Λάδι, σίδερο, γυαλί, πηλός, κάρβουνο, ξύλο, σύρμα, παστέλ, μέταλλο, κολάζ, βίντεο, φωτογραφία... Εξακόσια πενήντα έργα... Τριακόσιοι νέοι εικαστικοί δημιουργοί... Μια μεγάλη έκθεση, με χαρακτηριστικό την πολυμορφία και τη φρεσκάδα της νέας γενιάς, παρουσιάζεται αυτές τις μέρες στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων στο Γκάζι (Πειραιώς 100). Οι νέοι δημιουργοί καταθέτουν την εικαστική τους πρόταση. Χωρίς τους περιορισμούς της «αγοράς». Χωρίς τους «παράγοντες» που σήμερα ρυθμίζουν την προβολή και τη διακίνηση της τέχνης. Χωρίς αποκλεισμούς καλλιτεχνών. Χωρίς διαμεσολαβητές.

Η έκθεση «Εικόνα - Χώρος - Δράση 2», που διοργανώνει το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας είναι μία από τις μεγαλύτερες εκθέσεις νέων δημιουργών που γίνεται στη χώρα μας. Με την πεποίθηση ότι «Η ΕΙΚΟΝΑ της τέχνης δεν πρέπει να αλλοιώνεται από τους νόμους της εμπορευματοποίησης, ο ΧΩΡΟΣ της πρέπει να είναι άμεσα προσβάσιμος σε όλους, εικαστικούς και κοινό, και η καλλιτεχνική ΔΡΑΣΗ ανεμπόδιστη», δύο αίθουσες της Τεχνόπολης, ο χώρος της αποθήκης και οι δύο ιδιαίτεροι, ως προς το ύφος, χώροι των φούρνων, συγκέντρωσαν έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, χαρακτικής, κατασκευές, βίντεο, εγκαταστάσεις, πολυμέσα, μεικτές τεχνικές, χάπενινγκ, έργα εφαρμοσμένων και διακοσμητικών τεχνών, κ.ά.

Η οργανωτική επιτροπή - νέοι καλλιτέχνες, μέλη του ΕΕΤΕ - ήταν υπεύθυνη για τη συγκέντρωση των έργων και την τοποθέτησή τους στους εκθεσιακούς χώρους. Με τη ζωγραφική να υπερέχει, στην παρουσίαση των έργων δεν ακολουθήθηκε η ομαδοποίησή τους ως προς το υλικό ή τη θεματογραφία. Παρ' όλα αυτά, στους χώρους του Φούρνου κυριαρχούν τα βίντεο και οι εγκαταστάσεις, στην Αποθήκη: κατασκευές, βίντεο και φωτογραφίες, ενώ στις δύο εκθεσιακές αίθουσες ο επισκέπτης γνωρίζεται - κυρίως - με τη ζωγραφική.

Για την υλοποίησή της, οι νέοι εικαστικοί και κυρίως η οργανωτική επιτροπή, αφιέρωσε πολλές ώρες. Χρειάστηκαν ξενύχτια και πολλή δουλιά. Ηταν όμως, η «δική μας υπόθεση», μία «πρόκληση», όπως μας είπαν, για να δηλώσουν ότι «είναι εδώ», ότι διεκδικούν «την ανάπτυξη μιας υγιούς και ουσιαστικής σχέσης με το κοινό». Σε μια τέτοια διεργασία καλλιτέχνης και κοινό, διαμορφώνουν μαζί μια νέα ροή πραγμάτων, σε μια αμφίδρομη σχέση τροφοδότησης και ζύμωσης. Μια σχέση, όπου «η ελευθερία έκφρασης και η διαμόρφωση κριτικής σκέψης είναι το ζητούμενο και το μόνο όφελος στη μεταξύ τους επικοινωνία».

Η έκθεση αποτελεί βήμα για να «βγει προς τα έξω αυτή η φωνή». Αποτελεί αντίσταση, στην αποξένωση του σύγχρονου καλλιτέχνη από την κοινωνία. Δημιουργική συνάντηση, σε ένα χώρο δράσεων και αντιδράσεων, «όπου ο καθένας επιτρέπεται να έχει άποψη και είναι ελεύθερος να την εκφράσει». Οπως σημειώνουν οι διοργανωτές στον αναλυτικό κατάλογο που συνοδεύει την έκθεση «ο σύγχρονος καλλιτέχνης έχει αποξενωθεί ως ένα βαθμό από την κοινωνία και αδυνατεί να επέμβει στα κοινωνικά δρώμενα καθώς τη θέση αυτή την αναλαμβάνουν πάσης φύσεως διαμεσολαβητές. Παύει να υφίσταται ο επικοινωνιακός και παιδευτικός χαρακτήρας της Τέχνης, ο οποίος αντικαθίσταται από σχέσεις αγοράς ελάχιστα συμβατές με την καλλιτεχνική δημιουργία». Η προσπάθεια του Επιμελητηρίου «επικεντρώνεται στην επαναφορά της Τέχνης στους ίδιους τους δημιουργούς και την άμεση επαφή τους με το κοινό, ώστε η Τέχνη να γίνει τμήμα της καθημερινότητας όλων και όχι πολυτέλεια για μια μειοψηφία ανθρώπων».

