(Της απεσταλμένης μας Μαρίας ΠΕΡΓΑΝΤΗ).--

Κρίσιμη είναι πλέον η κατάσταση στο Γράμμο και το Βίτσι. Η φωτιά καίει σήμερα για 14η μέρα, σύμφωνα με την Πυροσβεστική. Τεράστιες εκτάσεις στο Γράμμο και στην περιοχή γύρω από την Κρυσταλλοπηγή στο Βίτσι, έχουν γίνει στάχτη. Κινδυνεύει να καταστραφεί από την πυρκαγιά όλος ο κεντρικός και ανατολικός Γράμμος. Η πύρινη λαίλαπα στην παλιά Κοτύλη έχει μέτωπο προς την Κυψέλη κι αν περάσει την κορυφογραμμή θα φτάσει στο Νεστόριο. Η φωτιά που κατατρώει τα απέραντα δάση και τις βουνοκορφές της Πίνδου δεν έχει αντιμετωπιστεί από την κυβέρνηση.

Η κυβέρνηση της ΝΔ έχει μεγάλη ευθύνη για την καταστροφή του οικοσυστήματος της Πίνδου. Το ίδιο και η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με την «παρακαταθήκη» του διαλυμένου κρατικού μηχανισμού δασοπυρόσβεσης, δασοπροστασίας, και τους δασοκτόνους νόμους, που «ανοίγουν» την όρεξη των επιχειρηματικών συμφερόντων. Η κυβέρνηση της ΝΔ, όχι μόνο μέτρα πρόληψης δεν πήρε για την προστασία των δασών, αλλά όταν ήρθε η ώρα της αντιμετώπισης ούτε δυνάμεις και σχέδιο αντιμετώπισης διέθετε ούτε ετοιμότητα έδειξε. Αν και, όπως όλοι οι κάτοικοι μαρτυρούν πάνω στο Γράμμο, θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί η καταστροφή έγκαιρα, η κυβέρνηση αδράνησε.

Επιπλέον, οι κάτοικοι της περιοχής αντιμετωπίζουν με μεγάλη ανησυχία το εξής γεγονός: Ενώ η φωτιά στο Γράμμο έκαιγε ό,τι έβρισκε μπροστά της, ο υφυπουργός Οικονομίας Χρ. Φώλιας και άλλοι παράγοντες, πραγματοποιούσαν συνεδρίαση την περασμένη Πέμπτη και Παρασκευή στην Αρτα, για τα σχέδια δραστηριοποίησης του ιδιωτικού κεφαλαίου στη Βόρεια και Κεντρική Πίνδο, όπως αποκάλυψε ο «Ρ» την περασμένη Παρασκευή.

Επιπλέον, η ανησυχία εντείνεται αφού δασικά οικοσυστήματα των Πρεσπών, της Βόρειας Πίνδου, της Φλώρινας, της Καστοριάς, με βάση συγκεκριμένες διατάξεις του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τον Τουρισμό, εντάσσονται στις περιοχές με «περιθώρια ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού», ενώ δάση, εθνικοί δρυμοί, προστατευόμενα οικοσυστήματα δύναται να γίνουν τόποι εγκατάστασης αιολικών πάρκων που θα εκμεταλλεύεται το μεγάλο κεφάλαιο.

Το κλιμάκιο του ΚΚΕ με επικεφαλής τον Δημήτρη Γόντικα, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του Κόμματος, στο οποίο συμμετείχε και ο Κώστας Σταμπολίδης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και γραμματέας Περιοχής Δυτικής Μακεδονίας του Κόμματος, ξεκίνησε την αυτοψία από την περιοχή Βάρμπα, στο Βίτσι, με κατεύθυνση το Γράμμο. Πέρασε από την Κρυσταλλοπηγή, την Ιεροπηγή, το Μάλι Μάδι.

Στο δυτικό Μάλι Μάδι, στο Μάρδεσι, σε όλη την περιοχή γύρω από την Ιεροπηγή, η φωτιά έχει κάψει τεράστιες επιφάνειες. Πρώτος σταθμός του κλιμακίου, η Κοινότητα Κρυσταλλοπηγής, όπου πραγματοποιείται συνάντηση με το νομάρχη Φλώρινας, Ι. Βοσκόπουλο.

