Ο μεγάλος αγωνιστής Δάσκαλος, ο αξέχαστος Δημήτρης Γληνός, είχε πει ότι «η μόρφωση δεν είναι ζήτημα γνώσης, είναι ζήτημα ζωής». Κανένας λοιπόν εργαζόμενος, κανένα παιδί της εργατικής τάξης, δεν πρέπει να μένει αδιάφορος στην προσπάθεια της κυβέρνησης μαζί και του ΠΑΣΟΚ να εμπορευματοποιήσουν παραπέρα την εκπαίδευση, αλλά και να την υποτάξουν πλήρως στις επιδιώξεις και τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου. Είναι θέμα που ταλανίζει εκατοντάδες χιλιάδες εργατικές οικογένειες. Γι' αυτό κάθε φορέας εκπροσώπησης των εργατών, Ομοσπονδίες, Συνδικάτα, Παραρτήματα κλπ. πρέπει να πάρουν αποφάσεις για ενημέρωση και αγωνιστική δράση απέναντι σε όλα αυτά που συντελούνται στο χώρο της Εκπαίδευσης, με αιχμή την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, για την οποία πολύς λόγος γίνεται τελευταία.
Η κυβέρνηση εδώ και μήνες ψάχνει να βρει τρόπους, παλεύει με νύχια και με δόντια να περάσει η αναθεώρηση με τους λιγότερους κοινωνικούς κραδασμούς. Εχει επιστρατεύσει κάθε λογής πολιτικό και ιδεολογικό μηχανισμό για να πείσει ότι αυτή η αναθεώρηση, αυτές οι μεταρρυθμίσεις γίνονται για να καλυτερεύσει η εκπαίδευση και να αντιμετωπιστούν τα χρονίζοντα προβλήματα. Σ' αυτή την κατεύθυνση αξιοποιεί και τους μηχανισμούς καταστολής (ΜΑΤ, συλλήψεις, προβοκάτσιες, εισαγγελείς, δικαστήρια). Οι προσπάθειες να αποσπάσει η κυβέρνηση πλατιά συναίνεση στην αναθεώρηση βαίνουν άκαρπες. Αυτό επιβεβαιώνουν οι κινητοποιήσεις των εκπαιδευτικών, των μαθητών, των δασκάλων, που αντιμετωπίστηκαν με σκληρότητα, προκειμένου να τσακιστεί το αγωνιστικό φρόνημα όσων διαφωνούν και αντιπαλεύουν την αντιλαϊκή, αντιεκπαιδευτική πολιτική.
Στις σημερινές συνθήκες οι ανάγκες του συστήματος, αλλά και το επίπεδο της ταξικής πάλης έχουν αλλάξει. Οι στόχοι των προωθούμενων αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων είναι προφανείς. Επιδιώκουν να αποκομίσουν τεράστια κέρδη, εμπορευματοποιώντας παραπέρα την Παιδεία (επιβολή διδάκτρων, κατάργηση δωρεάν παροχής βιβλίων κλπ.) και παράλληλα να αντιδραστικοποιήσουν παραπέρα το περιεχόμενο της εκπαίδευσης, προκειμένου να διαμορφώσουν υποτακτικές συνειδήσεις για το σύστημα. Απέναντι σ' αυτούς τους στόχους γίνεται κατανοητό ότι το άρθρο 16 βάζει κάποια εμπόδια.
Για παράδειγμα, θα γίνονται έρευνες για το περιβάλλον που θα τις χρηματοδοτούν η «SHELL» και η «MOBIL». Θα γίνονται μελέτες για τα ζητήματα που αφορούν τη διατροφή και χρηματοδότης θα είναι η «MCDONALDS». Θα γίνονται έρευνες όχι για θέματα που αφορούν την προώθηση της ασφάλειας και της ευημερίας του λαού (δημόσιες υποδομές, συγκοινωνίες, προληπτική ιατρική, αντιπλημμυρικά έργα, αντισεισμική θωράκιση), αλλά για θέματα διαφημιστικού μάρκετινγκ, για το πώς δηλαδή μια εταιρεία θα προσελκύσει περισσότερους πελάτες.
