Το πρόσφατο πολυβραβευμένο έργο της Βρετανίδας συγγραφέα Μπράιονι Λέιβερι, «Καυτός Πάγος», που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα από το Θέατρο «Εξαρχείων», είναι μια σύγχρονη σπουδή πάνω στην παθολογία του πόνου, την επιθυμία για εκδίκηση και την ανάγκη για συγχώρεση. Ενα έργο γραμμένο σε 32 γρήγορες σκηνές, με εξαιρετική ευαισθησία, πάθος και άφθονο χιούμορ. Η Λέιβερι ξεπερνάει το σκοτεινό θέμα του έργου με τη φωτεινή ματιά της και την ελπιδοφόρα ποίηση που το διαποτίζει. Η σκηνοθεσία είναι του Τάκη Βουτέρη, ο οποίος ερμηνεύει τον μοναχικό σίριαλ κίλερ. Μαζί του παίζουν η Αννίτα Δεκαβάλλα που υπογράφει και τη μετάφραση και η Ανθή Ανδεοπούλου. Τα σκηνικά - κοστούμια είναι της Εύας Μανιδάκη και η μουσική του Πλάτωνα Ανδριτσάκη.

Η εντυπωσιακή καριέρα που έχει κάνει ο «Καυτός Πάγος» ξεκίνησε το 1998 στο Birmingham Rep, όταν απέσπασε 3 βραβεία για καλύτερο έργο της χρονιάς: Το ΤΜΑ, το Barclay, καθώς και το Eileen Anderson Central Award for Best Play. Το 2002 ο σερ Τρέβορ Ναν το ανεβάζει στο National Theatre του Λονδίνου κι από κει ταξιδεύει στο Μπρόντγουεϊ το 2004 - όπου είχε 4 υποψηφιότητες για βραβεία Τόνυ - και κατόπιν ακολούθησαν παραγωγές σε πολλές πολιτείες της Αμερικής, στην Αυστραλία, τον Καναδά, αλλά και στη Γαλλία, την Ιρλανδία, τη Δανία, την Ολλανδία, τη Σουηδία, τις Φιλιππίνες, την Ουρουγουάη, το Μεξικό και την περασμένη σεζόν στην Ισπανία και την Τουρκία.

-- Σε τι οφείλεται η μεγάλη αυτή επιτυχία του έργου;

«Πρώτα απ' όλα, είναι το θέμα του, που αφορά όλους. Γιατί δεν είναι μόνο η βία και το έγκλημα κατ' εξακολούθηση, είναι και η περιγραφή και καταγραφή μιας κοινωνίας που δείχνει τη σκληρότητά της μέσα σ' όλες τις άλλες που υφιστάμεθα. Είναι ένα θέμα που αφορά τον ευαίσθητο κόσμο, όσο υπάρχει ακόμα. Είναι ένα αληθινά σύγχρονο έργο και στη μορφή του και στη θεματολογία του».

-- Είναι έτοιμος ο θεατής να δει συμπυκνωμένη αυτή τη σκληρότητα, που μπορεί βέβαια να τη βιώνει στην καθημερινότητά του, αλλά στην πράξη πολλές φορές κλείνει μάτια και αυτιά νομίζοντας ότι έτσι λύνεται το πρόβλημα;

«Είναι δύσκολο το θέμα σίγουρα, αλλά ο θεατής λυτρώνεται στο τέλος. Είναι μια κάθαρση που επέρχεται μετά από όλα αυτά τα γεγονότα που σας περιέγραψα για τις ασχήμιές τους. Η κάθαρση προέρχεται από τη συγχώρεση, από την απαίτηση της ζωής να μην το βάζει κανείς κάτω και να προχωράει παραπέρα. Μετά είναι το χιούμορ. Οι άνθρωποι που θέλουν να ζήσουν έχουν χιούμορ. Είναι ένας παράγοντας λυτρωτικός. Οσον αφορά στους Ελληνες έχει μια επικαιρότητα θεματική τα τελευταία χρόνια. Αν και πιστεύω ότι και τα χρόνια που προηγήθηκαν υπήρχε, μόνο που η σιωπή τα έθαβε, λόγω της κατακραυγής και της κοινωνικής απόρριψης. Βέβαια, υπάρχει ένα γεγονός που το σημειώνω και το τονίζω. Είναι το κακό που έχει κάνει η τηλεόραση στον κόσμο. Δεν είναι μόνο ότι τον έχει κρατήσει σπίτι του και δεν πηγαίνει θέατρο ή σινεμά, είναι ότι του έχει χαλάσει το αισθητήριο. Αυτό είναι εις βάρος των θεάτρων σαν το δικό μας».

-- Και σε βάρος των ίδιων όμως...

«Μόνο που αυτό δεν το συνειδητοποιούν και γι' αυτό δεν είναι επώδυνο ή οδυνηρό. Αυτό είναι το χειρότερο».

-- Γίνεται όμως οδυνηρό, όταν θα κληθούν να αντιμετωπίσουν ένα πρόβλημα. Θα το αντιμετωπίσουν με τους κανόνες της τηλεόρασης. Το βλέπουμε, άλλωστε, καθημερινά.

«Κι αυτό το βλέπουμε εμείς. Οι ίδιοι δεν το καταλαβαίνουν. Θεωρούν ότι έτσι πρέπει να πράξουν. Κι εμείς βέβαια, αλλά κι εσείς μέσα από το έντυπό σας, αλλά και μέσα από την τηλεόραση, που έχετε μια ποιότητα και γνωρίζετε το καθήκον που έχετε απέναντι σ' όλο τον κόσμο, το ξέρουμε. Κάποιοι καλλιτέχνες επίσης το ξέρουν. Οχι όλοι, γιατί υπάρχουν κάποιοι που λένε "υπηρετούμε αυτό που θέλει το κοινό"».