Σε όλη τη διαδρομή προς το Δήμο Νεστορίου, με τελικό προορισμό τον κεντρικό Γράμμο, όπου μαίνεται η πυρκαγιά, οι εστίες φωτιάς είναι διάσπαρτες. Μεγάλες εκτάσεις βλάστησης, δασικής και χορτολιβαδικής, έχουν γίνει αποκαΐδια. Φτάνοντας στην παλιά Κοτύλη και το Χάρο, το δεύτερο σταθμό του κλιμακίου του ΚΚΕ, οι εικόνες είναι εφιαλτικές. Κοιτώντας από πάνω, από το Χάρο, βλέπει κανείς όλη τη λεκάνη της παλιάς Κοτύλης κατεστραμμένη. Στο Τσάρνο έχει καταστραφεί όλη η περιοχή δυτικά και νότια. Τα πυκνά ελατοδάση, τα πευκοδάση έχουν μετατραπεί σε μαύρα κούτσουρα πάνω στη στάχτη.

Υπολογίζεται ότι μόνο στην περιοχή του Δήμου Νεστορίου έχουν καεί δεκάδες χιλιάδες στρέμματα δάσους. Σε συζήτηση με το δήμαρχο Νεστορίου Β. Γκοσλιόπουλο, μαθαίνουμε ότι εκτός από τη δεδομένη οικολογική καταστροφή, ζημιά έπαθαν οι 12 υλοτομικοί συνεταιρισμοί του δήμου, όπου εργάζονται δεκάδες κάτοικοι της περιοχής, προσφέροντας στην τοπική οικονομία. Καταστράφηκαν βοσκοτόπια για πάνω από 25.000 αιγοπρόβατα. Επιτακτική είναι η ανάγκη οικονομικής ενίσχυσης του Δήμου Νεστορίου.

Ο Γιάννης Παύλου, δημοτικός σύμβουλος Νεστορίου, σχολιάζει σχετικά: «Η φωτιά έπιασε τη Δευτέρα το απόγευμα. Ηρθε ένα ελικόπτερο την επόμενη μέρα. Οι δυνάμεις της Πυροσβεστικής δεν κατέχουν ούτε τη μορφολογία του εδάφους, ούτε πού είναι οι δρόμοι, ούτε πού υπάρχουν δεξαμενές και τρέχουνε στα κουτουρού. Αν δεν ήταν η λωρίδα με τις οξιές ανάμεσα στην παλιά και τη νέα Κοτύλη, η φωτιά από την παλιά Κοτύλη, με το γύρισμα του ανέμου, θα είχε κάψει το χωριό. Ευθύνες έχει και η νομαρχία και η κυβέρνηση, που δε στείλανε εναέρια μέσα. Αρκεί να σας πω ότι στο Δήμο Νεστορίου έδωσε για πυροπροστασία 5.000 ευρώ, για 400.000 στρέμματα μόνο στο Γράμμο. Δεν υπάρχει δασοπροστασία. Αν δεν είχαμε κάνει τους δρόμους για να περνάνε οι υλοτόμοι, ούτε τα πυροσβεστικά δε θα μπορούσαν να περάσουν. Να φανταστείτε ότι και τους ανθρώπους, που έφτιαξαν τους δρόμους, τούς έχουμε απλήρωτους. Αυτή είναι η κατάσταση: πλήρης εγκατάλειψη».

Ο ηρωισμός των κατοίκων έχει παίξει καθοριστική σημασία στην αναχαίτιση της πύρινης λαίλαπας. Με τσάπες, φτυάρια, μάνικες παλεύουν με τις φλόγες. Χωρικοί, βοσκοί, εργατοϋπάλληλοι, κυνηγοί, υλοτόμοι, οι λίγοι πυροσβέστες και οι στρατιώτες κάνουν ό,τι μπορούν.

