Εκτός από τους καθημερινούς αγώνες των πολιτών της Θεσσαλονίκης ενάντια στους επιδρομείς του ΝΑΤΟ, που με άδικο και εγκληματικό τρόπο προσπαθεί - χωρίς να το καταφέρνει - να σπάσει το ηθικό των Γιουγκοσλάβων, έγιναν παράλληλα σκακιστικοί αγώνες μεταξύ βετεράνων στα πλαίσια των σκακιστικών και εκπολιτιστικών εκδηλώσεων της Θεσσαλονίκης για ΕΙΡΗΝΗ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός της ομόφωνης απόφασης των συμμετεχόντων, να διαθέσουν τα χρηματικά έπαθλα από τα παράβολα - υπό μορφή φαρμακευτικού υλικού - στο δοκιμασμένο λαό της ΣΕΡΒΙΑΣ.

Νικητές ήταν οι Κόνδρας Στ. 9 βαθ. Κωνσταντίνου Δ., Νακάκης Ιωάν., Βασίλας Βασ. από 7 βαθ. Νούντας Φωτ. και Ζολεώγλου Ιωάν. από 5 βαθμούς.

• Η ΤΕΣΣ Θεσσαλονίκης - Χαλκιδικής πραγματοποίησε το 11ο Πανελλήνιο Σχολικό Κύπελλο 1999. Μερικοί από τους νικητές είναι: Μαυρικάκης Γ. 7 β (Α' Δημ. Αττικής), Φραγκούλης Λ. 6β (Α' Δημ. Θεσ/κη), Σισμάνης Α. 7 β. (Β' Δημ. Αττικής), Κανακάρης Γ. 6 β. (Σέρρες), Νταζιάνης Κ. 5,5 β. (Πάτρα). 1ο Κορίτσι Καρδάμη Ε. (Αττικής), Ισκος Α. 6,5β, (Γ' Δημ. Θεσ/κη), Ντιλούδη Δ. (Γιαννιτσά), Παναγιωτάκος Ν. (Αττική) από 6β. Πρώτο κορίτσι Τσαρουχά Μ. 5,5β (Χανιά) Αντωνίου Δ. 7β. (Αττική Δ' Δημ.), Μπιμπιζάς 6 β. (Αττική), Εχτεσαμνιά Α. 6β. (Αττική), 1ο κορίτσι Πολύζου Δ. 5β (Χανιά) Σανδαλάκης Α. 6,5β (Ε' Δημ. Χανιά) Παπαδόπουλος 6β. (Θεσ/κη), Κυρατζόπουλος Ε. (Θεσ/κης).

Νικητής στο Σαράγεβο ο πρώην παγκόσμιος Γκάρι Κασπάροβ με 7β. σε 9 αγώνες. Με 6β. ήταν οι Μπαρέεβ και Σίροβ, ενώ με 5,5 β. ο Ρώσος Μορόζεβιτς.

Κασπάροβ (2.812) - Μορόζεβιτς (2.723), 7ος γύρος

1. δ4 δ5 2. γ4 γ6 3. Ιγ3 Ιζ6 4. ε3 α6 5. Βγ2 β5 6. β3 Αη4 7. Ιηε2 Ιβδ7 8. Ιζ4 ε5 9. δ: ε5 Ι: ε5 10. θ3 Αε6 11. Αε2 Αδ6 12. 0 - 0 0 - 0 13. Αβ2 Ιη6 14. Ι: η6 Θ: η6 15. γ: δ5 γ: δ5 16. Αζ3 Πγ8 17. Βδ2 Αβ8 18. Πζδ1 Βγ7 19. η3 Πζδ8 20. Παγ1 Βδ7 21. θ4 Αα7 22. Ιε2 Π: γ1 23. Β: γ1 Αη4 24. Α: η4 Β: η4 25. Α: ζ6 η: ζ6 26. Πδ2 Πε8 27. Βδ1 Βζ3 28. Ιζ4 β: δ1+ 29. Π: δ1 δ4 30. ε: δ4 Πδ8 31. δ5 Αβ8 32. Ιε2 Ρη7 33. Ρη2 ζ5 34. Ρζ3 Αδ6 35. Ιζ4 Πδ7 36. Ιη2 Αβ8 37. Ιε3 Αα7 38. θ5 Αγ5 39. α4 β: α4 40. β: α4 Α: ε3 41. Ρ: ε3 η: θ5 42. Ρδ4 Ρζ8 43. Πβ1 ζ4 44. α5 ζ: η3 45. ζ: η3 Ρε7 46. Πβ6 Πδ6 47. Ργ5 Πη6 48. δ6+ Ρδ7 49. Πβ7+ Ργ8 50. Πγ7+ Ρδ8 51. Πα7 Π: η3 52. Π: α6 Πγ3+ 54. Ρβ4 Πγ1 54. Πα8+ Ρδ7 55. α6 1 - 0

