Το φοιτητικό κίνημα, με πρωτοπόρα την Πανσπουδαστική, οδήγησε τους αγώνες των φοιτητών, με στόχο ένα διαφορετικό Πανεπιστήμιο, ένα Πανεπιστήμιο που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κοινωνίας και στην εξέλιξη των επιστημών.

Και δεν ήταν μόνο εκείνο το διάστημα που η Πανσπουδαστική έδειξε το δρόμο. Χρόνια τώρα, με τόλμη και ιδεολογική και πολιτική καθαρότητα και ρεαλισμό είχε επισημάνει με επιμονή και αγωνιστικότητα τις συνέπειες στη χώρα μας της πολιτικής της ΕΕ γενικότερα, αλλά και στην Ανώτατη Εκπαίδευση ειδικότερα. Ενώ, η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και ο Συνασπισμός υποστήριζαν με πάθος ότι οι συμφωνίες στην «Μπολόνια», η ένταξη των υπηρεσιών Ανώτατης Εκπαίδευσης στο χώρο του εμπορίου, στο Σιάτλ, αποτελούσαν μύθο, η Πανσπουδαστική αποκάλυπτε τόσο την ύπαρξή τους, όσο και τις συνέπειες της αποδοχής μιας τέτοιας πολιτικής. Και επαληθεύτηκε σε κάθε εκτίμησή της.

Αντιμετώπισε αποτελεσματικά το μέτωπο της συντήρησης, συσπειρώνοντας μαζικά τους φοιτητές, με στόχο την ανατροπή αυτής της πολιτικής και την προώθηση θέσεων που πραγματικά δημιουργούν προϋποθέσεις για τη διαμόρφωση του Πανεπιστημίου των κοινωνικών αναγκών.

Η κυβέρνηση συνέχισε την κλιμάκωση στην εφαρμογή της διαλυτικής της πολιτικής για την Ανώτατη Εκπαίδευση, ενώ το φοιτητικό κίνημα και οι διδάσκοντες στα ΑΕΙ προχώρησαν σε κορυφαίες αγωνιστικές κινητοποιήσεις.

Η απάντηση στην προσπάθεια της κυβέρνησης για την αναθεώρηση του άρθρου 16 δίνεται από μαζικές συνελεύσεις και ογκώδεις κινητοποιήσεις.

Το ΠΑΣΟΚ αναγκάζεται να αναδιπλωθεί, χωρίς όμως, επί της ουσίας των προωθούμενων από την κυβέρνηση μέτρων, να εκφράζει διαφορετική άποψη από την κυβέρνηση.

Η κυβέρνηση, «συνεπής» στη στάση της και στην πολιτική της, χωρίς να λάβει υπόψη καμιά από τις προτάσεις του πανεπιστημιακού κινήματος, προχωρεί στην προώθηση για ψήφιση του νόμου για την υποτιθέμενη «Μεταρρύθμιση της Ανώτατης Εκπαίδευσης». Εχοντας, με τρόπο συστηματικό και μεθοδευμένο, συκοφαντήσει το φοιτητικό κίνημα, τους διδάσκοντες, το ρόλο και την ποιότητα των ΑΕΙ της χώρας.

Η Πανσπουδαστική μεταφέρει τον αγώνα, παράλληλα με τα αμφιθέατρα, στην κοινωνία. Στους χώρους εργασίας, στις γειτονιές, στους σιδηροδρομικούς σταθμούς, στις εθνικές οδούς. Ενημερώνοντας τους εργαζόμενους, ζητώντας τη συμπαράταξή τους στον αγώνα. Τα πραγματικά προβλήματα της Ανώτατης Εκπαίδευσης γίνονται για πρώτη φορά, εδώ και χρόνια, κεντρικό ζήτημα προβληματισμού στην ελληνική κοινωνία. Αποκαλύπτει τον ταξικό χαρακτήρα της Εκπαίδευσης. Ερμηνεύει την κρίση στο Πανεπιστήμιο ως αποτέλεσμα των κοινωνικών ταξικών αντιθέσεων, αποτέλεσμα της τυπικής και ουσιαστικής υπαγωγής της εργασίας και της επιστήμης στο κεφάλαιο. Με αυτόν τον τρόπο καταδεικνύει ότι μόνο όταν η επιστήμη υπερασπιστεί την κοινωνική απελευθέρωση της εργασίας, τότε και μόνο τότε θα τεθεί στην υπηρεσία των λαϊκών αναγκών.

Οι θέσεις και η δράση της ΠΚΣ και της ΔΗΠΑΚ στους φοιτητές και καθηγητές φέρνουν μπροστά στην ακαδημαϊκή κοινότητα την πρόταση για Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση, που σημαίνει:

Να υπερασπιστεί τον κοινωνικό ρόλο της επιστήμης, του επιστήμονα και του Πανεπιστημίου.

Να υποστηρίξει την ισοτιμία των ιδρυμάτων, των Τμημάτων και των αποφοίτων τους. Επίσης, να υποστηρίξει όλα τα επιστημονικά αντικείμενα ως ισότιμες μορφές κοινωνικής συνείδησης που αντανακλούν τη φυσική και κοινωνική πραγματικότητα, απέναντι στην κατηγοριοποίηση.

Να συνδυάσει την επιστήμη και την έρευνα με την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών, με την ανάπτυξη (και ως εκ τούτου και την προστασία) του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος.

Να αντιτάξει στην αναπαραγωγή της αντιδραστικής αγοραίας ιδεολογίας, που προωθείται στο σημερινό πανεπιστήμιο, την επιστημονικά θεμελιωμένη και ιστορικά κατακτημένη προοδευτική σκέψη του εργατικού και γενικότερα του λαϊκού κινήματος, του λαϊκού πολιτισμού.

Να ενισχύσει τον παιδαγωγικό ρόλο του Πανεπιστημίου στη διαμόρφωση ολοκληρωμένων επιστημόνων με δημοκρατική - λαϊκή συνείδηση, με ολοκληρωμένη και υψηλού επιπέδου γνώση, ικανούς να διερευνήσουν τα φυσικά και κοινωνικά φαινόμενα, τους νόμους κίνησης της ύλης, της κοινωνίας και της νόησης, στην υπηρεσία της κοινωνίας, των εργαζομένων και όχι των επιχειρήσεων, των δυνάμεων της αγοράς και του κεφαλαίου.

Να υποστηρίζει το δικαίωμα στη μόρφωση ως καθολικό κοινωνικό δικαίωμα και υποχρέωση του κράτους απέναντι στους πολίτες του, ακόμη και σ' αυτήν την έντονα ταξικά διαφοροποιημένη σημερινή κοινωνία. Με την έννοια αυτή να αποκλείει κάθε δυνατότητα ύπαρξης ιδιωτικής εκπαίδευσης οποιασδήποτε μορφής. Ως εκ τούτου, καμιά συζήτηση για τον απαράδεκτο και παραπλανητικό νεολογισμό των λεγόμενων μη κρατικών πανεπιστημίων, που πρόκειται στην πραγματικότητα για μια σαφή προσπάθεια αποφυγής των συνταγματικών δεσμεύσεων για την επιβολή μιας άλλης εκδοχής ιδιωτικής και κερδοσκοπικής πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Να μην αποδεχτεί την ύπαρξη και λειτουργία των παραρτημάτων των ξένων πανεπιστημίων στη χώρα μας, που αποτελούν μια μορφή της παρέμβασης μεγάλων ιμπεριαλιστικών χωρών με πολλαπλές συνέπειες (και δραστηριότητες), η παρουσία των οποίων εξασφαλίζεται μέσα από την αντίστοιχη ύπαρξη και λειτουργία των Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών και διαφόρων τύπων κολεγίων. Να απαιτήσει την κατάργησή τους.

Να διεκδικήσει την υιοθέτηση και κατοχύρωση ενός Δημόσιου Συστήματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης που θα συνενώνει αρμονικά τη γνώση με την τεχνική και κατοχύρωση του επαγγέλματος, θα προκύπτει μέσα από τον κοινωνικό καταμερισμό εργασίας και θα βασίζεται στις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας.

Διατυπώνει προτάσεις και διεκδικεί αγωνιστικά το δικαίωμα των φοιτητών:

• Στη δωρεάν παροχή των συγγραμμάτων με ευθύνη των Τομέων. Οι Τομείς και οι Σχολές, τα μέλη του ΔΕΠ πρέπει να ανταποκρίνονται στην επιστημονική και εκπαιδευτική υποχρέωση της συγγραφής των συγγραμμάτων που θα καλύπτουν τα επιστημονικά αντικείμενα των Τομέων και των Σχολών. Ταυτόχρονα, στις βιβλιοθήκες των Σχολών και στις κεντρικές βιβλιοθήκες να εξασφαλιστεί η ύπαρξη και άλλων συγγραμμάτων και επιστημονικών περιοδικών που θα εμφανίζουν όλες τις διαφορετικές θεωρητικές απόψεις στα διδασκόμενα επιστημονικά αντικείμενα.
• Στην ολοκλήρωση των σπουδών τους μέσα από την εξασφάλιση των αναγκαίων οικονομικών και άλλων προϋποθέσεων, με ιδιαίτερα μέτρα για τους εργαζόμενους φοιτητές.
• Στη συμμετοχή τους στα διοικητικά όργανα του Πανεπιστημίου μέσα από τις δομές του φοιτητικού κινήματος, για να εκφράζουν τις απόψεις τους για τα πανεπιστημιακά πράγματα και ευρύτερα και όχι όπως ορίζει ο νόμος - πλαίσιο.
• Στην ενίσχυση της εκπαιδευτικής δραστηριότητας με την παρουσία και την αφιέρωση του ΔΕΠ στο διδακτικό του έργο, την αναβάθμιση των συγγραμμάτων και των σπουδαστικών σημειώσεων, την ενίσχυση των εργαστηριακών ασκήσεων και την άμεση σύνδεσή τους με τη θεωρία.
• Να αναδιοργανωθεί η λειτουργία των κεντρικών βιβλιοθηκών ως δημιουργικού χώρου μελέτης, προετοιμασίας και αναζήτησης της γνώσης, με την παράλληλη ενίσχυση και δημιουργία αναγνωστηρίων και εξειδικευμένων βιβλιοθηκών στις Σχολές. Να δημιουργηθούν νέες κεντρικές βιβλιοθήκες σε όσα ΑΕΙ δεν υπάρχουν.
• Να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα της φοιτητικής μέριμνας με τη δωρεάν σίτιση όλων των φοιτητών, της απελπιστικά υποβαθμισμένης αθλητικής δραστηριότητας με τη δημιουργία σύγχρονων αθλητικών κέντρων, της στέγασης με την ουσιαστική και διοικητική ένταξη των φοιτητικών εστιών στα ΑΕΙ, την ίδρυση νέων φοιτητικών εστιών και την παράλληλη κάλυψη και οικονομική ενίσχυση της λειτουργίας τους με πρόσθετα κονδύλια από τον τακτικό κρατικό προϋπολογισμό.
• Να ανασυνταχθούν, να στελεχωθούν, να εκσυγχρονιστούν και να εξυγιανθούν οι υποστηρικτικές υπηρεσίες των Πανεπιστημίων.
• Να αντιμετωπιστούν οι σύγχρονες ανάγκες για υλικοτεχνική υποδομή και τις κτιριακές εγκαταστάσεις των Πανεπιστημίων, που αυξάνονται όλο και περισσότερο, ιδιαίτερα των περιφερειακών Πανεπιστημίων.
• Να επιδιωχτούν μόνιμες λύσεις στην πρόσβαση των Πανεπιστημίων, στο πλαίσιο του κοινωνικού ρόλου των δημόσιων συγκοινωνιών.
• Να ενισχυθεί αποφασιστικά η πολιτιστική δραστηριότητα των ΑΕΙ με την ενθάρρυνση της καλλιτεχνικής πρωτοβουλίας των φοιτητών και ολόκληρης της πανεπιστημιακής κοινότητας, Πνευματικών και Πολιτιστικών Κέντρων, πολιτιστικών στεκιών σε κάθε Σχολή. Πολλά από τα κληροδοτήματα που ανήκουν στα Πανεπιστήμια μπορούν να εκπληρώσουν αυτόν το ρόλο.

Σήμερα, παράλληλα με τις παραπάνω θέσεις - διεκδικήσεις, η Πανσπουδαστική απαιτεί και αγωνίζεται για τη μη εφαρμογή και απόσυρση του νόμου για την Ανώτατη Εκπαίδευση, τον οποίο τελικά η κυβέρνηση ψήφισε, παρά την κατακραυγή του ακαδημαϊκού κόσμου.

Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι στις ερχόμενες φοιτητικές εκλογές η ενίσχυση της Πανσπουδαστικής σε ψήφους και ποσοστό θα αποτελέσει αφ' ενός μεν επιβράβευση για τη μέχρι σήμερα συμβολή της στην υπεράσπιση του δωρεάν και δημόσιου Πανεπιστημίου, αφ' ετέρου δε προϋπόθεση ώστε δυνατότερη, ενισχυμένη, με μεγαλύτερη ορμή να συνεχίσει, μέχρι την τελική νίκη, τον αγώνα για ένα Πανεπιστήμιο που θα ανταποκρίνεται στις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες και στη σύγχρονη ανάπτυξη των επιστημών.