Εδώ και δέκα μέρες οι δυνάμεις ελάχιστες. Τμήματά τους κάλυπταν όλη τη δυτική Μακεδονία ανάμεσα σε Κοζάνη, Πιέρια Ορη και Γράμμο. Τα δύο αεροπλάνα και το ένα ελικόπτερο, που εστάλησαν το περασμένο Σάββατο και την Κυριακή, δεν κατάφεραν και πολλά πράγματα. Οι αμέτρητες πύρινες εστίες αναζωπυρώθηκαν την Κυριακή το μεσημέρι. Τα αεροπλάνα έρχονταν κάθε 3 με 4 ώρες, αφού ως βάσεις ανεφοδιασμού είχαν πότε τη Θεσσαλονίκη, πότε τα Γιάννενα, και πότε την Κέρκυρα. Στο Γράμμο έφτασαν την περασμένη Δευτέρα 6 υδροφόρα οχήματα και 20 άντρες, που επιχειρούσαν με κίνδυνο της ζωής τους και χωρίς να έχουν γνώση της περιοχής.

Οι φλόγες κόντεψαν να τυλίξουν το αυτοκίνητο της Πυροσβεστικής, τα βλήματα κι οι νάρκες έσκαγαν συνέχεια. Και, φυσικά, δεν μπορούσαν ούτε οι πυροτεχνουργοί να μπουν μέσα. Πήγανε δύο αεροπλάνα την περασμένη Τρίτη και μετά ξαναπήγαν το Σάββατο και την Κυριακή, αλλά με πολύ αργούς ρυθμούς ανεφοδιασμού, καθιστώντας αναποτελεσματική την όποια προσπάθεια. Η καταστροφή θα είχε αποφευχθεί αν οι πρώτες εστίες φωτιάς σβήνονταν εν τη γενέσει τους με εναέρια μέσα.

«Η κυβέρνηση κι οι αρμόδιοι παράγοντες πρέπει να συνειδητοποιήσουν την κρισιμότητα της κατάστασης και τις μορφολογικές ιδιαιτερότητες του Γράμμου. Αν δε συγκεντρωθούν οι απαιτούμενες εναέριες δυνάμεις, η φωτιά δε σβήνει. Δεν είναι μόνο τα μεγάλα μέτωπα της φωτιάς, είναι κι οι δεκάδες εστίες που καίνε. Αν δεν παρθούν μέτρα είναι δεδομένη η καταστροφή του κεντρικού κι ανατολικού Γράμμου».

Τα παραπάνω τόνισε ο Δημήτρης Γόντικας κατά τη διάρκεια της περιοδείας του κλιμακίου του ΚΚΕ. Και συνέχισε: «Πρώτης προτεραιότητας ζητούμενο - σημείωσε - είναι να σβήσει η φωτιά. Τώρα, το πρόβλημα είναι οι δυνάμεις, που θέλουν να υπερασπιστούν το Γράμμο, μαζί και το ΚΚΕ, να σταματήσουν την όρεξη των διαφόρων μεγαλοεπιχειρηματιών, που εποφθαλμιούν την περιοχή για να τη λεηλατήσουν και να κερδοσκοπήσουν. Πρέπει να σταματήσει ο δρόμος στα αρπακτικά».

Στη συνέχεια υπογράμμισε: «Πρέπει να σταματήσουν οι νομάρχες και περιφερειάρχες να κάνουν τους μεσάζοντες επιχειρηματιών για να κερδοσκοπήσουν σε βάρος αυτού του όμορφου ορεινού όγκου». Και σημείωσε ότι αυτές οι τεράστιες καταστροφές, θα μπορούσαν να είχαν αντιμετωπιστεί, και έγκαιρα να είχαν κατασβηστεί οι φωτιές, αν υπήρχε ένας συντονισμός, μία αυξημένη ετοιμότητα και παρέμβαση.

«Δε λέμε για την πρόληψη, που όπως αποδεικνύεται είναι ανύπαρκτη. Και κάτω από αυτές τις συνθήκες θα μπορούσε να είχε αντιμετωπιστεί η ζημιά. Γι' αυτό υπάρχουν τεράστιες ευθύνες, και κεντρικές και στις τοπικές αρχές» τόνισε ο Δ. Γόντικας.