Η απελευθέρωση του τραπεζικού συστήματος, που προώθησαν με τον ίδιο ζήλο οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ τα τελευταία 17 - τουλάχιστον - χρόνια, συνοδεύτηκε με την ενίσχυση της τοκογλυφίας από όλες τις τράπεζες που λειτουργούν στην Ελλάδα. Στην ουσία, όλες οι τράπεζες, ελληνικές και ξένες, κρατικές και ιδιωτικές ή μισο-ιδιωτικές, αξιοποίησαν την απελευθέρωση του τραπεζικού συστήματος για την αύξηση των κερδών και υπερκερδών τους, εντείνοντας την κερδοσκοπική τους ασυδοσία σε βάρος των λαϊκών νοικοκυριών. Χαρακτηριστικά δείγματα γραφής της τοκογλυφικής πολιτικής των τραπεζών αποτελούν από τη μια τα επιτόκια (είναι αρνητικά για τους μικροκαταθέτες και απαράδεκτα υψηλά για στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια) και από την άλλη οι διάφορες προμήθειες και άλλα χαράτσια που χρεώνουν στα λαϊκά νοικοκυριά.

Αδιάψευστο μάρτυρα των παραπάνω αποτελούν τα παχυλά κέρδη που απολαμβάνουν κάθε χρόνο οι μεγαλομέτοχοι των τραπεζών, όπως αυτά αποτυπώνονται στους επίσημους ισολογισμούς που δημοσιεύονται στον Τύπο. Είναι μάλιστα αξιοσημείωτο πως ο ρυθμός αύξησης των κερδών για τις ελληνικές τράπεζες ξεπερνά - με τις ευλογίες των κυβερνώντων (γαλάζιων και πράσινων) που τους επιτρέπουν να λειτουργούν ως κράτος εν κράτει - τους αντίστοιχους ρυθμούς κερδοφορίας των τραπεζών της Κεντρικής, Νοτιανατολικής και - σε αρκετές περιπτώσεις - της Δυτικής Ευρώπης. Αυτό προκύπτει αν συγκρίνει κανείς το ποσοστό της μέσης απόδοσης ιδίων κεφαλαίων (ΡΟΕ) των ελληνικών τραπεζών με το ΡΟΕ των τραπεζών στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

Σημειώνεται πως ο δείκτης ΡΟΕ μάς πληροφορεί σε πόσο χρονικό διάστημα παίρνουν πίσω τα «αφεντικά» της τράπεζας τα κεφάλαια που είχαν βάλει από την τσέπη τους (ίδια κεφάλαια) για τη λειτουργία της τράπεζας. Για παράδειγμα, αν το ΡΟΕ είναι 20% (σταθερό για κάθε χρόνο), αυτό σημαίνει πως οι μέτοχοι θα πάρουν τα κεφάλαιά τους πίσω σε 5 χρόνια, αν το ΡΟΕ είναι 25% θα πάρουν τα λεφτά τους πίσω σε 4 χρόνια κ.ο.κ.

Ενδεικτικά αναφέρουμε πως ενώ το ΡΟΕ για τις τράπεζες της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης κινείται γύρω στο 17% και της Δυτικής Ευρώπης στο 17,3%, στην Ελλάδα το ΡΟΕ - σύμφωνα με στοιχεία του α΄ τριμήνου του 2007 - φτάνει ή και ξεπερνά το 25%. Παράλληλα, στο σκέλος του δείκτη εξόδων προς έσοδα οι μεγάλες ελληνικές τράπεζες έχουν καταφέρει σχεδόν να συγκλίνουν με το μέσο ευρωπαϊκό όρο. Η υψηλή κερδοφορία - που αποτυπώνεται και με τα υψηλά ποσοστά του ΡΟΕ - αποδίδεται από τους αρμοδίους στη σημαντική συμπίεση των εξόδων και στην αύξηση των εσόδων που κατάφεραν τα τελευταία χρόνια οι ελληνικές τράπεζες, με μέτρα που τα «σπασμένα» πλήρωσαν οι εργαζόμενοι και οι οικονομικά ανίσχυροι μικροαποταμιευτές ή μικροδανειολήπτες.

