Γεωργία Νταγάκη - Ορφέας Περίδης

«Σήμερα υπάρχει μεγάλη παραγωγή τραγουδιών, που εύκολα χάνεσαι», λέει ο Ορφέας Περίδης. «Υπάρχουν πολλοί σταθμοί, όπου η μουσική τρέχει όπως το νερό στη βρύση: Μέσα στο σπίτι σου, στο αυτοκίνητο, παντού...».

Eurokinissi

-- Μήπως γίνει και δυσεύρετο το καθαρό... Τα τραγούδια που βγαίνουν, στην πλειονότητά τους, είναι κακά, σκουπίδια. Ομως, το πρόβλημα δεν είναι εκεί. Αυτό συνέβαινε πάντα. Το πρόβλημα είναι ότι αυτό τον καιρό τα κακά τραγούδια έχουν πολύ μεγάλη προβολή. Κάποτε υπήρχε και στην ιδιωτική τηλεόραση εκπομπή, που μπορούσε να φιλοξενήσει το καλό ελληνικό τραγούδι. Τώρα δεν υπάρχει τίποτα, πέρα από το κρατικό κανάλι. Είναι ένα δείγμα.

-- Πού αποδίδετε αυτό το αφιλόξενο ως προς την αληθινή δημιουργία σκηνικό;

-- Το χρήμα είναι πίσω απ' όλα. Προωθείται ό,τι πουλάει. Παλιά έλεγαν ότι θα επέβαλλαν διά νόμου σε κάθε κανάλι να υπάρχει και κάποιος χρόνος πολιτισμού. Δεν έγινε ποτέ, δεν το είδα ποτέ να εφαρμόζεται. Δεν είδα ποτέ καμία ποιοτική πολιτιστική εκπομπή σε ιδιωτικό κανάλι.

-- Αντ' αυτού από το πρωί μας σερβίρουν την αισθητική του ξενυχτάδικου, του σκυλάδικου...

-- Ακριβώς. Αισθάνεσαι μια παρακμή, που σου θυμίζει εφταετία...

-- Και οι δισκογραφικές εταιρείες;

-- Δεν είναι αυτές που ξέραμε. Εχουν αλλάξει. Οι εταιρείες δίσκων πλέον δεν επενδύουν στους Ελληνες καλλιτέχνες, και κυρίως σε αυτούς που δεν έχουν τις απαιτούμενες πωλήσεις. Η ουσιαστική στήριξη του καλλιτέχνη έχει τελειώσει. Στηρίζουν μόνο εκείνο το οποίο προσβλέπουν ότι θα βγάλει φράγκα. Λειτουργούν με την έννοια της αρπαχτής και του χρηματιστηρίου. Εχουν τη νοοτροπία του κερδοσκόπου. Υπάρχουν πάντως και κάποιες ελληνικές εταιρείες, που επενδύουν σε νέους καλλιτέχνες, παρότι έχουν βεβαίως και εμπορικό τραγούδι. Τον τελευταίο καιρό βλέπω μία κίνηση. Ας ελπίσουμε ότι θα είναι για το καλό του ελληνικού τραγουδιού. Πρόσφατα υπέγραψα συμβόλαιο με τη «Legend» που ενεργοποιείται στο ελληνικό τραγούδι. Παλιά ήμουνα στη «Sony», από την οποία έφυγα πριν 3-4 χρόνια, και μετά στη «Warner», που εδώ και δύο χρόνια έκλεισε το ελληνικό τμήμα της και δεν έχει πλέον ελληνικό τραγούδι.

-- Από τότε που βγήκα στη δισκογραφία, εδώ και 15 χρόνια, δεν ξέρω πώς κινείται, πώς δουλεύει, τι πρεσβεύει το ΥΠΠΟ. Εάν ενδιαφέρεται για το κομμάτι του πολιτισμού που λέγεται ελληνικό τραγούδι. Σε ελάχιστες, πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις έχουμε δει ένα ενδιαφέρον από την πλευρά του. Είναι γενικότερο το κακό. Εχω την αίσθηση ότι υπάρχει ένα καράβι χωρίς καπετάνιο. Δε νομίζω ότι υπάρχει κάποιο πρόγραμμα, μια πολιτική στήριξης.

-- Ομως, την ίδια στιγμή το κράτος στηρίζει τα ευρω-πανηγύρια της αποχαύνωσης...

-- Ο,τι έχει σχέση με το χρήμα τυγχάνει αποδοχής. Πέφτουν πάνω του όλα τα φώτα της δημοσιότητας, τα κανάλια, τα πάντα... Στηρίζεται ό,τι έχει σχέση με το χρήμα και με τη φτηνή αισθητική, με το εύκολο και το εφήμερο... Εγώ δεν περιμένω τίποτα. Προσπαθώ να κάνω αυτό που μπορώ. Συνεχίζω να γράφω, είμαι δημιουργικός. Αυτή νομίζω ότι είναι η απάντηση και η πιο επαναστατική πράξη απέναντι σε όλη τη ζοφερή κατάσταση που μπορεί να επικρατεί στο ελληνικό τραγούδι. Να κάνεις δουλιά, να συνεχίσεις να παράγεις και να είσαι χαρούμενος με αυτά που κάνεις.

-- Η έκφραση είναι προσωπική ανάγκη. Είναι η χαρά που παίρνεις όταν βρίσκεις έναν τρόπο να εκφραστείς. Είναι μια διέξοδος και ένας τρόπος επικοινωνίας με άλλους ανθρώπους. Νομίζω ότι όχι απλώς υπάρχουν άνθρωποι που αποζητούν αυτή την επικοινωνία, αλλά είναι και πολλοί. Απλώς, είμαστε χαμένοι μέσα στην πληθώρα της πληροφόρησης και στη γενική υπνηλία. Υπάρχει πάρα πολύς κόσμος που ενδιαφέρεται, που αγαπάει το καλό τραγούδι. Βεβαίως, αν αναρωτηθείς πόσοι είναι αυτοί στη χώρα μας, αν είναι περισσότεροι από τους άλλους που απλώς θέλουν να διασκεδάσουν με το τραγούδι, δεν είμαι σίγουρος. Πιθανόν να είναι η μειονότητα. Ομως, αυτό το ποσοστό μπορεί να αυξηθεί σε λίγο χρονικό διάστημα και να γίνουν οι λίγοι πολλοί. Η κοινωνία είναι ένας ζωντανός οργανισμός. Αρκεί να τους δοθεί η ευκαιρία να ακούσουν το διαφορετικό, το όμορφο. Ακριβώς αυτή είναι η δουλιά μου. Χωρίς να θέλω να επαίρομαι, προσπαθώ για κάτι άλλο. Κουράζομαι γι' αυτό που κάνω. Το βασανίζω πολύ, δεν κάνω ένα δίσκο το χρόνο. Δεν είμαι εργοστάσιο παραγωγής. Μ' αυτή την έννοια πιστεύω ότι δίνω χαρά σε κάποιους ανθρώπους, με τους οποίους έχουμε μια συγγένεια ψυχική και οι οποίοι βρίσκουν έναν τρόπο έκφρασης μέσα από τα τραγούδια μου.

-- Αυτό τουλάχιστον θα το εισπράττετε στις ζωντανές εμφανίσεις σας...

-- Από εκεί ορμώμενος απαντώ έτσι. Γιατί από τις πωλήσεις των δίσκων, που έχουν μειωθεί στα 2/3, τα συμπεράσματα είναι μάλλον απογοητευτικά. Το βασικό κριτήριο ήταν πάντα η ζωντανή επαφή με τον κόσμο. Στο «Συρμό» που εμφανιζόμαστε δοκιμάζω τον καινούριο δίσκο μου. Αισθάνομαι ότι κάποια τραγούδια αρέσουν. Συνεργάζομαι επί σκηνής με τη Γεωργία Νταγάκη, που είναι πολύ καλή μουσικός και παίζει κρητική λύρα και τραγουδά. Μαζί είναι ένα καινούριο σχήμα, που έχει δώσει στα τραγούδια ένα νέο ήχο. Μ' αρέσουν πολύ οι μικρές μουσικές σκηνές. Εκεί ακούς τα σχόλια των ακροατών, εκεί γεννιούνται καινούρια τραγούδια. Ο καινούριος δίσκος μου δεν είναι λαϊκός. Χαρακτηρίζεται από ένα πιο δυτικό άκουσμα. Μιλά για τις σχέσεις των ανθρώπων, για τις σχέσεις ανάμεσα στα δύο φύλα, για τις σχέσεις με τον εαυτό μας. Ολα, σχεδόν, τα τραγούδια είναι σε δικούς μου στίχους. Οταν ο ίδιος γράφεις τους στίχους και τη μουσική αισθάνεσαι ότι το τραγούδι είναι πιο ολοκληρωμένο. Παντρεύεται καλύτερα στίχος και μουσική, είναι πιο κοντά σε αυτό που θέλεις να πεις. Οχι ότι η συνεργασία στιχουργών και συνθετών δε μας έχει δώσει πολύ ωραία τραγούδια. Ομως, εδώ και μια εικοσαετία με αυτό τον τρόπο εκφράζομαι. Αν βέβαια βρω στίχο που θα τον ζήλευα, τότε αυτός συνήθως «τραγουδάει» και εύκολα μπορώ να τον μελοποιήσω. Εχω χαρεί τέτοιες συνεργασίες. Ο καινούριος δίσκος έχει και τρία τραγούδια, που οι στίχοι τους προέρχονται από ποιήματα, τα οποία διασκεύασα.

-- Ποια «γεύση» έχετε από τη δεκαπεντάχρονη διαδρομή σας στο τραγούδι;

-- Μόνο με όρους ζωής μπορώ να μιλήσω γι' αυτό. Είναι πολύ πλούσιος αυτός ο δρόμος σε εμπειρίες. Εχει σχέση με όλη μου την ύπαρξη. Αυτός ο δρόμος έχει σχέση με την καλλιέργειά μου σαν άνθρωπος. Τα τραγούδια μου αισθάνομαι ότι για να γίνουν έχουν διατρέξει μιαν εσωτερική διαδρομή. Υπάρχουν τραγούδια που τα δουλεύω χρόνια στο μυαλό μου. Κάποιες φράσεις τις έχω από μικρό παιδί. Είναι ένα πράγμα, που λες ότι με ακολουθεί από τότε που γεννήθηκα. Είναι τα βιώματά μου. Ομως, είναι αλλιώς να λες την άποψή σου, το τι νιώθεις τραγουδιστά, καθώς υπάρχει έντονα το συναίσθημα. Το καλό τραγούδι προκαλεί συγκίνηση. Δε νομίζω ότι μπορεί να υπάρξει τέχνη χωρίς συγκίνηση.

-- Η σύγχρονη βαρβαρότητα επιδεικνύει ολοένα και περισσότερο το «πρόσωπό» της. Η φρίκη μάς περιτριγυρίζει, έχει μπει μέσω της TV ακόμη και μέσα στα σπίτια μας. Η τέχνη, ο δημιουργός, τι μπορεί να κάνει σε τέτοιους καιρούς;

-- Να καταγγείλει, ν' αντισταθεί. Η εποχή μας είναι κυνική και βάρβαρη. Αυτό που πρέπει να κάνει η τέχνη συνεχώς είναι να πράττει ακριβώς το αντίθετο. Δηλαδή να ευαισθητοποιεί, να δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων σε μια εποχή απομόνωσης και κυριαρχίας του Ιντερνετ, που παρά τα όποια θετικά του στην ενημέρωση, την επικοινωνία, τη μόρφωση, είναι και μια απομόνωση... Η ζωή δεν είναι βίρτσουαλ ριάλιτι. Στην εποχή της πληροφορίας υπάρχει πολλή μοναξιά. Αυτό καλείται να σπάσει η τέχνη, το τραγούδι: Να φέρει τους ανθρώπους κοντά. Να συγκινήσει σε μια εποχή που δε σε συγκινεί τίποτα. Που μπορεί να δεις μια κρεμάλα μέσα στο σπίτι σου και να μένεις απαθής. Ποτέ δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα φτάναμε στο σημείο να βλέπουμε τα πιο φρικαλέα πράγματα, τον ίδιο τον όλεθρο μέσα στο σπίτι μας και να μην αντιδράμε. Είναι μια πάρα πολύ δύσκολη εποχή και πρέπει να επιστρατεύσουμε όλες μας τις δυνάμεις για να μπορούμε ακόμη να λεγόμαστε άνθρωποι.