Ακούνε, π.χ., ότι με την «ενότητα της αριστεράς» μπορούν να διαμορφωθούν πιο σύντομα οι προϋποθέσεις για αλλαγές σε επίπεδο εξουσίας. Αρκεί οι «αριστερές» δυνάμεις «να τα βρουν μεταξύ τους», να πάνε πιο απλόχερα στο τι προσδοκά η καθεμιά από την άλλη, προκειμένου να έρθουν στην επιφάνεια τα κοινά προβλήματα της καθημερινότητας, και έτσι να παραμεριστούν διαφορές στενά «κομματικές», που αφορούν ένα πολύ πιο μακρινό μέλλον. Τέτοιου είδους σειρήνες είναι βουβές σχετικά με το πρόσφατο παρελθόν, πολύ κρίσιμο για τον προσανατολισμό του σήμερα. Αποσιωπούν το ρόλο που έπαιξαν στελέχη του ΚΚΕ αλλά και σύμμαχοι, στην κρίση του κομμουνιστικού κινήματος, στο αδυνάτισμα του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος.

Ιδιαίτερα σε στιγμές που ανεβαίνει το πολιτικό θερμόμετρο, π.χ., μπροστά σε τοπικές, εθνικές, ευρωκοινοτικές εκλογές, προβάλλεται μαζικά και νυχθημερόν η διαχωριστική γραμμή «Δεξιά - Αριστερά», με την ανάλογη κατάταξη των κομμάτων. Και στο διά ταύτα, ζητούν από το ΚΚΕ να απολογηθεί γιατί δεν αποδέχεται ανάλογες προτάσεις συνεργασίας με το ΣΥΝ, την «αδελφή» πολιτική δύναμη.

Επιπλέον, η «αριστερή» φιλολογία χρησιμοποιείται και για το χαρακτηρισμό ενός εσωτερικού συσχετισμού στα κόμματα, ιδιαίτερα σ' αυτά που λειτουργούν με εσωτερικές τάσεις - πλατφόρμες, όπως ο ΣΥΝ.

Ανάλογα χαρακτηρίστηκε ως «αριστερή στροφή» στο ΣΥΝ η ανάδειξη του νέου προέδρου του. Ως ισχυρό επιχείρημα προβλήθηκε το ΚΚΕδικο παρελθόν του. Ετσι, εντάθηκαν οι «φωνές» που έβλεπαν «νέες δυνατότητες» για την «ενότητα της αριστεράς», τουλάχιστον με τη μορφή της πολιτικής σύμπραξης.

Ανεξάρτητα, λοιπόν, από τις διαθέσεις και ιεραρχήσεις του ΚΚΕ, επανέρχονται ως ζητήματα του ιδεολογικού και πολιτικού μετώπου, τα εξής ερωτήματα:

Τι είναι «αριστερά»;

Μπορεί να συγκροτηθεί «αριστερή» συμμαχία και για ποιο σκοπό;

Από πού εκπορεύεται η ειδική στάση (αποκλεισμού και τυπικών σχέσεων) του ΚΚΕ απέναντι στο ΣΥΝ;

Πώς εμφανίζεται ο σύγχρονος δεξιός οπορτουνισμός;

Πρόκειται για ερωτήματα εν πολλοίς απαντημένα από το ΚΚΕ, για τη χρονική περίοδο μετά την κρίση και διάσπαση του Κόμματος το 1991. Υπάρχει πλούσιο υλικό που περιλαμβάνεται στις επεξεργασίες των συνεδρίων του Κόμματος, στις αποφάσεις της ΚΕ του, στην εξειδικευμένη αρθρογραφία από τις σελίδες του «Ριζοσπάστη» και της Κομμουνιστικής Επιθεώρησης, αντιστοίχως εφημερίδας και θεωρητικού-πολιτικού περιοδικού της Κεντρικής Επιτροπής.

Ωστόσο, με το πέρασμα του χρόνου, συχνά αμβλύνεται η ατομική και συλλογική μνήμη, με κίνδυνο να περιορίζεται - ή και να χάνεται - η δυνατότητα του Κόμματος, ως συλλογικής επαναστατικής σκέψης και δράσης, να διδάσκεται από το παρελθόν του. Αμβλύνεται η ατομική και συλλογική ευθύνη για την αναζήτηση της ταξικής, της επαναστατικής αλήθειας και με τη βαθύτερη γνώση της ιστορίας του κομμουνιστικού, γενικότερα του εργατικού κινήματος.