Κασπάροβ (2.812)

Ανταμς (2.716), 9ος γύρος

1. ε4 ε5 2. Ιζ3 Ιγ6 3. δ4 ε: δ4 4. Ι: δ4 Ιζ6 5. Ι: γ6 β: γ6 6. ε5 Βε7 7. Βε2 Ιδ5 8. γ4 Ιβ6 9. Ιγ3 Βε6 10. Βε4 Αβ4 11. Αδ2 Αα6 12. β3 Α: γ3 13. Α: γ3 δ5 14. Βθ4 δ: γ4 15. Αε2 Ιδ5 16. Αδ4 γ5 17. Α: γ5 Ιγ3 18. Α: γ4 Βε5+ 19. Αε3 Ιε4 20. 0 - 0 Α: γ4 21. β: γ4 0 - 0 22. Πζε1 Πζε8 23. ζ3 Ιδ6 24. Αζ2 Βζ5 25. γ5 Ιβ5 26. Ββ4 Βδ3 27. Πεδ1 α5 28. Βα4 Βε2 29. Πε1 Βδ3 30. Π: ε8+ Π: ε8 31. Πδ1 1 - 0.

Φινάλε με πιόνια

(Β μέρος)

Συνεχίζουμε την επιτυχημένη παρουσίαση των Φινάλε με πιόνια από τον καθηγητή του Α. Π. Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνο Παπαδόπουλο.Ευχαριστούμε όλους τους φίλους και ιδιαίτερα τους μαθητές των Δημοτικών Σχολείων που μας τηλεφώνησαν ή έστειλαν επιστολή και τους συνιστούμε να αρχειοθετήσουν αυτά τα χρήσιμα φινάλε και να συμβουλεύονται τα διαγράμματα, που λόγω χώρου δε γίνεται να ξαναδημοσιευτούν.

Σαν αποτέλεσμα, για το πιόνι στο γ5, το οποίο πέρασε το μέσον της σκακιέρας, παίρνουμε ένα σύστημα στρατηγικών τετραγώνων όπως φαίνεται στο διάγραμμα 3. Με την κατοχή, από το λευκό βασιλιά οποιουδήποτε από τα έξι αυτά τετράγωνα η προαγωγή του πιονιού είναι εξασφαλισμένη, όπου και αν βρίσκεται ο μαύρος βασιλιάς και οποιουδήποτε είναι η κίνηση (αποκλείοντας φυσικά την περίπτωση παρσίματος του πιονιού από τα μαύρα στην πρώτη κίνηση).

Παρατηρούμε ότι τα τετράγωνα β6, γ6, δ6 είναι για τα Μαύρα, κρίσιμα μόνο γιατί, εξαιτίας της κοντινότητας στην άκρη της σκακιέρας, η ευκινησία του βασιλιά τους είναι ήδη περιορισμένη. Στο διάγραμμα 2, όπου το λευκό πιόνι έχει ήδη περάσει το μέσον της σκακιέρας, τα Μαύρα χάνουν μετά από 1) Ρβ6, Ρβ8 2) γ6, Ργ8 3) γ7 εξαιτίας του τσουγκ - τσβαγκ, μη έχοντας στη διάθεσή του τετράγωνο για οπισθοχώρηση.