Σ' αυτό συνηγορούν, μεταξύ άλλων, και τα εξής δύο παραδείγματα:

Πρώτον, η συμπίεση των εξόδων επιτεύχθηκε τόσο με τις εισοδηματικές πολιτικές λιτότητας όσο και τις μαζικές απολύσεις προσωπικού (εφαρμόστηκαν με τα διάφορα προγράμματα «εθελούσιας εξόδου»).

Δεύτερον, για την αύξηση των εσόδων οι τραπεζίτες: α) Επέβαλαν διάφορα χαράτσια (προμήθειες κλπ.) σε μικροαποταμιευτές και μικροδανειολήπτες. β) Εφάρμοσαν τοκογλυφικά επιτόκια, αφού τα ονομαστικά επιτόκια καταθέσεων κινούνται τα τελευταία χρόνια γύρω και κάτω από το 1%, ενώ τα επιτόκια των δανείων κυμαίνονται από 4,5% έως 7% (στα στεγαστικά) και από 9% μέχρι ...15% (καταναλωτικά ή πιστωτικές κάρτες)!

Σημαντικό ρόλο στην αύξηση των τραπεζικών εσόδων είχαν και οι γαλαζοπράσινες πολιτικές μονόπλευρης λιτότητας, που τροφοδότησαν τα τελευταία χρόνια τη ραγδαία αύξηση τόσο των στεγαστικών όσο και των καταναλωτικών δανείων, στην προσπάθεια των θιγόμενων από τις αντιλαϊκές πολιτικές να αμυνθούν με δανεικά στην υποβάθμιση του βιοτικού τους επιπέδου.

Στη συνέχεια θα παραθέσουμε στοιχεία για την εξέλιξη της αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων (ΡΟΕ), όπως αυτά αποτυπώθηκαν στους ισολογισμούς των ελληνικών τραπεζών του α΄ τριμήνου του 2007. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, ο δείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων (ΡΟΕ) στο α΄ τρίμηνο του 2007 είναι:

• Της Εθνικής Τράπεζας διαμορφώθηκε στο 25%, έναντι 18,5% στα τέλη του 2004, 27% το 2005 και 21,2% το 2006. Η κάμψη που εμφάνισε ο ΡΟΕ της Εθνικής το 2006 οφείλεται και στην εξαγορά της Finansbank
• Της Alpha Bank ανήλθε στο 24,3%, από 18,3% στα τέλη του 2004, 23,4% στα τέλη του 2005 και 25,2% στα τέλη του 2006
• Της Eurobank εκτινάχτηκε στο 28,8%. Ηταν 17,2% στα τέλη του 2004, ανέβηκε σε 21,7% στα τέλη του 2005 και έφτασε στο 24,9% στα τέλη του 2006
• Της Τράπεζας Πειραιώς σκαρφάλωσε στο 23,7%. Είχε ξεκινήσει από 13,3% στα τέλη του 2004, εκτινάχτηκε στο 23,1% στα τέλη του 2005 και έκλεισε στο 22,5% στα τέλη του 2006
• Της Marfin Bank ανήλθε στο 21,8%, από 16,7% που ήταν στα τέλη του 2006
• Του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου διαμορφώθηκε στο 17,9%, από 12,1% που ήταν στα τέλη του 2005 και 15,8% στα τέλη του 2006

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει ότι οι μεγαλομέτοχοι των παραπάνω τραπεζών μέσα σε 5,5 έως 5 χρόνια πήραν πίσω τα κεφάλαια που είχαν τζιράρει (βάλει από την τσέπη τους). Εννοείται πως μετά την 4ετία - 5ετία, τα παχυλά μερίσματα που εισπράττουν (μιλάμε για δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο) είναι καθαρό κέρδος.

