Για θωράκιση της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας των μονοπωλιακών ομίλων, με εργαλείο τον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2008 - παρουσιάστηκε την προηγούμενη Τρίτη 21 του Νοέμβρη - κάνει λόγο η ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ τη μέρα αυτή.

Κρατικός Προϋπολογισμός και μονοπωλιακοί όμιλοι. Είναι όντως εργαλείο ενίσχυσης των επιχειρήσεων, ή μήπως η θέση αυτή ενέχει στοιχεία υπερβολής; Γιατί από την πλευρά της η κυβέρνηση - της ΝΔ σήμερα και οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ χτες - κάνει λόγο για Προϋπολογισμό κοινωνικά δίκαιο, καθώς, όπως διατείνεται, ενισχύονται οι ασθενείς κοινωνικές ομάδες (συνταξιούχοι, άνεργοι, κλπ.) με 950 εκατ. ευρώ και με αναπτυξιακή δυναμική. Το ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί με ρυθμό 4% (πραγματική αύξηση). Πού βρίσκεται, τελικά, η αλήθεια για τη σημασία του κρατικού προϋπολογισμού, τα μεγέθη του οποίου επηρεάζουν αποφασιστικά την ελληνική οικονομία; Σε αυτά που αναλύει το ΚΚΕ - ότι είναι εργαλείο στήριξης των μονοπωλιακών κερδών - ή σε αυτά που ισχυρίζεται η κυβέρνηση (μηχανισμός αναδιανομής εισοδήματος υπέρ των ασθενέστερων, συμβολή στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας);

Από τον ίδιο του το ρόλο ο κρατικός προϋπολογισμός, μέσω της άσκησης της φορολογικής πολιτικής και της πολιτικής δαπανών, επηρεάζει περί το 40% της συνολικής οικονομικής δραστηριότητας της χώρας. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το σύνολο των δαπανών του Τακτικού Προϋπολογισμού (πρωτογενείς δαπάνες και τόκοι δημόσιου χρέους) προβλέπεται να ανέλθει στα 59 δισ. ευρώ, τα χρεολύσια στα 26,2 δισ. ευρώ, οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) στα 9,3 δισ. ευρώ και οι δαπάνες εξοπλιστικών προγραμμάτων (το ποσό που εμφανίζεται ξεχωριστά γιατί το σύνολό τους είναι κατά πολύ μεγαλύτερο) στα 1,8 δισ. ευρώ. Το γενικό τους σύνολο ανέρχεται στα 96,4 δισ. ευρώ και με πρόβλεψη για ΑΕΠ (αναθεωρημένα στοιχεία) 245,5 δισ. ευρώ, αυτό απλά σημαίνει ότι οι δαπάνες του προϋπολογισμού επηρεάζουν το 40% της οικονομικής δραστηριότητας της χώρας. Εάν στο ποσό αυτό προσθέσουμε και τις δαπάνες για συντάξεις, το σχετικό ποσοστό υπερβαίνει το 50% της οικονομικής δραστηριότητας της χώρας. Μέγεθος τεράστιο, το οποίο επηρεάζει όλα τα βασικά οικονομικά μεγέθη (καταναλωτική ζήτηση, επενδύσεις, απασχόληση, τιμές). Κοντολογίς, ο κρατικός προϋπολογισμός αποτελεί βασικό εργαλείο αναπαραγωγής του κοινωνικού κεφαλαίου, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε κάθε χώρα. Με τον όρο «αναπαραγωγή του κοινωνικού κεφαλαίου» εννοούμε την παραγωγή σε πανεθνική κλίμακα του κοινωνικού προϊόντος από ιδιωτικές ή και κρατικές καπιταλιστικές επιχειρήσεις και στη συνέχεια την κυκλοφορία του, τη διάθεση δηλαδή του προϊόντος αυτού στην αγορά, μέχρι τον τελικό καταναλωτή. Από την άποψη αυτή, οι κρατικοί προϋπολογισμοί, μέσω της συμβολής τους στη ζήτηση, συμβάλλουν καθοριστικά στη διατήρηση και στην αύξηση της κεφαλαιοκρατικής κερδοφορίας, ενώ σε περιόδους οικονομικής ύφεσης και κρίσης, λειτουργούν αντισταθμιστικά, ως μηχανισμοί ανάσχεσης ή μετριασμού των κρισιακών φαινομένων. Ολα αυτά έχουν γενική ισχύ με καθολικά χαρακτηριστικά για όλες τις καπιταλιστικές οικονομίες, από τη δεκαετία του '30 έως και τις μέρες μας.