Στο διάγραμμα όμως 4, όπου το πιόνι δεν πέρασε το μέσον της σκακιέρας, η εικόνα είναι διαφορετική: μετά από 1) Ρβ5, Ρβ7 2) γ5, Ργ7 3) γ6 τα Μαύρα παίζουν 3)... Ργ8 επιτυγχάνοντας ισοπαλία. Κατ' αυτό τον τρόπο, αν ο λευκός βασιλιάς κατέχει τα τετράγωνα β5, γ5, δ5 το γεγονός αυτό παρ' όλα αυτά δεν είναι επικίνδυνο για τα Μαύρα. Κρίσιμα για τα Μαύρα είναι τα τετράγωνα β6, γ6, δ6, που βρίσκονται μετά από μια σειρά από το πιόνι, στην ίδια και στις δύο γειτονικές κάθετες. Η κατοχή από το λευκό βασιλιά ενός από τα κρίσιμα αυτά τετράγωνα, εξασφαλίζει χωρίς αμφιβολία τη δυνατότητα προαγωγής του πιονιού γ4 σε βασίλισσα.

Αν στο διάγραμμα 4 είναι η σειρά των Μαύρων να παίξουν, τότε αυτά είναι αναγκασμένα να παραχωρήσουν στο λευκό βασιλιά ένα από τα σημεία αυτά επέμβασης στην επόμενη οριζόντια, δηλαδή το τετράγωνο β6 ή δ6, γεγονός μετά το οποίο η αντίσταση είναι ανώφελη. Αν την κίνηση έχουν τα Λευκά τότε δεν μπορούν να έχουν στην κατοχή τους ένα από τα στρατηγικά τετράγωνα, γιατί ο μαύρος βασιλιάς βρίσκεται σε οποζισιόν και δεν επιτρέπει στο λευκό βασιλιά να περάσει.

Τυποποιώντας τα μέχρι τώρα αποτελέσματα παρατηρούμε ότι:

α) Το προχωρημένο πιόνι έχει στο σύστημά του κρίσιμα (ή στρατηγικά) τετράγωνα.

β) Η κατοχή, από το βασιλιά της ισχυρής πλευράς, ενός από τα τετράγωνα αυτά, σημαίνει πραγματοποίηση του σκοπού του δοθέντος τέλους παρτίδας - προαγωγή του πιονιού σε βασίλισσα, και

γ) Ο αγώνας σ' αυτά τα φινάλε βρίσκεται στην πάλη γι' αυτά τα τετράγωνα.Περνάμε τώρα στα διάγραμμα 5.

Στη θέση αυτή το σχέδιο των Λευκών συνίσταται πρώτα στο να κερδίσει το πιόνι δ5 και μετά να προσπαθήσει να προαγάγει το πιόνι του (στο δ4). Αφού κερδίσει το πιόνι δ5 (ο πιο άμεσος σκοπός των Λευκών) το πρόβλημα βρίσκεται σε ένα από τα εξετασθέντα προηγούμενα παραδείγματα. Είναι φανερό ότι αν ο λευκός βασιλιάς πετύχει να κατέχει ένα από τα τετράγωνα ε5, ζ5, η5 τότε η πτώση του πιονιού δ5 είναι αναπόφευκτη. Τα τετράγωνα επομένως ε5, ζ5 η5 είναι κρίσιμα. Το συμπέρασμα είναι ότι το μπλοκαρισμένο πιόνι δ5 έχει ουσιαστικό σύστημα κρίσιμων ή στρατηγικών τετραγώνων.

