπους κατά τη διάρκεια της παραμονής μας.

Γίναμε πιο σοφοί, πιο δυνατοί, περισσότερο εξοπλισμένοι πολέμιοι του ιμπεριαλισμού, του ΝΑΤΟ, της ΕΕ, αλλά και της δικής μας κυβέρνησης, που έχει βάλει την υπογραφή της σε όλα τα σχέδια του ΝΑΤΟ. Κερδίσαμε πολλά από αυτή την επίσκεψη".

Οι τρεις απ' τους τέσσερις δημάρχους που πήραν μέρος στην αποστολή - η δήλωση του δημάρχου Πετρούπολης Γ. Γιώγου δημοσιεύτηκε σε άλλο ρεπορτάζ μας - δήλωσαν:

• Γιάννης Πατσιλινάκος,δήμαρχος Περάματος:

"Η επίσκεψή μας στο Βελιγράδι πραγματικά ήταν μια πολύ καλή "ένεση" στο ηθικό των Σέρβων, που έχουν πάρα πολύ κουράγιο και παλεύουν αυτόν τον βρώμικο πόλεμο με πάρα πολλή δύναμη. Πιστεύουμε ότι οι προσπάθειες αυτές πρέπει να συνεχιστούν. Ο αγώνας των Σέρβων δεν είναι μόνο ενάντια στον ιμπεριαλισμό - και τους Αμερικανούς και τους Δυτικοευρωπαίους - αλλά είναι μια προσπάθεια που την κάνουν και για μας, έτσι ώστε να μην έχουμε χώρες προτεκτοράτα στα Βαλκάνια. Η προσπάθειά μας από δω και πέρα θα είναι να ενισχύσουμε αυτό τον αγώνα με κάθε τρόπο, γιατί είναι απαραίτητο να συνεχιστεί ο αγώνας και να σταματήσει αυτός ο βρώμικος πόλεμος".

• Νίκος Ρογκάκος,δήμαρχος Βύρωνα:

"Γυρίζουμε πίσω στενοχωρημένοι, αλλά πολύ περισσότερο αγανακτισμένοι και οργισμένοι, γιατί είδαμε από κοντά το πρόσωπο του πολέμου, το πρόσωπο των δολοφόνων, που εκφράζεται με βομβαρδισμούς σχολειών, δημόσιων κτιρίων, νοσοκομείων και αγροτικών νοικοκυριών.

Ξέρουμε πολύ καλά γιατί κάνουν τον πόλεμο, όπως ξέρουμε και πολύ καλά τι πρέπει να μεταδώσουμε στους λαούς της περιοχής μας. Στην προκειμένη περίπτωση εγώ με τους συνεργάτες μου στο λαό του Βύρωνα θα πω ότι δεν πρέπει να εφησυχάζουμε ούτε στον ύπνο μας, διότι έπονται τα χειρότερα. Ο σχεδιασμός των ιμπεριαλιστών απ' ό,τι υποπτευόμαστε πάει πολύ παραπέρα, σε αυτά που λέγονται νέες ζώνες επιρροής, αλλά που εν πάση περιπτώσει δείχνουν το πραγματικό πρόσωπο των εγκληματιών, των γκάνγκστερ όπου Γης. Δεν έχουν έλεος, αυτοί δεν ξέρουν τι θα πει έλεος. Αυτοί δεν ξέρουν τι θα πει αλληλεγγύη. Αυτοί δεν ξέρουν τι θα πει ανθρωπισμός. Αυτό και μόνο. Να αφυπνιστούν οι λαοί, να αφυπνιστεί ο ελληνικός λαός, γιατί το μέλλον είναι ζοφερό. Είναι τρομερό. Αυτοί θέλουν να ισοπεδώσουν μια χώρα, γιατί κρατάει ακόμα την τιμή και την υπόληψη της Ευρώπης, των λαών και κατ' επέκταση του κόσμου, ψηλά. Και θέλουν να την καθηλώσουν".

• Γιώργος Κατημερτζής,δήμαρχος Καισαριανής:

"Η επίσκεψή μας στο Βελιγράδι και στις άλλες βομβαρδισμένες πόλεις επιβεβαίωσαν αυτό που λέμε "βρώμικος πόλεμος των ιμπεριαλιστών" και γι' αυτό πρέπει να πούμε ότι όλοι οι συμμετέχοντες στον πόλεμο έχουν τις ευθύνες τους. Κανένας απ' αυτούς δεν είναι έξω από αυτές τις ευθύνες.