Στην περίοδο της νεοφιλελεύθερης ρύθμισης των οικονομικών σχέσεων, οι κρατικοί προϋπολογισμοί έγιναν περισσότερο ταξικοί, απέκτησαν επιθετικότερα χαρακτηριστικά, συνδέθηκαν πιο στενά με τους μεγάλους μονοπωλιακούς ομίλους. Σε αντίθεση με τους υποκριτικούς κρωγμούς των απολογητών του συστήματος περί «λιγότερου κράτους», οι μορφές κρατικομονοπωλιακής ρύθμισης την περίοδο του νεοφιλελευθερισμού ενισχύθηκαν. Ανατρέχοντας στην ελληνική εμπειρία - πάντα με σημείο αναφοράς τον οικονομικό και πολιτικό ρόλο των κρατικών προϋπολογισμών - διαπιστώνουμε τα ακόλουθα:

Το κράτος, μέσω της εισοδηματικής πολιτικής στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, συμβάλλει καθοριστικά στη διαμόρφωση του ύψους των μισθών, όχι μόνο «εντός του οίκου του», αλλά και στον ιδιωτικό τομέα. Είναι ευρύτερα αποδεκτό σήμερα ότι η εισοδηματική πολιτική που χαράσσει το κράτος - εργοδότης είναι η πυξίδα χάραξης της εισοδηματικής πολιτικής και στον ιδιωτικό τομέα. Είναι ακριβώς το ταξικό κράτος, το οποίο πρωτοστατεί τα τελευταία - τουλάχιστον - 17 χρόνια στην εφαρμογή πολιτικών λιτότητας σε μισθούς, συντάξεις. Είναι ακριβώς το ταξικό κράτος, που αποσυνέδεσε τις συντάξεις από το 80% του βασικού μισθού, με αποτέλεσμα να οδηγηθούν εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι σε απόγνωση. Αλλά αν καθηλώνονται οι μισθοί, απογειώνονται τα κέρδη. Η σχέση τους είναι άμεση και αντιθετική. Αν από το κοινωνικό προϊόν μιας χώρας αφαιρέσουμε πρώτες και δευτερεύουσες ύλες, φθορά μηχανών (νεκρή εργασία), αυτό που απομένει είναι το καθαρό προϊόν που δημιούργησε ο κοινωνικός εργάτης με τη ζωντανή εργασία του. Το καθαρό αυτό προϊόν μοιράζεται ανάμεσα στους εργάτες (μισθοί) και στους επιχειρηματίες (καπιταλιστικό κέρδος). Οσο μειώνονται οι μισθοί τόσο αυξάνονται τα κέρδη και αντιστρόφως. Το δε «πάγωμα» των μισθών για μια μεγάλη περίοδο στην Ελλάδα συνέβαλε στην άνθηση της κεφαλαιοκρατικής κερδοφορίας. Για το 2008, η κυβέρνηση προβλέπει ονομαστική αύξηση μισθών 3% και συντάξεων 4%.

Με εργαλείο τους κρατικούς προϋπολογισμούς, τις τελευταίες δεκαετίες, προωθείται η άλωση των δημόσιων συστημάτων Κοινωνικής Ασφάλισης, Παιδείας, Υγείας, Πρόνοιας και η παράδοσή τους στα ιδιωτικά επιχειρηματικά συμφέροντα. Η επίτευξη του ...ευλαβούς αυτού σκοπού προωθείται μέσω του οικονομικού τους στραγγαλισμού, της υποχρηματοδότησής τους από τους κρατικούς προϋπολογισμούς. Σήμερα τα αποτελέσματα είναι ορατά. Ασφαλιστικά ταμεία - τα οποία στο παρελθόν καταληστεύτηκαν αγρίως - στα πρόθυρα της κατάρρευσης, δημόσια νοσοκομεία με τεράστιες ελλείψεις προσωπικού (ιατρικού και νοσηλευτικού), δημόσια σχολεία στα οποία χάνονται κάθε χρόνο χιλιάδες ώρες διδασκαλίας επειδή δεν καλύπτονται οι οργανικές θέσεις. Σκοπός, η κατασυκοφάντηση και δυσφήμιση της δημόσιας εκπαίδευσης, της δημόσιας Υγείας, της δημόσιας Κοινωνικής Ασφάλισης. Και μέσα από τη διάλυση των αρμών των δημόσιων αυτών συστημάτων, η άνθηση και το γιγάντεμα του παρασιτικού επιχειρηματικού τομέα. Θέλετε στοιχεία; Η Ελλάδα σήμερα (στοιχεία ΟΟΣΑ 2005) βρίσκεται στην πρώτη θέση στις ιδιωτικές δαπάνες Υγείας, με 57%, μπροστά ακόμα και από τις ΗΠΑ και το Μεξικό (55%). Η αποδοτικότητα του κεφαλαίου στους κλάδους της Υγείας στην Ελλάδα είναι σήμερα από τις υψηλότερες διεθνώς (128%). Η εκπαιδευτική λειτουργία έχει εξέλθει από τις αίθουσες των δημόσιων σχολείων - τα οποία έχουν μετατραπεί σε παιδικά πάρκιν - και έχει μεταφερθεί στις αίθουσες των φροντιστηρίων.