«Σήμερα, οι νέοι καλλιτέχνες βιώνουν μια δύσκολη επαγγελματικά και κοινωνικά κατάσταση», μας λέει η πρόεδρος του ΕΕΤΕ, βουλευτής του ΚΚΕ, Εύα Μελά. «Οχι μόνο γιατί σε συνθήκες γενικής οικονομικής και κοινωνικής κρίσης πλήττονται και οι Τέχνες, αλλά, και γιατί η επικοινωνία του έργου τους με το κοινό φιλτράρεται και από την ελεγχόμενη διακίνηση και ενημέρωση».

Στο Συνέδριο των Δελφών το 1994, ο εκπρόσωπος των Ιαπώνων διοργανωτών εκθέσεων είχε πει ότι «ήρθε η εποχή επιτέλους, που εμείς μαζί με την αγορά, θα καθορίζουμε το στόχο των έργων και θα καλούμε τον καλλιτέχνη να το εκτελεί». «Αυτή η κατάσταση είναι υπαρκτή», σημειώνει η Εύα Μελά. «Υπάρχουν αποκλεισμοί από τις αίθουσες τέχνης και τους εμπόρους, οι οποίοι ενδιαφέρονται μόνο για το κέρδος τους, από τα διάφορα λόμπι των οικονομικών συμφερόντων που έχουν μια συλλογή και προσπαθούν να την προβάλουν κ.λπ. Μια μεγάλη μερίδα - ιδιαίτερα νέων - των οποίων το έργο είναι άγνωστο, νιώθει να είναι στο περιθώριο. Ταυτόχρονα, αυτά τα νέα παιδιά πρέπει να προλάβουν μέσα στο εικοσιτετράωρο και σε δύσκολες συνθήκες επιβίωσης, να αναζητήσουν τη δημιουργία. Και συνήθως "τσακίζεται" η δημιουργία κάτω από την καθημερινότητα».

Η έκθεση «Εικόνα - Χώρος - Δράση 2», που θα μπορούσε να καθιερωθεί ως θεσμός, «δείχνει ότι η νέα γενιά των καλλιτεχνών, πασχίζει, ψάχνεται, αγωνιά», καταλήγει η Εύα Μελά. «Εχει τις δυνατότητες και αυτό είναι ένας παραπάνω λόγος, να μην την αφήσουμε, σαν Επιμελητήριο, να χαθεί. Με τους αγώνες που παράλληλα γίνονται, για πολλά σημαντικά και χρόνια άλυτα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος, πρέπει να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε τους όρους για την ανεμπόδιστη καλλιτεχνική δημιουργία».

Κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν οι παρακάτω εκδηλώσεις: Σήμερα (12 το μεσημέρι) θα πραγματοποιηθεί συζήτηση με θέμα: «Ο κοινωνικός ρόλος της Τέχνης και του Καλλιτέχνη». Ακολουθεί (15/2, 8 μ.μ.) το πρόγραμμα «Viaze en Latinoamerica». Πρόκειται για ένα ταξίδι στη Λατινική Αμερική με τη Μουσικοχορευτική Παράσταση από τους Leonardo Gomez y Amor Latino και τη Janet Kapuya. Χορογράφος: Leonardo Gomez. Τραγούδι: Janet Kapuya. Χορευτές: Leonardo Gomez y Amoir Latino. Καλλιτεχνική διεύθυνση και σκηνικά: Μαργαρίτα Πλέσσα. Οι εκδηλώσεις θα κλείσουν στις 20/2 στις 8 το βράδυ με γλέντι. Στη μουσική βραδιά συμμετέχουν το συγκρότημα «Μαγνητικά Παιδία» και το ρεμπέτικο συγκρότημα «Σχολαρχείο». Είσοδος ελεύθερη. Ωρες λειτουργίας: Καθημερινά από τις 10 το πρωί έως τις 9 το βράδυ. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης (έως 22/2), πραγματοποιούνται ξεναγήσεις σε μαθητές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.