Πιέζεται η ατζέντα της εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης το τελευταίο διάστημα, καθώς τα Ελληνοτουρκικά, το Κυπριακό, το ενεργειακό παιχνίδι στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μεσόγειο έχουν βρεθεί στο επίκεντρο. Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση πολλαπλασιάζονται καθώς έχουν ήδη καταγραφεί διαφορετικές προσεγγίσεις ανάμεσα στον πρωθυπουργό και την υπουργό Εξωτερικών.

Μέσα στον τελευταίο μήνα ο πρωθυπουργός υποχρεώθηκε τέσσερις φορές να διορθώσει κινήσεις της υπουργού του, γεγονός το οποίο δημιουργεί την εντύπωση πως η πολιτική τους σχέση δεν είναι ανέφελη αυτήν την περίοδο. Συγκεκριμένα, ο πρωθυπουργός:

• Δεν υιοθέτησε τη γραμμή της να μην πραγματοποιηθεί η ελληνοκυπριακή άσκηση «Τοξότης», γεγονός που συνέβαλε στη ματαίωση της προγραμματισμένης επίσκεψης του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών στην Αθήνα
• Υποχρέωσε την Ντόρα Μπακογιάννη να δώσει εντολή ώστε να υπάρξει διαμαρτυρία και στην Αγκυρα για την απαίτηση που πρόβαλε η τουρκική κυβέρνηση στο ΝΑΤΟ να χαρακτηριστεί ο Αϊ-Στράτης «γκρίζα ζώνη»
• Δυσφόρησε έντονα με τον τρόπο που η υπουργός Εξωτερικών εμφανίστηκε υπέρ της Ουάσιγκτον στην αμερικανορωσική διαμάχη για την εγκατάσταση αμερικανικών πυραύλων στην Πολωνία και την Τσεχία
• Δεν την προσκάλεσε στο δείπνο της Ραφήνας όπου με τον Τάσσο Παπαδόπουλο συζήτησε για την πολιτική των δύο χωρών σχετικά με το ζήτημα των ερευνών για κοιτάσματα πετρελαίου στην Ανατολική Μεσόγειο

Τόσο από την πλευρά του πρωθυπουργού, όσο και από την πλευρά της υπουργού Εξωτερικών καταβάλλονται προσπάθειες ώστε να διασκεδαστούν οι, περί των διαφωνιών τους, εντυπώσεις. Ομως, όπως υποστηρίζουν παράγοντες του υπουργείου Εξωτερικών, έχει καταγραφεί διαφορά φιλοσοφίας στην προσέγγιση τουλάχιστον δύο σημαντικών ζητημάτων:

-- Η στάση της Ελλάδας έναντι των κινήσεων της Λευκωσίας στο ενεργειακό παιχνίδι στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο

-- Η στάση της Ελλάδας έναντι του ρωσοαμερικανικού ανταγωνισμού για τον έλεγχο των αγωγών μεταφοράς πετρελαίου μέσω των Βαλκανίων.

Οπως παρατηρούν στελέχη του υπουργείου Εξωτερικών, γύρω από αυτά τα θέματα είτε μπορεί κανείς να μιλήσει για την καταγραφή διαφορετικών προσεγγίσεων μεταξύ πρωθυπουργού και υπουργού Εξωτερικών, είτε, πολύ απλά, ο Κ. Καραμανλής αφήνει την Ντ. Μπακογιάννη να εκτίθεται με την απόλυτα φιλοαμερικανική γραμμή που προβάλλει.

Πάντως και για τα δύο αυτά ζητήματα ο πρωθυπουργός εμφανίζεται να παρακάμπτει τις εισηγήσεις της Ντ. Μπακογιάννη. Στην περίπτωση της Κύπρου ο Κ. Καραμανλής δε φαίνεται να αποδέχεται το έργο που δημόσια έχουν αναθέσει στην ελληνική κυβέρνηση οι Αμερικανοί, για τον «έλεγχο και συνετισμό» του Τ. Παπαδόπουλου. Οσο για το ρωσοαμερικανικό ενεργειακό ανταγωνισμό στα Βαλκάνια, ο πρωθυπουργός εμφανίζεται αποφασισμένος, παρά τη διαφορετική θέση της Ντ. Μπακογιάννη, να εξαντλήσει τα περιθώρια κινήσεων και να αναζητήσει οφέλη από τη ρωσική συνεργασία.

