Τα αμερικανικά σχέδια στην ευρύτερη περιοχή «σημαδεύουν» τις εξελίξεις και τους χειρισμούς της ελληνικής κυβέρνησης στην υπόθεση της ονομασίας της ΠΓΔΜ και των ελληνοτουρκικών που έρχονται με έμφαση στην επιφάνεια της επικαιρότητας την τρέχουσα βδομάδα.

Η επίσκεψη του ειδικού μεσολαβητή του ΟΗΕ Μ. Νίμιτς χτες στα Σκόπια και αύριο στην Αθήνα, καθώς και η σημερινή επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Αλί Μπαμπατζάν στη χώρα μας, προσδίνουν έντονη κινητικότητα στα θέματα εξωτερικής πολιτικής, στο φόντο των εντεινόμενων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών στα Βαλκάνια και τον έλεγχο των αγωγών ενέργειας.

Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ φροντίζει να υπογραμμίζει την παρουσία της σε κάθε βήμα των εξελίξεων. Χτες το απόγευμα, ο νέος Αμερικανός πρέσβης Ντ. Σπέκχαρντ έσπευσε να συναντηθεί με την Ντ. Μπακογιάννη, ενόψει των επαφών που θα έχει η Ελληνίδα ΥΠΕΞ με Νίμιτς και Μπαμπατζάν. Επίσης, η Ντ. Μπακογιάννη θα συναντηθεί με την Αμερικανίδα ομόλογό της Κ. Ράις στο πλαίσιο της συνόδου ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ, που γίνεται στις Βρυξέλλες την Πέμπτη και την Παρασκευή, όπου μεταξύ άλλων θα συζητηθούν τα θέματα του Κοσσόβου, του Αφγανιστάν, οι σχέσεις με τη Ρωσία, την Ουκρανία, τη Γεωργία κ.ο.κ.

Στη σύνοδο αυτή αναμένεται να ληφθούν αποφάσεις για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ με νέα μέλη, μεταξύ των οποίων η ΠΓΔΜ, η Αλβανία και η Κροατία.

Οι αποφάσεις αυτές της ΝΑΤΟικής «συμμαχίας» καθορίζουν και τις συνομιλίες που ξεκίνησε ο Μ. Νίμιτς στα Σκόπια για την υπόθεση της ονομασίας. Ο ειδικός εκπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ μετά τις συνομιλίες που είχε με την ηγεσία της γειτονικής χώρας δήλωσε ότι «τώρα είμαστε πιο επικεντρωμένοι στη διαπραγματευτική διαδικασία για την εξεύρεση λύσης στο θέμα της ονομασίας». Διαπίστωσε ότι υπάρχει θέληση για συνέχιση των συνομιλιών. Πρόσθεσε ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και ότι ο γύρος αυτός των διαπραγματεύσεων δε θα είναι ο τελευταίος.

Ο Μ. Νίμιτς ανέφερε ακόμη ότι στη συνάντηση με την ηγεσία της ΠΓΔΜ εξετάστηκε το πλαίσιο των εισηγήσεων που υπέβαλε ο ίδιος στη συνάντηση της 1ης Νοέμβρη στη Νέα Υόρκη με τους διαπραγματευτές των δύο χωρών. Σημείωσε ότι τα δύο μέρη εξετάζουν το πλαίσιο των εισηγήσεων που κατέθεσε και ότι δεν υπάρχει κάποια περαιτέρω εξέλιξη.

Σε ερώτηση τι θα μεταφέρει στην Αθήνα μετά τη συνάντηση που είχε με την ηγεσία της ΠΓΔΜ ανέφερε ότι «δεν έχει να προσθέσει κάτι καινούριο».

Νωρίτερα, πάντως, η ηγεσία της ΠΓΔΜ είχε ξεκαθαρίσει ότι απορρίπτει το επίμαχο σημείο της εισήγησης του Μ. Νίμιτς, να αποδεχτεί η χώρα ονομασία για διεθνή χρήση, διαφορετική από τη συνταγματική της.

