Eurokinissi

Ενώ οι μισθοί και οι συντάξεις στην Ελλάδα υπολείπονται σημαντικά από το μέσο όρο της ΕΕ, οι τιμές σε ορισμένα είδη και υπηρεσίες, όχι μόνο έχουν συγκλίνει με το μέσο όρο της ΕΕ, αλλά και τις έχουν ξεπεράσει

Ετσι, ανεξάρτητα από το αν μειώνονται τα κρατικά ελλείμματα και η ελληνική οικονομία γίνεται «ισχυρότερη», οι εργαζόμενοι βλέπουν χρόνο με το χρόνο να μεγαλώνουν επικίνδυνα οι «μαύρες τρύπες» στα ελλείμματα των οικογενειακών τους προϋπολογισμών, εξαιτίας των αντιλαϊκών πολιτικών (εισοδηματικών, φορολογικών, τιμολογιακών, κοινωνικών κλπ.) που εφαρμόζουν με τον ίδιο ζήλο τόσο οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ όσο και της ΝΔ. Αδιάψευστος μάρτυρας, τα επίσημα στοιχεία, που μας πληροφορούν πως τα χρέη των νοικοκυριών προς τις τράπεζες αυξάνονται με ρυθμό 1,5 δισ. ευρώ το μήνα (!) και από το γεγονός ότι μεγαλώνει η διαφορά ανάμεσα στις ανεξέλεγκτες (κερδοσκοπικές) αυξήσεις τιμών και τις ελεγχόμενες (ισχνές) αυξήσεις μισθών και συντάξεων.

Η διεύρυνση των χρεών των νοικοκυριών προς τις τράπεζες - σε συνδυασμό με τη σύνθλιψη των λαϊκών εισοδημάτων από την ανεξέλεγκτη ακρίβεια και τους δυσβάσταχτους φόρους ή άλλα χαράτσια - συνθέτουν μια ζοφερή πραγματικότητα, που βιώνουν όλο και μεγαλύτερα τμήματα τόσο των εργαζομένων όσο και της λεγόμενης μεσαίας τάξης. Ετσι, χρόνο με το χρόνο, τα λαϊκά νοικοκυριά αντί για βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης που τους υπόσχονται οι κυβερνώντες, βλέπουν την πραγματική αξία των χρημάτων τους να λιγοστεύει και παράλληλα να πολλαπλασιάζονται τα χαράτσια από το κράτος και τις ιδιωτικές επιχειρήσεις.

Τελικά, οι υποσχέσεις που μοιράζουν τα τελευταία, σχεδόν, 30 χρόνια η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, για ουσιαστικές αυξήσεις των μισθών και ημερομίσθιων στην Ελλάδα, ώστε να συγκλίνουν με τον υψηλότερο μέσο όρο των μισθών και ημερομισθίων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αποδείχτηκαν επιταγές χωρίς αντίκρισμα. Στα 27 χρόνια που η Ελλάδα είναι πλήρες μέλος της ΕΕ (πρώην ΕΟΚ), με τις γαλαζοπράσινες πολιτικές μονόπλευρης λιτότητας, αντί για βελτίωση του βιοτικού τους επίπεδου, οι Ελληνες εργαζόμενοι και συνταξιούχοι είδαν και βιώνουν την έξαρση της ακρίβειας. Αποτέλεσμα, ενώ οι μισθοί και οι συντάξεις στην Ελλάδα υπολείπονται σημαντικά από το μέσο όρο της ΕΕ, οι τιμές σε ορισμένα είδη και υπηρεσίες (σε αρκετές περιπτώσεις πρώτης ανάγκης) όχι μόνο έχουν συγκλίνει με το μέσο όρο της ΕΕ, αλλά και τις έχουν ξεπεράσει.

Οι ανεξέλεγκτες αυξήσεις στις διεθνείς τιμές του πετρελαίου, των δημητριακών και άλλων ειδών - που προκαλούνται από τις πολυεθνικές των δύο αυτών κλάδων, αλλά και τα κερδοσκοπικά κυκλώματα - έχουν ήδη γίνει αισθητές και στην Ελλάδα. Οι επιπτώσεις των αλλεπάλληλων ανατιμήσεων που προκαλεί η εγχώρια, αλλά και η διεθνής κερδοσκοπία (με τις τιμές του πετρελαίου και των σιτηρών) είναι εμφανείς και αποτυπώνονται σε επίσημα στοιχεία της ΕΣΥΕ με το άλμα που έχει σημειώσει ο πληθωρισμός τους τελευταίους μήνες. Από το 2,5% που ήταν τον Αύγουστο, σκαρφάλωσε στο 2,9% το Σεπτέμβρη, αναμένεται να υπερβεί το 3% τον Οκτώβρη, ενώ όλες οι εκτιμήσεις προεξοφλούν περαιτέρω αύξησή του μέχρι το τέλος του έτους, εξαιτίας των νέων ανατιμήσεων που περιμένει η αγορά σε εκατοντάδες προϊόντα και υπηρεσίες.

