Μια μέρα μετά την απόρριψη της πρότασης νόμου του ΚΚΕ από ΝΔ και ΠΑΣΟΚ για τα αποθεματικά, με την οποία μεταξύ άλλων προτείνονταν η κατώτερη σύνταξη να μην είναι χαμηλότερη από τα 1.050 ευρώ, τα στοιχεία της Ομοσπονδίας των εργαζομένων στα Ασφαλιστικά Ταμεία (ΠΟΠΟΚΠ) έρχονται να επιβεβαιώσουν δραματικά την αναγκαιότητα αυτής της πρότασης, αλλά και να αναδείξουν το ρόλο και τις ευθύνες των δύο μεγάλων κομμάτων.

Σύμφωνα, με όσα δημοσιοποιήθηκαν χτες, για τις 1.357.627 κύριες συντάξεις όλων των Ταμείων πλην του ΟΓΑ:

• Η μέση γενική κύρια σύνταξη ανέρχεται στα 617 ευρώ.
• Η μέση κύρια σύνταξη λόγω γήρατος ανέρχεται στα 712 ευρώ.
• Η μέση κύρια σύνταξη λόγω αναπηρίας ανέρχεται στα 507 ευρώ.
• Η μέση κύρια σύνταξη λόγω θανάτου ανέρχεται στα 472 ευρώ.

Αντίστοιχα, οι 860.200 συνταξιούχοι του ΟΓΑ, καλούνται να επιβιώσουν με μέση σύνταξη (περιλαμβάνει βασική, πρόσθετη και κύρια) ύψους 360 ευρώ περίπου! Στην πλειοψηφία τους, οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ παίρνουν μόνο τη βασική σύνταξη, που είναι 278 ευρώ.

Χαρακτηριστικά της κατάστασης που διαμορφώνεται για το σύνολο των Ταμείων (πλην ΟΓΑ) το 2007, είναι και τα παρακάτω στοιχεία (βλέπε πίνακα):

• Ενας στους πέντε συνταξιούχους έχει κύρια σύνταξη μικρότερη από 400 ευρώ
• Ενας στους δύο συνταξιούχους περίπου, έχει κύρια σύνταξη μικρότερη από 500 ευρώ
• Το 66% των κύριων συντάξεων είναι κάτω από τα 600 ευρώ
• Το 14% των κύριων συντάξεων είναι πάνω από τα 1.000 ευρώ

Αντίστοιχα, από τους συνταξιούχους του ΟΓΑ, το 49% παίρνει μέχρι 300 ευρώ, το 30,5% από 300 έως 400, το 16,1% από 400 έως 500, το 3,7% από 500 έως 600, το 0,2% από 600 έως 700, το 1,03% από 700 έως 800 (περιλαμβάνονται και οι συντάξεις απόλυτης αναπηρίας, που είναι αυξημένες), το 0,4% από 800 έως 900, το 0,08% από 900 έως 1.000 και το 0,01% πάνω από 1.000 ευρώ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι από το σύνολο των Ταμείων, τις μικρότερες συντάξεις χορηγούν οι μεγαλύτεροι ασφαλιστικοί οργανισμοί, όπως το ΙΚΑ, ο ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ, ΤΣΑ, ΤΑΕ) κ.ά. Κάτω από 500 ευρώ σύνταξη παίρνει το 92% περίπου των συνταξιούχων του ΤΣΑ, το 52% των συνταξιούχων του ΤΕΒΕ και το 44% του Ταμείου Εμπόρων. Πάνω από 1.000 ευρώ δεν παίρνει κανένας συνταξιούχος του ΤΣΑ, ενώ παίρνει το 9% των συνταξιούχων του ΙΚΑ, το 11% των συνταξιούχων του ΤΕΒΕ, το 7% των συνταξιούχων του Ταμείου Εμπόρων. Και αυτό τη στιγμή που με το νέο Προεδρικό Διάταγμα για τις συντάξεις του ΟΑΕΕ, το οποίο έχει ξεσηκώσει τις έντονες αντιδράσεις των ασφαλισμένων επιχειρείται παραπέρα μείωση των συντάξεών τους.