-- Και το οποίο είναι και λίγο μύθος, μπορεί και άλλοθι.

«Δεν το ξέρουμε τελικά. Ετσι, πάντως, δεν αφήνουμε το κοινό να πάει παρακάτω. Οπως έλεγε ο Αρθουρ Μίλερ όταν κουβεντιάζαμε μαζί του στη Νέα Υόρκη και μας έδωσε ένα σημείωμα για το έργο που θα ανεβάζαμε, γράφει "Εμείς και οι άλλοι". Κάνει το διαχωρισμό αυτό που είναι ένα γεγονός. Κάνουν κακό αυτοί οι άλλοι».

-- Ωστόσο υπάρχουμε κι «εμείς»... και σαν καλλιτέχνες και σαν θεατές.

«Ευτυχώς. Και ιδιαίτερα οι γυναίκες είναι πιο ευαισθητοποιημένες, άσχετα με την ηλικία τους. Το έργο αυτό για παράδειγμα οι γυναίκες το δέχονται, το ευχαριστιούνται, ψυχαγωγούνται με την πραγματική έννοια. Είμαστε πολύ ευχαριστημένοι. Το χαιρόμαστε κι εμείς, αν και είναι πολύ οδυνηρό να παίζεις κάθε βράδυ αυτό το σκληρό έργο».

-- Τι οδηγεί, τελικά, τον άνθρωπο στη βία;

«Ζούμε σε μια κοινωνία εχθρική. Είναι μια πολιτεία εχθρική. Ο άνθρωπος, ο φτωχός, που δεν έχει στον ήλιο μοίρα, που δεν αντιδρά, που είναι παθητικός θεατής των όσων συμβαίνουν, μαζί με την εχθρότητα της κοινωνίας και της πολιτείας ευνοούν τη βία. Η κακοποίηση των παιδιών είναι επακόλουθο μιας αδίστακτης πολιτείας, η οποία δεν ενδιαφέρεται για τίποτε άλλο παρά μόνο για το κέρδος».

-- Βέβαια υπάρχει και η άλλη βία, που μπορεί να μην είναι σωματική και ασκείται από αυτούς που ελέγχουν και μάχονται να διατηρήσουν το σύστημα.

«Βεβαίως, γιατί δεν μπορούν να υπάρξουν αλλιώς. Παρά μόνο βιάζοντας, παρά μόνο επιβάλλοντας αυτό που θα τους επιφέρει το μεγαλύτερο κέρδος. Δηλαδή, η κοινωνία, η πολιτεία, ο άνθρωπος ενεργεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις του κέρδους. Πρέπει ν' αλλάξει πρώτα ο άνθρωπος».

-- Η ιδεολογία του κέρδους γιγαντώνεται. Θα αυξάνεται και η βία; Τι μπορεί να σταματήσει αυτή την καταστροφική πορεία;

«Εκείνο που μπορεί να τη σταματήσει δεν είναι τίποτε άλλο από μια μεγάλη ενέργεια που θα καταβληθεί από ανθρώπους φωτισμένους, είτε λέγονται καλλιτέχνες, διανοούμενοι, πολιτικοί, δημοσιογράφοι. Ολοι έχουν την ευθύνη τους».

«Είναι η ιστορία δύο πολύ γενναίων γυναικών», σημειώνει η συγγραφέας για το έργο. «Ισως κάποιοι νομίζουν ότι ο "Καυτός Πάγος" έχει θέμα έναν δολοφόνο, αλλά ουσιαστικά το έργο είναι για το πώς αυτές οι δυο γυναίκες ξεπερνάνε ό,τι χειρότερο μπορούσε να τους συμβεί. Είναι ένα έργο για το κουράγιο των απλών ανθρώπων».

Ενα ηλιόλουστο απόγευμα η δεκάχρονη Ρόνα εξαφανίζεται. Η εξαφάνισή της συνδέει τρεις ζωές και φέρνει αντιμέτωπους τρεις ανθρώπους από εντελώς διαφορετικούς κόσμους. Τη μάνα του κοριτσιού, μια ψυχίατρο που μόλις έχασε τον εραστή της, κι έναν μοναχικό σίριαλ κίλερ που ψάχνει για παρέα. Μέσα από μια σειρά γεγονότων που διαδέχονται το ένα τ' άλλο με καταιγιστικό ρυθμό και ολοένα αυξανόμενη ένταση, τα τρία αυτά πρόσωπα θα κάνουν ένα μεγάλο, οδυνηρό ταξίδι που οδηγεί τελικά στο φως και τη λύτρωση.

Μια απ' τις πιο δυνατές και ιδιαίτερες φωνές του σύγχρονου θεάτρου, σκηνοθέτρια, ηθοποιός, μεταφράστρια, καθηγήτρια θεατρικής γραφής στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ - δασκάλα της Σάρα Κέιν - η Μπράιονι Λέιβερι έχει πορευτεί με επιτυχία αντίθετα στο κατεστημένο, με πλούσια φαντασία και θάρρος, από την αρχή της καριέρας της, που ξεκίνησε το 1976. Γνωστή για τις επιδόσεις της στην ανατρεπτική σάτιρα αλλά και για τις φεμινιστικές απόψεις της, η Λέιβερι υπήρξε καλλιτεχνική διευθύντρια της περίφημης λονδρέζικης ομάδας Gay Sweatshop. Θεωρείται δεξιοτέχνης της κωμωδίας και της θεατρικότητας κι έχει ήδη μια πλούσια παραγωγή που τη χαρακτηρίζει η ποικιλία κι η πολυμορφία.