Η άνοδος στις τιμές των σιτηρών συμπαρασύρει σε υψηλότερα επίπεδα το κόστος των ζωοτροφών, επηρεάζοντας έτσι τις τιμές των προϊόντων αυτών. Αρτοποιοί και βιομήχανοι τροφίμων εκτιμούν ότι εάν συνεχιστεί η άνοδος της τιμής στο σιτάρι και τα άλλα δημητριακά, τότε βασικά προϊόντα για το καλάθι της νοικοκυράς, όπως το ψωμί, τα ζυμαρικά, τα γαλακτοκομικά, το κρέας και τα τυροκομικά, θα ανατιμηθούν ακόμα περισσότερο τους επόμενους μήνες.

Ηδη αρκετά αρτοποιεία μετακύλησαν την αύξηση της τιμής που επέβαλαν στο αλεύρι οι αλευροβιομήχανοι στους καταναλωτές, πουλώντας ακριβότερα το ψωμί. Ηδη, η τιμή μιας φραντζόλας ψωμιού (λιγότερο από μισό κιλό) έφτασε τα 70 ή και 80 λεπτά και είναι 10 έως 20 λεπτά ακριβότερη απ' ό,τι πριν δύο μήνες. Οι αρτοποιοί παραδέχονται ότι προχώρησαν σε αυξήσεις της τιμής του ψωμιού (η αύξηση φτάνει μέχρι 33%), καθώς όπως υποστηρίζουν αγοράζουν το αλεύρι 90% ακριβότερα από πέρσι και ζητούν από τον αρμόδιο υπουργό Ανάπτυξης να παρέμβει. Ανατιμήσεις όμως βρίσκονται προ των πυλών και σε άλλα προϊόντα, όπως τα αρτοσκευάσματα (6%) και τα ζυμαρικά (5%-10%).

Ανατιμήσεις σημειώθηκαν επίσης - ή βρίσκονται σε εξέλιξη - και στην αγορά των γαλακτοκομικών και του κρέατος, με αφορμή ή πρόσχημα την αύξηση της τιμής των δημητριακών που χρησιμοποιούνται ως ζωοτροφές. Ηδη από την 1η Οκτώβρη, τα σούπερ μάρκετ προχώρησαν σε αυξήσεις τιμών στα γαλακτοκομικά μέχρι και 14%, ενώ έως 6% αναμένεται να είναι οι πρώτες αυξήσεις στο κρέας.

Οι ανατιμήσεις, σε συνδυασμό με τη γενικότερη οικονομική πολιτική - που κάνουν δύσκολη τη ζωή των ανθρώπων του μόχθου και της δουλιάς - δεν έχουν τέλος. Με τον προϋπολογισμό της κυβέρνησης και τα κλαμπ των (διεθνών και εγχώριων) κερδοσκόπων να «διψούν» για ακόμη μεγαλύτερα κέρδη, οι προοπτικές για το επόμενο δίμηνο, αλλά και ολόκληρο το 2008, είναι πολύ χειρότερες. Τα πρόσθετα φορολογικά έσοδα των 6 δισ. ευρώ, που έχουν εγγραφεί για το 2008, θα προέλθουν - για μια ακόμη φορά - από την αύξηση των άμεσων και έμμεσων φόρων που θα φορτωθούν στις πλάτες των οικονομικά ασθενέστερων με τη μη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, την αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα υγρά καύσιμα («παίζει» και η νέα αύξηση στους συντελεστές ΦΠΑ, καθώς και στα ποτά - τσιγάρα) κλπ.

Στις μέχρι τώρα τσουχτερές αυξήσεις σε είδη και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης (είδη διατροφής, υγρά καύσιμα κλπ.) αναμένεται να προστεθούν τόσο αυτές που έχουν δρομολογηθεί από τους ιδιώτες επιχειρηματίες και θα επιβληθούν στο ερχόμενο δίμηνο όσο και αυτές που επιφυλάσσουν (κυβέρνηση, ΟΤΑ και ιδιώτες επιχειρηματίες) για το 2008. Στο επόμενο διάστημα, αναμένεται νέο κύμα ανατιμήσεων σε είδη και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης, που θα μεγαλώσουν παραπέρα τις «μαύρες τρύπες» στα ελλείμματα των οικογενειακών προϋπολογισμών των λαϊκών νοικοκυριών. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι εκπρόσωποι ΟΛΩΝ, σχεδόν, των επιχειρηματικών (ιδιωτικών και κρατικών) φορέων και κλάδων - κυρίως με αφορμή ή πρόσχημα τις διεθνείς αυξήσεις τιμών στο πετρέλαιο και τα δημητριακά - έχουν προαναγγείλει νέες αυξήσεις τιμών.