Εμείς θα μεταφέρουμε στον ελληνικό λαό, στο λαό της Καισαριανής, πως αυτό το έγκλημα γίνεται προκειμένου να πετύχει το ΝΑΤΟ να δώσει την εικόνα του ισχυρού. Οπως θα μεταφέρουμε ακόμα τη λεβεντιά και την πίστη που έχει ο γιουγκοσλάβικος λαός, ο οποίος παλεύει για λογαριασμό όλης της Ευρώπης, όλων των Βαλκανίων, για να χτυπήσει αυτές τις ιδέες του μεγάλου και ισχυρού ΝΑΤΟ. Μόνο έτσι πιστεύω πως θα απελευθερωθούν οι λαοί από τον λεγόμενο μονόδρομο του ισχυρού και θα δυναμώσουν οι λαϊκές δυνάμεις ανά τον κόσμο για να μπορέσουν να χτυπήσουν αυτό το μονοπώλιο".

Ιδιαίτερα εντυπωσιακή ήταν η παρουσία των συνδικαλιστών και εργαζομένων σ' αυτή την αποστολή, που αμέσως μετά δήλωσαν:

• Ανδρέας Ζαζόπουλος,πρόεδρος της Ομοσπονδίας Οικοδόμων:

"Δεν είμαστε οι πρώτοι ούτε οι τελευταίοι που βρεθήκαμε κοντά στο σερβικό λαό και εκφράσαμε έμπρακτα την αλληλεγγύη μας και τη συμπαράστασή μας στον αγώνα του. Δεν κάναμε τίποτα περισσότερο από αυτούς που βρίσκονται στους δρόμους του αγώνα για να μην περάσουν τα σχέδια των ιμπεριαλιστών. Δεν κάναμε τίποτα περισσότερο από αυτούς που σταματάνε με κίνδυνο της ζωής τους τους λεγεωνάριους του ΝΑΤΟ και τις πολεμικές τους μηχανές. Δεν κάναμε τίποτα περισσότερο από τη νεολαία μας που σήμερα λέει το μεγάλο ΟΧΙ.

Αυτό που είδαμε στη Γιουγκοσλαβία, ήταν ένας λαός αποφασισμένος να μην επιτρέψει να περάσουν τα σχέδια των ιμπεριαλιστών και του ΝΑΤΟ, είδαμε ένα λαό ο οποίος την απόφασή του καθημερινά την εκδηλώνει έμπρακτα. Κυρίως είδαμε ένα λαό που αντιμετωπίζει με χαμόγελο το θάνατο. Αυτός ο λαός είμαστε σίγουροι ότι με τη συμπαράσταση των λαών θα είναι ο νικητής. Είμαστε σίγουροι ότι οι φιλειρηνικές δυνάμεις, οι δυνάμεις που αντιστέκονται και δεν υποτάσσονται μπορούν με τον αγώνα τους να βάλουν φραγμό στην ιμπεριαλιστική κτηνωδία".

• Χρήστος Μπούρας,πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Αγρινίου:

"Οι στιγμές που έζησα στο Βελιγράδι και το Αλέξινατς για μένα ήταν συγκλονιστικές. Διαπίστωσα από κοντά πόσο βρώμικος, ύπουλος και άνανδρος είναι αυτός ο πόλεμος που κάνουν οι ΑμερικανοΝΑΤΟικοί και Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές σε ένα λαό περήφανο όπως ο σερβικός λαός. Μπορώ να πω ότι η συμμετοχή μου στην αποστολή με έχει πεισμώσει ακόμα πιο πολύ απέναντι στους ιμπεριαλιστές. Αυτό που μπορώ να πω και που λέω στους συναδέλφους μου είναι να μεγαλώσει η αλληλεγγύη μας στο σερβικό λαό, να μεγαλώσει η αντίστασή μας στους ιμπεριαλιστές, το νέο δόγμα του ΝΑΤΟ, την ΕΕ και την ελληνική κυβέρνηση. Η αντίσταση των λαών μπορεί να σταματήσει αυτό τον βρώμικο πόλεμο. Η εργατική τάξη της χώρας μπορεί αυτό να το κάνει πράξη με κάθε φωνή διαμαρτυρίας, με συλλαλητήρια ή οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο τρόπο".

ΣΗΜ.: Η συνέχεια των ρεπορτάζ που έγιναν στη διάρκεια αυτής της αποστολής θα δημοσιευτεί την ερχόμενη βδομάδα.

ΑΠΟΣΤΟΛΗ: Μπέρρυ ΤΣΟΥΓΚΡΑΝΗ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Βαγγέλης ΤΟΚΑΣ