Ακόμα κι αν η κυβέρνηση επιμείνει στην εφαρμογή του νόμου, οι πανεπιστημιακοί μέσα από το συνέδριό τους και οι φοιτητές και σπουδαστές μέσα από τις γενικές συνελεύσεις και τις κινητοποιήσεις τους έχουν δηλώσει ότι θα συνεχίσουν τον αγώνα μέσα στις σχολές, ώστε ο νόμος να μην εφαρμοστεί στην πράξη, να μείνει ανενεργός. Εξάλλου, ένας τέτοιος νόμος που θα αλλάξει συνολικά τη φυσιογνωμία των ιδρυμάτων δεν μπορεί να εφαρμοστεί με απρόθυμο, με αντιτιθέμενο το επιστημονικό δυναμικό των ιδρυμάτων. Δεν μπορεί να εφαρμοστεί με επιβολές «από τα πάνω», χρειάζεται να λειτουργήσει από το ίδιο το δυναμικό των ιδρυμάτων. Για να εφαρμοστεί χρειάζεται ανθρώπους «πιστούς» στις αξίες του κεφαλαίου, που θα κυνηγούν την ιδιωτική χρηματοδότηση και θα ενθαρρύνουν την ιδιωτικοοικονομική λειτουργία με τις θέσεις και τις πράξεις τους εντός των ιδρυμάτων.

Παράλληλα, το φοιτητικό και σπουδαστικό κίνημα σε κάθε πανεπιστήμιο και ΤΕΙ, σε κάθε σχολή είναι μια ισχυρή δύναμη που έχει πάρει ήδη θέση και έχει την εμπειρία να μπλοκάρει διαδικασίες εφαρμογής του νόμου. Εξάλλου, ήδη όλο αυτό το διάστημα ανάμεσα στις μαζικότατες γενικές συνελεύσεις και τις διαδηλώσεις αίσθηση έκαναν μέσα στις σχολές οι κινητοποιήσεις σε Ειδικούς Λογαριασμούς, Γραφεία Διασύνδεσης και άλλες δομές που εισάγουν την ιδιωτικοοικονομική λειτουργία στα ιδρύματα. Με δημιουργικότητα και πολυμορφία, το κίνημα έχει τη δύναμη και την εμπειρία να συνεχίσει να λέει «όχι», να εμποδίσει τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ να γίνουν έρμαια των επιχειρήσεων, να αλλάξει τη ρότα των ιδρυμάτων από αυτή που τους οδηγεί ο νόμος - πλαίσιο.

Το κίνημα, όμως, έχει μπροστά του και άλλες ανοιχτές πληγές και νέες επιθέσεις. Μένει ακόμα ανοιχτή η υπόθεση του άρθρου 16 του Συντάγματος, που αυτό το μήνα θα τεθεί για άλλη μια φορά σε ψηφοφορία η ενδεχόμενη αναθεώρησή του, ενώ όπως φαίνεται η τελική έκβαση της διαδικασίας αναθεώρησης του άρθρου θα κριθεί στην επόμενη Βουλή.

Ακόμα, η κυβέρνηση έχει διακηρύξει ότι θα προχωρήσει άμεσα σε νέα νομοσχέδια για την έρευνα και για τα μεταπτυχιακά. Μάλιστα, η υπουργός Παιδείας έχει αφήσει να εννοηθεί ότι ο νόμος - πλαίσιο θα δημιουργήσει ένα νέο καθεστώς για τα ιδρύματα που θα συμπαρασύρει και άλλες αλλαγές. Ετσι, οι ρυθμίσεις που έρχονται τόσο για την έρευνα όσο και για τα μεταπτυχιακά αναμένεται να κινούνται στην ίδια ακριβώς κατεύθυνση με το νόμο - πλαίσιο, στο πνεύμα της ιδιωτικοοικονομικής λειτουργίας των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ.

