Σε βαρύ κλίμα ξεκινά ο προσυνεδριακός διάλογος στο ΠΑΣΟΚ. Τα στρατόπεδα Παπανδρέου και Βενιζέλου ετοιμάζονται για τον επόμενο γύρο της σύγκρουσής τους, στέλνοντας αμφότερα «μηνύματα» στον εσωκομματικό αντίπαλο. Τωρινό πρόσχημα τριβής η δημιουργία ή μη ενός «ομίλου προβληματισμού». Οι προεδρικοί έμμεσα απειλούν με διαγραφές, ενώ οι βενιζελικοί διαχέουν ότι στο ΠΑΣΟΚ διανύουν φάση ρήξης που μπορεί να οδηγήσει στη διάσπαση.

Θυμίζουμε ότι προχτές ο Γ. Παπανδρέου ζήτησε από τον Ε. Βενιζέλο να μην προχωρήσει - όπως θέλει ο βουλευτής Θεσσαλονίκης - σ' αυτό τον όμιλο με πανελλαδικό μηχανισμό. Οτι δε θα ανεχτεί «κόμμα μέσα στο κόμμα» (θέση που επαναλαμβανόταν και χτες διαρκώς από τη Χ. Τρικούπη) κι ότι καθένας με τις πράξεις του αναλαμβάνει τις ευθύνες του. Ο Ε. Βενιζέλος δήλωσε ότι θα κινηθεί εντός καταστατικού και διόλου δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να προχωρήσει στην ίδρυση του ομίλου του, επιμένοντας να φλερτάρει με το ενδεχόμενο διαγραφής (και «θυματοποίησής» του).

Αναπαράγοντας τη γραμμή Παπανδρέου (και τις αγωνίες του για την «κουτάλα»), ο Χρ. Πολυζωγόπουλος, μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ, προειδοποιούσε χτες στο ραδιοφωνικό σταθμό «Φλας», να «μη θεωρεί κανείς ότι μπορεί να κάνει το ΠΑΣΟΚ ένα ομόσπονδο κόμμα. Αυτό δεν πρόκειται να γίνει γιατί αν γίνει κάτι τέτοιο τότε δε θα είναι ποτέ κόμμα εξουσίας. `Η μαζί μαζί, ή χώρια χώρια. Και μαζί και λίγο έτσι και λίγο αλλιώς και άλλα λέμε σήμερα, άλλα κάνουμε αύριο, αυτά δεν είναι πράγματα τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στο να έχει μια δυναμική το κίνημά μας».

Ο ίδιος στο ραδιοφωνικό σταθμό ΑΝΤ1 έλεγε ότι ο Βενιζέλος πρέπει να δει πόσο και πώς μπορεί να ανταποκριθεί στην πρόσκληση - πρόκληση του Παπανδρέου, διότι «δεν υπάρχουν περιθώρια για υπεκφυγές, διγλωσσίες και διάσταση λόγων και έργων». Πως όταν «ο ένας πάει μπροστά, και ο άλλος τον τραβάει πίσω, καταλαβαίνετε ότι θα υπάρχει δυσκολία για το ΠΑΣΟΚ να ανακάμψει και να εκφράσει την πλειοψηφία του ελληνικού λαού».

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ Χρ. Παπουτσής έλεγε στο ραδιόφωνο της ΝΕΤ ότι «φραξιονιστική δουλιά ποτέ δεν επιτρέπεται» και «οτιδήποτε θίγει την ενότητα, οτιδήποτε διασπά την ενότητα, οποιαδήποτε πρωτοβουλία και οποιαδήποτε προσωπική φιλοδοξία δεν πρόκειται να γίνει ανεκτή».

Ο βουλευτής Π. Ευθυμίου σημείωνε στο «Φλας»: «Ενα πράγμα δεν μπορεί να συμβεί στο ΠΑΣΟΚ και δε θα το επιτρέψει κανείς μας να συμβεί, να υπάρξει κόμμα μέσα στο κόμμα, οργανωμένη φράξια με τη δική της πειθαρχία, με τη δική της λειτουργία, με ηγεσία, με δικτυώσεις, θα παίρνονται εκεί οι αποφάσεις πρώτα και μετά θα προσέρχονται στις οργανώσεις του κόμματος ώστε να μη λειτουργεί η εσωκομματική δημοκρατία πραγματικά. Αυτό το πράγμα δε θα το επιτρέψει κανείς».