Αύριο το πρωί, ο Μ. Νίμιτς θα συναντηθεί με την Ντόρα Μπακογιάννη, στη συνέχεια με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ και αργότερα θα γίνει δεκτός από τον Κ. Καραμανλή. «Ευχόμαστε η γειτονική χώρα να κάνει εκείνες τις κινήσεις που θα επιτρέψουν ουσιαστική πρόοδο και οριστική λύση της εκκρεμότητας με τρόπο αμοιβαία αποδεκτό», δήλωσε χτες ο εκπρόσωπος του υπουργείου των Εξωτερικών. Απαντώντας στο ερώτημα αν η ΠΓΔΜ πληροί τις προϋποθέσεις ένταξης στο ΝΑΤΟ, ο Γ. Κουμουτσάκος δήλωσε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία της αξιολόγησης, τονίζοντας, πάντως, ότι «ο δρόμος είναι μακρύς. Φαίνεται πως υπάρχουν πολλά πράγματα να γίνουν ακόμη».

Τα ανοιχτά θέματα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις (Αιγαίο - «γκρίζες ζώνες», casus belli, υφαλοκρηπίδα, μουσουλμανική μειονότητα, Κυπριακό - πρωτόκολλο της Αγκυρας), θα βρεθούν στο τραπέζι των συνομιλιών που θα έχει κατά την επίσημη επίσκεψή του στην Αθήνα σήμερα και αύριο ο Α. Μπαμπατζάν. Η επίσκεψη είναι προπαρασκευαστική της επίσημης επίσκεψης του Ελληνα πρωθυπουργού στην Αγκυρα στα μέσα του επόμενου μήνα και γι' αυτό η ελληνική κυβέρνηση ενδιαφέρεται ιδιαίτερα να δώσει μια εικόνα ενός «νέου ξεκινήματος» στις διμερείς σχέσεις, με δεδομένη τη στήριξή της στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της γειτονικής χώρας.

Φυσικά, η τουρκική πλευρά δεν είναι διατεθειμένη να κάνει την παραμικρή υποχώρηση στις διεκδικήσεις της σε Αιγαίο και Κύπρο, ενώ αναμένεται να ζητήσει αποκήρυξη «της τρομοκρατίας του ΡΚΚ». Επιπλέον, ο Τούρκος ΥΠΕΞ δε θα παραλείψει να αναδείξει το ζήτημα της μουσουλμανικής μειονότητας, πραγματοποιώντας αύριο «ιδιωτική» επίσκεψη στη Θράκη. «Δεν υπάρχει τίποτα μυστικό στην επίσκεψη αυτή που θα είναι ολίγων ωρών», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ελληνικού ΥΠΕΞ, συμπληρώνοντας ότι στα θέματα σεβασμού των μειονοτικών δικαιωμάτων «η Ελλάδα δεν έχει τίποτα να κρύψει».

Σε θέμα εθνικής ασφάλειας της χώρας μας αναγόρευσε την «ενεργειακή ασφάλεια», δηλαδή τους αγωγούς μεταφοράς ενέργειας, ο νέος Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, επιχειρώντας να προσδέσει πιο σφιχτά την ελληνική κυβέρνηση στο άρμα των αμερικανικών σχεδίων για τον έλεγχο των αγωγών.

«Η ενεργειακή ασφάλεια συνδέεται άμεσα με την εθνική ασφάλεια και την οικονομική ευημερία», τόνισε ο Ντάνιελ Σπέκχαρντ σε ομιλία του χτες στο Συνέδριο του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου.

Ο Αμερικανός αξιωματούχος συμπλήρωσε ότι η ύπαρξη εναλλακτικών πηγών ενέργειας είναι επωφελής τόσο για τις χώρες που παράγουν όσο και για εκείνες που καταναλώνουν ενέργεια, χαρακτηρίζοντας μάλιστα την Ελλάδα μία από τις ηγετικές επενδυτικές δυνάμεις των Βαλκανίων, στον ενεργειακό, στον τηλεπικοινωνιακό και τον τραπεζικό τομέα.