Στο πλαίσιο αυτής της επιλογής θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Πέμπτη, με την παρουσία του Προέδρου της Ρωσίας, Βλ. Πούτιν, στην Αθήνα η υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας, Ρωσίας και Βουλγαρίας για την κατασκευή του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι χτες, τρεις μέρες πριν από την υπογραφή αυτής της συμφωνίας, βρέθηκε στην Αθήνα αμερικανική πολιτική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον αρμόδιο υφυπουργό Μάθιου Μπράιζα. Στις συνομιλίες που είχε η αμερικανική αντιπροσωπεία με την ελληνική κυβέρνηση, σύμφωνα με πληροφορίες, οι Αμερικανοί επανέλαβαν τη θέση ότι η Ελλάδα θα πρέπει να βοηθήσει ώστε να αποτραπεί η ενεργειακή ηγεμονία της Ρωσίας. Πιο συγκεκριμένα, αυτό που οι Αμερικανοί ζητούν από την Ελλάδα είναι να δεσμευτεί πως στον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου από την Τουρκία στην Ιταλία, που θα κατασκευαστεί και θα περνά από ελληνικό έδαφος, να μην προωθείται ρωσικό αλλά αζέρικο φυσικό αέριο.

Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι εκτός από τον αγωγό Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη, στον οποίο την πρωτοβουλία έχει η Μόσχα, η αμερικανική διπλωματία έχει φροντίσει να υπάρχουν σχέδια για την κατασκευή δύο ακόμη αγωγών. Ο ένας θα ξεκινά από το Μπουργκάς και θα καταλήγει σε αλβανικό λιμάνι στην Αδριατική και ο δεύτερος από την Κονστάντσα της Ρουμανίας και θα καταλήγει στην Τεργέστη. Οι δύο αυτοί αγωγοί αποτελούν το εναλλακτικό αμερικανικό σενάριο, το οποίο μπορεί να παρακάμπτει την Ελλάδα αλλά εξυπηρετεί τις ανάγκες της αμερικανικής πετρελαϊκής εταιρείας «Σεβρόν», η οποία θέλει να μεταφέρει το πετρέλαιο που εκμεταλλεύεται στο Καζαχστάν...

Η επιδίωξη να εγκατασταθεί η λεγόμενη «αντιπυραυλική ασπίδα» των ΗΠΑ στην Κεντρική Ευρώπη και συγκεκριμένα στην Τσεχία και την Πολωνία, αλλά και οι προθέσεις να βοηθήσει σ' αυτά τα αμερικανικά σχέδια η Ουκρανία και η πιθανότητα εμπλοκής και του Καυκάσου έχουν αυξήσει τις ανησυχίες της Ρωσίας που έχει απειλήσει με ανταποδοτικά μέτρα. Η ίδια τονίζει ότι το συγκεκριμένο σύστημα δεν έχει στόχο τους πυραύλους που πιθανά να προέρχονται από τη Μέση Ανατολή, το Ιράν ή και τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας - όπως υποστηρίζουν οι ΗΠΑ - αλλά ουσιαστικά να την περικυκλώσουν και προσθέτει ότι με αυτόν τον τρόπο θα στρατιωτικοποιηθεί εκ νέου η Κεντρική Ευρώπη.

Σημειώνεται ότι τόσο στην Τσεχία όσο και στην Πολωνία, οι κυβερνήσεις έχουν δείξει πρόθυμες για τη συγκεκριμένη εγκατάσταση, παρά τις αντιδράσεις και τις ανησυχίες που έχουν εκφράσει οι λαοί, οι οποίοι παίρνουν μέρος μαζικά σε συγκεντρώσεις, διαμαρτυρίες και συζητήσεις ενημέρωσης. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι η σημαντική πλειοψηφία τόσο των Πολωνών όσο και των Τσέχων αντιτίθενται στην εγκατάσταση της λεγόμενης «αντιπυραυλικής ασπίδας» των ΗΠΑ στο έδαφός τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι το 70% των Τσέχων αντιτίθενται σ' αυτή την εγκατάσταση σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσιοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο από τσεχικό πρακτορείο ειδήσεων. Στην Τσεχία, μάλιστα, τα φιλειρηνικά κινήματα και μια σειρά οργανώσεις έχουν προχωρήσει στη συλλογή 70.000 υπογραφών ενάντια στα αμερικανικά σχέδια και καλούν το λαό να συμμετάσχει μαζικά στη συγκέντρωση διαμαρτυρίας που θα πραγματοποιηθεί αυτό το Σάββατο 17 Μάρτη στην πλατεία Βάτσλαβ της Πράγας.