Η πλευρά Βενιζέλου αποφεύγει τις επίσημες τοποθετήσεις, αλλά επιμένει ότι δεν είναι εκτός καταστατικού η ίδρυση του ομίλου, όπου θα μετέχουν, π.χ., πανεπιστημιακοί. Αναφέρουν χαρακτηριστικά τα ονόματα των Κ. Τσουκαλά, Δ. Μαρωνίτη, Δ. Τσάτσου. Ο τελευταίος (συνταγματολόγος και πρ. ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ) θεωρείται μέντορας του Βενιζέλου και υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής του στην πρόσφατη εσωκομματική διαδικασία εκλογής προέδρου. Φέρεται να δήλωνε πρόσφατα πως ίσως ήρθε η ώρα για ένα νέο πολιτικό φορέα. Και στις 17/12/2007 στο ραδιοφωνικό σταθμό «ΑΘΗΝΑ 9,84», μιλούσε για «νοθεία που έλαβε χώρα (...) αποδεδειγμένη» στην εκλογή προέδρου στο ΠΑΣΟΚ. Επίσης, ότι «δεν εντάσσω τη διαδικασία που έλαβε χώρα στην έννοια της δημοκρατικής διαδικασίας. Μάλλον φιάσκο ήταν». Προδιέγραφε ότι το ποσοστό που κατέκτησε ο Βενιζέλος είναι «άθλος και βεβαίως προδιαγράφει το μέλλον».

Χτες κάποιες πληροφορίες από το στρατόπεδο Βενιζέλου έλεγαν ότι η ίδρυση του περιώνυμου ομίλου θα γίνει, πιθανά την ερχόμενη βδομάδα, με το όνομα «Δήμος Πολιτών». Οτι θα είναι αντίστοιχος με αυτόν που είχε δημιουργήσει παλαιότερα ο τέως πρωθυπουργός Κ. Σημίτης («Ομιλος Προβληματισμού για τον Εκσυγχρονισμό της Κοινωνίας»). Ακούγεται ότι θα έχει 11μελές Διοικητικό Συμβούλιο, πρόεδρο τον φίλο του Βενιζέλου 45χρονο Α. Καλοκαιρινό, κοσμήτορα του Πανεπιστημίου Κρήτης, και τον επιχειρηματία Γ. Μπουτάρη ανάμεσα στα μέλη του.

Νέα σχήματα δεύτερου βαθμού Αυτοδιοίκησης (σ.σ. τον οποίο σήμερα αποτελούν οι νομαρχίες) και δραστική μείωση των διοικητικών περιφερειών, προβλέπει μελέτη του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΙΤΑ) που διενεργείται για λογαριασμό της Ενωσης Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδας (ΕΝΑΕ). Στην ολοκλήρωση της επεξεργασίας τής εν λόγω μελέτης παραπέμπει μάλιστα η ηγεσία της ΕΝΑΕ τις τελικές της προτάσεις για τη νέα διοικητική δομή της χώρας, που θα παρουσιαστούν σε ειδικό θεματικό συνέδριο του οργάνου, στις 15 Μάη, στην Αθήνα. Με λίγα λόγια, ο πολιτικός λόγος που θα έπρεπε να διατυπώσουν τα Νομαρχιακά Συμβούλια παραγκωνίζεται στο όνομα μιας τεχνοκρατικής επεξεργασίας του μείζονος ζητήματος της διοικητικής αναδιάρθρωσης.

Η μελέτη αναμένεται να παραδοθεί έως τα τέλη Μάρτη. Θα τη συνοδεύει άλλη, για τη φορολογική μεταρρύθμιση, που προτείνεται ως ...λύση για τη δήθεν οικονομική αυτοδυναμία των νέων επερχόμενων διοικητικών σχημάτων.

Οπως, άλλωστε, επιβεβαίωσαν και τα πρόσφατα συνέδρια τόσο της ΕΝΑΕ όσο και της Κεντρικής Ενωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας (ΚΕΔΚΕ), οι αιρετοί του δικομματισμού αλλά και του ΣΥΝ συναινούν στην ανάγκη μεγαλύτερων διοικητικών σχημάτων που θα μπορούν αποτελεσματικότερα να υλοποιούν τις πολιτικές που χαράσσει το κράτος - επιτελείο. Κάτω από αυτήν την πολιτική συναίνεση, που δεν κρύβουν οι επιμέρους τεχνικές διαφοροποιήσεις σχετικά με τον τρόπο της νέας διοικητικής διάρθρωσης ή το περιεχόμενο των νέων σχημάτων, οι ηγεσίες των συλλογικών οργάνων του θεσμού επιχειρούν να προσδώσουν και μια επιστημονική «χροιά» στις προτάσεις τους.