Ενδεικτικά επίσης ν' αναφέρουμε, αναφορικά με το περιεχόμενο της εκπαίδευσης στις άλλες βαθμίδες, ότι ήδη οι μαθητές του Δημοτικού μαθαίνουν από τα βιβλία τους πως το ΝΑΤΟ προωθεί την ειρήνη και τη δημοκρατία σ' όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης, όπως διδάσκει το σχολικό εγχειρίδιο της ΣΤ΄ Δημοτικού. Το λειτουργικό αυτό μοντέλο των χορηγών προωθείται και στα σχολεία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται γι' αυτά που μαθαίνουν τα παιδιά και με ό,τι αυτό σημαίνει για την τσέπη των εργατικών οικογενειών. Αρκεί να σκεφτούμε ότι πολλοί από εμάς ζούμε με μισθούς πείνας και σαν γονείς καλούμαστε μηνιαίως να πληρώσουμε 300-400 ευρώ στην παραπαιδεία. Ολα τα παραπάνω συνοψίζονται σε δυο δηλώσεις, οι οποίες δίνουν το στίγμα και για το τι θα ακολουθήσει. Η πρώτη ανήκει στον πρόεδρο του ΣΕΒ. Απευθυνόμενος προς την κυβέρνηση, επισημαίνει χαρακτηριστικά: «Μάθετε στους μαθητές γραφή και ανάγνωση και τα υπόλοιπα αφήστε τα σε μας». Η δεύτερη είναι της υπουργού Παιδείας: «Η Παιδεία πρέπει να είναι ατομική υπόθεση του καθενός».
Είναι επίσης αναγκαίο να συνειδητοποιήσουμε ότι η ικανοποίηση τέτοιων αιτημάτων απαιτεί αλλαγές στους συσχετισμούς δύναμης προς όφελος της εργατικής τάξης, σε συνδικαλιστικό και πολιτικό επίπεδο. Τίθεται επιτακτική η ανάγκη να καταδικάσουμε τις συνδικαλιστικές πλειοψηφίες όπως αυτή της ΓΣΕΕ, που κάθε τόσο προσποιούνται ότι κόπτονται για τη δημόσια Παιδεία, για το μέλλον της νέας γενιάς και την ίδια στιγμή πρωτοστατούν στην ιδιωτικοποίηση της Παιδείας, φτάνοντας ακόμα και στην ίδρυση της λεγόμενης Ακαδημίας Εργασίας, για να αναπαράγεται ταυτόχρονα η ταξική συνεργασία, με στόχο την ενσωμάτωση της εργατικής τάξης στα σχέδια και τις επιλογές του μεγάλου κεφαλαίου.
Πρέπει ακόμα να αποκαλύψουμε το ρόλο που παίζουν διάφοροι, προερχόμενοι κυρίως από το ΠΑΣΟΚ, που εστιάζουν την ανέξοδη κριτική τους αποκλειστικά στην αναθεώρηση του άρθρου 16, αφήνοντας στο απυρόβλητο αλλαγές που σχετίζονται με το περιεχόμενο και την ουσία της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Είναι συνένοχοι γιατί τόσα χρόνια βρίσκονταν στην κυβέρνηση, ενώ και τώρα δε διαφωνούν με το στρατηγικό πυρήνα των αλλαγών. Πρέπει όλοι να καταλάβουμε ότι πίσω απ' αυτές τις κινήσεις εντυπωσιασμού και δήθεν «κριτικής» κρύβεται η πάλη για την κυβερνητική εξουσία ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ.
Επιχειρούν να εγκλωβίσουν τους εργάτες στις λογικές του εφικτού. Αποπροσανατολίζουν την εργατική τάξη από την πολιτική αιτία που γεννά τα προβλήματα, κρύβουν τις δικές τους ευθύνες. Από εδώ προκύπτει η ανάγκη για ακόμα μεγαλύτερη πολιτικοποίηση της πάλης μας, καταδικάζοντας τις πολιτικές δυνάμεις που με τις επιλογές τους στηρίζουν και εφαρμόζουν αυτήν την αντιλαϊκή πολιτική στην Παιδεία.
Απόψεις που έχουν στόχο να καταστήσουν τους εργαζόμενους πιο ευάλωτους απέναντι στην επίθεση που δέχονται. Με τη στάση και τη δράση της για τα ζητήματα της Παιδείας, έριξε γροθιά σ' εκείνους που με χυδαίο τρόπο ισχυρίζονται πως τα Συνδικάτα δεν πρέπει να έχουν λόγο για την Παιδεία, επειδή ακριβώς φοβούνται τη δύναμη των εργαζομένων και ξέρουν πως η μόρφωση των παιδιών τους είναι πρώτα απ' όλα δική τους υπόθεση. Πολλά ακόμα μένει να γίνουν, με ξεκάθαρο πάντα τον προσανατολισμό: Καμιά αυταπάτη για τα μέτρα που προωθούνται, κανένας εφησυχασμός. Το ζήτημα μας αφορά όλους. Οι πρώτοι που καλούμαστε να πληρώσουμε το μάρμαρο αυτής της πολιτικής είμαστε εμείς, η εργατική τάξη, γι' αυτό εμείς πρέπει να 'χουμε τον πρώτο λόγο.
(Το κείμενο αποτελεί τοποθέτηση αντιπροσώπου στο πρόσφατο Συνέδριο της Ομοσπονδίας Οικοδόμων Ελλάδας, με θέμα τις αντιεκπαιδευτικές αναδιαρθρώσεις και τα καθήκοντα της εργατικής τάξης).