Ο πρεσβευτής των ΗΠΑ αναφέρθηκε στους αγωγούς φυσικού αερίου Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη και Τουρκίας - Ελλάδας - Ιταλίας, οι οποίοι «αυξάνουν τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας για την Ελλάδα και θα ενισχύσουν την ενεργειακή της ασφάλεια».

Ο Ντ. Σπέκχαρντ δεν παρέλειψε μάλιστα να δηλώσει ότι θα ενεργήσει ως «συνήγορος των αμερικανικών επιχειρήσεων», που θέλουν να δραστηριοποιηθούν στην Ελλάδα. Αναφορά έκανε, κατά τα ειωθότα, στην ελληνική οικονομία επισημαίνοντας τις «επιτυχείς προσπάθειες της Ελλάδας να τακτοποιήσει τα δημοσιονομικά της» και τη «λήψη αναγκαίων οικονομικών μέτρων στον κατάλληλο χρόνο, κατά τον οποίον η παγκόσμια αγορά επιδεικνύει άνευ προηγουμένου ενδιαφέρον για αναπτυσσόμενες αγορές και σε σίγουρες επενδύσεις».

Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου, κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνέντευξης Τύπου στη Θεσσαλονίκη, αν περιμένει εξελίξεις στο θέμα της ονομασίας των Σκοπίων από τις επισκέψεις του Μ. Νίμιτς, η Αλέκα Παπαρήγα ανέφερε:

«Η επιλογή είναι η εξής: Να επιλυθεί το ζήτημα με κύριο στόχο να χρησιμοποιηθεί η γειτονική χώρα για τα αμερικάνικα σχέδια στην περιοχή. Βεβαίως και η Ελλάδα χρησιμοποιείται για τα αμερικάνικα σχέδια. Αυτό ενδιαφέρει καταρχήν τις ΗΠΑ και όλους όσους στην ουσία διαμεσολαβούν. Εχουν γενικότερους στόχους στα Βαλκάνια: Είναι το σύστημα της αντιπυραυλικής άμυνας, είναι οι αγωγοί πετρελαίου, είναι το Κοσσυφοπέδιο. Αυτό το πράγμα τους ενδιαφέρει και αδιαφορούν για όλα τα άλλα.

Ο κ. Νίμιτς είναι αυτός που είπε, με πολύ απλό τρόπο, ότι δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ο όρος Μακεδονικός στο χαλβά και στα προϊόντα. Μετά έρχεται και κάνει κριτική στη γειτονική χώρα. Δηλαδή σκοτσέζικο ντους. Ο κύριος στόχος τους είναι να διασφαλίσουν τη συμμετοχή της Ελλάδας και της γειτονικής χώρας στην προώθηση των αμερικανικών σχεδίων στην περιοχή, στη διαπάλη των αγωγών πετρελαίου κλπ. Και αδιαφορούν για το τι συνέπειες υπάρχουν.

Το θέμα δεν είναι διμερές. Τι να περιμένουμε από τον κύριο Νίμιτς; Αλλα σχέδια έχει ο κύριος Νίμιτς. Δε συγκινείται από τίποτε άλλο. Εμείς έχουμε ξεκαθαρίσει τη θέση μας για την ονομασία της γειτονικής χώρας. Ακριβώς, το θέμα είναι πιο σύνθετο, καθώς περιπλέκεται με τους ανταγωνισμούς στα Βαλκάνια.

Μου είπανε για βόμβα στο Κοσσυφοπέδιο. Ποιος την έβαλε και γιατί; Δε θα καθίσουμε να ασχοληθούμε τώρα με τον Μεγαλέξανδρο και τον Βουκεφάλα, με συγχωρείτε. Αυτά είναι θέματα της Ιστορίας και όταν υπάρχει παραχάραξη της Ιστορίας, οι ιστορικοί θα τα επεξεργαστούν, κλπ.

Στα Βαλκάνια υπάρχουν σοβαρά προβλήματα. Η Βοσνία έχει προβλήματα, το Κοσσυφοπέδιο το ετοιμάζουν για ανεξαρτητοποίηση».