Εντυπωσιακή είναι η βελτίωση που εμφανίζουν τα τελευταία χρόνια οι ελληνικές τράπεζες και στη σχέση εξόδων προς έσοδα. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, η σχέση έξοδα προς έσοδα που κατάφεραν οι ελληνικές τράπεζες - για τους λόγους που προαναφέραμε - ακολούθησε την εξής πορεία:

• Της Εθνικής Τράπεζας από 72% που ήταν στα τέλη του 2005, περιορίστηκε στο 50,4% στα τέλη 2006 και στο 48% το α΄ τρίμηνο του 2007
• Της Alpha Bank από το 51,4% το 2005 έπεσε στο 45,7% στα τέλη 2006 και στο 44,9% το α΄ τρίμηνο του 2007
• Της Eurobank, από το 51,9% που ήταν στο τέλος του 2005, συρρικνώθηκε στο 47,6% τέλη 2006 και στο 46,3% το α΄ τρίμηνο του 2007
• Της Τράπεζας Πειραιώς, από το 59,6% που ήταν στο τέλος του 2005 μειώθηκε στο 48,4% στο τέλος του 2006 και στο 34% στα τέλη του α΄ τριμήνου του 2007
• Της Marfin ήταν 40% στα τέλη 2006 και 35,4% το α΄ τρίμηνο του 2007
• Του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου ο δείκτης εξόδων προς έσοδα, που ήταν χαμηλός, ανέβηκε από 43% το 2005 στο 48,5% το 2006 για να υποχωρήσει στη συνέχεια στο 44,3% το α΄ τρίμηνο του 2007

Από τα παραπάνω στοιχεία είναι ολοφάνερο πως οι κυβερνήσεις τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της ΝΔ - υλοποιώντας με ευλαβική συνέπεια τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την πλήρη απελευθέρωση και στο τραπεζικό κεφάλαιο - συνέβαλαν καθοριστικά στη μεγιστοποίηση των κερδών και υπερκερδών των τραπεζών που λειτουργούν στην Ελλάδα. «Μεθυσμένες» από το γλυκό ποτό της «υψηλής κερδοφορίας», οι διοικήσεις των τραπεζών δεν κρύβουν τη φιλοδοξία τους, δηλώνοντας δημόσια πως στόχος τους είναι να εξασφαλίσουν τη συνέχιση της υψηλής κερδοφορίας μέχρι το 2010, καταγράφοντας ετήσια ποσοστά αύξησης κερδών με διψήφιο αριθμό! Εννοείται πως η συνέχιση της τρελής κούρσας ανόδου των κερδών των τραπεζών θα προέλθει από την καταλήστευση των λαϊκών εισοδημάτων, την οποία «εγγυώνται» οι αντιλαϊκές (νομισματοπιστωτικές, εισοδηματικές και γενικότερες οικονομικές) πολιτικές της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ.

Οι εργαζόμενοι και τα πλατιά λαϊκά στρώματα, που χρόνια τώρα πληρώνουν τα σπασμένα των πολιτικών, οι οποίες τροφοδοτούν την προκλητική κερδοφορία του μεγάλου κεφαλαίου με την καταλήστευση των λαϊκών εισοδημάτων, έχουν τη δύναμη να βάλουν τη δική τους σφραγίδα. Αρκεί να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους και - παράλληλα με το μακροχρόνιο αγώνα για μια κοινωνία όπου θα απαγορεύεται η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο - να διεκδικήσουν σ' αυτή τη φάση την ουσιαστική ενίσχυση της αγοραστικής τους δύναμης και την αναβάθμιση του βιοτικού τους επιπέδου. Και αυτό μπορούν να το πετύχουν αν περιορίσουν δραστικά την πολιτική δύναμη των δύο μεγάλων κομμάτων (ΝΔ και ΠΑΣΟΚ) και παράλληλα ενισχύσουν σε ψήφους και βουλευτικές έδρες το ΚΚΕ.