«Ναμπούκο» του Βέρντι

Ως γνωστό, η κυβέρνηση συνεχίζοντας την πολιτική της παράδοσης της δημόσιας περιουσίας και τομέων πολιτισμού στο κεφάλαιο, υπέγραψε προ μηνών το περίφημο μνημόνιο συνεργασίας με το ίδρυμα Νιάρχου, δρομολογώντας ένα μεγάλο έγκλημα όχι μόνο σε βάρος του περιβάλλοντος, καθώς παραδίδεται στο ίδρυμα έκταση - φιλέτο ανεκτίμητης περιβαλλοντικής αξίας, αλλά και σε βάρος της άστεγης Λυρικής. Με τον παραπλανητικό ισχυρισμό ότι ανιδιοτελώς το ίδρυμα θα προσφέρει το νέο κτίριο της ΕΛΣ, ουσιαστικά του εκχωρείται η Λυρική, όπως άλλωστε και η Εθνική Βιβλιοθήκη.

Μέσα σ' αυτό το σκηνικό επιχειρηματικών διεργασιών, που γεννούν πολλές ανησυχίες για το μέλλον της Λυρικής και τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα της, ο τεχνοκράτης Οδ. Κυριακόπουλος συνεχίζει να χαράζει πορεία... Ο ίδιος βέβαια είχε καθοριστικό λόγο ως πρόεδρος του ΔΣ, τη χρονιά που πέρασε και η οποία ήταν περίοδος μεγάλων προβλημάτων, αυταρχισμού, ανασφάλειας, αμφιλεγόμενων και σε κάποιες περιπτώσεις υπέρογκου κόστους παραστάσεων.

Να θυμίσουμε ότι στην περσινή απεργιακή κινητοποίησή τους οι εργαζόμενοι της Λυρικής κατήγγειλαν τον αυταρχισμό και κλίμα ανασφάλειας, τη μεθοδευμένη απαξίωσή τους, τα σχέδια διαμελισμού «σωμάτων» της ΕΛΣ και τα σενάρια αλλαγής του ιδρυτικού νόμου και ιδιωτικοποίησής της. Επίσης, τότε είχαν μιλήσει για «αλόγιστες και "μη νόμιμες" δαπάνες, προσλήψεις υψηλόμισθων κ.λπ.». Η απομάκρυνση του Στ. Λαζαρίδη - πολύ αργότερα - λόγω διοικητικής ανεπάρκειας, σίγουρα δεν παρέχει άλλοθι... Εξάλλου, η αποπομπή του δεν αφορούσε στα ίδια τα προβλήματα, αλλά στη μοιρασιά αρμοδιοτήτων ανάμεσα σ' αυτόν και στη διοίκηση (σ.σ. βλέπε Οδ. Κυριακόπουλο). Ως γνωστό, βάσει του νόμου που διέπει τα κρατικά θέατρα, ο καλλιτεχνικός διευθυντής συγκεντρώνει όλες τις αρμοδιότητες (διοικητικές, οικονομικές, καλλιτεχνικές). Η διάσταση απόψεων μεταξύ διοίκησης και διευθυντή για την κατανομή τους είχε ως αποτέλεσμα την αποπομπή του δεύτερου. Μάλιστα, ο Οδ. Κυριακόπουλος και το ΔΣ έχουν προτείνει στο ΥΠΠΟ την τροποποίηση του νόμου για τη λειτουργία και τη διοίκηση της Λυρικής, προκειμένου να έχουν τον διοικητικό - οικονομικό έλεγχο της ΕΛΣ! Τώρα, πώς ένας καλλιτεχνικός διευθυντής θα μπορεί να καταρτίσει καλλιτεχνικό προγραμματισμό, κάτω από μια τέτοια «δαμόκλειο σπάθη» είναι άλλο... Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι η απομάκρυνση Λαζαρίδη έγινε τη μέρα που ο πρωθυπουργός υπέγραφε το μνημόνιο «συνεργασίας» με το Ιδρυμα Νιάρχου για το νέο κτίριο της Λυρικής. Η αλλαγή του ισχύοντος νόμου, όπως φαίνεται, δεν αποσκοπεί μόνο στην κατάργηση της παντοδυναμίας του καλλιτεχνικού διευθυντή, αλλά στη δημιουργία πλαισίου, ώστε το μοναδικό λυρικό μας θέατρο να λειτουργεί με... πνεύμα μάρκετινγκ. Ο Οδ. Κυριακόπουλος έχει δηλώσει μάλιστα πως η τροποποίηση του νόμου που διέπει σήμερα τη λειτουργία της ΕΛΣ επιβάλλεται για το ίδιο το μέλλον της! Επίσης, ότι η εισήγηση της τροποποίησης αφορά στον τρόπο διοίκησης της ΕΛΣ γενικότερα, θεωρώντας αναγκαία την προσαρμογή του στα σημερινά δεδομένα. Σ' αυτά τα «δεδομένα», ασφαλώς περιλαμβάνεται και η «ευεργεσία» του Ιδρύματος Νιάρχου.