Επομένως υπάρχει αναγκαιότητα να επανέρχεται το Κόμμα στα ιστορικά δεδομένα, να πλουτίζει τα ιδεολογικά και πολιτικά συμπεράσματά του.

Ορισμένα ιστορικά γεγονότα και εξελίξεις συνδέονται με τα γεγονότα και τις εξελίξεις που καθόρισαν την πολιτική στάση του ΚΚΕ απέναντι στο ΣΥΝ. Για μια στοιχειώδη ιστορική σύνδεση των γεγονότων, χρειάζεται να ανατρέξουμε στην περίοδο ρήξης του ΚΚΕ με τον τότε «Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου», όπως ονομαζόταν η πολιτική συμμαχία του ΚΚΕ με την Ελληνική Αριστερά - ΕΑΡ (μέσα σ' αυτήν και οι δυνάμεις του «ΚΚΕ εσωτερικού», του συγκροτημένου δεξιού οπορτουνιστικού τμήματος του ΚΚΕ, που διασπάστηκε από το Κόμμα το 1968), την ΕΔΑ της μεταδικτατορικής περιόδου, πολιτικές προσωπικότητες (κυρίως βουλευτές) προερχόμενες από το ΠΑΣΟΚ, μεταξύ των οποίων και ο προτελευταίος πρόεδρος του ΣΥΝ (Νίκος Κωνσταντόπουλος). Αυτή η πολιτική συμμαχία συγκροτήθηκε στη βάση του ντοκουμέντου, «Πόρισμα της ομάδας εργασίας ΚΚΕ - ΕΑΡ» που διαμορφώθηκε το Δεκέμβρη του 1988.

Ως τέτοια συμμαχία είχε πάρει μέρος τρεις φορές σε βουλευτικές, μια φορά στις ευρωεκλογές του Ιούνη του 1989 και μια σε τοπικές εκλογές.

Κατά τη διάρκεια της πολιτικής δράσης του ΣΥΝ ως συμμαχικού πολιτικού σχήματος, πολλές φορές το ΚΚΕ πιέστηκε και ενέδωσε στις απόψεις που ήθελαν ενιαία ιδεολογική-πολιτική έκφραση των συνιστωσών του ΣΥΝ με τη συγκρότηση ανάλογων δομών, σε βάρος της αυτοτέλειας του ΚΚΕ που αποτελούσε τη μεγαλύτερη συνιστώσα του. Π.χ., ζητούσαν την ενιαία λειτουργία κοινοβουλευτικής ομάδας, όργανα (συμβούλια) του ΣΥΝ σε επίπεδο μεγάλων πόλεων, την υποκατάσταση του φεστιβάλ ΚΝΕ-ΟΔΗΓΗΤΗ από το Φεστιβάλ Νεολαίας του ΣΥΝ. (Βλέπε Ντοκουμέντα 14ου Συνεδρίου του ΚΚΕ).

Τέλος, διαμορφώθηκε το «αίτημα» για την κατοχύρωση ιδιότητας «μέλους του ΣΥΝ», με την ανάλογη κομματική πιστοποίηση (ταυτότητα) και την αυτοτέλεια της ευθύνης του μέσα στις οργανώσεις και τα όργανα του ΣΥΝ, ανεξάρτητα από την ιδιότητά του ως μέλους κάποιας συνιστώσας του συμμαχικού σχήματος.

Η σχέση του οπορτουνισμού με τις εξελίξεις στο ΣΥΝ έγκειται στο γεγονός ότι στελέχη της ΚΕ του ΚΚΕ γίνανε κήρυκες των παραπάνω ιδεολογικών-πολιτικών και οργανωτικών θέσεων που είχαν χαρακτήρα διάχυσης του ΚΚΕ μέσα σ' ένα άλλο πολιτικό σχήμα, με χαρακτηριστικά κόμματος. Αυτές οι διαλυτικές απόψεις προωθήθηκαν στο όνομα της ισχυροποίησης της «αριστερής συμμαχίας» και της δυνατότητας «όλες οι δυνάμεις, ατομικά και ανεξάρτητα από τη συμμετοχή τους ή όχι σε άλλον κομματικό οργανισμό, να έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις».

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

Το κείμενο είναι από την εισαγωγή σε συλλογή κειμένων που εκδόθηκε από τη «Σύγχρονη Εποχή», υπό τον τίτλο «Ο σύγχρονος οπορτουνισμός» με την επιμέλεια της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΕ.