ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Ο Παγκόσμιος Χάρτης των αντιασφαλιστικών «μεταρρυθμίσεων»

Παπαγεωργίου Βασίλης

Η ανάγκη αύξησης των ορίων συνταξιοδότησης είναι η μόνιμη επωδός των εκθέσεων του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ) για την πορεία των συστημάτων Κοινωνικής Ασφάλισης. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ΟΟΣΑ είναι το «εργαστήρι» όλων των αντιασφαλιστικών μεταρρυθμίσεων που προωθούνται σ' όλο τον κόσμο.

Στην πρόσφατη έκδοσή του με τίτλο «Οι συντάξεις με μια ματιά», που εκδόθηκε στο Παρίσι το 2007, συνιστά προς όλα τα κράτη - μέλη του Οργανισμού την παραμονή των εργαζομένων για περισσότερα χρόνια στην εργασία. Ο ΟΟΣΑ προτείνει δύο εκδοχές γι' αυτόν το στόχο: Την απευθείας αύξηση του επίσημου ορίου συνταξιοδότησης, είτε την παροχή κινήτρων για παραμονή στην εργασία και μετά το επίσημο όριο.

Στην έκθεση γίνεται καταγραφή των χωρών που χρησιμοποίησαν τη μια, ή την άλλη εκδοχή, όπως και των χωρών που ακολούθησαν τη «μέση οδό», δηλαδή αύξησαν και τα όρια ηλικίας και θέσπισαν κίνητρα για «παράταση του εργάσιμου βίου».

Από το σχετικό πίνακα της έκθεσης του ΟΟΣΑ, προκύπτει ότι η πλειοψηφία των χωρών έχει αυξήσει το «επίσημο» όριο για τη νομιμοποίηση του δικαιώματος συνταξιοδότησης στα 65 χρόνια.

Τρεις χώρες, οι ΗΠΑ, η Πολωνία και η Ισλανδία, έχουν αυξήσει το όριο στα 67 χρόνια. Επίσης, στη Δανία, στη Γερμανία, στη Βρετανία και πρόσφατα στη Γαλλία κινείται η διαδικασία για την περαιτέρω αύξηση των ορίων.

Στη Γαλλία που ήταν η χώρα με το χαμηλότερο όριο (60 χρόνια) έπρεπε ο εργαζόμενος να έχει συμπληρώσει, παράλληλα, και 40 χρόνια ασφάλισης!

Ενα ειδικό κεφάλαιο των «μεταρρυθμίσεων» είναι και η εξίσωση των ορίων ηλικίας γυναικών και ανδρών. Σχετικά μ' αυτό το θέμα, στην έκθεση του ΟΟΣΑ, σημειώνεται ότι πολλά κράτη, όπως η Αυστραλία, το Βέλγιο, η Πορτογαλία και η Βρετανία, έχουν ήδη σχεδιάσει την εξίσωση των ορίων.

Ωστόσο, υπάρχουν χώρες, όπως η Ιταλία, το Μεξικό, η Πολωνία και η Ελβετία, οι οποίες εξαιτίας «ιδιαιτεροτήτων» θα διατηρήσουν τα διαφοροποιημένα όρια για μερικά χρόνια ακόμη. Ως ιδιαίτερη περίπτωση προβάλλεται η Τσεχία, όπου το όριο συνταξιοδότησης των γυναικών συναρτάται με τον αριθμό των παιδιών που γέννησε.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε κάθε περίπτωση οι μεταρρυθμίσεις σ' αυτόν τον τομέα οδήγησαν σε αύξηση των ορίων τόσο για τους άνδρες, όσο και για τις γυναίκες, όπως στην Τσεχία, στην Ελλάδα, στην Ουγγαρία, στην Ιταλία, στην Ιαπωνία, στην Κορέα και τις ΗΠΑ.

Τέλος, στην έκθεση του ΟΟΣΑ αναφέρεται ότι οι χώρες στις οποίες θεσπίστηκαν κίνητρα για παράταση του εργάσιμου βίου (και αντιστοίχως αντικίνητρα για «πρόωρη» συνταξιοδότηση) είναι οι εξής: Αυστραλία, Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένες Πολιτείες, Βρετανία, Ισπανία, Ιταλία, Ολλανδία, Ουγγαρία, Πορτογαλία, Τσεχία και Φινλανδία.