Παρατηρούμε ότι η πραγματοποίηση του πρώτου σκοπού (το κέρδος του πιονιού) δε μας λέει τίποτα για την επίτευξη του δεύτερου σκοπού (προαγωγή του πιονιού). Μολονότι τα μαύρα αποτυγχάνουν να διατηρήσουν το πιόνι δ5, μπορούν όμως να μην επιτρέψουν στον αντίπαλο να προαγάγει το πιόνι δ4 σε βασίλισσα.

Ετσι, στη θέση 5 τα Μαύρα με την κίνησή τους χάνουν το οποζισιόν και είναι αναγκασμένα να επιτρέψουν στα Λευκά να περάσουν σε ένα από τα κρίσιμα τετράγωνα. Στην απάντηση του μαύρου με 1)... Ρε6 τα Λευκά παίζουν 2) Ρη5! (η μανούβρα αυτή ονομάζεται παράκαμψη ή υπερφαλάγγιση). Το γεγονός αυτό είναι αποτέλεσμα της απώλειας της οποζισιόν. Θα δούμε παρακάτω ότι εκεί όπου δεν υπάρχει απειλή παράκαμψης, δεν είναι απαραίτητη και η κατοχή της οποζισιόν παράδειγμα 6. Στη συνέχεια 2)... Ρε7 3) Ρζ5, Ρδ6 4) Ρζ6, Ργ6 5) Ρε5, Ργ7! (Τα Μαύρα δίνουν το πιόνι δ5, δεν επιτρέπουν όμως στο λευκό βασιλιά να περάσει στα κρίσιμα τετράγωνα του παραχωρημένου πιονιού δ4) 6) Ρχδ5, Ρδ7 με ισοπαλία.

Μιλώντας γενικά, το σύστημα των στρατηγικών τετραγώνων του πιονιού δ5 είναι πιο πολύπλοκο. Παριστάνει το ορθογώνιο α5, α7, η7, η5. Αυτό γίνεται κατανοητό στο διάγραμμα 5α. Τα σημειωμένα με σταυρούς τετράγωνα στα διαγράμματα 5 και 5α είναι τα σύνορα της "κρίσιμης ζώνης" του πιονιού δ5, ο"μπροστινός χώρος" της άμυνας των Μαύρων.

Συμπεραίνεται ότι την άμεση απειλή στο πιόνι δ5, δημιουργεί μόνο η θέση του λευκού βασιλιά στα τετράγωνα ε5 ή ε6 (τα οποία είναι τα βασικά κρίσιμα τετράγωνα). Οπως φάνηκε όμως από το διάγραμμα 5, η κατάληψη ήδη του τετραγώνου η5 (η εισβολή στην κρίσιμη ζώνη! ) διευκόλυνε την κατοχή των τετραγώνων ε5 και ε6.

Το λευκό πιόνι στο δ4 στο διάγραμμα 5 έχει ήδη τέτοια, συμμετρικά τοποθετημένη κρίσιμη ζώνη, το πάνω σύνορο της οποίας αποτελούν τα τετράγωνα ε4, ζ4, η4, α4, β4, γ4. Γι' αυτό η εύρεση του λευκού βασιλιά σε οποιοδήποτε σημείο της κρίσιμης ζώνης του πιονιού δ5 δεν εγγυάται ήδη το κέρδος του πιονιού, γιατί πρέπει να λάβουμε υπόψη, ότι ο μαύρος βασιλιάς μπορεί, με τη σειρά του, να εισβάλει στην κρίσιμη ζώνη του πιονιού δ4. Κατ' αυτό τον τρόπο, μεγάλη σημασία έχουν οι αποστάσεις των βασιλιάδων από τις αντίστοιχες κρίσιμες ζώνες, και ακριβέστερα - από τα βασικά κρίσιμα σημεία.

(Συνεχίζεται στο επόμενο φύλλο)

Αγώνες βετεράνων σκακιστών στο Σύνδεσμο Αιγυπτιωτών Ελλήνων. Υπό το "βλέμμα" των παγκόσμιων πρωταθλητών, διακρίνονται οι Φουρναράκος, Μεταξάς, Γιαννόπουλος, Χρονάκης κ.ά.