Ενα πρώτο κείμενο για το νομοσχέδιο της έρευνας είχε δοθεί το καλοκαίρι από το υπουργείο Ανάπτυξης και αποκάλυψε ότι στόχος της κυβέρνησης με την αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου της έρευνας είναι: Ο προσανατολισμός της έρευνας σε άμεσα αποτελέσματα σύντομης διάρκειας. Για την εφαρμοσμένη και την τεχνολογική έρευνα, το νομοσχέδιο σπρώχνει έως και αναγκάζει τα ιδρύματα να βρίσκουν χρηματοδότες από τον τομέα των επιχειρήσεων και γενικότερα προβλέπει ενεργό ρόλο για τις επιχειρήσεις σε όλα τα στάδια της ερευνητικής διαδικασίας, από το σχεδιασμό έως τα αποτελέσματα. Για τη βασική έρευνα διατηρείται η κρατική χρηματοδότηση, πράγμα όμως που, αν λάβουμε υπόψη τη σημερινή πρακτική, σημαίνει οικτρή υποχρηματοδότηση της βασικής έρευνας.

Χρειάζεται εδώ να θυμίσουμε ότι με διάφορες φόρμουλες (Ειδικοί Λογαριασμοί, «Εταιρείες διαχείρισης και αξιοποίησης της περιουσίας» των ιδρυμάτων κ.ά.), η ιδιωτική χρηματοδότηση της έρευνας είναι και σήμερα καθεστώς στα πιο μεγάλα πανεπιστήμια. Υπάρχουν μελέτες που γίνονται στα πανεπιστήμια κατά παραγγελία συγκεκριμένων εταιρειών, οι οποίες ελέγχουν και τα αποτελέσματα των μελετών κατά τα συμφέροντά τους. Φαίνεται όμως ότι αυτή η σύνδεση πανεπιστημίων - επιχειρήσεων στον τομέα της έρευνας που υπάρχει σήμερα, δεν είναι αρκετή για τις απαιτήσεις του κεφαλαίου. Ετσι, αξιοποιώντας και τις δυνατότητες που ανοίγει ο νόμος - πλαίσιο, ετοιμάζουν νέο νομοσχέδιο για την έρευνα, προκειμένου να την προσδέσουν ακόμα πιο στενά στο άρμα του κεφαλαίου.

Αντίστοιχα και στον τομέα των μεταπτυχιακών, οι αναδιαρθρώσεις που έχουν συναποφασιστεί από τις ελληνικές κυβερνήσεις σε επίπεδο ΕΕ, δεν έχουν προχωρήσει στο βαθμό που θα ήθελαν οι εκπρόσωποι του κεφαλαίου. Η εθνική αναφορά της κυβέρνησης της ΝΔ προς τη Σύνοδο των Ευρωπαίων υπουργών Παιδείας στο Μπέργκεν (το 2005) σημείωνε ότι δεν έχει επιτευχθεί ακόμα στη χώρα μας ο στόχος να υπάρχει σε κάθε Τμήμα κι ένα μεταπτυχιακό. Αλλά και η προηγούμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ είχε παρουσιάσει δυο - τρεις διαφορετικές εκδοχές νομοσχεδίων για τα μεταπτυχιακά, που όλα επικύρωναν τη διάσπαση των σπουδών σε κύκλους και συνέκλιναν στην προσπάθεια υποβάθμισης όλων των σπουδών (προπτυχιακών και μεταπτυχιακών).

Μετά από αυτά, σύμφωνα με επίσημες δηλώσεις, η επίθεση της κυβέρνησης θα απλωθεί στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, με τη λεγόμενη αποκέντρωση των σχολείων, που είναι το σύνθημα για τη διαφοροποίηση των σχολείων, σε σχολεία της «ελίτ» και σχολεία της «πλέμπας», αλλά και το σύνθημα για την ιδιωτικοοικονομική λειτουργία των σχολείων.

Ολα αυτά θα βρεθούν στο στόχαστρο του κινήματος που, όπως σήμερα έτσι και αύριο, συνεχίζει να λέει βροντερό «όχι» στο νόμο - πλαίσιο.