Υψοφοβία για το ... ευρώ

Η αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων, σε συνδυασμό με την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να κρατήσει σταθερό το «ευρωεπιτόκιο», οδήγησε σε μια νέα αύξηση της τιμής του ευρώ έναντι του αμερικανικού δολαρίου. Συγκεκριμένα, το ευρώ έφτασε την περασμένη Τετάρτη στα 1,4162 δολάρια, ποσό ρεκόρ.

Οπως είναι γνωστό, η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) προχώρησε σε δύο αλλεπάλληλες αυξήσεις των επιτοκίων για να αντισταθμίσει την κρίση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, εξαιτίας των εξελίξεων στην αμερικανική αγορά ακινήτων.

Η προειδοποίηση των τραπεζιτών της Fed ότι αν χρειαστεί θα προχωρήσουν και σε νέα αύξηση των επιτοκίων, προκάλεσε πονοκεφάλους στην Ευρωπαϊκή Ενωση και ειδικά στις χώρες, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, που βλέπουν τις εξαγωγές τους να πέφτουν.

Οι «πονοκέφαλοι» στο Διευθυντήριο των Βρυξελλών εντάθηκαν, μετά τη δήλωση της υπουργού Οικονομικών της Γαλλίας, Κριστίν Λεγκράντ, ότι, αν συνεχιστεί αυτή η πορεία, αντιμετωπίζεται το ενδεχόμενο υποτίμησης του ευρώ.

Λίγες ώρες μετά τη δημοσίευση της δήλωσης της κ. Λεγκράντ, ο σάλος που προκλήθηκε υποχρέωσε την Γαλλίδα υπουργό να διαψεύσει τα περί υποτίμησης.

Μπορεί να αποφεύχθηκε μια ακόμη κρίση στις σχέσεις της γαλλικής κυβέρνησης με τη διοίκηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία είναι υπεύθυνη για τη χάραξη της νομισματοπιστωτικής πολιτικής στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Αναδείχτηκε, όμως, σε όλη του την ένταση, ο έντονος ανταγωνισμός στο εσωτερικό της ΕΕ, όπου η ανισόμετρη οικονομική ανάπτυξη φέρνει τις χώρες - μέλη (και ειδικά τις μεγάλες) σε αντίπαλα στρατόπεδα, όσον αφορά στη διαχείριση της νομισματοπιστωτικής πολιτικής.

ΗΠΑ - ΑΝΑΠΤΥΞΗ Οι συνέπειες από την πρόσφατη κρίση στην αγορά ακινήτων των ΗΠΑ γίνονται ορατές. Προς τα κάτω αναθεώρησε η αμερικανική κυβέρνηση την αρχική της μέτρηση για το ρυθμό ανάπτυξης της εγχώριας οικονομίας στο δεύτερο τρίμηνο του 2007. Σύμφωνα με τις αναθεωρημένες εκτιμήσεις, το αμερικανικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 3,8%, ενώ η αρχική μέτρηση έκανε λόγο για αύξηση 4%. Στο πρώτο τρίμηνο, η αμερικανική οικονομία είχε αναπτυχθεί μόλις κατά 0,6%.

ΟΟΣΑ - ΒΡΕΤΑΝΙΑ Σύμφωνα με υπολογισμούς του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και την Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ), η κρίση στην πιστωτική αγορά μπορεί να οδηγήσει το ρυθμό μεγέθυνσης της βρετανικής οικονομίας κάτω του 2,5% το 2008, αναφέροντας ότι η αγορά ακινήτων ενέχει το μεγαλύτερο κίνδυνο. Ο ΟΟΣΑ επίσης προειδοποίησε ότι η επιβράδυνση θα οδηγήσει σε αύξηση του κρατικού ελλείμματος, με αποτέλεσμα να αναγκαστεί η χώρα να προχωρήσει σε περικοπές δαπανών, καθώς θα μειωθούν τα φορολογικά έσοδα.

ΚΟΜΙΣΙΟΝ - ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ Στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου κατέφυγε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καταγγέλλοντας την κρατική ενίσχυση που χορηγούν οι ΗΠΑ στην «Boeing», επιχειρώντας να αποδυναμώσουν την ευρωπαϊκή ανταγωνίστριά της, την «Airbus». Σύμφωνα με την Επιτροπή, η «Boeing» έχει λάβει 23,7 δισ. δολάρια από το αμερικανικό υπουργείο Αμυνας και τις επιδοτήσεις της NASA για την έρευνα, αλλά και κρατικές ενισχύσεις.