Ο Οδ. Κυριακόπουλος στη διάρκεια της παρουσίασης του προγραμματισμού για τη νέα καλλιτεχνική περίοδο, δεν έκρυψε λόγια. Μίλησε για την αναγκαιότητα συμμετοχικού μάνατζμεντ, χορηγιών και χρηματοδότησης από επιχειρήσεις και ιδιώτες. Δεν ήταν λίγες οι φορές που αναφερόμενος σε καλλιτεχνικές παραστάσεις έκανε χρήση του όρου «προϊόν»... «Καμία παράσταση της Λυρικής δεν καλύπτει το κόστος παραγωγής» είπε, σημειώνοντας μάλιστα ότι «οι παραστάσεις του Μπαλέτου της ΕΛΣ είναι οι πλέον ζημιογόνες». Το κέρδος και η ζημία, δηλαδή, ενός καλλιτεχνικού οργανισμού για τον Οδ. Κυριακόπουλο προσμετράται όχι κυρίως από την ποιότητα του καλλιτεχνικού αποτελέσματος, αλλά μόνο από τις εισπράξεις. Για τη χρηματοδότηση της ΕΛΣ από το κράτος, ανέφερε: «ελπίζουμε να εξασφαλίσουμε προϋπολογισμό 30 εκ. ευρώ για να τρέξει η φετινή χρονιά, ενώ στόχος είναι σε τρία χρόνια να φτάσει στα 40 εκ. ευρώ. Πρέπει όμως να βρούμε και άλλους πόρους εκτός του κράτους... θα κυνηγήσουμε τις μεγάλες επιχειρήσεις».

Για το θέμα του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή, στο οποίο επιδιώκει να έχει καθοριστικό λόγο, επανέλαβε ότι χρειάζεται διαχωρισμός των καλλιτεχνικών αρμοδιοτήτων από τις διοικητικές. «Το πλαίσιο ζητά από έναν άνθρωπο που δεν έχει διοικήσει τίποτα να το κάνει κάτω από δύσκολες συνθήκες», είπε, «... ο Στ. Λαζαρίδης δεν έκανε για διευθυντής του θεάτρου». Κι επειδή ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής πρέπει να είναι κομμένος και ραμμένος σύμφωνα με το πνεύμα του μάνατζμεντ, σημείωσε: «Ελπίζω ο νέος υπουργός πριν επιλέξει κάποιον να μας συμβουλευτεί».

Το φετινό πρόγραμμα της ΕΛΣ περιλαμβάνει:

Θέατρο Ολύμπια - Οπερα: Τζ. Βέρντι: «Ναμπούκο» (14, 16, 18, 20, 23, 25, 27/10), Ι. Στραβίνσκι: «Μαύρα» - Κ. Βάιλ: «Τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα» - Τζ. Πουτσίνι: «Τζάνι Σκίκι» (25, 27, 28, 30/11 και 1, 2/12), Τζ. Πουτσίνι: «Μποέμ» (21, 22, 23, 26, 27, 28, 29, 30/12 και 3, 4, 5, 6/1), Τζ. Ροσσίνι: «Ο Κόμης Ορύ» (19, 20, 22, 23, 24, 26, 27, 28, 29/2 και 1/3), Τζ. Πουτσίνι: «Τόσκα» (21, 23, 26, 28, 30/3 και 1, 3, 5/4).

Στο Μέγαρο Μουσικής θα πραγματοποιηθούν δύο παραστάσεις της ΕΛΣ - συμπαραγωγές με το ΜΜΑ: Μαν. Καλομοίρης: «O Πρωτομάστορας» (25, 27, 29, 31/1) και Τζ. Βέρντι: «Σιμόν Μποκανέγκρα» (4, 7, 9, 11/5). Στο Ηρώδειο η Λυρική θ' ανεβάσει την όπερα του Τζ. Πουτσίνι «Τουραντότ» (1, 3, 5, 7/6).

Στο Θέατρο «Ολύμπια» το Μπαλέτο θα παρουσιάσει: Μ. Πετιπά: «Πακίτα» - X. Λιμόν: «Η Παβάνα του Μαυριτανού» - Α. Μπουρνονβίλ: «Νάπολη» [Ντιβερτιμέντα] (4, 6, 7, 8, 9, 10, 11/11 και 7, 8, 10, 11, 12, 13/6), Ρ. βαν Ντάντσιχ: «Τέσσερα τελευταία τραγούδια» - Ζ. Κασσαντό: «Συμφωνία του Νέου Κόσμου» (18, 19, 20, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 29, 30, 31/1), Α. Μπουρνονβίλ: «Η Συλφίδα» (10, 11, 15, 16, 17, 18, 22, 23, 24, 25/5). Επίσης, θα γίνουν εργαστήρια χορού.

Στο Θέατρο «Ακροπόλ» από 4/11 -20/4 θα παρουσιάζεται η παιδική όπερα του Τζ. Ροσσίνι: «Η Σταχτοπούτα». Επίσης, η οπερέτα «Θυμήσου εκείνα τα χρόνια!...» - η ελληνική οπερέτα μέσα από την προσωπικότητα και το έργο του Θεόφραστου Σακελλαρίδη (16/12 - 20/4).

Η Πειραματική Σκηνή θα παρουσιάσει στην Πειραιώς 199: Χαρ. Γωγιός: «Ενα σώμα» - Γ. Βασιλαντωνάκης: «Χορεύουμε» - Κ. Βάιλ: «Ο Τσάρος φωτογραφίζεται» (10, 12, 13, 15/4) και Βαγγ. Κατσούλης: «Ορφέας», Δ. Συκιάς: «Μια συμφωνία με δρώσες φωνές»: Ορφέας Βίκτορ Ούλμαν: «Ο Αυτοκράτορας της Ατλαντίδας» (19, 20, 21, 22/6).