Παράλληλα, οι καταναλωτές θα κληθούν στο επόμενο δίμηνο να πληρώσουν και τα νέα χαράτσια της κυβερνητικής πολιτικής, όπως:

• Η 3η δόση της αύξησης των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης στα υγρά καύσιμα (θα κάνει ακριβότερα κατά 2 έως 5 λεπτά τις βενζίνες και τα πετρέλαια από την 1η Γενάρη).
• Οι αυξήσεις τιμολογίων των πρώην ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ), όπως και στα κόμιστρα (εισιτήρια αστικών και υπεραστικών συγκοινωνιών, ταξί κλπ.).
• Οι αυξήσεις των δημοτικών φόρων και τελών στις οποίες θα προχωρήσουν από την 1η Γενάρη οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ).
• Η αύξηση των αντικειμενικών αξιών στα ακίνητα, καθώς και το νέο χαράτσι του φόρου κατοχής ακινήτων, που θα επιβληθεί από τις αρχές του νέου έτους.
• Οι νέες αυξήσεις τιμών που θα επιβληθούν σε όλα σχεδόν τα είδη και υπηρεσίες, με πρόσχημα - αυτή τη φορά - τα ακριβότερα τιμολόγια στις πρώην ΔΕΚΟ, τους φόρους του κράτους και των ΟΤΑ.

Ολα αυτά θα τροφοδοτήσουν ένα νέο κύκλο ανατιμήσεων, που θα επιβληθούν μέσα στο 2008 από τις κρατικές, ημικρατικές και ιδιωτικές επιχειρήσεις. Οι αυξήσεις αυτές - που αναμένεται να είναι πολλαπλάσιες των ισχνών ονομαστικών αυξήσεων της επίσημης εισοδηματικής πολιτικής στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα - θα πλήξουν παραπέρα την αγοραστική δύναμη των ανθρώπων του μόχθου και της δουλιάς (μισθωτοί, συνταξιούχοι, αυτοαπασχολούμενοι επαγγελματοβιοτέχνες και έμποροι, αγρότες, άνεργοι κλπ.).

Η διαφορά οφείλεται στο γεγονός ότι το καλάθι της εργαζόμενης νοικοκυράς και όλων εκείνων που ξοδεύουν όλο το εισόδημά τους στα απολύτως αναγκαία, απέχει παρασάγγας από το επίσημο «καλάθι της νοικοκυράς» που καταρτίζει η ΕΣΥΕ. Κι αυτό, γιατί το καλάθι της εργαζόμενης νοικοκυράς γεμίζει με λίγα είδη και υπηρεσίες στοιχειώδους διαβίωσης (οι τιμές των οποίων αυξάνονται πολύ πάνω από το μέσο όρο αύξησης του επίσημου τιμαρίθμου), ενώ το «καλάθι» της ΕΣΥΕ περιλαμβάνει μια σειρά είδη και υπηρεσίες που μπορεί να φτηναίνουν, αλλά αποτελούν είδος πολυτελείας για τα λαϊκά νοικοκυριά.

Του λόγου το αληθές βεβαιώνει και το παράδειγμα για την εξέλιξη των τιμών σε 8 βασικά είδη και υπηρεσίες που επεξεργάστηκε ο «Ρ» και την εξέλιξη των μισθών, με βάση την επίσημη εισοδηματική πολιτική. Οι τιμές του πίνακα για το 2008 έγιναν με βάση εκτιμήσεις, που ίσως είναι και συντηρητικές, ενώ για τις ονομαστικές αυξήσεις μισθών και συντάξεων (3%) πήραμε υπόψη τα σχέδια της κυβέρνησης για την εισοδηματική πολιτική στο δημόσιο τομέα, όπως έχουν αποτυπωθεί στο προσχέδιο του προϋπολογισμού.

Από τα στοιχεία του παραδείγματος (βλέπε σχετικό πίνακα), προκύπτει με σαφήνεια πως οι ανατιμήσεις στα 8 είδη πρώτης ανάγκης των λαϊκών νοικοκυριών, αυξάνονται με ρυθμό 8,6% φέτος και 8% το 2008. Το ποσοστό αυτό είναι υπερδιπλάσιο σε σχέση τόσο με τον επίσημο πληθωρισμό (φέτος θα κλείσει γύρω και πάνω από 3% και του χρόνου σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα), όσο και με τις ισχνές ονομαστικές αυξήσεις των μισθών και συντάξεων.

Ετσι, αν φέτος ο προϋπολογισμός των λαϊκών νοικοκυριών θα κλείσει με έλλειμμα 72 ευρώ το μήνα, το 2008 η διαφορά θα διπλασιαστεί και θα φτάσει τα 139 ευρώ ευρώ το μήνα! Μιλάμε, δηλαδή, για ένα έλλειμμα ύψους 864 ευρώ φέτος και 1.668 ευρώ το 2008. Η διαφορά αυτή, στην πραγματικότητα, είναι ακόμη μεγαλύτερη, καθώς υπάρχουν και πολλά άλλα είδη πρώτης ανάγκης που μπαίνουν στο καλάθι της εργαζόμενης νοικοκυράς, τα οποία ακριβαίνουν πολύ περισσότερο από το μέσο όρο αύξησης των τιμών που εμφανίζει η ΕΣΥΕ με τον επίσημο τιμάριθμο. Και φυσικά, η διαφορά αυτή καλύπτεται είτε με την αύξηση του τραπεζικού δανεισμού, είτε με πρόσθετες περικοπές σε είδη και υπηρεσίες στοιχειώδους διαβίωσης...