Οι τεράστιες ευθύνες του δικομματισμού για την καθήλωση των συντάξεων δεν κρύβονται. Από τα στοιχεία αλλά και την ανάλυση που κάνει η ΠΟΠΟΚΠ προκύπτει αβίαστα ότι οι χαμηλές συντάξεις οφείλονται στις διατάξεις που ισχύουν για τη διαδοχική ασφάλιση και στην αποσύνδεση της αύξησης των συντάξεων από την αύξηση των αποδοχών των εργαζομένων, που προωθήθηκε με αλλεπάλληλους νόμους της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. θυμίζουμε ότι το ΠΑΣΟΚ διατήρησε τους νόμους της κυβέρνησης Μητσοτάκη για την αποσύνδεση των συντάξεων από τις αυξήσεις των συλλογικών συμβάσεων, αλλά και τις κατώτερες συντάξεις από το βασικό μισθό, ενώ τα αλλεπάλληλα νομοθετήματα για τη λεγόμενη διαδοχική ασφάλιση - παρά τις υποσχέσεις - άφησαν ανέπαφο αυτό το αίσχος.

Ενας στους δύο περίπου εκείνων που συνταξιοδοτούνται αυτήν την περίοδο, ανήκουν σε περισσότερα από ένα Ταμεία ασφάλισης. Ενας εργαζόμενος που έχει ασφαλιστεί σε δύο ή περισσότερα Ταμεία μπορεί να έχει μέχρι και 30% χαμηλότερη σύνταξη από εκείνη που θα έπαιρνε με ασφάλιση σε ένα Ταμείο για όλη την περίοδο.

Ως προς την αποσύνδεση των συντάξεων από τις αντίστοιχες αυξήσεις των αποδοχών των εργαζομένων, είναι χαρακτηριστικό το στοιχείο ότι ένας συνταξιούχος του ΙΚΑ για 10 χρόνια, που συνταξιοδοτήθηκε με ποσοστό αναπλήρωσης 70% (για 35 χρόνια ασφάλισης) σήμερα έχει ποσοστό αναπλήρωσης 58-60%, σε σχέση με το αντίστοιχο εισόδημα του εργαζόμενου, όπως έχει διαμορφωθεί.

Στους καθοριστικούς παράγοντες για τη διαμόρφωση των χαμηλών συντάξεων περιλαμβάνονται ακόμα η εισφοροδιαφυγή και επομένως ο μικρός χρόνος ασφάλισης που συμπληρώνουν οι εργαζόμενοι καθώς και η ανεργία στην οποία βρέθηκαν για μεγάλα διαστήματα, κατά τη διάρκεια της ζωής τους πολλοί από τους σημερινούς συνταξιούχους, και η οποία τους στέρησε τη δυνατότητα να έχουν μεγαλύτερο χρόνο ασφάλισης.

Αποκαλυπτικά ως προς το τελευταίο είναι τα στοιχεία για όσους συνταξιοδοτήθηκαν από το ΙΚΑ το 2003:

• Το 48% είχαν ασφαλιστικό χρόνο μικρότερο από 20 έτη
• Το 36% είχαν αποδοχές μικρότερες των 750 ευρώ
• Το 52% περίπου είναι στο επίπεδο των κατώτατων ορίων

Απάντηση εξάλλου στις μεθοδεύσεις για μετατροπή του ασφαλιστικού συστήματος σε κεφαλαιοποιητικό, δίνει το στοιχείο που επιβεβαιώνει ότι ένας μεγάλος αριθμός συντάξεων, εάν είχαν υπολογιστεί με όρους και αποδόσεις κεφαλαιοποιητικού συστήματος, θα ήταν στο 60% περίπου των σημερινών καταβαλλόμενων ποσών! Δηλαδή, σε επίπεδα κατά 40% πιο κάτω από τα σημερινά!

Αρνητικός παράγοντας ως προς τη διαμόρφωση των χαμηλών συντάξεων είναι και οι χαμηλές αποδοχές, οι οποίες, ελέω και της τακτικής της πλειοψηφίας της ΓΣΕΕ παραμένουν καθηλωμένες. Χαμηλές αποδοχές σημαίνει χαμηλές εισφορές και χαμηλότερη σύνταξη. Με αποδοχές 800 ευρώ το μήνα ακόμη και όταν υπάρχουν και 30 χρόνια ασφάλισης, η κύρια σύνταξη δεν μπορεί να υπερβαίνει ένα ποσό της τάξης των 560 - 570 ευρώ.

Τέλος, σημειώνεται ότι επικουρικές συντάξεις χορηγούνται σε 690.000 περίπου συνταξιούχους του ιδιωτικού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, κυρίως μισθωτούς, και το ΕΚΑΣ σε 380.000 περίπου συνταξιούχους. Ενας στους δύο συνταξιούχους παραμένει με εισόδημα, από σύνταξη και ΕΚΑΣ, κάτω από τα 600 ευρώ το μήνα.