Η Ελλάδα, δεκαετίες τώρα, διαθέτει ένα από τα πιο άδικα και ταξικά - με καπιταλιστικά κριτήρια - φορολογικά συστήματα στην Ευρώπη. Μια κατάσταση, η οποία επιδεινώθηκε περαιτέρω από τις αρχές της δεκαετίας του '90, με τις φορολογικές αλλαγές της κυβέρνησης της ΝΔ το 1992, του ΠΑΣΟΚ ακολούθως (υιοθέτηση αντικειμενικών κριτηρίων το 1994) και νέες μικρές και μεγάλες ανατροπές στη συνέχεια. Το βάρβαρο αυτό φορολογικό σύστημα αποτελούσε και αποτελεί «συγκριτικό πλεονέκτημα» του ελληνικού κεφαλαίου - μαζί με την «ελαστική» νομοθεσία για το περιβάλλον - έναντι ισχυρότερων καπιταλιστικών χωρών, με προηγμένη παραγωγική βάση και ορθολογικότερο σύστημα δημόσιας διοίκησης. Στην Ελλάδα σήμερα η φοροδιαφυγή εκτιμάται στο 40% του ΑΕΠ, η φορολογική επιβάρυνση των επιχειρήσεων έχει μειωθεί κατακόρυφα (συντελεστής 25%), το εφοπλιστικό κεφάλαιο είναι αφορολόγητο, τα διανεμόμενα μερίσματα των μετοχών είναι επίσης αφορολόγητα, όπως και τα προϊόντα του τραπεζικού κεφαλαίου (αποδόσεις αμοιβαίων κεφαλαίων). Ακόμα και για άλλα προϊόντα που έχει θεσπιστεί φορολογία (ομόλογα διαπραγματεύσιμα) έχουν δημιουργηθεί «παράθυρα» αποφυγής της φορολόγησής τους. Στην Ελλάδα, κατ' απαίτηση μερίδων του κεφαλαίου, έχουν καταργηθεί φόροι (φόρος τραπεζικών εργασιών) ή έχουν ελαχιστοποιηθεί (φορολογία αυτοκινήτων). Στην Ελλάδα, τέλος, η φορολογία των χρηματιστηριακών πράξεων (0,1% σήμερα) το 2008 καταργείται. Επομένως, όταν φορολογητέα ύλη εκατοντάδων δισ. ευρώ, με πολιτική απόφαση (των αστικών κυβερνήσεων) μένει εκτός φορολογικών πεδίων, τι απομένει να κάνει η ...δύσμοιρη κυβέρνηση; Να λεηλατήσει φορολογικά τους εργάτες, τους αγρότες, τους συνταξιούχους, τους ταλαίπωρους... Κάτσε λοιπόν και πλήρωνε. Αύξηση ΦΠΑ 13,5%, φόρων συναλλαγών 19%, άμεσων φόρων 11,5%, νέοι φόροι στα ακίνητα, στα πετρελαιοειδή, στα ποτά, στα τσιγάρα, στα ξενύχτια... Πλήρωνε, πλήρωνε, πλήρωνε. Φορολογικό πογκρόμ άνευ προηγουμένου.

Το καπιταλιστικό κράτος σήμερα πρωτοστατεί στην προώθηση της μερικής απασχόλησης στο δημόσιο τομέα. Για τους ΟΤΑ υπάρχει μάλιστα και ειδικό κονδύλι στον προϋπολογισμό. Στα δημόσια σχολεία οι ωρομίσθιοι και οι αναπληρωτές πάνε σύννεφο. Στις πρώην ΔΕΚΟ προώθησε τον επαίσχυντο νόμο βίαιης ανατροπής των εργασιακών σχέσεων σε νεοδιόριστους και παλιούς εργαζόμενους. Το καπιταλιστικό κράτος δίνει το παράδειγμα για τους τρόπους αύξησης της εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης. Επίσης, μέσω της καρικατούρας των αποκαλούμενων ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης, μεταφέρονται μέσω των κρατικών προϋπολογισμών εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ στους εργοδότες. Το επίδομα ανεργίας γίνεται ...μισθός, οι εργοδοτικές εισφορές πληρώνονται από τον κρατικό προϋπολογισμό, τα προγράμματα «Stage» προωθούν την ανασφάλιστη εργασία.

Ετσι στήνεται το χιλιόχρονο βασίλειο του κεφαλαίου!