Η μελέτη του ΙΤΑ, με τίτλο «για την οργανωτική αναδιάρθρωση και λειτουργική αναβάθμιση της δευτεροβάθμιας Αυτοδιοίκησης», προβλέπει τη «μεταρρύθμιση του ελληνικού διοικητικού συστήματος προς την κατεύθυνση της κριτικής και δημιουργικής αντιστοίχισής τους προς τα νέα ευρωπαϊκά και διεθνή δεδομένα». Κάτι τέτοιο - σύμφωνα με τη μελέτη - προϋποθέτει έναν νέο αυτοδιοικητικό χάρτη, με μικρότερο αριθμό ΟΤΑ δεύτερου βαθμού, τα χωρικά όρια των οποίων θα ανακαθοριστούν με μια σειρά κριτηρίων. Προϋποθέτει, επίσης, δραστική μείωση των διοικητικών περιφερειών, «με πολλαπλά κριτήρια ώστε να μη συμπίπτουν χωρικά με τους νέους δευτεροβάθμιους ΟΤΑ».

Ως τρίτο βήμα, και αφού αναπροσδιοριστούν τα νέα χωρικά όρια και οι αρμοδιότητες που θα ασκούν, προτείνεται η αναζήτηση του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των νέων δευτεροβάθμιων ΟΤΑ. «Ο νέος θεσμός έχει ανάγκη από αιρετά πολιτικά όργανα (περιφερειάρχη και περιφερειακό συμβούλιο) με ισχυρό προγραμματικό και επιτελικό ρόλο. Κρίνεται σκόπιμη, επίσης, η θεσμοθέτηση ενός συλλογικού πολιτικού οργάνου (Εκτελεστική Επιτροπή), που θα επιτρέψει στην αυτοδιοικητική περιφέρεια να λειτουργήσει ως ισχυρό διοικητικό κέντρο για το συντονισμό και την αυξημένη αποδοτικότητα των περιφερειακών δημοσίων επενδύσεων και τη διοικητική εξυπηρέτηση των πολιτών».

Καταλήγοντας, η μελέτη προτείνει τη διασφάλιση της δήθεν οικονομικής αυτοδυναμίας των νέων ΟΤΑ δεύτερου αλλά και πρώτου βαθμού, δηλαδή προτείνεται να περιέλθουν σε αυτούς νέοι φόροι.

Σε κάθε περίπτωση, και άσχετα από το τελικό μοντέλο της νέας διοικητικής δομής, «ο περιορισμός της πολιτικής συζήτησης - αντιπαράθεσης για τη λειτουργικότητα ή όχι των διοικητικών δομών είναι βαθιά αποπροσανατολιστικός, επιζήμιος για τα λαϊκά συμφέροντα και επιδερμικός», όπως τονίζει χαρακτηριστικά η Νομαρχιακή Αγωνιστική Συνεργασία (ΝΑΣ). Σε κείμενο με τις θέσεις της για το ζήτημα, που κατέθεσε άλλωστε και στο πρόσφατο ετήσιο συνέδριο της ΕΝΑΕ, στη Δράμα - η παράταξη επισημαίνει ότι «η δημιουργία διοικητικών μηχανισμών με μεγαλύτερη έκταση και πληθυσμό προωθεί την «αυξημένη επιχειρησιακή ικανότητα», ενισχύει τη δράση των μεγάλων μονοπωλιακών ομίλων, με τα έργα υποδομής, τα οποία θα αναλαμβάνουν με τις ληστρικές μεθόδους των «συμβάσεων παραχώρησης» και τις ΣΔΙΤ, την ιδιωτικοποίηση. Σημαίνει περιορισμό των δαπανών από τον κρατικό προϋπολογισμό, αφού προωθεί «τη λειτουργική και οικονομική αυτοδυναμία», αλλά και την ανασυγκρότηση υπηρεσιών και προσωπικού, με αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς σε βάρος της σταθερότητας και μονιμότητας, με επέκταση στις «ευέλικτες» εργασιακές σχέσεις (ωρομίσθιο, συμβάσεις ορισμένου χρόνου, έργου, κ.λπ.).